رابطه جنسی مقعدی یا رابطه از پشت، قرار دادن آلت تناسلی، انگشتان یا یک وسیله خارجی مانند ویبراتور در داخل مقعد برای ایجاد لذت جنسی است. برقراری رابطه جنسی مقعدی با رعایت اقدامات احتیاطی مناسب، اغلب خطری ندارد.
با این حال، در این روش خطرات بالقوه ای مختلفی وجود دارد. حتی ممکن است این خطرات در رابطه جنسی واژینال یا دهانی وجود نداشته باشد. به عنوان مثال، بافت پوشاننده مقعد نمی تواند مانند واژن ترشحات داخل کانالی ایجاد و محیط را مرطوب و روان کاوی کند. در نتیجه به علت اصطکاک ایجاد شده احتمال ایجاد ناراحتی و درد در مقعد و آسیب های پوستی وجود دارد.
برخی از شایع ترین عوارض رابطه مقعدی یا رابطه از پشت، عبارتند از:
افزایش خطر عفونت باکتریایی در رابطه مقعدی
تعویض کاندوم در هنگام تغییر رابطه جنسی از واژینال به مقعدی، از بروز انواع مختلف عفونت های باکتریایی جلوگیری خواهد کرد.
احتمال پارگی مربوط به اصطکاک در مقعد و راست روده (رکتوم) در رابطه جنسی به روش مقعدی نسبت به واژینال بیشتر است، چون:
- اولا: مقعد مانند واژن سلول هایی را که ترشحات روان کننده طبیعی ایجاد می کنند را ندارد.
- دوما: شاید برخی از آسیب های حاصل از رابطه جنسی بسیار جزیی باشند. اما لایه پوششی آن ممکن است آسیب ببیند. از طرفی هم لایه پوششی ناحیه مقعد نیز نازک تر از واژن است.
راست روده و مقعد، محل خروج مدفوع از بدن است. مدفوع به طور طبیعی حاوی باکتری است. در صورتی که بافت پوششی مقعد آسیب دیده باشد، این باکتری ها می توانند به پوست نفوذ کنند. حتی باعث عفونت در ناحیه مقعد و اطراف آن شوند.
زخم اطراف مقعد همچنین احتمال آبسه مقعدی را افزایش می دهد. آبسه مقعدی بیماری یک عفونت پوستی عمیق است. آبسه معمولاً نیاز به درمان با آنتی بیوتیک و در اکثر مواقع تخلیه چرک به روش جراحی دارد.
راه های پیشگیری از خطر عفونت باکتریایی در رابطه مقعدی
برای به حداقل رساندن آسیب و خطرات احتمالی در هنگام رابطه مقعدی، فرد باید اقدامات زیر را انجام دهد تا از پارگی و صدمه پوستی جلوگیری کند:
- برای به حداقل رساندن خطر پارگی لایه پوششی و آسیب مقعدی مربوط به اصطکاک، از روان کننده هایی که فرم مایع دارند استفاده شود.
- در صورت تغییر روش رابطه جنسی از نوع مقعدی به واژینال، از کاندوم های جداگانه استفاده کنید تا عفونت این نواحی به یکدیگر منتقل نشود.
- رابطه جنسی را با حرکات آرام انجام دهید و پیش ببرید. بهتر است بافت پوشاننده مقعد زمان لازم جهت ترشح ماده ی روان کننده را داشته باشد.
- اگر شریک جنسی شما در حین انجام رابطه احساس درد یا ناراحتی کرد، رابطه جنسی مقعدی را آهسته ادامه دهید و یا قطع کنید.
- مصرف مواد اسپرم کش می تواند خطر آسیب پوست مقعد را افزایش دهد. حتی باید در هنگام انجام رابطه جنسی مقعدی از آنها استفاده نشود.
خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی در رابطه مقعدی
رابطه جنسی مقعدی می تواند به روش هایی که در بالا مطرح کردیم منجر به انتقال انواع مختلفی عفونت باکتریایی شود. علاوه بر آن، رابطه مقعدی می تواند خطر ابتلا به عفونت های مقاربتی (STI) را افزایش دهد. به عنوان مثال، از آنجا که پوست در هنگام رابطه جنسی به روش مقعدی بیشتر از روش واژینال آسیب می بیند و دچار پارگی می شود، پس احتمال بیشتری برای انتشار STI از مقعد وجود دارد.
از عفونت های جنسی منتقل شونده از طریق جنسی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تبخال
- کلامیدیا
- سوزاک
- هپاتیت
- اچ آی وی
از آن جا که بسیاری از STI ها درمانی موثر و قطعی ندارند این عفونت ها ممکن است فرد را تا مدت ها درگیر کنند.
بر اساس مطالعات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، رابطه جنسی مقعدی در مقایسه با سایر اشکال رابطه جنسی، مانند روش واژینال یا دهانی بالاترین خطر انتقال اچ آی وی را دارد. در رابطه جنسی مقعدی احتمال انتقال اچ آی وی به شریک جنسی تا 13 برابر افزایش می یابد.
راههای پیشگیری از بیماری های مقاربتی در رابطه مقعدی
برای به حداقل رساندن خطر انتقال STI، فرد باید در حین رابطه مقعدی از کاندوم استفاده کند. همچنین افراد باید از روان کننده های که ماده اصلی تشکیل دهنده آن آب است استفاده کنند. روان کننده های روغنی مانند ژله نفتی می توانند به پوشش لاتکس موجود در کاندوم آسیب برسانند. استفاده از روان کننده های با پایه آب با کاندوم مطمئن تر است. از انواع روان کننده ها بر پایه آب می توان به ژل کی و وAstroglide اشاره کرد.
طبق بررسی های انجام شده استفاده از بزاق به عنوان ماده روان کننده در حین رابطه جنسی مقعدی یک عامل خطر برای ایجاد سوزاک به ویژه در در مردانی است که شریک جنسی آن ها مرد هستند. در نتیجه، استفاده از روان کننده تجاری ممکن است انتخاب ایمن تر و مناسب تری باشد.
کاندوم در پیشگیری از بیماری های مقاربتی به صورت 100 درصد موثر نیست. CDC توصیه می کند کسانی که در معرض خطر بالای HIV را دارند، مانند افرادی که چندین شریک جنسی دارند یا با کسی که به اچ آی وی مبتلا است رابطه برقرار می کنند، قبل از مواجهه از یک سری از داروها به عنوان پروفیلاکسی استفاده کنند. این داروها می توانند خطر ابتلا به HIV را در فرد کاهش دهند.
تشدید بواسیر یا همورویید در رابطه مقعدی
رابطه جنسی مقعدی ممکن است بواسیر یا همورویید فرد که از قبل داشته است را تشدید کند. اما بعید است باعث به وجود آمدن آن شود. بواسیر بیماری است که در آن ورید های موجود در در داخل و خارج مقعد دچار خونریزی و التهاب می شود که می تواند خارش، خونریزی جزئی و گاهی درد ایجاد کند.
این بیماری می تواند ناخوشایند و دردناک باشد. اما به راحتی قابل پیشگیری و درمان است. رابطه جنسی مقعدی می تواند بواسیر مزمن را در بعضی از افراد تشدید کند. با این حال، اگر شخصی از قبل رابطه جنسی مقعدی نداشته باشد، احتمالاً بواسیر با این روش ایجاد نمی شود.
جلوگیری از تشدید بواسیر در حین رابطه جنسی مقعدی همیشه امکان پذیر نیست، اما استفاده از روان کننده کافی و مناسب می تواند تشدید آن را به حداقل برساند.
خطر بارداری و رابطه مقعدی
احتمال ورود مایع منی به واژن پس از انجام رابطه جنسی مقعدی و بارداری امکان پذیر است. استفاده از کاندوم هنگام داشتن رابطه جنسی مقعدی برای جلوگیری از بارداری بسیار مهم است. اگر در حین رابطه تصمیم به تغییر روش از نوع مقعدی به واژینال می گیرید باید کاندوم را تغییر دهید تا از ورود باکتری و یا مایع منی و اسپرم به واژن پیشگیری شود.
افزایش خطر فیستول در رابطه مقعدی
در موارد بسیار نادر، احتمال دارد پارگی در پوشش مقعد یا راست روده به تدریج انتشار یابد و بدتر شود. پزشکان به این حالت شکاف یا فیشر می گویند.
بعضی اوقات، این شکاف آنقدر بزرگ است که به قسمت های عمیق تر نیز انتشار می یابد و شروع به تولید ترشحات می کند. پزشکان این حالت را فیستول می نامند. فیستول می تواند یک موقعیت اورژانسی پزشکی باشد. زیرا احتمال انتقال مدفوع از روده به جاهای دیگر بدن وجود دارد.
از آنجا که مدفوع به طور طبیعی حاوی مقدار قابل توجهی باکتری است، ابتلا به فیستول می تواند باکتری ها را به سایر قسمت های بدن وارد کند. حتی منجر به عفونت و آسیب جدی شود. پزشکان معمولاً جراحی را برای ترمیم فیستول پیشنهاد می کنند.
فیستول نیز یک عارضه نادر اما جدی در رابطه جنسی مقعدی است. به همین دلیل، استفاده از روان کننده های مناسب و کافی و قطع رابطه جنسی مقعدی در صورت بروز درد مهم است.
آیا رابطه مقعدی منجر به خطرات طولانی مدت می شود؟
برخی از افراد بر این باورند که خطر احتمالی رابطه جنسی مقعدی در طولانی مدت، شل شدن عضلات حلقوی دهانه مقعد و در نهایت بی اختیاری مدفوع است.
بررسی ها نشان می دهد که میزان بی اختیاری مدفوع در مردان و زنانی که رابطه جنسی مقعدی دارند در مقایسه با افرادی که از این روش استفاده نمی کنند کمی بالاتراست. حتی در مردانی که مقاربت مقعدی دارند درصد بی اختیاری مدفوع بالاتر از زنان است.
علاوه بر آن، ارتباط معناداری بین بی اختیاری مدفوع و رابطه جنسی مقعدی وجود دارد. اما چون در بررسی های صورت گرفته سایر عوامل موثر در بی اختیاری بررسی نشده است لذا نتایج آن مورد پذیرش تمامی پزشکان نیست.
به طور کلی، اگر افراد اقدامات احتیاطی شامل استفاده از روان کننده کافی و مناسب و عدم انجام مقاربت در صورت احساس درد را رعایت کنند احتمالا بی اختیاری مدفوع را به عنوان یک عارضه طولانی مدت در رابطه جنسی مقعدی تجربه نخواهند کرد.
رابطه جنسی مقعدی برای برخی از افراد می تواند یک روش لذت بخش باشد. اگر شخصی اقدامات احتیاطی مانند استفاده از روان کننده ها بر پایه آب را انجام دهد، می تواند خطرات احتمالی را به حداقل برساند.
صحبت کردن با شریک جنسی در مورد هرگونه ناراحتی مرتبط با رابطه جنسی مقعدی نیز می تواند احتمال آسیب های مربوط به این روش را کاهش دهد.
همچنین، کسانی که شریک جنسی متعدد دارند یا می خواهند از بارداری جلوگیری کنند، باید از کاندوم استفاده کرده تا خطر انتقال STI و احتمال بارداری را به حداقل برسانند.
