نام این بیماری از ریشه آلمانی و لاتین گرفته شده و به صورت تحت الفظی به معنای «ضعف عضلات شدید» است. بیماری میاستنی گراویس یا Myasthenia gravis، اختلال عصبی عضلانی خود ایمنی مزمن است که با ضعف گروه های عضلانی مشخص می شود. بیماری میاستنی گراویس نه جزء بیماری های ارثی است و نه جزء بیماری های واگیری اما ممکن است چندین نفر از اعضای یک خانواده را درگیر کند.
شیوع میاستنی گراویس
- تعداد زیادی از مبتلایان این بیماری تشخیص داده نمی شوند.
- بیماری میاستنی گراویس می تواند فارغ از نژاد، جنسیت و سن برای هر فردی از هر نژاد، جنسیت و سنی اتفاق بیفتد.
- این بیماری در بین زنان کم تر از 40 سال و مردان بالای 60 سال شایع تر از دیگر افراد است.
علت میاستنی گراویس
بیماری میاستنی گراویس در نتیجه نقص انتقال تکانه های عصب به عضلات اتفاق میفتد. این عارضه زمانی به وجود می آید که ارتباط طبیعی بین عصب و عضله در اتصال عصبی عضلی با اختلال مواجه می شود. بیماری میاستنی گراویس از طریق تماس نمی تواند به فرد دیگری منتقل شود.
آنتی بادی ها
آنتی بادی های تولید شده می توانند عملکرد پروتئینی به نام تیروسین کیناس (tyrosine kinase) را مسدود نموده و با مشکل مواجه کنند. این پروتئین در تشکیل اتصال عصبی- عضلانی نقش دارد.
آنتی بادی ها عملکرد این پروتئین را با مشکل مواجه کرده و باعث بروز این بیماری می شوند.
غده تیموس
غده تیموس یکی از قسمت های سیستم ایمنی است که در قسمت بالایی سینه در زیر قفسه سینه قرار گرفته است. محققان بر این باورند که غده تیموس می تواند محرک یا علت اصلی تولید آنتی بادی های مسدود کننده acetylcholine باشند.
در بعضی از بزرگسالان مبتلا به بیماری میاستنی گراویس به طور غیر عادی غده تیموس بزرگ تر از حد طبیعی است. بعضی از افراد مبتلا به میاستنی گراویس ممکن است دچار تومور های غده تیموس یا همان تیموماس (از نوع خوش خیم یا بدخیم) شوند.
هنوز ارتباط بین غده تیموس و بیماری میاستنی گراویس مشخص نیست.
اما دانشمندان بر این باورند که احتمالاً دستور العمل های نادرست غده تیموس و تولید نادرست سلول های ایمنی باعث به وجود آمدن خود ایمنی و تولید آنتی بادی های گیرنده استیل کولین شده و نهایتاً شرایط برای حمله به سیستم های ارتباطی عصبی عضلانی مهیا می شود.
سایر علل میاستنی گراویس
در موارد نادر، مادران مبتلا به میاستنی گراویس ممکن است کودکان مبتلا به این بیماری به دنیا بیاورند.
در صورتی که این بیماری به محض تولد درمان شود، کودکان مبتلا به میاستنی گراویس مادرزادی بعد از گذشت دو ماه از تولد بهبود خواهند یافت.
بعضی از کودکان تازه متولد شده به یک نوع نادر و ارثی از میاستنی مبتلا هستند که به آن سندرم میاستنی مادرزادی گفته می شود.
علائم میاستنی گراویس
ضعف عضلات ناشی از میاستنی گراویس شدید است.
هنگام استراحت عضله، علائم تا حد قابل توجهی بهبود یافته و تنها در زمان استفاده از عضله فرد متوجه علائم بیماری خواهد شد.
در هر صورت، علائم با گذشت زمان بهبود یافته و فقط در چندین سال ابتدایی بعد از شروع بیماری شدید خواهد بود.
اگرچه که بیماری میاستنی گراویس می تواند همه عضلات ارادی و قابل کنترل بدن را درگیر کند. اما بعضی از عضلات و گروه های عضلانی بیشتر از دیگر عضلات در معرض علائم این بیماری قرار دارند که در زیر به آن ها اشاره خواهیم کرد.
عضلات چشمی
تقریباً نیمی از افراد مبتلا به میاستنی گراویس دچار اختلالات عضلانی و ضعف عضلات چشم ها می شوند.
این افراد اولین علائم شان خود را با مشکلات چشمی زیر نشان خواهد داد:
- افتادگی یک یا هر دو پلک (پتوز)
- دو بینی (دیپلوپیا) که ممکن است افقی یا عمودی بوده و با بستن یکی از چشم ها بهبود یافته یا به کلی برطرف شود.
عضلات صورت و گلو
حدود 15% از افراد مبتلا به بیماری میاستنی گراویس، عضلات صورت و گلوی شان درگیر خواهد شد.
این افراد اولین علائمی که نشان می دهند ضعف در عضلات صورت و گلو می شود که عبارتند از:
مشکلات کلامی
گفتار شما با توجه به اینکه کدام ماهیچه درگیر شده باشد، ممکن است آرام یا تو دماغی به نظر برسد.
مشکل در بلع غذا
- ممکن است در نتیجه درگیر شدن عضلات گلو، در خوردن، نوشیدن یا بلعیدن قرص های خود با مشکل مواجه شوید.
- در بعضی از موارد مایعاتی که قصد بلعیدن آن ها را دارید ممکن است به صورت کاملاً غیر عادی از بینی شما خارج شوند.
مشکلات جویدن
- ممکن است ماهیچه هایی که از آن ها برای جویدن استفاده می کنید در طول فرآیند جویدن تان دچار مشکل شوند.
- این مشکل خصوصاً زمانی که می خواهید غذاهای سفت مثل گوشت بجوید، خود را نشان خواهد داد.
مشکل در بیان حالات صورت
در نتیجه اختلال در عملکرد عضلات صورت، لبخند فرد شبیه نشان دادن دندان ها به نظر می رسد.
عضلات گردن و اندام ها
- بیماری میاستنی گراویس ممکن است باعث ضعف در عضلات گردن، دست و پا شود.
- ضعف عضلات پا باعث مشکل در راه رفتن شده و ضعف عضلات گردن، صاف نگه داشتن گردن را با مشکل مواجه خواهد کرد.
نکته مهم در علائم
شروع علائم میاستنی گراویس ممکن است ناگهانی بوده و فرد بلافاصله بعد از بروز علائم متوجه بیماری خود نشود.
اولین علامتی که فرد مبتلا به بیماری میاستنی گراویس ممکن است شاهد آن باشد، ضعف در عضلات چشمی بوده و در مرحله دوم فرد ممکن است دچار مشکلات بلع و تکلم شود.
میزان درگیری و ضعف عضلات در افراد مختلف متفاوت بوده و ممکن است هر شخص را به طور متفاوتی درگیر کند.
میاستنی گراویس بحرانی
- میاستنی بحرانی زمانی اتفاق میفتد که عضلات کنترل کننده تنفس به قدری ضعیف می شوند که تنفس فرد با مشکل مواجه شده و شرایط اورژانسی به وجود می آید.
- در نتیجه فرد باید سریعاً از دستگاه تنفس استفاده کرده و تحت مراقبت ویژه قرار بگیرد.
معمولاً گراویس بحرانی با موارد زیر تحریک می شود:
- عفونت
- تب
- واکنش نامطلوب نسبت به مصرف داروها
عوارض میاستنی گراویس
معمولاً عوارض جانبی ناشی از ابتلای فرد به بیماری میاستنی گراویس قابل درمان هستند اما بعضی از این موارد ممکن است زندگی فرد را با خطر مواجه کند.
بحران میاستنی
این بحران یکی از عوارض جانبی میاستنی بوده که در نیتجه درگیر شدن عضلات کنترل کننده تنفس ایجاد می شود.
در نتیجه تنفس فرد با مشکل مواجه شده و فرد به قدری ضعیف می شود که ممکن است زندگی اش به خطر بیفتد. بعد بروز بحران میاستنی فرد نیاز به درمان اورژانسی داشته و باید از دستگاه های تنفسی برای بازگرداندن تنفس فرد استفاده کرد.
برای بازگشت تنفس و بهبود فرد می توان از داروها و درمان های فیلتر خون استفاده کرد.
تومور غده تیموس
بعضی از افراد مبتلا به بیماری میاستنی گراویس ممکن است دچار تومور در غده تیموس که در زیر قفسه سینه قرا گرفته، بشوند.
در پزشکی به این تومورها، تیموماس گفته می شود و معمولاً خوش خیم و درمان پذیر هستند.
سایر اختلالات دیگر
بعضی از افراد مبتلا به میاستنی گراویس نیز ممکن است به موارد زیر دچار شوند:
پر کاری یا کم کاری تیروئید
غده تیروئید قرار گرفته در زیر گردن برای تنظیم سوخت و ساز بدن از خود هورمون ترشح می کند.
- در صورتی که تیروئید دچار کم کاری شود، ممکن است دچار مشکلاتی مثل اضافه وزن، سرما و دیگر موارد شوید.
- در صورت پرکاری تیروئید نیز فرد دچا رمشکلاتی مثل کاهش وزن، گرما و دیگر مشکلات خواهد شد.
بیماری های خود ایمنی
افراد مبتلا به میاستنی گراویس ممکن است دچار بیماری های خود ایمنی مثل آرتروز روماتوئید یا لوپوس شوند.
تشخیص میاستنی گراویس
پزشک ممکن است بعد از انجام معاینه کامل فرد با توجه به علائم و نشانه ها و سابقه بیماری این بیماری را تشخیص دهد.
آزمایشات
پزشک ممکن است برای دقت بیشتر در تشخیص بیماری از آزمایشات زیر استفاده کند:
آزمایش عصبی
پزشک ممکن است با استفاده از راه کارهای زیر سلامت عصبی فرد را مورد بررسی قرار دهد:
- عکس العمل ها
- قدرت عضلانی
- حجم عضلانی
- احساس های لامسه و بینایی
- هماهنگی
- تعادل
آزمایش ادروفونیوم
تزریق ماده شیمیایی ادرفونیوم کلراید که باعث بهبود ناگهانی و موقت قدرت عضلانی می شود، یکی از راه کارهای پزشکی برای تشخیص دقیق تر بیماری میاستنی گراویس است.ادورفونیوم کلراید آنزیمی که باعث تجزیه استیل کولین acethlcholine می شود را مسدود می کند.
مسدود شدن تجزیه استیل کولین باعث می شود تا سیگنال ها از پایانه عصبی به گیرنده های عضلات انتقال پیدا کند.
آزمایش بسته یخ
اگر دچار افتادگی پلک هستید، پزشک ممکن است به مدت 2 دقیقه یک کیسه پر از یخ بر روی پلک های فرد قرار دهد. سپس پزشک کیسه را از روی چشم برداشته و هرگونه بهبود وضعیت پلک ها را مورد ارزیابی قرار خواهد داد.
آزمایش خون
یکی دیگر از مواردی که به تشخیص بیماری میاستنی گراویس کمک می کند، انجام آزمایش خون است. با این کار می توان وجود هرگونه آنتی بادی غیر طبیعی را تشخیص داد. وجود این آنتی بادی ها عملکرد گیرنده های عصبی را با اختلال روبرو کرده و مانع حرکت عضلات خواهد شد.
بیشتر افراد مبتلا به بیماری میاستنی گراویس با افزایش غیر طبیعی سطح آنتی بادی ها مواجه هستند.
تحریک عصبی تکرار شونده
برای انجام این تحقیق عصبی، پزشکان الکترودها را به سطح پوست بر روی عضلات متصل کرده و مورد ارزیابی قرار خواهد داد. پزشکان با ارسال تکانه های الکترونیکی از طریق الکترودها، توانای عصب ها برای ارسال سیگنال به عضلات را مورد ارزیابی قرار خواهند داد.
برای تشخیص میاستنی گراویس، پزشکان چندین بار این آزمایش را تکرار می کنند تا ببینند آیا با خستگی ارسال سیگنال ها با مشکل مواجه شده یا عملکرد طبیعی خواهد داشت.
الکترو میوگرافی تک فیبر (EMG)
- این آزمایش فعالیت الکتریکی و نقل و انتقالات بین مغز و عضلات را مورد بررسی قرار خواهد داد.
- آزمایش الکترو میوگرافی تک فیبر شامل قرار دادن یک الکترود سیمی بر روی پوست و یک عضله است تا تک فیبر عضله مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.
عکس برداری
ممکن است پزشک معالج برای بررسی وجود یا عدم وجود تومور یا شرایط غیر طبیعی در غده تیموس، دستور به عکس برداری سی تی اسکن یا ام آر آی بدهد.
آزمایش عملکرد ریوی
این آزمایش میزان اثر گذاری بیماری بر روی سیستم تنفسی و نفس کشیدن بیمار را مورد بررسی و ارزیابی قرار خواهد داد.
پیش آگهی میاستنی گراویس
با درمان بسیاری از افراد مبتلا به بیماری میاستنی گراویس، علائم این بیماری تا حد قابل توجهی بهبود یافته و ضعف عضلات کاهش خواهد یافت. بعضی از موارد مبتلا به این بیماری نیز ممکن است پس از درمان به صورت موقت یا دائمی بهبود یافته و ضعف عضلات کاملاً برطرف شود در نتیجه چنین افرادی می توانند برای همیشه مصرف دارو را کنار بگذارند. یکی از راه های فوق العاده برای درمان این بیماری تیمکتومی است که 50 درصد افراد بعد از انجام این عمل جراحی برای همیشه بهبود یافته اند. در موارض خاص نیز، میاستنی گراویس ممکن است باعث مشکلات تنفسی شده و فرد بیمار نیاز به مراقبت اورژانسی داشته باشد.
میزان امید به زندگی در بیشتر افراد مبتلا به میاستنی گراویس همانند دیگر افراد سالم است.
درمان میاستنی گراویس
درمان های بسیاری برای این بیماری وجود دارد که می توان جداگانه یا ترکیبی از آن ها استفاده کرد. این شیوه های درمانی به بهبود علائم و نشانه های بیماری میاستنی گراویس کمک خواهد کرد.
انتخاب شیوه درمان بستگی به سن، شدت بروز علائم و سرعت گسترش بیماری در فرد بیمار خواهد داشت.
داروها
مهار کننده های کولین استراز (Cholinesterase inhibitors)
داروهای مهار کننده کولین استراز می تواند به بهبود ارتباط بین عصب و عضلات کمک کند. هرچند که این داروها باعث درمان همیشگی این بیماری نمی شوند اما می توانند تا حد قابل توجهی انقباضات و قدرت عضلانی فرد بیمار را بهبود ببخشند.
عوارض جانبی استفاده از داروهای مهار کننده کولین استراز شامل حالت تهوع، استفراغ، ناراحتی دستگاه گوارش، بزاق بیش از حد دهان و تعریق می شود.
کورتیکو استروئید
کورتیکو استروئید می تواند از تولید بیش از حد آنتی بادی ها جلوگیری کرده و سیستم ایمنی بدن را مهار کند. البته استفاده طولانی مدت از کورتیکو استروئید ها با عوارض جانبی مثل نازک شدن استخوان ها، افزایش وزن، بروز دیابت و افزایش احتمال ابتلا به انواع عفونت ارتباط مستقیم داشته و می تواند باعث بروز موارد گفته شده شود.
سرکوب کننده های ایمنی
پزشک ممکن است برای تغییر وضعیت سیستم ایمنی بدن فرد مبتلا داروهای دیگری به اسم سرکوب کننده های سیستم ایمنی را تجویز کند. البته تأثیر این داروها بلافاصله بعد از مصرف نبوده و اثر گذاری ان ممکن است ماه ها بعد از شروع مصرف خود را نشان دهد.گاهی سرکوب کننده های ایمنی همراه با داروهای کورتیکو استروئید تجویز شود.
عوارض جانبی مصرف سرکوب کننده های سیستم ایمنی شامل افزایش احتمال بروز عفونت و آسیب های کبد و کلیه شود.
درمان های داخل وریدی
از شیوه های درمانی زیر برای درمان کوتاه مدت و علائم ناگهانی بیماری میاستنی گراویس استفاده می شود. همچنین ممکن است از درمان های زیر قبل از عمل جراحی یا شروع دیگر شیوه های درمانی استفاده شود.
پلاسما فرس (Plasmapheresis)
در این شیوه درمانی از فرآیند فیلترینگ خون مشابه دیالیز استفاده می شود. با این تفاوت که در شیوه پلاسما فرس خون از داخل دستگاهی عبور داده شده و آنتی بادی های مسدود کننده انتقال پیام های عصبی از داخل خون جمع آوری می شوند. با این حال اثر این شیوه درمانی تنها چند هفته ماندگار بوده و پس از بازگشت علائم، فرد مبتلا به میاستنی گراویس باید مجددا پلاسما فرس را تکرار کند. البته این شیوه عوارض جانبی به همراه داشته و ممکن است باعث خونریزی، اختلالات ریتم قلبی یا انقباض عضلات قلبی شود. بعضی از افراد مبتلا دچار واکنش های حساسیتی شده و نسبت به ماده جایگزین شده در داخل پلاسمای خون حساسیت نشان می دهند.
ایمونو گلوبین داخل وریدی (IVIg)
این شیوه درمانی آنتی بادی های نرمال را در اختیار بدن فرد بیمار قرار می دهد. از امتیازات استفاده از این شیوه درمانی ماندگاری 6 هفته ای آن است ام برای بهبود علائم فرد باید حدوداً یک هفته ای صبر کند.
عوارض جانبی استفاده از شیوه ایمونو گلوبین داخل وریدی شامل:
- تشنج
- سرگیجه
- سردرد
- احتباس مایعات
آنتی بادی مونوکلونال
این شیوه معمولاً برای افرادی که نسبت به دیگر شیوه های درمانی مقاومت نشان داده و بهبود نیافته اند، مورد استفاده قرار می گیرد. اما استفاده از این آنتی بادی های مونوکلونال ممکن است با عوارض جانبی بسیار شدیدی همراه باشد.
عمل جراحی
بعضی از افراد مبتلا به میاستنی گراویس دچار تومور در غده تیموس قرار گرفته در زیر قفسه سینه خود می شوند. در صورتی که فرد بیمار دچار چنین توموری شده باشد، پزشکان با استفاده از جراحی غده تیموس را از داخل سینه خارج خواهند کرد.
حتی در صورتی که فرد دچار تومور در غده تیموس خود نشده باشد، برداشتن این غده می تواند به کاهش علائم و نشانه های بیماری میاستنی گراویس کمک کند.
با این حال فواید تیماکتومی (thymectomy) ممکن است چندین سال بعد خود را نشان بدهد.
تیمکتومی یک عمل جراحی باز است. برای انجام این عمل جراحی باز، جراح بخش مرکزی قفسه سینه (sternum) را می شکافد تا بعد از باز کردن قفسه سینه، غده تیموس را از داخل آن خارج کند.
عمل جراحی های دیگر که می توان با کمترین عوارض انجام داد و غده تیموس را از داخل قفسه سینه خارج کرد شامل موارد زیر می شود:
تیمکتومی با کمک ویدئو
در یکی از انواع جراحی ها، فرد جراح قسمت کوچکی بر روی گردن بیمار ایجاد می کند. یا با استفاده از چند برش کوچک بر روی قفسه سینه بیمار عمل جراحی را انجام می دهد. سپس برای انجام عمل جراحی از دوربین نازک و بلندی استفاده می شود تا پس از دیدن غده تیموس بتوان آن را از داخل بدن خارج کرد.
تیمکتومی با کمک ربات
در این نوع از عمل جراحی تیمکتومی، جراحان چندین برش کوچک در کناره های قفسه سینه ایجاد کرده و با استفاده از سیستم ربات که شامل دوربین و بازوهای مکانیکی است، سعی در برداشتن غده تیموس با کمترین دخالت و جراحتی می کنند.
استفاده از چنین شیوه هایی می تواند باعث خونریزی، درد، مرگ و میر کمتری نسبت به جراحی های باز دیگر شده و مدت زمان مورد نیاز برای ریکاوری بیمار را به حداقل برساند.
سبک زندگی و درمان خانگی میاستنی گراویس
به منظور کنار آمدن با علائم و نشانه های بیماری میاستنی گراویس و استفاده حداکثری از انرژی باقی مانده عضلاتتان پیشنهاد می کنیم راه کارهای زیر را در طول روز به کار ببندید:
تنظیم وضعیت تغذیه ای
- سعی کنید زمانی که قدرت عضلانی خوب و مناسبی دارید غذا بخورید.
- زمان طبیعی بودن عضلات برایتان زمان طلایی به حساب آمده و می توانید از آن برای جویدن غذا استفاده کنید. البته توصیه می کنیم حتماً بین جویدن غذا به خودتان استراحت دهید. حتی شاید بهتر باشد که وعده های غذایی تان را بین روز تقسیم کرده و هربار وعده کوچکی میل کنید. همچنین به خاطر داشته باشید که بهتر است از غذاهای نیازمند جویدن زیاد مثل میوه های خام یا سبزیجات خودداری کرده و غذاهای نرم میل کنید.
نکات ایمنی در داخل خانه
- در قسمت هایی که برای حرکت کردن و جابه جایی نیاز به میله یا نرده خواهید داشت. حتماً میله و نرده مناسب نصب کنید. به عنوان مثال حتماً در کنار وان حمام یا راه پله ها نرده و میله های حفاظتی نصب کنید. سعی کنید همیشه کف زمین تمیز بوده و وسایل اضافه بر روی زمین قرار نگرفته باشد. در مسیر خروج و پیاده روی منزل از نبود برف یا برگ یا هر جسمی که ممکن است باعث سر خوردنتان شود، اطمینان حاصل کنید.
از وسایل برقی استفاده کنید.
- سعی کنید انرژی تان در طول روز را حفظ کرده و از مسواک برقی، درباز کن های برقی و وسایل برقی کمک کننده دیگر استفاده کنید.
از چشم بند استفاده کنید.
- در صورتی که در طول روز دچار دو بینی می شوید، بهتر است برای بهبود این مشکل از چشم بند استفاده کنید. همچنین استفاده از چشم بند در هنگام نوشتن، خواندن و تماشای تلویزیون نیز می تواند به عملکرد بهتر چشم هایتان کمک کند. برای جلوگیری از فشار آمدن به یکی از چشم ها، بعد از گذشت مدت زمان مشخصی، چشم بند را برای چشم دیگرتان استفاده کرده و به چشم خود استراحت دهید.
- اگر قصد بیرون رفتن از منزل، کار کردن یا خرید دارید این کار را به ساعات ابتدایی روز که انرژی بیشتری دارید موکول کنید.
پشتیبانی از بیماران مبتلا میاستنی گراویس
- کنار آمدن با این بیماری کار دشواری است.
- در مورد بیماری خود اطلاعات کافی جمع آوری کنید.
- در مورد بیماری همه موارد را به خانواده تان بگویید.
- در صورت نیاز از اطرافیان و نزدیکان خود برای آرامش بیشتر کمک بگیرید.
- استرس باعث تشدید بیماری و بدتر شدن علائم می شود. بهتر است استرس را مدیریت کنید.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت بروز مشکلات زیر، بهتر است سریعاً برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه شود:
- مشکلات تنفسی
- مشکلات بینایی
- مشکل در بلع غذا
- مشکل در جویدن غذا
- مشکل در راه رفتن و عدم تعادل
- مشکل در استفاده از دست ها و پاها
- مشکل در بالا آوردن و بالا نگه داشتن دست ها
آمادگی برای ویزیت پزشک
برای تشخیص دقیق تر و شروع درمان به نورولوژیست ارجاع داده خواهید شد.
از آنجایی که به خاطر آوردن همه مطالب و نکات گفته شده در داخل مطب کار دشواری است.سعی کنید لیستی از تمام موارد زیر آماده کرده و یکی از دوستان یا اعضای خانواده خود را همراه تان ببرید.
به خاطر آوردن همه مطالب و نکات گفته شده در داخل مطب کار دشواری است.
- علائم
- داروها، ویتامین ها و مکمل ها
قبل از ویزیت، حتماً سؤالات مهم و سؤالاتی که به ذهن تان می رسد را یادداشت کرده و از پزشک بپرسید.
پیشنهاد می کنیم برای بیماری میاستنی گراویس سؤالات زیر را از پزشک خود بپرسید:
- علت احتمالی بروز این علائم چیست؟
- چه آزمایشاتی نیاز است انجام دهم؟
- توصیه می کنید چه اقداماتی انجام دهم؟
- چه راه کارهای جایگزینی را توصیه می کنید؟
- آیا بروشور یا کاغذی در مورد این بیماری دارید؟
- برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد می کنید از چه سایتی استفاده کنم؟
- مبتلا به بیماری های دیگری هستم. چگونه می توانم این بیماری ها را در کنار هم مدیریت کنم؟
- آیا محدودیت های خاصی برای این بیماری وجود دارد که باید از این به بعد آن ها را رعایت کنم؟
سوالات پزشک از بیمار
بدون شک در طول معاینه و ویزیت، پزشک سؤالات زیر را از شما خواهد پرسید:
- آیا علائم بیماری تان دائمی بوده یا به صورت موقت بروز پیدا می کند؟
- علائم این بیماری تا چه میزان شدید و جدی است؟
- آیا چیزی باعث بهبود علائم تان می شود؟
- آیا چیزی باعث بدتر شدن علائم تان می شود؟
آخرین دیدگاه‌ها