کهیر خورشیدی که به عنوان آلرژی خورشید نیز شناخته می‌شود، نوعی حساسیت نادر به نور خورشید است که باعث ایجاد کهیر در پوست می‌شود. به این ترتیب که زمانی که پوست فرد مبتلا در برابر تابش نور خورشید قرار می‌گیرد، بر روی پوست برد کهیر ظاهر می‌شود.
این لکه های خارش دار و قرمز رنگ معمولاً در عرض چند دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید ظاهر می‌شوند. این لکه‌ها می‌توانند برای مدت کوتاهی یا تا ساعت ها دوام بیاورند. علت بروز کهیر خورشیدی مشخص نیست. با این حال، این نوع از آلرژی ممکن است تبدیل به یک شرایط مزمن شود، اما علائم آن قابل درمان است.
آلرژی به خورشید چیست؟
آلرژی به خورشید شرایطی است که پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید باعث ایجاد بثورات بر روی پوست فرد می‌شود. انواع مختلفی از حساسیت‌های خورشیدی وجود دارند و واکنش‌های بروز پیدا کرده می توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند.
موثرترین استراتژی درمانی آلرژی به خورشید، دوری از نور خورشید یا پوشاندن پوست است، اما روش‌های درمانی دیگر نیز ممکن است کمک کننده باشند.
علائم کهیر خورشیدی کدام‌اند؟
علائم اصلی آلرژی به آفتاب شامل بروز لکه‌های قرمز رنگ روی پوست است که باعث ایجاد احساس خارش و سوزش می‌شود. بثورات ممکن است بیشتر بر قسمت‌هایی از پوست شما تأثیر بگذارند که این بخش‌ها معمولاً در معرض نور خورشید نیستند. ممکن است که بثورات را بر روی دست‌ها یا صورت خود که اغلب در معرض نور خورشید هستند، تجربه نکنید. اگر به نور خورشید بسیار حساس هستید، ممکن است کهیر در قسمت‌هایی از پوست شما که با لباس‌های نازک پوشیده شده است نیز ایجاد شوند.
ظاهر بثورات بروز پیدا کرده، بسته به شرایط حساسیت فرد می‌تواند متفاوت باشد. گاهی کهیرها ممکن است تاول بزنند یا پوسته پوسته شوند. در این بثورات پس از از بین رفتن، جای زخم باقی نمی‌ماند.
در صورتی که کهیر در مساحت زیادی از پوست شما بروز پیدا کند، ممکن است علائم مرتبط با آلرژی دیگری نیز بروز پیدا کنند. از جمله این موارد، عبارت‌اند از:
- غش کردن
- حالت تهوع
- احساس سردرد
- خس‌خس سینه
- کاهش فشار خون
- بروز مشکل در تنفس
اگر برای مدت طولانی زیر نور خورشید بمانید و نواحی وسیعی از پوست شما در معرض نور خورشید قرار گیرد، چنین علائمی اتفاق می‌افتند. این علائم، جزو علائم شایع حساسیت هستند که می‌توانند در این افراد بروز پیدا کنند. با وجود اینکه نادر است، اما بروز کهیر خورشیدی نیز می‌تواند باعث ایجاد آنافیلاکسی شود.
آنافیلاکسی یک وضعیت جدی، خطرناک و کشنده است که نیاز به درمان اورژانسی دارد. بنابراین، در صورت بروز علائم شوک آنافیلاکسی، باید سریعا با یک پزشک تماس بگیرید و با او مشورت کنید.
علت اصلی بروز کهیر خورشیدی چیست؟
علت دقیق بروز کهیر خورشیدی تا به امروز ناشناخته است. با این حال، می‌دانیم که این نوع حساسیت زمانی اتفاق می‌افتد که نور خورشید فرآیند آزاد شدن هیستامین یا یک ماده شیمیایی مشابه را در سلول‌های پوست شما فعال می‌کند. این مکانیسم به عنوان یک واکنش آنتی ژن-آنتی بادی توصیف می‌شود.
این نوع واکنش زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن شما برای مقابله با آنتی‌ژن یا محرک خاصی که به نور خورشید واکنش نشان می‌دهد، آنتی‌بادی تولید می‌کند. در واقع، می‌توان گفت که بروز کهیر واکنش التهابی ناشی از این پاسخ سیستم ایمنی بدن شما است. اگر موارد زیر درباره شما صادق است، ممکن است خطر ابتلا به کهیر خورشیدی در شما افزایش یابد:
- ابتلا به بیماری درماتیت
- وجود سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری
- از آنتی‌بیوتیک‌ها یا سایر داروها، از جمله داروهای سولفا که ممکن است باعث ایجاد این بیماری شوند، استفاده می‌کنید.
- به طور مرتب از عطرها، ضدعفونی‌کننده‌ها، رنگ‌ها یا سایر مواد شیمیایی استفاده می‌کنید که ممکن است در مواجهه با نور خورشید باعث ایجاد این بیماری شوند.
علاوه براین، در برخی از موارد، طول موج‌های خاصی از نور ماوراء بنفش (UV) باعث بروز این واکنش آلرژیک می‌شوند. در واقع اکثر افراد مبتلا به کهیر خورشیدی به UVA یا نور مرئی واکنش نشان می‌دهند.
آلرژی به نور خورشید چه تفاوتی با بثورات حرارتی دارد؟
بثورات حرارتی زمانی رخ می‌دهند که منافذ پوست شما مسدود شده‌است و عرق زیر لباس یا زیر پوشش شما جمع می‌شود. در واقع، بثورات حرارتی می‌توانند بدون قرار گرفتن در معرض نور خورشید رخ دهند. به عنوان مثال، در هوای گرم و مرطوب، راش گرمایی می‌تواند در هر قسمت از بدن شما که عرق می‌کند، به خصوص در چین‌های پوست شما ایجاد شود. مناطقی که ممکن است بیشتر در معرض خطر بروز راش حرارتی باشند، عبارت‌اند از:
- کشاله ران
- زیر سینه‌ها
- زیر بغل‌های شما
- بین ران‌های داخلی شما
از طرف دیگر کهیر خورشیدی تنها در نتیجه قرارگیری در معرض نور خورشید بروز پیدا می‌کند. علاوه براین، بثورات حرارتی نیز می‌توانند در هر فصلی رخ دهند. نوزادان اگر در پتو پیچیده شوند، ممکن است دچار بثورات حرارتی یا راش گرمایی شوند. بثورات حرارتی بروز پیدا کرده، معمولاً طی چند روز خود‌به‌خود از بین می‌روند، در حالی که کهیر خورشیدی معمولاً فقط چند ساعت طول می‌کشد تا رفع شود.
آلرژی به نور خورشید چقدر شایع است؟
کهیر خورشیدی نوعی آلرژی نادر است که در سراسر جهان رخ می‌دهد. میانگین سنی در زمان اولین شیوع این بیماری 35 سالگی اعلام شده است، اما می.تواند شما را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. کهیر خورشیدی حتی می‌تواند بر نوزادان نیز تأثیر بگذارد. آلرژی به خورشید می‌تواند در افرادی از همه نژادها رخ دهد، اگرچه برخی از اشکال این بیماری ممکن است وجود داشته باشند که بیشتر در میان سفید پوستان شیوع پیدا می‌کنند.
کهیر خورشیدی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک معالج شما ممکن است بتواند کهیر خورشیدی را با انجام معاینه فیزیکی تشخیص دهد. در واقع آنها به ضایعات بروز پیدا کرده بر روی پوست شما نگاه می‌کنند و از شما در مورد زمان بروز و رفع کهیر سوال می‌پرسند. کهیر خورشیدی معمولاً در عرض چند دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید ظاهر می‌شود و اگر از زیر ناحیه تابش نور خورشید خارج شوید، به سرعت از بین می‌رود. کهیر خورشیدی هیچ جای زخمی باقی نمی‌گذارد.
علاوه براین، پزشک معالج از شما سوالاتی در مورد سابقه و واکنش آلرژیک شما به نور خورشید خواهد پرسید. همچنین ممکن است نیاز به انجام یک یا چند آزمایش برای تأیید تشخیص وجود داشته باشد. از جمله روش‌های تشخیصی کهیر خورشیدی، عبارت‌اند از:
- تست عکس که به چگونگی واکنش پوست شما به نور UV که از یک لامپ خورشیدی در طول موج‌های مختلف تابش می‌شود، می‌پردازد. طول موجی که پوست شما به آن واکنش نشان می‌دهد، ممکن است به شناسایی حساسیت خاص شما به تابش خورشید کمک کند.
- تست پچ شامل قرار دادن مواد مختلف شناخته شده برای ایجاد آلرژی بر روی پوست شما است. در این روش، یک روز بعد از تماس آلرژن با پوست، پوست در معرض اشعه ماوراء بنفش تابیده از یک لامپ خورشیدی قرار می‌گیرد. اگر پوست شما به یک ماده خاص واکنش نشان دهد، ممکن است بروز کهیر خورشیدی بر روی پوست شما تحریک شود.
اگر پزشک فکر می‌کند کهیر بروز پیدا کرده بر روی پوست شما ممکن است ناشی از بیماری دیگری مانند لوپوس یا بیماری متابولیک باشد، ممکن است از آزمایش خون یا بیوپسی پوست نیز استفاده شود. پس از انجام این تست‌های تشخیصی، تصمیم مناسب درباره برنامه درمانی مشکل شما گرفته خواهد شد.
کهیر خورشیدی چگونه درمان می‌شود؟
با وجود اینکه گاهی اوقات کهیر خورشیدی خود به خود ناپدید می‌شود، اما برخی از افراد به دنبال روش‌های درمان کهیر خورشیدی هستند. درمان کهیر خورشیدی به شدت علائم بروز پیدا کرده بر روی شما بستگی دارد. در صورتی که واکنش آلرژیک پوست شما خفیف باشد، دوری از نور خورشید ممکن است علائم ایجاد شده را برطرف کند.
در موارد خفیف، پزشک معالج شما ممکن است محصولات دارویی آنتی‌هیستامین خوراکی را برای برطرف کردن کهیر تجویز کند. اگر واکنش شما شدیدتر است، پزشک معالج ممکن است مصرف داروهای دیگری مانند کورتیکواستروئیدها را نیز توصیه کند. برخی از انواع کهیر با هیدروکسی کلروکین (Plaquenil)، که یک داروی ضد مالاریا است، درمان می‌شوند.
پزشک معالج شما ممکن است انجام فتوتراپی را نیز توصیه کند. این روش درمانی با قرار گرفتن منظم در معرض اشعه ماوراء بنفش تابیده از یک لامپ خورشیدی، پوست شما را برای تماس با نور آفتاب آماده می‌کند. در واقع، این روش درمانی ممکن است حساسیت شما را از بین ببرد، اما اثرات آن ممکن است طولانی مدت نباشد.
متخصصان پوست و مو و زیبایی، روش‌های جایگزین دیگری را نیز توصیه می‌کنند. از جمله این موارد، عبارت‌اند از:
- فوتوفرزیس
- تبادل پلاسما
- اومالیزوماب (Xolair)
- ایمونوگلوبولین داخل وریدی
- سیکلوسپورین (Sandimmune)، یک داروی سرکوب کننده سیستم ایمنی
پیش‌آگهی کهیر خورشیدی
کهیر خورشیدی ممکن است فقط گاهی اوقات بروز پیدا کند. علاوه براین در برخی از موارد ممکن است مزمن باشد. مطالعات در مقیاس بزرگ اندکی در مورد نتایج درمان این آلرژی وجود دارد، با این حال به نظر می‌رسد که تجویز ترکیبی از روش‌های درمانی برای درمان این بیماری مؤثرتر باشد.
در یک مطالعه که در سال 2003 بر روی 87 انجام گرفت، محققان دریافتند که حدود دو سوم شرکت‌کنندگان با دور ماندن از نور خورشید، پوشیدن لباس‌های تیره و مصرف آنتی‌هیستامین می‌توانند مشکلات خود را درمان کنند. علاوه براین، در همین مطالعه محققان به این نتیجه رسیدند که 36 درصد از افراد هنوز 15 سال پس از تشخیص این مشکل، با این روش‌ها مشکل خود را رفع می‌کنند.
محققان خاطرنشان کردند، از بین کسانی که هنوز علائم کهیر خورشیدی را تجربه می‌کردند، اکثریت افراد موفق شدند با ترکیبی از روش‌های درمانی مناسب، علائم خود را به خوبی کنترل کنند.
چگونه می‌توان از بروز کهیر خورشیدی پیشگیری کنید؟
به طور کلی، روش‌ها و کارهایی وجود دارند که شما می‌توانید برای پیشگیری از بروز یا کاهش خطر ابتلا به کهیر خورشیدی انجام دهید. به عنوان یک روش کلی، شما می‌توانید میزان قرار گرفتن در معرض نور خورشید را محدود کنید، و به خصوص بین ساعت 10 صبح تا 4 بعد از ظهر که تابش خورشید در شدیدترین میزان خود است، از تابش آفتاب دوری کنید.
با پزشک معالج خود در مورد روش درمانی فتوتراپی صحبت کنید. این روش ممکن است به کاهش حساسیت شما کمک کند.اگر بثورات شما مربوط به مصرف یک داروی خاص است، از پزشک معالج خود بپرسید که آیا روش جایگزینی وجود دارد یا خیر. لباس‌هایی که حداکثر بخش‌های بدن شما را پوشش می‌دهند، مانند لباس آستین بلند، شلوار بلند یا دامن بلند، بپوشید.
پوشیدن لباس‌های محافظ در برابر آفتاب با فاکتور حفاظتی UPF بیشتر از 40 را در نظر بگیرید که بهتر از ضدآفتاب‌ها UV را مسدود می‌کنند. بر روی هر بخشی از پوست که در معرض آفتاب قرار دارد از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. در بیرون از منزل از عینک آفتابی و کلاه لبه پهن استفاده کنید. علاوه براین، شما می‌توانید از چتر آفتاب استفاده کنید.
سخن آخر
در صورتی که درباره روش‌های پیشگیری از بروز کهیر خورشیدی و راه‌های رفع آن سوالات بیشتری دارید، می‌توانید با یک پزشکت تماس بگیرید و با او مشورت کنید.
