با دقت به چشمان خود در آیینه نگاه کنید. آیا مردمک یکی از چشم های شما بزرگ تر یا کوچک تر از مردمک دیگر چشم شما است؟ در این صورت احتمالاً دچار عارضه چشمی آنیزوکوریا خواهید بود. آنیزوکوریا یا (Anisocoria) یک عارضه چشمی است که در آن مردمک یک چشم از نظر اندازه با مردمک چشم دیگر تفاوت دارد. مردمک چشم در حقیقت همان لحقه های مشکی رنگی است که اطراف مرکز چشم را احاطه می کند. در یک فرد معمولی، مردمک هر دو چشم با یکدیگر برابر خواهد بود.
Anisocoria می تواند در نتیجه چندین عامل مختلف به وجود بیاید. حتی ممکن است به صورت مادرزاری با این بیماری متولد شده یا اینکه بعداً دچار این عارضه چشمی شوید یا اینکه ممکن است این تفاوت اندازه مردمک چشم، همیشگی نبوده و تنها گاهی اوقات بروز پیدا کند. در بعضی موارد ، پزشک شما ممکن است یک بیماری زمینه ای یا علت دیگری را دلیل ابتلای شما به آنیزوکوریا تشخیص دهد.
مطالعه بیشتر: اندازه مردمک و سلامتی بدن
علت آنیزوکوریا
بسیاری از موارد آنیزوکوریا خفیف، کاملاً طبیعی بوده و بیانگر هیچ گونه عارضه چشمی یا سابقه تروما نخواهد بود. به طور کلی، در این موارد آنیزوکوریا که در آن یکی از مردمک ها بزرگ تر از دیگری است. در صورتی که این اختلاف اندازه کمتر از 1.0 میلی متر باشد به آن آنیزوکوریا ساده، خوش خیم یا فیزیولوژیکی گفته می شود.
علل بروز آنیزوکوریا شدید (اینکه میزان اختلاف اندازه یکی از مردمک چشم ها نسبت به دیگری بیش از 1.0 میلی متر باشد) شامل موارد زیر می شود:
- آسیب دیدگی و ضره چشمی
- التهاب عنبیه. Iritis (یووئیت قدامی) می تواند باعث آنیزوکوریا همراه با درد چشم شود.
- مصرف داروهای خاص چشم. به عنوان مثال ، قطره چشم پیلوکارپین که برای درمان گلوکوم استفاده می شود، ممکن است باعث این شود که مردمک چشم درمان شده نسبت به چشم سالم کوچک تر شود.
- مردمک تونیک Adie. این حالت خوش خیم (که به آن مردمک آدی، مردمک تونیک یا سندرم آدی نیز گفته می شود) به طور معمول باعث می شود که یکی از مردمک های چشم به طور قابل ملاحظه ای بزرگتر از مردمک چشم دیگر باشد. مردمک مبتلا به این بیماری نیز در برابر نور واکنشی از خود نشان نخواهد داد. در بیشتر موارد، علت اصلی بروز بیماری مردمک آدی ناشناخته است،اما ممکن است به علت آسیب دیدگی چشم (از جمله تروما ناشی از جراحی پیچیده آب مروارید)، عدم جریان خون مناسب (ایسکمی) یا عفونت بروز پیدا کند.
- اختلالات عصبی. بعضی از بیماری هایی که به اعصاب مغز یا نخاع فرد آسیب می رسانند نیز می تواند باعث بروز انیزوکوریا شود. یکی از مهمترین این موارد بیماری نشانگان هورنر است. مبتلایان به اختلالات سیستم عصبی که باعث انیزوکوریا می شوند، غالباً دچار افتادگی پلک ، دوبینی یا استرابیسم چشمی می شوند. به طور کلی اختلالات مغزی مرتبط با بروز آنیزوكوریا شامل سكته مغزی، خونریزی (خودبخود یا به دلیل آسیب دیدگی سر) و تومورها یا عفونتهای خاص می شود.
سندرم هورنر
بیماری سندرم هورنر معمولاً با علائم زیر نمایان می شود:
- پتوز (افتادگی پلک)
- میوزیس (انقباض یکی از مردمک های چشم که باعث بروز Anisocoriaمی شود)
- آن هیدروزیس صورت (از دست دادن قدرت تعریق در اطراف چشم مبتلا به عارضه)
سندرم هورنر را می توان با توجه به سرعت واکنش نشان دادن مردمک چشم نسبت به نور کم از آنیزوکوریای ساده (خوش خیم) تشخیص داد. مردمک چشم عادی (از جمله مردمک های عادی که از نظر اندازه کمی با یکدیگر نابرابر هستند) در عرض پنج ثانیه بعد از قرار گرفتن در معرض نور کم گشاد خواهند شد. در نقطه مقابل یک مردمک مبتلا به سندرم هورنر معمولاً 10 تا 20 ثانیه طول می کشد تا در نور کم یا اتاق تاریک گشاد شود. هیچ درمان به خصوصی برای سندرم هورنر وجود ندارد، اما اگر ناشی از یک بیماری دیگر باشد. درمان بیماری زمینه ای می تواند به درمان آنیزوکوریا نیز کمک کند.
مطالعه بیشتر: گشاد شدن مردمک نشانه چیست؟
بیماری چشمی دیوید بویی (David Bowie)
دیوید بویی یکی از خواننده های مطرح و تولید کنندگانی که به خاطر چشم های خود معروف شده است. بسیاری از افراد تصور می کنند که علت اصلی بروز بیماری david bowie که از نام خواننده مبتلا به آن گرفته شده، تفاوت رنگ چشم ها یا همان هتروکرومیا بوده است. اما دلیل اصلی بروز این بیماری چیز دیگری است. بویی با چشمان به رنگ آبی متولد می شود اما در نتیجه یکی از مسابقات مشت زنی که بین او و یکی از دوستان او برگزار شد، باعث شد تا مردمک یکی از چشم ها نسبت به دیگری گشاد تر شده و باعث تیره تر شدن ظاهر یکی از چشم ها شود.
تشخیص آنیزوکوریا
اگر متوجه تغییر اندازه مردمک چشم های خود شدید، بهتر است هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید. در حین معاینه پزشک، وضعیت سلامت چشم ها و علائم حیاتی آن ها را مورد بررسی قرار خواهد داد. بهتر است در مورد همه علائم خود صحبت کنید تا تشخیص با دقت بیشتری صورت بگیرد. به عنوان مثال باید حتماً به تغییرات چشمی اخیری که شاهد آن بودید اشاره کنید.
این تغییرات ممکن است شامل موارد زیر شود:
- تب
- سردرد
- درد چشمی
- گرفتگی گردن
- تغییر در بینایی
- حساسیت نسبت به نور
بسته به علائم و سابقه بیماری، پزشک ممکن است از چند آزمایش دیگر برای تشخیص علت اصلی بروز Anisocoria استفاده کند.
این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر شود:
- ام آر آی
- ایکس ری
- سی تی اسکن
- آزمایش های چشمی
- آزمایش خون کامل (CBC)
- پانکسیون کمر یا شیر نخاعی
چنانچه قبل از تغییر در اندازه مردمک چشم های خود، ضربه ای به سر شما وارد شد. بهتر است سریعاً با اورژانس تماس بگیرید. همچنین در صورت آسیب جدی چشمی، مغزی یا گردن باید برای جلوگیری از بروز عوارض جانبی احتمالی سریعاً تحت درمان قرار بگیرید.
پیشگیری آنیزوکوریا
در بعضی موارد ، شما قادر به پیش بینی بروز یا جلوگیری از بروز بیماری انیزوکوریا نیستید. برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری اقدامات زیر کمک بگیرید:
در هنگام رانندگی کمربند ایمنی خود را ببندید.
هنگام استفاده از ماشین آلات سنگین ، از وسایل محافظ استفاده کنید.
فوراً هرگونه تغییر در وضعیت و قدرت بینایی خود را به پزشک اطلاع دهید.
در هنگام ورزش هایی مثل، دوچرخه سواری یا اسب سواری از کلاه ایمنی استفاده کنید.
با توجه به برنامه توصیه شده توسط پزشک برای درمان خود اقدام کنید. نباید انتظار زود هنگام این عارضه چشمی را داشته باشید زیرا ممکن است بعد از زمان طولانی شاهد بهبود وضعیت مردمک چشم خود باشید.
مطالعه بیشتر: علت تنگ شدن مردمک چشم
درمان آنیزوکوریا
برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک شما به علت اصلی بروز Anisocoria بستگی خواهد داشت. به عنوان مثال اگر علت بروز این عارضه چشمی عفونت باشد، پزشک ممکن است قطره چشم آنتی بیوتیک یا ضد ویروسی برای شما تجویز کند. اگر دچار تومور مغزی یا رشد زائده های غیر طبیعی در داخل مغز خود هستید، پزشک ممکن است عمل جراحی برای برداشتن تومور یا زائده مغزی را توصیه کند. گزینه های دیگر برای درمان کوچک یا توقف رشد تومورهای مغزی شامل رادیوتراپی و شیمی درمانی می شود. برخی از موارد اندازه نامساوی مردمک چشم نیز ممکن است موقت بوده و به مرور زمان به صورت خود به خود بهبود یافته و کاملاً درمان شود.
خلاصه
آنیزوکوریا یا همان (Anisocoria) یک عارضه چشمی است که در آن مردمک یک چشم از نظر اندازه با مردمک چشم دیگر تفاوت دارد. مردمک چشم در حقیقت همان لحقه های مشکی رنگی است که اطراف مرکز چشم را احاطه می کند. آنیزوکوریا ممکن است مادرزادی، اکتسابی، موقت یا حتی دائمی باشد. درمان این بیماری معمولاً بر اساس علت اصلی بروز آن انتخاب شده و با بهبود بیماری زمینه ای یا علت اصلی بروز آن، علائم آنیزوکوریا به مرور زمان بهبود خواهد یافت.
2 دیدگاه
برای درمان آنیزوکوریا یک پزشک متخصص معرفی میکنید
سلام می توانید با پزشکان متخصص پزشکت تماس بگیرید.