تکرر ادرار در زنان علل مختلفی دارد که برخی از علل آن کم خطر و بسیار قابل درمان هستند. اما علل پرخطر آن میتواند نشانه یک بیماری زمینه ای و جدی باشد. ما در این مقاله از پزشکت سعی کرده ایم شایع ترین علل تکرر ادرار در زنان را مورد بررسی قرار دهیم. اگر به عنوان یک زن علائمی از تکرر ادرار را تجربه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید، بهتر است این مقاله را تا انتها بخوانید تا بتوانید علل احتمالی خود را تشخیص دهید.
شایع ترین علل تکرر ادرار در زنان، عبارتند از:
نوشیدن مایعات زیاد
ساده ترین علت برای تکرر ادرار نوشیدن مایعات بیش از حد و اضافی است. کاملا منطقی است که هر چه مایعات بیشتری بخورید، بدون شک مایعات دفعی شما هم بیشتر خواهد بود. حتی اگر مقادیر زیادی از نوشیدنی های کافئین دار الکل مصرف کنید، میزان ادرار دفعی شما بیشتر میشود. همچنین، اگر شیرین کننده های مصنوعی را به نوشیدنی های خود اضافه کنید، علائم تکرر ادرار ممکن است بدتر شود. توصیه استاندارد برای مصرف روزانه مایعات، نوشیدن هشت لیوان است، اما برخی از افراد بسته به سطح فعالیت، داروهای مصرفی و بیماری زمینه ای، به مقدار بیشتری یا کمتر از این نیاز دارند.
عفونت مجاری ادرار، کلیه و مثانه
یکی از شایع ترین علل تکرر ادرار، عفونت دستگاه ادراری یا UTI است. بیش از نیمی از زنان در طول زندگی خود یک یا چند بار عفونت ادراری را تجربه میکنند که بسیاری از آنها در اوایل دهه 20 زندگی آن ها رخ می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد. عفونت‌های ادراری معمولاً به دلیل ورود باکتری‌ها به دستگاه ادراری در اثر مقاربت جنسی یا پاک کردن نامناسب هنگام استفاده از توالت ایجاد میشوند. با این حال، سوزش مکرر ادرار همراه با عفونت ادراری میتواند در دوران بارداری، در زنان مبتلا به اختلالات سیستم ایمنی، و صرفاً از نگه داشتن مثانه برای مدت طولانی رخ دهد.
نوع خاصی از عفونت ادراری یک عفونت کلیه است که در مثانه یا مجرای ادرار ایجاد و به کلیه ها منتقل میشود.
اگر برای عفونت ادراری آنتی بیوتیک مصرف می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید اما علائم شما بهبود نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌یابد، ممکن است عفونت کلیه داشته باشید. علائم همراه شامل حالت تهوع، استفراغ و خون در ادرار است. بیشتر عفونت های مثانه توسط باکتری ها ایجاد میشوند و اینها نوعی عفونت ادراری هستند. باکتری ها میتوانند از طریق مدفوع وارد مثانه و از طریق مجرای ادرار از سایر نواحی پوست وارد شوند. از آنجایی که مجرای ادرار زنان کوتاهتر از مردان است، زنان بیشتر مستعد ابتلا به عفونت مثانه هستند و تکرر ادرار را تجربه میکنند.
سطوح پایین استروژن
سطح استروژن یک زن به دلایل مختلفی از جمله ژنتیک، عدم تعادل هورمونی، اختلالات خوردن، بیماری مزمن کلیوی، یائسگی و ورزش بیش از حد میتواند کمتر از حد طبیعی باشد. زنانی که سطح استروژن پایینی دارند نیز به دلیل نازک شدن مجرای ادرار، مستعد ابتلا به عفونت ادراری هستند.
هنگامی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌که یک زن پریود نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود، بدن او تولید استروژن را متوقف میکند. استروژن هورمونی است که به پوشش مثانه کمک میکند. هنگامی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌که دیگر تولید نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود، زنان یائسه ممکن است فوریت و تکرر بیشتری را در ادرار خود تجربه کنند. سطوح پایین استروژن نیز یکی از دلایل شایع تکرر ادرار در زنان در شب است. آتروفی واژن وضعیتی است که در آن یک زن بافت واژن و استروژن را از دست می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد. این وضعیت میتواند به دلیل افزایش سن یا در صورت برداشتن تخمدان ها با جراحی اتفاق بیفتد.
داروهای خاص
تعداد کمی از داروها ممکن است عوارضی داشته باشند و تکرر ادرار یک عارضه جانبی رایج برخی از داروها است که زنان تجربه میکنند. داروهایی که ممکن است این عارضه را داشته باشند شامل شل کننده های عضلانی، آرام بخش ها و دیورتیک ها هستند. به عنوان مثال، دیورتیک ها مسکن های احتباس آب هستند که اغلب برای درمان فشار خون بالا تجویز میشوند. این داروها برای خلاص شدن از شر آب اضافی بدن طراحی شده اند. بنابراین، معمولاً زنان را مجبور به دفع ادرار بیشتر میکنند. اگر تکرر ادرار به یک مشکل در زندگی روزمره شما تبدیل شده، بهتر است با پزشک خود در مورد تغییر داروها یا دوز آنها مشورت کنید.
واژینیت
واژینیت التهاب واژن و یکی دیگر از دلایل تکرر ادرار در زنان است. انواع واژینیت شامل عفونت های مخمری، تریکومونیازیس و واژینوز باکتریایی هستند. زنان اغلب با این عارضه بوی غیرعادی، خارش و ترشح را نیز تجربه میکنند. برای تشخیص واژینیت، پزشک معاینه فیزیکی انجام می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد، ویژگی های ترشحات واژن را یادداشت و PH ترشحات واژن را آزمایش میکند. این عارضه بیشتر در بین زنان 15 تا 44 ساله دیده میشود و درمان معمول آن مصرف داروهای آنتی بیوتیکی است.
بارداری و پس از زایمان
زنان باردار نیز تمایل بیشتری به ادرار کردن دارند. زیرا حمل نوزاد در بارداری باعث بزرگ شدن رحم و فشار اضافی به مثانه میشود. تکرر ادرار در دوران بارداری بسیار شایع است و معمولاً جای نگرانی نیست مگر اینکه با علائم غیرقابل توضیح دیگری همراه باشد. حتی پس از تولد نوزاد، علائم تکرر ادرار ممکن است ادامه یابد.
زنانی که سابقه زایمان طبیعی داشته اند بیشتر در معرض تکرر ادرار هستند. زایمان به این روش باعث ضعیف‌تر شدن کف لگن میشود و کف لگن بخشی از بدن است که مثانه را بالا و در جای خود نگه می‌دارد. این امر بر برخی از زنان دارای فرزند بیشتر از سایرین تأثیر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذارد.
پرولاپس قدامی
این وضعیت زمانی رخ می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که بافت بین دیواره واژن و مثانه کشیده و ضعیف و باعث میشود که مثانه به داخل واژن کشیده شود. یبوست مزمن، سرفه زیاد و بلند کردن اجسام سنگین همگی میتوانند منجر به بروز این وضعیت شوند. علاوه بر تکرر ادرار، زنان مبتلا به این عارضه ممکن است احساس کنند که هرگز نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند مثانه خود را به طور کامل تخلیه کنند یا در طول رابطه جنسی دچار نشت ادرار شوند.
پرولاپس قدامی همچنین به عنوان سیستوسل شناخته میشود، درمان برای این وضعیت ممکن است شامل کاشت یک وسیله حمایتی در واژن، استروژن درمانی یا جراحی برای بلند کردن مثانه در جای خودش باشد.
سنگ مثانه
توده‌های مواد معدنی که در مثانه تشکیل میشوند، سنگ‌های مثانه هستند، که وقتی زن نتواند مثانه‌اش را خالی کند، ممکن است تشکیل شود. سوزش مکرر ادرار، درد زیر شکم و خون در ادرار در این بیماری شایع است. احتمال دارد بتوانید برخی از سنگ های کوچک مثانه را به طور طبیعی با کمی درد دفع کنید، اما سنگ های بزرگتر ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.
بیماری های مقاربتی
بسیاری از مردم تکرر ادرار ناشی از یک STD را با یک UTI رایج اشتباه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیرند. کلامیدیا، تریکومونیازیس و سوزاک از بیماری های مقاربتی شایعی هستند که میتوانند باعث ادرار بیشتر از حد طبیعی در زنان شوند. اغلب اوقات، افراد تکرر ادرار را با سلامت جنسی خود مرتبط نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانند. با این حال، بسیاری از STD ها در ابتدا بدون علامت هستند، به این معنی که تغییر در ادرار ممکن است تنها علامت هشدار دهنده اولیه باشد.
بهترین راه برای رد کردن بیماری‌های مقاربتی به عنوان دلیلی برای مشکلات ادراری، آزمایش منظم، به خصوص پس از داشتن رابطه جنسی محافظت نشده یا داشتن یک شریک جدید است. بیماری‌های مقاربتی درمان نشده میتوانند عوارض طولانی مدتی ایجاد کنند، اما بسیاری از انواع آن در مراحل اولیه بسیار قابل درمان هستند.
دیابت
تکرر ادرار در زنان میتواند ناشی از دیابت نوع 1 و 2 باشد. دیابت شیرین بیشتر با تکرر ادرار در حجم زیاد همراه است. این علامت معمولاً زمانی که قند خون خود را تحت کنترل قرار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهید فروکش میکند. علاوه بر تکرر ادرار، بیماران دیابتی اغلب بی اختیاری مثانه و عفونت دستگاه ادراری را تجربه میکنند. اگر نوروپاتی دیابتی بروز پیدا کند و باعث آسیب عصبی در بدن شود، ممکن است اثرات آن در کلیه ها نیز مشاهده شود و بر ادرار تأثیر بگذارد.
سرطان مثانه و پرتودرمانی
در حالی که ادرار حاوی خون یکی از علائم شایع سرطان مثانه است، برخی از زنان مبتلا به این بیماری نیز احساس نیاز به دفعات ادرار میکنند. اگر تومور در مثانه وجود داشته باشد، فضایی را اشغال میکند که در غیر این صورت میتواند با ادرار پر شود، در نتیجه نیاز به ادرار مکرر افزایش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌یابد. سرطان نه تنها باعث تکرر ادرار میشود، بلکه درمان های سرطان نیز میتواند باعث بروز آن شود. به عنوان مثال، پرتودرمانی اغلب برای درمان سرطان استفاده میشود و میتواند عوارض جانبی تکرر ادرار را ایجاد کند. این امر به ویژه در صورتی صادق است که پرتودرمانی در ناحیه لگن هدف قرار گیرد.
بیماری ها و آسیب های نخاعی
مشکلات مثانه در میان بیماران مولتیپل اسکلروزیس رایج بوده و شامل اضطرار ادرار، مثانه بیش فعال و مثانه ای است که به طور کامل خالی نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. اصلاح رژیم غذایی و روش های تحریک عصبی ممکن است بتواند در کنترل این مسائل به بیماران کمک کند. سایر بیماری های عصبی با تکرر ادرار در زنان نیز ارتباط نزدیکی دارند، به خصوص اگر آسیب نخاعی درگیر باشد. در زنان سالم، زمانی که مثانه پر است، پیام ها از مثانه به مغز ارسال میشود. اما با بیماری یا آسیب نخاعی، این پیام ها ممکن است ارسال یا دریافت نشوند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
تکرر ادرار فقط برای یک روز ممکن است دلیل اصلی نگرانی نباشد. اما اگر میل به ادرار مکرر برای چندین روز ادامه داشت یا با علائم دیگری همراه باشد، احتمالاً زمان آن رسیده است که به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. در صورت وجود هر یک از علائم زیر، با پزشک خود تماس بگیرید تا مشکل را بررسی کرده و دلایل ادرار بیش از حد را مشخص کند:
- کمر درد
- استفراغ
- تب و لرز
- ادرار بد رنگ یا خونی
- خستگی غیر معمول
- ترشحات غیر طبیعی واژن
بررسی ها نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که زنان به طور متوسط تقریباً 6 تا 8 بار در روز 24 ساعته ادرار میکنند. اگر بیش از هشت بار در روز نیاز به ادرار کردن دارید، این میتواند نشان دهنده تکرر ادرار باشد. برای تشخیص علت اصلی تکرر ادرار در زنان پس از شناخت بهتر علائم و عادات سبک زندگی یک زن، پزشک ممکن است نمونه ادرار را برای آزمایش عفونت های احتمالی بگیرد. در برخی موارد، پزشک ممکن است برای رسیدن به تشخیص دقیق، سیستومتری را بمنظور اندازه گیری فشار مثانه، تجویز کند.
