تربیت فرزند ضمن اینکه یک تجربه لذت بخش و شادی آفرین است می تواند دشوار و وقت گیر هم باشد. والدین نسبت به تک تک فرزندان خودشان وظیفه دارند تا مهارت های زندگی آنها را ارتقاء دهند. این مهارت ها شامل مهارت های زندگی روزمره، مهارت های اجتماعی و رفتارهای مناسب است. علاوه بر آن، والدین باید احساسات کودک خود را درک و به نیازهای عاطفی و روانی آنها به نحو احسنت پاسخ دهند؛ اما برخی از والدین ها به خصوص والدین های جدید و یا والدینی که با شرایط روانی روبرو هستند ممکن است در روند تربیت فرزند خود با مشکل روبرو شوند. مشاوره آنلاین در فرزندپروری موفق می تواند به عنوان یک راهکار موثر نقش زیادی در تربیت موفق کودکان و کمک به والدین آنها داشته باشد.
فرزندپروری موفق
اکثر مادران از لحظه بارداری به دنبال راهکارهای برای فرزندپروری موفق هستند. بدون شک متخصصان اطفال و زنان و زایمان اطلاعاتی را در این زمینه در اختیار والدین قرار می دهند. از طرفی هم منابع رسانه ای هم گاهی اطلاعات مثبتی را ارائه می دهند؛ اما در بین اعضاء خانواده و حتی پدر و مادر ممکن است اختلاف نظر های در مورد فرزندپروری موفق وجود داشته باشد. این احتمال وجود دارد که والدین جدید در ارتباط با نحوه فرزندپروری خود دچار مشک هم شوند؛ اما واقعیت این است که روانشناسان معتقدند که هیچ یک از روش های فرزندپروری بهترین نیست. اکثر والدین ها دوست دارند روند های مختلفی را در تربیت فرزند خود امتحان کنند تا بتوانند راهکار مناسب را تشخیص دهند و آن را انتخاب کنند.
انستیتوی ملی بهداشت کودک و رشد انسانی به والدین توصیه می کند در برابر فرزندان خود باید مسئولیت های زیر را برعهده بگیرند:
- تامین امنیت کودکان
- محبت کردن و آموزش نظم و ثبات
- نظارت بر گروه های دوستی کودکان
- تعیین و اجرای محدودیت ها برای کودکان
- گوش دادن به کودکان و گذراندن وقت با آنها
- مراقبت از کودک در زمینه های بهداشتی و سلامتی
چالش های فرزندپروری
بزرگ کردن کودک به دلایل زیادی می تواند دشوار باشد. برخی از شایع ترین چالش های که والدین با آن روبرو هستند، عبارتند از:
- کمبود وقت
- کمبود خواب
- مشکلات مالی
- مراقبت های مداوم
- حفظ روابط بزرگسالان
- برنامه ریزی دقیق روزانه برای کودک
مشکلات والدین ممکن است در شرایطی که فرزند آنها مشکلات رفتاری خاصی دارد بیشتر هم شود. به خصوص اگر کودک از نظر روحی و روانی مشکل خاصی داشته باشد به طور حتم وظایف والدین سنگین تر و بغرنج تر می شود. حتی در برخی شرایط ممکن است والدین احساس گناه و استرس بیشتری داشته باشند.
برخی از شرایط و عوامل می توانند منجر به تشدید مشکلات رفتاری در کودکان شوند، به طور مثال در شرایطی که والدین با یکدیگر تفاهم ندارند بالتبع مشکلات فرزندپروری آنها بیشتر می شود. عدم ارتباط مناسب بین والدین می تواند کودک را کاملا گیج و مضطرب کند. حتی این شرایط باعث می شود کودکان به والدین خود اعتماد نکنند و رفتارهای نامناسب را از خودشان بروز دهند. برهمین اساس روانشناسان تاکید بسیار زیادی بر حفظ رابطه منسجم و ایجاد رابطه موثر در بین والدین ها دارند.
انواع سبک های فرزندپروری
بسیاری از کارشناسان فرزندپروری را به چهار سبک زیر طبقه بندی می کنند:
- فرزند پروری در والدین با اعتماد به نفس. این نوع فرزند پروری، مؤثرترین شکل فرزندپروری محسوب می شود. والدین با اعتماد به نفس برای فرزندان خود انتظارات و اهداف بالایی را در نظر می گیرند و برای رسیدن به آنها تلاش می کنند. احساسات فرزندان خود را درک می کنند و مایل به برقراری ارتباط انعطاف پذیر هستند. انعطاف پذیری والدین در این نوع فرزندپروری می تواند برقراری ارتباط با والد و کودک را آسانتر کند.
- فرزند پروری در والدین غافل. در این نوع فرزندپروری، غفلت والدین بیشتر به بهانه کمبود وقت برای کودک است. این والدین ها ممکن است حتی معلم و دوستان نزدیک کودک خودشان را نشناسند و به نیازهای اساسی فرزندانشان اهمیت ندهند. موفقیت در این نوع فرزندپروری به ندرت دیده می شود. این نوع فرزندپروری در دراز مدت ممکن است تاثیر منفی بر رفتار کودک داشته باشد و منجر به بروز مشکلات رفتاری در کودکان شود.
- فرزند پروری در والدین بی توجه و آسان گیر. والدین های آسان گیر اصولا دوست داشتنی، با محبت و حامی هستند و حتی در برخی موارد ممکن است به هر قیمتی از بروز درگیری جلوگیری کنند. آنها بندرت قوانین خود را اجرا می کنند. این روند فرزندپروری ممکن است برای کودکان مضر باشند چون آنها روز به روز رشد می کنند و نیاز به توجه بیشتری دارند.
- فرزندپروری مقتدرانه. والدین با سبک فرزندپروری مقتدرانه نسبت به فرزند خود سختگیر و اغلب غیر انعطاف پذیر هستند. آنها برای پیشگیری از نافرمانی کودکان خود به تنبیه و مجازات متوسل می شوند.
تأثیر والدین در فرزندپروری موفق
هر سبک از فرزندپروری بیانگر یک طرز تفکر در والدین است. تشخیص و انتخاب سبک مناسب با رفتارهای والدین می تواند در برقراری ارتباط بین والدین و کودکان و حتی والدین نسبت به همدیگر موثر باشد. والدین می توانند در این زمینه از روان شناسان و مشاوران با تجربه و متخصص کمک و مشورت بگیرند. پدر و مادر اغلب تأثیر گذارترین فرد در زندگی کودکان خود هستند. حتی در بیشتر موارد فرزندان در دوره های نوجوانی و جوانی ممکن است در مورد مسائل اخلاقی و نگرانی های روزمره از والدین خود مشاوره بخواهند. رفتار و عقاید والدین می تواند بر فرزندان آنها تأثیر بگذارد. این موضوع بیشتر در سال های ابتدایی کودک اتفاق میفتد.
محدودیت های والدین
تأثیر والدین می تواند در برخی شرایط محدود باشد. ممکن است کودکان ایده های جدیدی را از دوستان، رسانه ها و مدرسه بیاموزند. علاوه بر آن بروز هر گونه آسیب و حادثه ممکن است بر رشد یا رفتار کودک تأثیر بگذارد. فشار همسالان می تواند کودک را به سمت رفتارهای مشکل ساز سوق دهد. این شرایط بیشتر در والدینی که نسبت به فرزندان خود بی توجه هستند پیش می آید. والدین باید به این نکته توجه داشته باشند روش های تربیت در کودکان مختلف می تواند نتایج مختلفی داشته باشد و نحوه برخورد با هر کودک ممکن است متناسب با خلق و خو کودک متفاوت باشد.
بسیاری از والدین همچنان دوست دارند به فرزندان خود در دوره های نوجوانی و جوانی امر و نهی کنند که این موضوع می تواند در برخی موارد برای آنها ناراحت کننده باشد. برخی از کودکان ممکن است درگیر رفتارهای پرخطر یا مخرب شوند و تلاش والدین برای پیشگیری از بروز این رفتارها ممکن است نه تنها بی فایده باشد بلکه شرایط را بدتر هم می کند. یک درمانگر یا روانشناس می توانند به والدین کمک کنند که با این شرایط کنار بیایند و با رفتارهای مخرب فرزندان خود مقابله کنند. برخی از والدین ممکن است با مسائل خارج از خانه و یا امور مالی کودکان خود با مشکل روبرو شوند. به طور کلی چالش ها و تنش ها برای این دسته از والدین ها بیشتر و دردسر ساز تر و مقابله با آنها سخت تر خواهد بود.
فرزندپروری تک والدی
زندگی کودکان با تنها یک والد، پدر و یا مادر رواج پیدا کرده است. برخی از والدین ها خودشان انتخاب می کنند که تنها زندگی کنند و بعضی ها ممکن است همسر یا شریک زندگی خود را از طریق مرگ یا جدایی از دست داده باشند. والدین تنها یا تک والدی اغلب استرس را در بین روابط والد و کودک افزایش می دهند که این شرایط می تواند ناشی از مسئولیت بیش از حد والدین باشد. فرزندان ممکن است در کنار آمدن با زندگی تک والدینی با مشکل روبرو شوند و حتی برای مقابله با مشکلات خود رفتارهای مخرب را انتخاب کنند. علاوه بر آن، خطر تنهایی، اضطراب و یا افسردگی در والدین تنها زیاد است.
والدین مطلقه ممکن است حضانت فرزندان را به اشتراک بگذارند. در این وضعیت کودک مجبور می شود در دو خانه با قوانین متفاوت زندگی کند. سازگاری با این ناهماهنگی برای کودک می تواند دشوار باشد.
والدین با ازدواج دوم ممکن است مجبور به اجرای قوانین سخت نبست به فرزندان خودشان باشند. آنها همچنین با فشار مالی زیادی روبرو هستند که این مشکلات می تواند در روند تربیت کودکان و روابط خانوادگی بین اعضاء دو خانواده تاثیر زیادی داشته باشد.
راهکارهای مقابله با مشکلات در تربیت تک والدی
والدینی که بنابر هر دلیلی مجبور هستند مسئولیت تربیت فرزند خود را به تنهایی قبول کنند می توانند برای مقابله با مشکلات خود دنبال راهکارهای زیادی باشند.
برخی از راهکارهای مقابله با مشکلات در تربیت تک والدی، عبارتند از:
- برقراری ارتباط با دوستان و بستگان
- ایجاد یک شبکه پشتیبانی و حمایتی
- ثبت نام فرزندان در برنامه های تفریحی
- وقت گذاشتن برای مراقبت از خود و کودکان
- مشاوره از درمانگران و روانشناسان با تجربه
پس باید قبول کنیم که فرزندپروری موفق با این همه چالش کار ساده و آسانی نیست و والدین باید برای رسیدن به این هدف بزرگ در زندگی خود تا حد امکان صبور باشند. با زندگی شلوغ امروزی، فرزندپروری ایده آل به یک مسئله چالش بزرگ تبدیل شده است؛ اما اگر والدین واقعا می خواهند یک تربیت موثر و مفید در روند فرزند پروری خود داشته باشند بهتر است از یک مشاور و یا متخصص کمک بگیرند. شاید شما هم از آن دسته افرادی باشید که در مراجعه حضوری به روان شناس و مشاور به هر دلیلی مشکل داشته باشید. در این شرایط با توجه به شیوع بیماری کروناویروس به شما پیشنهاد می کنیم مشاوره آنلاین را انتخاب کنید که در این شرایط بحران کرونا بهترین روند پزشکی درمانی مدرن برای همه مسائل روانشناختی بوده است.
مشاوره آنلاین می تواند از طریق چت های نوشتاری، صوتی و ویدئویی انجام شود. بررسی ها نشان داده است که مشاوره آنلاین به اندازه مشاوره حضوری می تواند نتیجه بخش و موثر باشد.
کاربرد مشاوره در فرزندپروری موفق
به عنوان والدین به این موضوع توجه داشته باشید که مسائل زیادی ممکن است بر رفتار فرزند شما و فرزندپروری خودتان تاثیر زیادی بگذارد و رشد فکری کودک، بهبود هوش عاطفی و بروز رفتارهای مخرب در او همگی به عواملی محیطی و خانوادگی شما بستگی دارد.
برخی از عوامل موثر در رفتار فرزندان شما، عبارتند از:
- پرخاشگری
- خیانت زناشویی
- جدایی یا طلاق
- شاغل بودن مادر
- حضور والدین در خانه
- تنش های خانوادگی
- آسیب رساندن به نفس و عزت نفس یکدیگر
- سوء مصرف مواد مانند سیگار کشیدن یا مصرف الکل
اما برای مقابله با تاثیر این عوامل بر رفتار های فرزند خود و پیشگیری از بروز رفتار های مخرب می توانید به صورت مشاوره آنلاین از یک روانشناس یا مشاور با تجربه و متخصص کمک و راهنمایی بگیرید.
مشاوره می تواند برای والدینی که از مشکلات زناشویی زیر رنج می برند، مفید باشد:
- خیانت زناشویی، مسائل مالی، سایر موارد خانوادگی مانند تعارض با زن، همسر و غیره.
- مشکلات بهداشت روانی مانند افسردگی، استرس و اضطراب که هریک از والدین از آن رنج می برند.
- از دست دادن یکی از اعضای خانواده به ویژه کودکانی که فرزندانشان بیشتر به آنها وابسته می شود مانند مرگ یک پدر بزرگ.
- مشکلات بهداشتی که ممکن است موقت یا دائمی مانند مواردی که به دلیل تصادفات یا هر بیماری مزمن که قابل درمان نیست به وجود آمده اند.
مشاوره در كودكان با نيازهای ويژه
مشاوره همچنین برای کودکانی که نیازهای ویژه ای دارند، مانند کودکانی که از بیماری اوتیسم، دیسکسیکسی و اسکیزوفرنی رنج می برند، بسیار مفید است.
اوتیسم
ASD (اختلال طیفی اوتیسم) یا اوتیسم نوعی اختلال عصبی-رشدی است که در سه سال اول زندگی رخ می دهد. کودکان مبتلا به اوتیسم دارای مشکلات اجتماعی، ارتباطی و زبانی هستند. آنها همچنین الگوهای رفتاری، علایق یا فعالیتهای محدود و تکراری دارند. اوتیسم را نمی توان با دارو درمان کرد؛ اما استفاده از مشاوره درمانی می تواند تاثیر زیادی بر روند رشد مهارت و موفقیت کودکان داشته باشند. والدین این کودکان می توانند با مشورت گرفتن از یک مشاوره با تجربه در زمینه رشد کودک خود راهنمای لازم برای کودکان اوتیسم را آموزش ببیند.
دیسکلکسی
دیسكسلیك یک نوع اختلال در یادگیری است که به ناتوانی در خواندن مربوط می شود. این شرایط در نواحی مغز كه زبان را پردازش می كند تأثیر می گذارد. به همین دلیل، کودکان مبتلا به نارساخوانی در ارتباط دادن بین حروف و کلماتی را که می شنوند مشکل دارند. به دلیل مشکل شناسایی صداهای گفتاری، خواندن نیز برای آنها دشوار می شود. جدا از این موارد، اختلالات اضطرابی، اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD)، اختلالات خوردن، اختلالات خلقی، اسکیزوفرنی و غیره شایعترین اختلالات روانی است که در کودکان این دوره مدرن رواج دارد. از این رو توصیه می شود برای بهتر شدن سلامت روانی فرزندتان به دنبال یک متخصص باشید.
نقش مشاور در فرزندپروری موفق
یک مشاور با تجربه و متخصص در زمینه کودکان با ارائه مشاوره آنلاین به راحتی می تواند جلسات درمان را با والدین و حتی فرزندان آنها به طور جداگانه برگزار کند تا علت اصلی بروز مشکلات را بشناسد. آنها باید در مورد رفتار و رشد کودک، مسائل خانوادگی که می تواند بر کودک تأثیر بگذارد اطلاعاتی را کسب کنند. همه جزئیات مربوط به هر مراجعه کننده (پدر، مادر و کودک) محرمانه نگه داشته می شود. پس از تجزیه و تحلیل مشکل، نحوه درمان توسط روانشناسان ارائه خواهد شد. والدین برای نتیجه گیری بهتر از روند های درمانی باید تکنیک ها و نکاتی که روانشناسان ارائه می دهند را رعایت و نتایج آن را برای جلسات بعدی درمانی یادداشت کنند.
آخرین دیدگاه‌ها