بی خوابی در کودکان به معنی دشواری در خوابیدن هنگام شب است که منجر به خوابی سطحی و غیر مفید می شود. بی خوابی، ترس از خواب، وحشت در شب و خیس کردن رختخواب از مشکلات خواب کودکان است. اغلب، این مسئله با گذشت زمان رفع می شود. اما اگر کودک شما به مدت چندین ماه بیش از سه بار در هفته دچار مشکل خواب و به طور قابل توجهی عملکرد روزانه او مختل شود ممکن است دچار بی خوابی یا یک اختلال دیگری از خواب شود.
علائم بی خوابی در کودکان چیست؟
مانند بزرگسالان، کودکان مبتلا به بی خوابی یا در شروع خواب، خواب ماندن مشکل دارند. یا بعد از مدت زمان خواب معمولاً استراحت خوبی ندارند.
علائم بی خوابی در کودکان، علاوه بر خواب آلودگی در طول روز می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تحریک پذیری
- نوسانات خلقی
- بیش فعالی
- پرخاشگری
- حالت افسردگی
- مشکلات حافظه
- کاهش دامنه توجه
بی خوابی در کودکان می تواند در هر زمان، از نوزادی تا دوران بلوغ آغاز شده و در برخی موارد به یک مشکل طولانی مدت تبدیل شود. علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
- مشکل چرت زدن
- مشکل تنها خوابیدن در رختخواب
- بیدار شدن زودتر از زمان مورد نظر
- مقاومت در برابر یک برنامه خواب مناسب
- امتناع هنگام خواب و برای رفتن به رختخواب مقابله می کند.
- بیداری شبانه مکرر یا طولانی مدت با مشکل بازگشت تنها به خواب
- کودک صبح هنگام بیدار شدن یا بلند شدن برای مدرسه مشکل دارد.
علاوه بر این، والدین یا مراقبان کودکانی که دچار بی خوابی هستند غالباً گزارش می دهند که کودک در طول روز از برخی علائم رنج می برد. علائم روز می تواند شامل موارد زیر باشد:
- کاهش انگیزه
- تحمل کم برای ناامیدی
- خستگی، ضعف، خواب آلودگی
- اختلالات توجه، تمرکز یا حافظه
- اختلالات خلقی یا تحریک پذیری
- تصمیم گیری ضعیف و کنترل فشار
- مشکلات عملکرد اجتماعی، خانوادگی، شغلی یا تحصیلی
- مشکلات رفتاری (بیش فعالی، پرخاشگری یا رفتار مخالف)
علت های بی خوابی در کودکان
یک دلیل رایج که بسیاری از کودکان خواب کافی ندارند این است که خیلی دیر به رختخواب می روند. این اغلب به این دلیل است که والدین انتظارات غیرواقعی از میزان خواب کودکان خود دارند یا اینکه بچه های آنها بیش از حد برنامه ریزی شده اند و در فعالیت های زیادی شرکت می کنند یا تکالیف زیادی دارند. یا اینکه ممکن است کودک شما دیر وقت بیدار باشد و در حال ارسال پیام کوتاه، صحبت با تلفن، بازی های ویدیویی یا تماشای تلویزیون است.
به یاد داشته باشید کودکان بین 6 تا 12 ساله هر شب حدود 10 تا 11 ساعت خواب و نوجوانان هر شب حدود 9 ساعت خواب نیاز دارند.
مشکلات در خوابیدن یا نبود خواب موثر در کودکان به عادت های روزانه یا نحوه گذراندن اوقات قبل از خواب برمی گردد.
خوردن بیش از حد غذای شیرین در طول روز یا تماشای تلویزیون درست قبل از خواب می تواند باعث برهم زدن خواب کودک شما شود. مطمئناً، کودکان کم سن تر در تنظیم عادات و کیفیت خوابشان مشکل دارند. بنابراین والدین باید به عنوان یک کارآگاه خواب عمل کنند.
شایع ترین علت مشکل خواب در کودکان
استرس
با وجود اینکه کودکان، کوچک هستند، اما ممکن است دچار دچار استرس شوند که اغلب ناشی از مسائل موجود در مدرسه یا خانه است. کودکان احتمال دارد مشکلاتی در مورد تحصیل یا ارتباط با دوستان خود داشته باشند. حتی مورد آزار و اذیت قرار بگیرند.
استرس در خانه، می تواند ناشی از مشکلات زناشویی والدین، تولد نوزاد جدید یا تغییر در تنظیمات خواب آنها باشد. گاهی این مشکل به این علت است که کودک مجبور است یک اتاق خواب را با خواهر و برادر، پدر و مادر یا پدربزرگ و مادربزرگ خود تقسیم کنند.
کافئین
بسیاری از نوشابه های گازدار و نوشیدنی های انرژی زا حاوی کافئین هستند. مصرف آنها می توانند کودکان را شب ها بیدار نگه دارند. سعی کنید مصرف این نوشیدنی ها را به زمان وعده ناهار محدود کنید. هرچند بهترین کار قطع مصرف آن هاست.
عوارض جانبی داروها
برخی از داروها مانند داروهای مورد استفاده در درمان اختلال بیش فعالی با کمبود توجه (ADHD) و داروهای ضد افسردگی نیز می توانند باعث بی خوابی در کودکان شوند.
سایر مشکلات پزشکی
آپنه خواب یا سندرم پا ها ی بی قرار یا حتی گرفتگی بینی ناشی از آلرژی، درد استخوان ها به علت رشد یا خارش پوست ناشی از اگزما از این موارد است. مراجعات دوره ای به پزشک می تواند به شناسایی هر مسئله ای که می تواند در خواب کودک اختلال ایجاد کند، کمک کننده باشد.
بعضی اوقات، بی خوابی کودک ممکن است به دلیل سپری کردن زمان زیاد در رختخواب باشد. برای یافتن یک زمان خواب ایده آل، توجه داشته باشید که کودک شما چه هنگام از شب خواب آلوده می شود. این دقیقا همان زمانی است که آنها باید بخوابند. بنابراین برنامه خواب خود را حدود 45 دقیقه زودتر از آن زمان شروع کنید. اگر کودکان مدت بیشتری بیدار باشند، ممکن است زمان خواب آن ها سپری شده و دچار بیخوابی شوند. در این حالت کنترل آنها دشوارتر است.
مقابله با بی خوابی در کودکان
اگرچه والدین اغلب می خواهند برای درمان بی خوابی کودک خود به پزشک مراجعه کنند، اما تشخیص هرگونه مشکل اساسی پزشکی یا روانی در مراحل اولیه و درمان آن، بسیار مهمتر است.
ایجاد عادت های خوب در زندگی به ویژه برای کودکان بزرگتر و نوجوانان می تواند در ایجاد یک شب آرام و خواب مناسب موثر باشد.
نکاتی مربوط به اتاق خواب کودک
- مطمئن شوید که کودک شما از تختخواب خود فقط برای خواب استفاده می کند. در صورت امکان، آنها را تشویق کنید که تختخواب خود برای سایر فعالیت ها مانند خواندن کتاب استفاده نکنند.
- اطمینان حاصل کنید که اتاق خواب آنها راحت است. بیشتر بچه ها در یک اتاق کمی خنک (حدود 65 درجه فارنهایت) خواب بهتری دارند. اگر آلودگی صوتی در محیط خارج از خانه مزاحمت ایجاد می کند صدای موسیقی می تواند به کاهش آن کمک کند. اطمینان حاصل کنید که تخت کودک شما پر از اسباب بازی نیست، زیرا این کار باعث حواس پرتی در هنگام خواب می شود.
رعایت برنامه خواب منظم در کودکان
- سعی کنید کودک شما حتی در آخر هفته ها نیز همان برنامه خواب روتین را داشته باشد. این کار باعث می شود کودک شما به طور طبیعی بخوابد. نوجوانان نیازی نیست بیش از یک ساعت از زمان بیداری معمول خود را در تعطیلات آخر هفته بخوابند.
- کودک قبل از خواب بیش از حد گرسنه و یا سیر نباشند. یک میان وعده سبک (مانند شیر گرم و موز) قبل از خواب ایده خوبی است. با این حال، وعده های غذایی سنگین یک یا دو ساعت قبل خواب ممکن است بچه ها را بیدار نگه دارد.
- در اول صبح کودک خود را در معرض نور آفتاب قرار دهید. کنار زدن پرده ها به کودک کمک می کند از خواب بیدار شود و بداند که این به معنای شروع روز است.
سبک زندگی فعال در کودک
ورزش منظم از بی قراری شبانه جلوگیری می کند. هر روز یک ساعت ورزش مقدار توصیه شده است. با این حال، سعی کنید از فعالیت شدید کودکان خود سه ساعت قبل از زمان خواب جلوگیری کنید.
توجه به چرت زدن کودک
کودکان معمولاً قبل از اینکه به زمان خواب شب برسند، معمولا حداقل به چهار ساعت خواب در طول روز نیاز دارند. اگرچه نیاز به چرت زدن ممکن است متفاوت باشد اما اطمینان حاصل کنید که کودک شما خیلی طولانی یا خیلی نزدیک به ساعت خواب شبانه چرت نمی زند.
- در استفاده از وسیله های الکترونیکی محدودیت تعیین کنید. نور آبی که از تلویزیون، تلفن، تبلت و بازی های ویدیویی ساطع می شود می تواند چرخه خواب / بیداری بدن را مختل کرده و خوابیدن را دشوارتر کند. این دستگاه ها را حداقل یک ساعت قبل از خواب خاموش کرده و در ساعات خواب آنها را خارج از اتاق خواب کودک خود نگه دارید.
- اوقاتی را در طول روز با هم بگذرانید. بعضی از بچه ها می خواهند شب را بیدار بمانند تا زمان بیشتری را با والدین خود سپری کنند. اگر هر دو والدین در طول روز کار می کنند، عصرها می توانند در دسترس کودک خود باشند. حتی فقط چند دقیقه صحبت کوتاه و سوال از بچه ها در مورد دوستان یا علایق آنها می تواند تاثیر زیادی داشته باشد. برای نوزادان هنگام شب چند دقیقه آواز، بخوانید و ارتباط چشمی برقرار کنید.
بیش فعالی و بی خوابی در کودکان
درمان کودکان مبتلا به ADHD و بی خوابی گیج کننده باشد زیرا بسیاری از علائم بی خوابی همان علائم ADHD هستند و درمان های ADHD اغلب می توانند باعث بی خوابی شوند.
اگر بی خوابی کودک هنگام شروع مصرف داروی ADHD یا افزایش دوز، بدتر شود، ممکن است علت آن مصرف دارو باشد.
برای سایر کودکان مبتلا به ADHD، این علائم ADHD واقعی آنها است که باعث می شود آنها در خواب مشکل داشته باشند، و جای تعجب است که دوز کمی از یک محرک کوتاه اثر در بعد از ظهر یا شب در واقع به خواب آنها کمک می کند.
پزشک متخصص اطفال و یا روانپزشک کودک می تواند در علت بی خوابی در کودکان بیش فعال به شما کمک کند. زیرا عدم داشتن خواب خوب می تواند همه علائم بیش فعالی را بدتر کند.
به خاطر داشته باشید که برای سایر بچه هایی که به نظر می رسد علائم ADHD دارند، در واقع مبتلا به اختلال خواب مانند آپنه انسدادی در خواب هستند. در این کودکان علائم ADHD آنها با درمان مشکل خواب از بین می رود.
آخرین دیدگاه‌ها