درماتیت پلک یک بیماری شایع است که باعث خشکی، خارش و تحریک پوست روی پلک یا اطراف آن می شود. این اصطلاح ممکن است به اگزما، پسوریازیس یا درماتیت سبورئیک در پلک ها اشاره داشته باشد. هنگامی که علت آن آلرژن یا تحریک کننده باشد، به این بیماری درماتیت تماسی پلک گفته می شود.
در این مقاله نحوه مدیریت درماتیت پلک، با استفاده از روش های درمانی و داروهای خانگی مورد بحث قرار می گیرد. همچنین علائم و دلایل بیماری را بررسی می کند.
پوست روی پلک و اطراف آن می تواند با درماتیت پلک تحریک و خشک شود. برای انواع درماتیت پلک، افراد باید ناحیه چشم را تمیز نگه دارند و از دست زدن یا خراشیدن آن خودداری کنند. این به جلوگیری از تحریک یا عفونت بیشتر کمک می کند.
در صورت امکان، شناسایی و اجتناب از عوامل تحریک کننده و تماس با مواد حساسیت زا که می توانند باعث شعله ور شدن علائم آن شود، مفید است. برخی از عوامل محرک درماتیت پلک می تواند شامل موارد زیر باشد:
- ضد آفتاب
- عطرها
- عینک شنا
- قطره چشم
- مژه مصنوعی
- محلول لنز تماسی
- مواد حساسیت زای هوا
- مارک های خاص آرایش
علائم درماتیت روی پلک ها
درماتیت روی پلک ها باعث التهاب پوست نازک و حساس اطراف چشم می شود. پلک ها تحریک، متورم، خشک و قرمز می شوند. این می تواند یک یا هر دو چشم را تحت تأثیر قرار دهد. در صورت ادامه یافتن این حالت، پلک ها می توانند در فرآیندی به نام لیفت شدن، ضخیم شوند.
هنگامی که این وضعیت توسط یک ماده تحریک کننده یا آلرژی زا ایجاد می شود، علائم معمولاً در طی چند ساعت یا چند روز پس از تماس با ماده محرک بروز می کنند. با برداشتن ماده محرک، علائم باید فروکش کنند.
انواع و علت های درماتیت پلک
انواع رایج درماتیت پلک، عبارتند از:
- درماتیت تماسی آلرژیک. این وضعیت به دلیل یک واکنش آلرژیک، مانند گرده در یک فرد مبتلا به تب یونجه ایجاد می شود. برخی از محصولات آرایشی یا فلزات، مانند نیکل، از دلایل عمده واکنش های پوستی آلرژیک هستند.
- درماتیت تماسی تحریک کننده. این نوع در اثر تماس مستقیم پلک با ماده ای است که به لایه خارجی پوست آسیب می رساند، مانند انواع خاصی از آرایش، صابون ها و مواد شوینده رخ می دهد.
- درماتیت آتوپیک. درماتیت آتوپیک نوعی اگزما است که می تواند پلک ها را تحت تأثیر قرار دهد.
- درماتیت سبورئیک. درماتیت سبورئیک یک بیماری شایع است که باعث ملتهب شدن پوست و پوسته پوسته شدن آن می شود. این غالباً روی پوست سر ایجاد می شود اما می تواند مناطق چرب پوست مانند پلک ها را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
مشخص نیست که چه عواملی باعث ایجاد بیماری هایی مانند درماتیت آتوپیک می شوند، اگرچه به نظر می رسد یک جزء ژنتیکی وجود دارد.
عوامل خطر درماتیت پلک
پوست اطراف چشم نازک و لطیف است و بنابراین چشم ها به ویژه به تحریک حساس هستند.
در حالی که پیش بینی اینکه چه کسی به درماتیت پلک مبتلا خواهد شد دشوار است، عوامل خاصی ممکن است احتمال بروز بیماری را افزایش دهند. این شامل:
- سن. نوزادان بیشتر به انواع خاصی حساس هستند، مانند درماتیت سبورئیک، که کلاه گهواره نیز نامیده می شود.
- ژنتیک. شرایط پوستی اغلب در خانواده ها جنبه ارثی دارد.
- بهداشت شخصی نامناسب. تمیز نبودن پوست می تواند منجر به بروز این بیماری شود.
- برخی مشاغل خاص. مشاغلی که مکرراً فرد را در معرض مواد محرک احتمالی مانند کارگران کشاورزی، ساختمانی، آرایشی و بهداشتی قرار می دهند، می تواند خطر بروز این حساسیت را افزایش دهد.
- برخی از داروها. داروها، مانند نئومایسین یا بتا-بلاکرها، می توانند محرک بروز این وضعیت باشند.
- شرایط پزشکی. تب یونجه، آسم یا سایر بیماری های پوستی مانند آکنه یا پسوریازیس از عوامل تحریک کننده این وضعیت شناخته شده اند.
تشخیص درماتیت پلک
در صورت واضح بودن علت، تشخیص درماتیت پلک راحت است. از طریق آزمون و خطا، می توان بدون نیاز به مراقبت پزشکی، عوامل محرک را شناسایی و از آنها جلوگیری کرد.
یک پزشک اغلب می تواند از طریق معاینه فیزیکی، شکل درماتیت را تشخیص دهد. آنها ممکن است در مورد عوامل خطر مانند تب یونجه سوالاتی را بپرسند .
وقتی مشکوک به واکنش آلرژیک باشید، پزشک ممکن است تست پچ را توصیه کند. در این تست، یک ماده حساسیت زای مشترک روی پوست قرار می گیرد تا آزمایش واکنش آلرژیک را انجام دهد. اگر یک عامل تحریک کننده علت این وضعیت باشد باشد، می توان از یک آزمایش تکرار برنامه باز (ROAT) استفاده کرد. ROAT شامل قرار گرفتن پوست در معرض تحریک کننده طی چندین روز برای آزمایش واکنشهای پوستی مشکل ساز است. تعیین یک ماده تحریک کننده خاص در مقایسه با ماده حساسیت زا دشوارتر است.
عوارض درماتیت پلک
مالش یا خراشیدن چشم می تواند خطر عفونت چشم و پوست را افزایش دهد. برخی از عوارضی که ممکن است با درماتیت پلک ایجاد شود، عبارتند از:
- عفونت های پوستی. خراشیدن یا مالیدن چشم باعث آسیب پذیری پوست در برابر عفونت می شود.
- عفونت چشم. باکتری ها می توانند از طریق لمس یا مالش مکرر منطقه به چشم وارد شوند و باعث ایجاد عفونت شوند.
- اختلال در خوابیدن. علائم درماتیت پلک می تواند باعث ناراحتی هنگام خواب شود.
- سایر بیماری های پوستی. این امکان وجود دارد که درماتیت پلک قبل از التهاب پوستی در مناطق دیگر بدن رخ دهد.
- نورودرماتیت. خراشیدن یا مالش مزمن می تواند میل به خارش را افزایش دهد. خراش مداوم می تواند باعث تغییر رنگ و چرمی پوست شود.
گزینه های درمانی برای درماتیت پلک
برای درمان درماتیت پلک ناشی از درماتیت آتوپیک (اگزما) یا پسوریازیس، و برای تسکین فوری علائم، فرد می تواند:
- پلک های خود را مرطوب کنید. کرم های مرطوب کننده می توانند خشکی و خارش را برطرف کنند. انواع مختلفی از کرم ها با نسخه و بدون نسخه در دسترس است. آنها برای درمان درماتیت خفیف بسیار موثر هستند.
- از مهارکننده های کلسینورین استفاده کنید. این دارو برای درمان اختلالات التهابی، از جمله درماتیت آتوپیک و پسوریازیس استفاده می شود. می توان آن را به صورت کرم و یا به صورت خوراکی مصرف کرد. باید با احتیاط مصرف شود، زیرا ممکن است عملکرد سیستم ایمنی بدن را سرکوب کند. مهارکننده های کلسینورین برای خرید در داروخانه ها، فروشگاه های بهداشتی و … موجود است.
- از داروهای کورتون استفاده کنید. برای درمان التهاب و کاهش خشکی می توان کرم های پایه استروئیدی را مستقیماً روی پلک ها زد. برای موارد شدیدتر درماتیت یا اگزما، می توان کورتیکواستروئیدها را به صورت قرص مصرف کرد. نوع دارو به شدت علائم بستگی دارد. افراد باید کرم های کورتیکواستروئید را با احتیاط استفاده کنند زیرا در صورت استفاده طولانی مدت ممکن است برخی از اثرات خود را از دست بدهند. در صورت استفاده طولانی مدت هنگامی که در نزدیکی چشم استفاده شود، خطر گلوکوم وجود دارد .
این کرم ها همچنین می توانند عوارض جانبی کوتاه مدت مانند آکنه، رشد مو در نواحی تحت درمان و نازک شدن پوست ایجاد کنند.
قرص های کورتیکواستروئید برای شدیدترین علائم تجویز می شوند، زیرا عوارض جانبی آنها می تواند جدی باشد. عوارض احتمالی مصرف آنها شامل فشار خون بالا، دیابت و پوکی استخوان است.
راه های پیشگیری از درماتیت پلک
اقدامات زیر ممکن است به جلوگیری از شیوع درماتیت پلک کمک کند:
- از خاراندن یا ماساژ پلک ها خودداری کنید. این می تواند آسیب بیشتری به پوست وارد کرده و خطر عفونت را افزایش دهد.
- تغییرات غذایی ایجاد کنید. آلرژی غذایی می تواند باعث درماتیت پلک شود. به خصوص محصولات لبنی می توانند باعث بروز علائم درماتیت آتوپیک شوند. قبل از ایجاد هرگونه تغییر قابل توجه در رژیم غذایی، فرد باید با پزشک مشورت کند.
- محصولات ضد خارش را امتحان کنید. داروهای بدون نسخه می توانند میل به خارش را کاهش دهند. کمپرس سرد یا گرم نیز ممکن است موثر باشد.
- از مصرف برخی مرطوب کننده ها خودداری کنید. محصولات حاوی فرمالدئید، لانولین، پارابن یا رایحه، ممکن است باعث تحریک اضافی پوست شوند.
- از وسایل محافظ استفاده کنید. محافظت از چشم در مقابل عوامل تحریک کننده احتمالی، استفاده از عینک یا عینک می تواند به شما کمک کند.
- به طور منظم پلک خود را مرطوب کنید. هر روز استفاده از مرطوب کننده روی پلک ها ممکن است از بروز علائم جلوگیری کند. افراد باید مراقب باشند مرطوب کننده در چشم قرار نگیرد.
- کمتر از صابون استفاده کنید. کاهش مدت زمان استفاده از دوش یا حمام ، مدت زمان قرار گرفتن پوست در معرض تحریک کننده های احتمالی، می تواند در تسکین علائم موثر باشد. همچنین استفاده از صابون های ملایم تر، صابون ضد باکتری یا صابون های بدون بو می تواند موثر باشد.
- استفاده از محصولات آرایشی را محدود کنید. استفاده از محصولات آرایشی در اطراف چشم، مانند سایه چشم یا ریمل مژه و ابرو، می تواند ناحیه حساس چشم را تحریک کند. در صورت بروز این وضعیت، استفاده کمتر یا تغییر مارک های ضد حساسیت می تواند مفید باشد.
علل، انواع و عوامل درماتیت پلک متفاوت است. ممکن است لازم باشد قبل از یافتن موثرترین اقدامات، چندین مورد از این راهکارها را امتحان کنید.
پیش آگهی درماتیت پلک
درماتیت پلک خطرات جدی برای سلامتی ندارد، اگرچه ممکن است ناراحت کننده باشد و در زندگی روزمره تداخل ایجاد کند. در بیشتر موارد، علائم به راحتی با درمان و با اجتناب از عوامل محرک کنترل می شوند. اما می تواند به یک بیماری طولانی مدت و عود کننده تبدیل شود. هنگامی که عوامل محرک را نمی توان شناسایی یا اجتناب کرد، از درمان برای کنترل علائم به بهترین شکل ممکن استفاده می شود.
اثربخشی درمان ها می تواند به میزان قرار گرفتن در معرض عوامل محرک و حساسیت پوست بستگی داشته باشد. استفاده از راهکارهایی برای پیشگیری از علائم، مانند پرهیز از خارش یا مالش چشم، به بهبود و کاهش شدت یا شروع علائم کمک می کند. پزشک یا متخصص پوست می تواند اقداماتی را پیشنهاد دهد که مناسب ترین حالت برای هر فرد باشد.
آخرین دیدگاه‌ها