قرار گرفتن در معرض خشونت رسانه ای در کودکان ، از جمله تلویزیون، فیلم، موسیقی و بازی های ویدئویی، خطرات قابل توجهی برای سلامت کودکان و نوجوانان به همراه دارد. تحقیقات نشان می دهد که خشونت رسانه ای می تواند به رفتارهای پرخاشگرانه، حساس شدن به خشونت، کابوس ها و ترس از آسیب منجر شود. متخصصان اطفال باید میزان قرار گرفتن در معرض رسانه در کودکان را ارزیابی کرده و در مورد خطرات سلامتی مرتبط با خشونت رسانه ای در کودکان هشدار ها و راهکارهای لازم را ارائه دهند. متخصصان اطفال و روان شناسان کودکان می توانند با تشویق استفاده متفکرانه و پیشگیرانه و مناسب از رسانه ها توسط کودکان و والدین، از ایجاد یک رسانه مطمئن، مفید و موثرتر برای کودکان حمایت کنند.
تحقیقات نشان داده كه مشاوره می تواند در اداره کردن خشونت رسانه ای در کودکان مؤثر باشد.
اثرات خشونت رسانه ای بر کودکان
قرار گرفتن کودکان در معرض خشونت رسانه ای با انواع مشکلات جسمی و روانی برای کودکان و نوجوانان همراه است.
برخی از این اثرات عبارتند از:
- ترس
- افسردگی
- ترویج زورگویی
- وحشت شبانه و اختلالات خواب
- حساسیت زدایی نسبت به خشونت
- بروز رفتار پرخاشگرانه و خشونت آمیز در کودکان
بین قرار گرفتن در معرض رسانه ها و افزایش تجاوز و خشونت رابطه عمیقی وجود دارد.
در آزمایش های آزمایشگاهی و مطالعات صورت گرفته مشخص شده که خشونت های رسانه ای در کودکان، نوجوانان باعث افزایش مکمل های بدنسازی، مصرف مخدرها و سیگار و همچنین سوء استفاده های جنسی می شود. کودکان تحت تأثیر رسانه ها قرار می گیرند. آن ها با مشاهده و تقلید رفتار های منفی را یاد می گیرند. خشونت رسانه ای بر روی نگرش ها، باورها، رفتار ها و احساسات تهاجمی تاثیر منفی می گذارد. علاوه بر این، چون کودکان زیر 8 سال نمی توانند دروغ را از واقعیت تشخیص دهند، ممکن است آسیب پذیر باشند و بیشتر تحت تأثیر خشونت رسانه ای قرار گیرند. با این حال، حتی نوجوانان و بزرگسالان نیز تحت تأثیر خشونت رسانه ای قرار دارند.
خشونت رسانه ای و اختلالات روانی کودکان
هرچه خشونت واقعی تر نمایش داده شود، احتمال یادگیری و تاثیر گذاری آن بیشتر است.
خشونت در زمینه های جنسی و خشونت در غالب طنز و کلیپ های خنده دار خطرناک تر هستند، زیرا آن ها باعث بروز احساسات منفی و آسیب رساندن به دیگران می شوند. برای مثال، یك مطالعه بین نوجوان در 8 كشور مختلف نشان داده كه تماشای بیش از حد تلویزیون با قلدری همراه است. علاوه بر الگوبرداری از رفتارهای خشونت آمیز، رسانه ها شیوع خشونت در جهان را ترویج می کنند و سندرم “دنیای متوسط” را در بین کودکان و نوجوانان پرورش می دهند.
برای برخی از کودکان، قرار گرفتن در معرض خشونت رسانه ای می تواند منجر به اختلالات روانی زیر شود:
- اضطراب
- افسردگی
- انزوای اجتماعی
- رفتارهای تهاجمی
- اختلال خواب و کابوس
- اختلال استرس پس از سانحه
رسانه های تعاملی و کودکان
رسانه های تعاملی، مانند بازی های ویدئویی و اینترنت، رسانه های نسبتاً جدیدی هستند که تأثیرات مثبت و منفی بر روی سلامت جسمی و روانی کودکان دارند. قرار گرفتن در معرض صحنه های خشونت آمیز به صورت اینترنتی و آنلاین افزایش رفتار پرخاشگرانه همراه است. این نوع رسانه ها به سرعت در حال رشد و پیشرفت هستند و اثرات خشونت دنیای مجازی می تواند بیشتر و عمیق تر از خشونت رسانه های دیگر مانند تلویزیون باشد.
در بسیاری از بازی های کودکان یا نوجوانان، مراحلی “تعبیه شده” که هم احساسات تهاجمی و هم تجربه خشونت را تقویت می کند حتی استفاده از “جوی استیک” (کنترل دستی) در این بازی ها، اثرات مشابهی را دارد. تحقیقات نشان داده که بازی های ویدیویی خشونت آمیز منجر به افزایش رفتار پرخاشگرانه و تفکر پرخاشگرانه و کاهش رفتارهای اجتماعی می شود. قرار گرفتن در معرض زیاد با بازی های ویدیویی خشن در عرض 3 ماه باعث افزایش پرخاشگری جسمی می شود.
خشونت رسانه ای به عنوان یک خطر بهداشتی
خشونت رسانه ای باعث کاهش فعالیت قشر جلوی مغز می شود. قشر جلو مغز در کنترل رفتارهای تکانشی تاثیر به سزایی دارد. با کاهش فعالیت این ناحیه در مغز، رفتارهای تکانشی کودکان و نوجوانان دچار اختلال می شود. خشونت بین فردی، برای قربانیان و عاملان یک حادثه ناشی از خشونت رسانه ای، در حال حاضر یک خطر بهداشتی محسوب می شود. این خطر نسبت به بروز بیماری های عفونی، سرطان یا اختلالات مادرزادی در بین کودکان شایع تر است.
قتل، خودکشی و تروما علت اصلی مرگ و میر در جمعیت کودکان است. تحقیقات در بین دانش آموزان نیویورک نشان داده که تقریباً 10٪ دختران و بیش از 5٪ پسران سابقه تجاوز جنسی را گزارش داده اند و 10٪ از دختران و پسرانی که مور تجاوز قرار گرفته اند اعتراف کرده اند که در سال گذشته با خشونت روبرو شده اند.
پیشگیری آثار خشونت های رسانه ای در نوجوانان
اگرچه قرار گرفتن در معرض خشونت رسانه ای تنها عامل کمک به پرخاشگری نیست، اما این یک عامل مهم خطر برای سلامتی کودکان و نوجوانان است. برخی تحقیقات نشان داده اند که راهکارهای زیر می توانند باعث کاهش اثرات خشونت رسانه ها و تأثیرات آن ها بر کودکان و نوجوانان شود. متخصصان اطفال باید از نفوذ خشونت رسانه های مختلف و بازی های تعاملی در سلامت جسمی و روانی کودکان و نوجوانان، آگاه شوند و در این زمینه به والدین های هشدارها و راهکارهای لازم را ارائه دهند. برگزاری دوره های آموزشی برای والدین در مورد تأثیر رسانه ها روی کودکان و نوجوانان می تواند موثر باشد.
متخصصان اطفال باید در معیانه از کودک، حداقل 2 سؤال مربوط به رسانه را از والدین بپرسند و جواب آن ها را در راهکار های درمانی خود مدنظر داشته باشند:
- کودک یا نوجوان در روز چقدر رسانه های اجتماعی را تماشا می کند؟
- آیا در اتاق خواب کودک یا نوجوان تلویزیون یا ارتباط اینترنتی وجود دارد؟
برای همه کودکان باید گزینه های سالم پیشنهاد شود، از جمله:
- ورزش
- تفریحات سالم
- بازی اجتماعی با دوستان
هنگامی که والدین به استفاده بیش از کودک از رسانه ها اشاره می کنند، متخصصان اطفال باید کودک را از نظر رفتارهای تهاجمی، ترس و یا اختلال خواب ارزیابی و به درستی راهنمایی کنند. متخصصان اطفال باید از استفاده رسانه های مثبت تر در کودکان حمایت کنند و در زمینه سلامت کودک و گسترش رسانه های دوستدار کودک، با تولیدکنندگان رسانه همکاری کنند.
راهکارهای برای والدین در پیشگیری خشونت رسانه ای در کودکان
هیچ راه حلی برای مسئله خشونت رسانه ای وجود ندارد. ما هرگز نمی توانیم خشونت را از زندگی خود و یا رسانه ها حذف کنید. اما اقدامات بسیاری وجود دارد که ما می توانیم از آن ها برای کاهش میزان و تأثیر خشنونت رسانه ها در زندگی فرزندانمان استفاده کنیم.
والدین برای کاهش اثرات مخرب خشونت رسانه ای در کودکان خود راهکارهای زیر را در نظر بگیرند:
قرار گرفتن در معرض خشونت رسانه ای را کاهش دهید.
این کار مبنی بر یک فرضیه بسیار ساده است. اگر کودکان کمتر تلویزیون و رسانه ها را تماشا کنند، رفتارهای خشونت آمیز کمتری را بروز می دهند. به فرزندان خود کمک کنید تا برنامه ها را طبق دستورالعمل خانواده انتخاب کنند. با اضافه کردن برنامه های مثبت، استفاده از برنامه های منفی را محدود می کنید. تلویزیون ها، اتصالات اینترنتی و بازی های ویدیویی را از اتاق خواب کودکان حذف کنید.
سرگرمی های جایگزین پیدا کنید.
- راه دیگر برای کنترل خشونت رسانه ای در فرزندان، پیدا کردن سرگرمی های مناسب است.
- همچنین می توانید دستورالعمل هایی را به غیر از تلویزیون و استفاده از اینترنت پیدا کرده و کودکان را ترغیب کنید که در انواع فعالیت های اجتماعی شرکت کنند.
محرک ها را شناسایی و حذف کنید.
- گزینه های رسانه ای که درگیری با خشونت را آموزش می دهند، شناسایی و حذف کنید.
- به دنبال فیلم های تلویزیونی و کتاب هایی باشید که نقش های مثبتی را آموزش می دهند.
رسانه های مورد نیاز کودکان خود را متفکرانه و بر اساس نظر و علاقه کودکان انتخاب کنید. سپس بر آن ها نظارت داشته باشید. نظارت شامل بحث در مورد نامناسب بودن خشونت در رسانه ها، برنامه ها تلویزیونی، فیلم یا بازی ویدیویی و کمک به کودک در انتخاب گزینه های غیر خشونت آمیز است. والدین تمایل دارند محتواهای جنسی را بیشتر از محتواهای خشونت آمیز محدود کنند. این در حالی است که تحقیقات نشان می دهد که محتواها ی خشونت آمیز به طور بالقوه ناسالم تر از محتواهای جنسی هستند. مدت زمان استفاده از رسانه ها از جمله تلویزیون، فیلم، بازی های رایانه ای و ویدیویی را به 1 تا 2 ساعت در روز محدود کنید.
عواقب خشونت را آموزش دهید.
به کودکان نگویید “خشونت برای شما بد است و نباید آن را تماشا کنید”. در عوض، عواقب تماشای خشونت را آموزش دهید.
صحبت کردن و مشاوره با کودکان و نوجوانان در مورد اثرات منفی خشونت های رسانه ای می تواند در محدود کردن زمان استفاده از آن ها مؤثر باشد. به عنوان مثال، فقط یک یا دو دقیقه صحبت در مورد خشونت رسانه ای می تواند قرار گرفتن در معرض خشونت رسانه ای در کودکان را کاهش دهد. والدین باید در نظر داشته باشند، استفاده خودشان هم از رسانه ها و اخبار خشونت آمیز هم می تواند بر روی کودکان و نوجوانان تاثیر بگذارد. از استفاده رسانه ها با اخبار منفی و خشونت آمیز و حتی صحبت در مورد اخبار منفی در برابر کودکان کوچکتر از 2 سال خودداری کنید. تحقیقات نشان داده در بین کودکان زیر 2 سال و شیرخوارگان که در معرض خشونت رسانه ای قرار می گیرند اختلال در یادگیری مانند تکلم دیده می شود.
با والدین دیگر صحبت کنید.
در مورد مدیریت تلویزیون با والدین دیگر صحبت کنید. نکاتی را به اشتراک بگذارید و از یکدیگر حمایت کنید. آگاه باشید کودکان بیشتر در خارج از منزل رسانه ها را تماشا می کنند. پس با خانواده های دوستان فرزندان خود در ارتباط باشید. برای محدود کردن خشونت از طریق رسانه ها از آن ها کمک بخواهید. در مورد محدودیت ها و دستورالعمل ها از یک مشاور و یا روان شناس کمک بگیرید. مدارس باید به کودکان آموزش دهند تا از رسانه ها به طور صحیح و مناسب استفاده کنند تا تحت تاثیر اثرات بهداشتی مضر و خشونت رسانه ای قرار نگیرند.
استفاده درست از رسانه ها می تواند باعث کاهش رفتارهای خشونت آمیز در کودکان شود.
توصیه های AAP به صدا و سیما
AAP توصیه های زیر را به صدا و سیما پیشنهاد می دهد:
- استفاده از خشونت را در یک فضای طنز یا جنسی و سرگرم کننده از بین برود.
- توزیع فیلم و بازی های ویدئویی خشونت آمیز باید به گروه های سنی مناسب محدود شود.
- از زرق و برق داشتن اسلحه و ترویج خشونت به عنوان وسیله ای برای حل درگیری جلوگیری شود.
- اطلاعات مربوط به بازی های رایانه ای باید به راحتی در دسترس والدین قرار گیرد تا قبل از تصمیم گیری در مورد خرید آن ها، اطلاعات کافی را داشته باشند.
- بازی های ویدئویی نباید از امتیازات لازم برای به قتل رساندن شخصیت ها استفاده کنند. زیرا این امر به کودکان می آموزد که لذت و موفقیت را با ایجاد درد و رنج دیگران به دست آورد.
- همانطور که مهم است والدین از رژیم غذایی کودکان و نوجوانان مطلع باشند. آن ها باید در مورد محتوای رسانه ای فرزندانشان کاملاً آگاه باشند.
آخرین دیدگاه‌ها