بروز تنگی نفس ممکن است تنفس را برای شما سخت کند. در این شرایط احساس می کنید که نمی توانید به طور صحیح و مناسب هوای کافی را وارد ریه های خودتان کنید. در هنگام بروز تنگی نفس، اکسیژن رسانی به ریه ها مختل شدن و احتمال دارد دم و بازدم برای شما دشوارتر شود. تنگی نفس با احساس سفتی در قفسه سینه و نیاز به تنفس بیشتر و یا سریع تر شناخته می شود. اما به هر حال برخی درمان های خانگی برای رفع تنگی نفس وجود دارند که می توانید از این راهکارها برای تسکین علائم خود استفاده کنید.
ما در این مقاله از پزشکت سعی کرده ایم درمان های خانگی مناسب برای تنگی نفس را مورد بررسی قرار دهیم. پس اگر در برخی موارد دچار تنگی نفس خفیف می شوید بهتر است ادامه این مقاله را تا انتها بخوانید.
چگونه تنگی نفس را در خانه درمان کنیم؟
در حالی که تنگی نفس نسبتاً شایع است و اکثر افراد از بروز آن رنج می برند اما این وضعیت می تواند منجر به ناراحتی و ناخوشی بیمار شود. به نظر می رسد موارد خفیف تنگی نفس را تا حدودی می توان در خانه درمان کند. برخی از راهکارهای خانگی برای درمان این وضعیت، عبارتند از:
تنفس عمیق
تنفس عمیق از طریق شکم می تواند به شما در مدیریت تنگی نفس کمک کند. برای تمرین تنفس عمیق در خانه، مراحل زیر را انجام دهید:
- دراز بکشید و دستان خود را روی شکم خود قرار دهید.
- از طریق بینی عمیق نفس بکشید، شکم خود را باز کنید و اجازه دهید ریه ها پر از هوا شوند.
- نفس خود را برای چند ثانیه نگه دارید.
- به آرامی از طریق دهان خود بازدم و سپس ریه ها را خالی کنید.
می توانید این تمرین را چندین بار در روز یا هر زمان که احساس تنگی نفس کردید تکرار کنید. همچنین می توانید انواع دیگری از تمرینات تنفس عمیق مانند تنفس دیافراگمی را امتحان کنید.
همچنین برخی از خطرات مرتبط با انجام نادرست تمرینات تنفس عمیق وجود دارد. در واقع، تحقیقات نشان می دهد که وقتی فردی آنها را به درستی انجام نمی دهد، این تمرینات می تواند بیشتر مضر باشد تا مفید.
به عنوان مثال، در برخی از افراد مبتلا به بیماری‌های تنفسی مزمن شدید، تمرینات تنفس عمیق می‌تواند منجر به ورم شدید شود.
نفس کشیدن با لب های فشرده
تنفس با لب فشرده یکی دیگر از تمرینات تنفسی است که می تواند در رفع تنگی نفس موثر باشد. تنفس لب فشرده با کاهش سرعت تنفس فرد، تنگی نفس را کاهش می دهد. در شرایطی که تنگی نفس شما ناشی از اضطراب باشد این راهکار می تواند موثر باشد. با انجام کارهای زیر می توانید تنفس لب جمع شده را در خانه تمرین کنید:
- صاف روی یک صندلی بنشینید، شانه ها را شل کنید.
- در حالی که لب های خود را به هم فشار می دهید، فاصله کمی بین لب های خود نگه دارید.
- چند ثانیه از طریق بینی نفس بکشید.
- به آرامی تا چهار شمارش از طریق لب های جمع شده نفس خود را بیرون دهید.
هر زمان که احساس تنگی نفس کردید می توانید این تمرین را امتحان کنید و در طول روز آن را تکرار کنید تا احساس بهتری داشته باشید.
نشستن یا ایستادن در یک موقعیت راحت و پشتیبانی
در صورت بروز تنگی نفس بهتر است در یک موقعیت آرام و راحت بنشینید و یا بایستید و به یک تکیه گاه، تکیه دهید. اگر تنگی نفس شما ناشی از اضطراب یا فشار بیش از حد باشد، این درمان تا حدودی در تسکین وضعیت شما مفید است. وضعیت‌های زیر می‌توانند با کاهش فشار روی مجاری تنفسی به تنفس فرد کمک کنند:
- رو به جلو روی صندلی بنشینید، ترجیحاً سر خود را روی میز نگه دارید.
- بایستید و دستانتان را روی میز قرار دهید تا وزن از روی پاهایتان برداشته شود.
- دراز بکشید و سر خود را روی بالش قرار دهید.
استفاده از پنکه
استفاده از پنکه دستی برای وارد کردن هوا به بینی و صورت ممکن است احساس تنگی نفس را تا حدودی کاهش دهد. در این شرایط احساس می کنید که هوای بیشتری وارد بدن شما می شود. با این حال، استفاده از پنکه ممکن است علائم ناشی از سایر بیماری زمینه‌ای را تحریک کند.
استنشاق بخار
استنشاق بخار می‌تواند راه‌های مجاری بینی را باز نگه دارد و تنفس را برای شما آسان‌تر کند. هوای گرم و رطوبت ناشی از بخار نیز ممکن است خلط در ریه‌های شما را رقیق تر کند که ممکن است تنگی نفس را کاهش دهد. برای آزمایش استنشاق بخار در خانه، می توانید:
- یک کاسه را تا نیمه با آب جوش پر کنید.
- چند قطره روغن ضروری مانند نعناع فلفلی یا اکالیپتوس اضافه کنید.
- صورت خود را روی کاسه بگیرید و یک حوله را روی سر خود قرار دهید.
- نفس عمیق بکشید، بخار را استنشاق کنید.
اگر آب، تازه به جوش آمد، اجازه دهید کمی خنک شود. در غیر این صورت، بخار می تواند پوست صورت شما را داغ کند.
نوشیدن قهوه سیاه
کافئین موجود در قهوه سیاه ممکن است به تسکین تنگی نفس کمک کند. مصرف آن ماهیچه های راه هوایی شما را شل می کند. اثرات کافئین تا حدودی می تواند عملکرد راه هوایی را در افراد مبتلا به آسم بهبود ببخشد. با این حال، یادآوری این نکته ضروری است که نوشیدن بیش از حد قهوه می تواند ضربان قلب را افزایش دهد. هنگام استفاده از این درمان، مراقب مصرف کافئین خود باشید تا مطمئن شوید که بیش از حد مصرف نمی کنید.
تنفس دیافراگمی
تنفس دیافراگمی نیز می تواند در درمان تنگی نفس موثر باشد. برای تمرین این تکنیک تنفس، موارد زیر را انجام دهید:
- روی یک صندلی با زانوهای خمیده بنشینید و شانه ها، سر و گردن خود را در حالت استراحت قرار دهید.
- دست خود را روی شکم بگذارید.
- به آرامی از طریق بینی نفس بکشید. شما باید بتوانید حرکت شکم خود را زیر دست خود احساس کنید.
- در حین بازدم عضلات خود را سفت کنید. باید احساس کنید که ناف خود به سمت داخل فرو می‌رود. با لب های جمع شده، بازدم را از طریق دهان بیرون دهید. این روند را حدود 5 دقیقه تکرار کنید.
خوابیدن در وضعیتی آرام
بسیاری از مردم تنگی نفس مرتبط با خواب را تجربه می کنند. در این شرایط احتمال دارد فرد در هنگام خوابیدن دچار تنگی نفس شود. حتی بیمار ممکن است در طول شب از شدت ناراحتی از خواب بیدار شود. بدون شک این حالت کیفیت و مدت خواب شما را کاهش دهد. برای تسکین علائم خود می‌توانید به پهلو دراز بکشید و یک بالش بین پاهایتان قرار دهید و سرتان را بالا ببرید. روش دیگر این است که به پشت دراز بکشید و سر خود را بالا قرار دهید، زانوهای خود را خم کنید و یک بالش بین زانوهای خود قرار دهید. هر یک از این موقعیت‌ها به بدن و مجاری تنفسی شما اجازه می‌دهد تا راحت‌تر نفس بکشند. در مورد آپنه خواب با پزشک خود مشورت کرده و در صورت لزوم از دستگاه CPAP استفاده کنید.
شناسایی و کاهش محرک ها
بسته به علت تنگی نفس، فرد می تواند تغییراتی را در سبک زندگی خود ایجاد کند تا از محرک های آن جلوگیری کرده و علائم خود را کاهش دهد. این تغییرات عبارتند از:
- اجتناب از آلرژن ها و آلاینده ها
- ترک سیگار یا اجتناب از دود دست دوم
- ورزش کردن، برای بهبود سطح تناسب اندام
- اجتناب از ورزش در شرایط گرم یا در ارتفاعات بالا
- پایبند بودن به برنامه های درمانی برای هر بیماری زمینه ای
- کاهش وزن، به خصوص اگر چاقی و اضافه وزن در فرد منجر به تنگی نفس شده باشد.
خوردن زنجبیل تازه
خوردن زنجبیل تازه یا ترکیب آن با آب داغ به عنوان نوشیدنی ممکن است به تسکین تنگی نفس ناشی از عفونت تنفسی کمک کند. طبق یک مطالعه، زنجبیل به طور موثری با ویروس سنسیشیال تنفسی که یکی از علل شایع عفونت های تنفسی است، مبارزه می کند.
تمرین یوگا
ژست‌های آرام‌بخش یوگا ممکن است برای افرادی که از بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) رنج می‌برند، موثر باشند. طبق تحقیقات اولیه انجام شده توسط یک موسسه مشهور، بیماران COPD که یوگا انجام می دادند عملکرد ریه خود را بهبود می بخشند. در نتیجه، تمرین یوگا می تواند به کاهش مشکلات تنفسی یا تسکین علائم تنگی نفس کمک کند.
شما می‌توانید تمام این درمان‌های خانگی را دنبال کنید تا از بروز علائم و ناراحتی ناشی از تنگی نفس برای مدت طولانی‌تر پیشگیری کنید. اگر بتوانید این راهکارها را به طور روزانه انجام دهید تکرار کنید، بدون شک می توانند به بهبود سلامت تنفسی شما و حتی سلامت کلی بدنتان کمک کنند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اما باید به این موضوع هم توجه داشته باشید که اگر چه تکنیک های تنفس و آرامش ممکن است مفید باشند. با این حال، درمان تنگی نفس شما بر اساس علت تنگی نفس تعیین می شود. به عنوان مثال، در مورد آسم، ممکن است به شما یک اسپری استنشاقی دهند تا در هنگام شعله ور شدن از آن استفاده کنید. اگر مایعی در ریه های خود دارید، ممکن است برای درمان وضعیت خود مجبور به تخلیه مایع با درمان های پزشکی شوید. اگر به دلیل عفونت یا لخته خون دچار تنگی نفس هستید، احتمالا به مصرف دارو نیاز دارید.
برخی از افراد به طور منظم تنگی نفس خفیف دارند و ممکن است توسط پزشک تشخیص داده شود. اگر بیمار سابقه تنگی نفس را داشته باشد، پزشک احتمالا یکی از درمان های خانگی را تجویز می کند. با این حال، اگر فردی برای اولین بار بدون اینکه دلیل آن را بداند دچار تنگی نفس می شود، باید با پزشک مشورت کند. فقط یک پزشک می تواند علت اصلی تنگی نفس را تشخیص دهد. اگر تنگی نفس شما با موارد زیر همراه باشد، بهتر است با پزشک تماس بگیرید:
- نفس نفس زدن
- تورم در پاها و مچ پا
- تب بالا، لرز و سرفه
- صدای خس خس هنگام نفس کشیدن
- مشکل در تنفس هنگام دراز کشیدن به پشت
با این حال، اگر تنگی نفس شما ناشی از یک بیماری حاد یا مزمن باشد که با گذشت زمان بدتر می شود، مانند نارسایی مزمن قلبی، آسم شدید یا COPD، شانس بهبودی شما محدود می ماند. اگر از تنگی نفس رنج می برید، باید با پزشک برای ایجاد و رعایت یک برنامه درمانی جامع مشورت کنید.
