علت حس طعم فلز در دهان یا پاراژئوزیا موقت و گذرا و یا دایمی می تواند ناشی از برخی بیماری ها یا حتی عوارض جانبی تعدادی از دارو ها باشد. طعم فلزی به خودی خود ممکن است به دلیل ضعف در سلامت دهان و دندان باشد. هنگامی که فردی هم طعم فلزی دارد و هم خستگی، علل احتمالی آن می تواند از عوارض جانبی دارو گرفته تا مشکلات پزشکی جدی تری مانند بیماری کلیوی باشد.
بسیاری از افراد طعم فلزی را همراه با خستگی و علائم دیگر تجربه می کنند. علت این علائم می تواند از یک مسئله جزئی مانند آلرژی های فصلی تا جدی مانند نارسایی کلیه باشد. شایعترین علت هایی که منجر به بروز طعم فلز در دهان و خستگی به طور همزمان می شوند، عبارتند از:
کووید -19
COVID-19 بیماری ناشی از ویروس کرونا است که در اواخر سال 2019 کشف شده است. COVID-19 می تواند طیف وسیعی از علائم شبیه آنفولانزا را ایجاد کند. مانند سایر بیماری هایی که باعث اختلال در حس چشایی و بویایی شما می شوند، COVID-19 هم می تواند این تاثیر را داشته باشد و منجر به طعم فلزی در دهان شود.
عوارض جانبی دارو
طیف وسیعی از داروها می تواند منجر به بروز برخی عوارض جانبی مانند طعم فلز دردهان شوند. برخی از این داروها، عبارتند از:
- ضد آرتروز
- آنتی بیوتیک ها
- داروهای فشار خون بالا
- داروهای ضد روان پریشی
داروها می توانند عوارض جانبی بیشتری داشته باشند. برخی از رایج ترین ها عبارتند از:
- اسهال
- بثورات
- خستگی
- تپش قلب
- سرگیجه
- حالت تهوع
- ناراحتی معده
اختلالات سیستم عصبی مرکزی
جوانه های چشایی از طریق اعصاب جمجمه سیگنال هایی را به مغز ارسال می کنند. آسیب در سیستم عصبی مرکزی، مانند سکته مغزی، ضربه به سر یا فلج بل، می تواند باعث ایجاد اختلال چشایی همراه با خستگی شود. علائم اضافی مانند گیجی، مشکلات بینایی و سردرد نیز ممکن است وجود داشته باشد.
سندرم آجیل کاج
سندرم آجیل کاج واکنشی نادر به آجیل کاج است که 12 تا 48 ساعت پس از خوردن آن شروع می شود. این سندرم باعث ایجاد طعم فلزی تلخ در دهان شما می شود که می تواند تا یک ماه طول بکشد.
کمبود ویتامین B12
کمبود ویتامین B12 می تواند باعث ایجاد یک سری علائم شود که بر سیستم عصبی و سطح انرژی تأثیر می گذارد. بدن ممکن است تولید مقدار کافی سلول های خونی را متوقف کند و منجر به خستگی و کمبود انرژی شود. حتی در اثر کمبود این ویتامین احتمال دارد اعصاب شما به درستی کار نکند و دچار وزوز گوش یا طعم فلزی شوید.
بیماری یا نارسایی کلیه
کلیه های مواد زائد و آب اضافی خون را دفع می کنند. عملکرد نادرست کلیه ها باعث تجمع سموم در بدن و بروز علائم مختلفی از جمله طعم فلزی و خستگی می شود.
معمولاً، بیماری کلیه تا زمانی که به مراحل آخر نرسد، علائمی ایجاد نمی کند. بیماری کلیه در مراحل آخر، همچنین نارسایی کلیه نامیده می شود، می تواند باعث بروز علائم زیر شود:
- سردرد
- تنگی نفس
- کاهش وزن
- اشتهای ضعیف
- خون در ادرار
- گرفتگی عضلات
- مچ پا، پا یا دستان متورم
- اصرار مکرر به کندن پوست
تب یونجه
تب یونجه که به آن رینیت آلرژیک نیز گفته می شود، آلرژی به گرده، گرد و غبار یا سایر مواد حساسیت زا است. تب یونجه بسیار رایج است. طبق مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)،19.2 میلیون افراد در ایالات متحده بین سال های 2017 و 2018 به تب یونجه مبتلا شده اند.
تب یونجه می تواند طعم فلزی در دهان شما ایجاد کند که به دلیل التهاب مجاری بینی باعث اختلال در چشایی می شود. هنگام ابتلا به آلرژی به دلیل تغییرات شیمیایی در بدن و اختلال در خواب، ممکن است، خستگی زیاد را تجربه کنید.
سایر علائم شایع تب یونجه، عبارتند از:
- سرفه کردن
- آبریزش بینی
- گرفتگی بینی
- فشار سینوس
- آبریزش، خارش یا قرمزی چشم
عفونت های سینوسی، تنفسی فوقانی و گوش
عفونت هایی که توانایی بویایی را مسدود می کنند، می توانند منجر به بروز اختلال در حس چشایی بیماران شود. این افراد ممکن است طعم فلز را در دهان خود تجربه کنند. عفونت ها معمولاً باعث خستگی می شوند چون در این شرایط بدن مجبور است با ویروس ها مقابله کند.
علائم عفونت ها می توانند بر اساس نوع عفونت متفاوت باشند.
- تب
- لرز
- سرفه
- سردرد
- بدن درد
- گوش درد
- درد در صورت
- آبریزش بینی
- گرفتگی بینی
- اختلال در تنفس
عفونت های سینوس، گوش و مجاری هوایی فوقانی باعث التهاب می شود که می تواند حس بویایی و چشایی را مختل کند.
بهداشت ضعیف دهان و دندان
بهداشت ضعیف دهان می تواند منجر به بروز طعم فلزی در دهان شود؛ اما بهداشت ضعیف دهان و دندان منجر به خستگی نمی شود.
درمان سرطان
افرادی که تحت شیمی درمانی قرار می گیرند معمولاً طعم فلزی را در دهان خود تجربه می کنند. تخمین زده شده است که 10 تا 80 درصد افرادی که تحت شیمی درمانی قرار می گیرند طعم فلزی را گزارش داده اند.
سایر عوارض جانبی شیمی درمانی، عبارتند از:
- خستگی
- ریزش مو
- کم خونی
- کبودی آسان
- تغییرات وزن
- تغییر روحیه
- علائم گوارشی
- کاهش تمرکز و تمرکز
- زخم های دهان و گلو یا درد
بارداری
اکثر زنان در طول دوران بارداری خود، خستگی، حالت تهوع و طعم فلزی ناشی از نوسان سطح هورمون را تجربه می کنند. علائم به طور کلی در سه ماهه اول بدتر است.
اضطراب
برخی از افراد مبتلا به اضطراب گزارش داده اند که طعم بد یا فلزی دهان خود را تجربه می کنند. اضطراب باعث ترشح هورمون های استرس در بدن می شود که ممکن است بر حس چشایی تأثیر بگذارد. همچنین می تواند منجر به خشکی دهان شود که ممکن است علائم طعم فلز را بدتر کند.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر در کنار خستگی طعم فلزی را تجربه کرده اید، بهتر است برای تشخیص صحیح به پزشک مراجعه کنید. علت آن اغلب جدی نیست و ممکن است به سادگی آلرژی یا عارضه جانبی دارو باشد.
با این حال، در برخی موارد، این علائم در کنارهم می تواند نشانه هشدار زودرس یک مشکل جدی تر مانند نارسایی کلیه یا COVID-19 باشد.
پزشک اغلب شما را به یک متخصص گوش و حلق و بینی که به عنوان پزشک گوش، حلق و بینی نیز شناخته می شود، ارجاع می دهد. یک متخصص گوش و حلق و بینی ممکن است برای کمک به تعیین علت و میزان اختلال چشایی آزمایش چشایی را انجام دهد. آزمایش های چشایی پاسخ فرد به مواد شیمیایی مختلف را اندازه گیری می کند. پزشک همچنین ممکن است برای تصویربرداری از سینوس ها، مطالعات تصویربرداری را تجویز کند.
از بین رفتن طعم و مزه می تواند یک مسئله جدی باشد. طعم و مزه برای شناسایی غذاهای فاسد مهم است. همچنین به شما کمک می کند بعد از غذا احساس سیری کنید. طعم تحریف شده می تواند منجر به سوء تغذیه، کاهش وزن، افزایش وزن یا افسردگی شود.
برای کسانی که باید به بعضی از رژیم های غذایی مانند افراد دیابتی پایبند باشند، طعم و مزه تحریف شده می تواند خوردن غذاهای مورد نیاز را به چالش بکشد. همچنین می تواند نشانه هشدار دهنده برخی بیماری ها از جمله پارکینسون یا آلزایمر باشد.
علت طعم فلز دردهان چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص علت طعم فلز دردهان پزشک احتمالاً سابقه پزشکی بیمار را بررسی می کند، معاینه فیزیکی انجام می دهد و در مورد سایر علائم احتمالی سوالاتی را می پرسد. اگر وی مشکوک به کمبود تغذیه ای یا بیماری زمینه ای دیگری باشد ممکن است آزمایش خون را تجویز کند.
طعم فلز در دهان چگونه درمان می شود؟
درمان خستگی و طعم فلزی دهان به علت اصلی بستگی دارد. اگر آلرژی علت اصلی این وضعیت باشد معمولاً با ایجاد تغییر در سبک زندگی برای کاهش تماس با گرد و غبار، کپک و سایر مواد حساسیت زا درمان می شوند. آنتی هیستامین های بدون نسخه در دسترس هستند تا به شما در مدیریت علائم کمک کنند.
عفونت های ویروسی
اگر به یک عفونت ویروسی مانند عفونت سینوسی یا COVID-19 مبتلا هستید، حفظ آب بدن و استراحت کافی برای بهبودی بدن ضروری است. داروهای ضد احتقان بینی ممکن است به شما در بهبود تنفس کمک کند. مصرف ایبوپروفن و سایر داروهای ضد التهاب می تواند در تسکین دردهای بدن موثر باشند. اگر دچار تنگی نفس، تب بیش از 103 درجه یا فشار در سینه خود احساس می کنید، باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
سایر درمان ها برای طعم فلز دردهان با توجه به علت های مختلف آن، عبارتند از:
| علت | رفتار |
| تب یونجه | داروهای آلرژی و جلوگیری از عوامل آلرژی |
| عفونت های سینوسی، تنفسی فوقانی و گوش | ضد احتقان، شستشوی نمک و استراحت |
| عوارض جانبی دارو | تنظیم یا قطع دارو و درمان های خانگی |
| کمبود ویتامین B-12 | مکمل های ویتامین B-12 یا افزایش مصرف مواد غذایی سرشار از این ویتامین |
| بارداری | درمان های خانگی و استراحت |
| آسیب کلیه | تغییرات رژیم غذایی ، کنترل فشار خون و داروها |
| اختلالات سیستم عصبی مرکزی | برنامه درمانی فردی که ممکن است شامل درمان های خانگی، کورتیکواستروئیدها و استراحت باشد. |
| درمان سرطان | درمان های خانگی و دوره های استراحت مکرر |
علاوه بر آن برخی درمان های خانگی می توانند در از بین بردن طعم فلز دردهان موثر باشند، از جمله:
- خوردن ماست
- نوشیدن آب کافی
- نوشیدن چای های گیاهی
- اجتناب از مصرف ظروف فلزی
- مکیدن یک تکه آب نبات لیمو قبل از غذا
- مسواک زدن دندان ها و زبان قبل از هر وعده غذایی
- خوردن مرکبات یا نوشیدن آب مانند آب پرتقال یا لیمو
- شستشو با آب نمک، جوش شیرین، یا دهانشویه ضد باکتری قبل از خوردن غذا
حرف آخر
حس طعم فلزی همراه با احساس خستگی می تواند دلایل زیادی داشته باشد. در برخی موارد این وضعیت خفیف بوده و در برخی موارد، می تواند نشانه ای از یک بیماری جدی باشد. اگر در دهان خود حس طعم فلزی دارید، بهتر است برای تشخیص صحیح به پزشک مراجعه کنید.
آخرین دیدگاه‌ها