فرق سرطان مثانه و عفونت مثانه

در ارتباط فرق سرطان مثانه و عفونت مثانه باید بگوییم که هر دو بیماری علائم مشابهی دارند. هر دو بیماری تکرر ادرار، بی اختیاری ادرار را به همراه دارند. مثانه اندامی است که در دستگاه ادراری قرار دارد. شکل ظاهری این اندام شبیه کیسه است و مواد زائد را از جریان خون برای تولید ادرار جمع آوری می کند. مثانه حداکثر گنجایش یک لیتر ادرار را دارد.  مثانه ادرار را جمع آوری و ذخیره می کند تا زمانی که ادرار زیاد شده و آماده تخلیه شود.

ابتلا به بیماری هایی مانند سرطان مثانه و عفونت مثانه دو علت شایع اختلال عملکرد سیستم ادراری هستند. این دو بیماری اغلب دارای علائم مشابهی هستند، اما با این حال ابتلا به عفونت مثانه بسیار شایع تر است.

در این مقاله به طور خلاصه به بررسی علائم، علل، تشخیص، درمان و روش های پیشگیری از عفونت مثانه و سرطان مثانه می پردازیم.

علائم سرطان مثانه و عفونت مثانه چه فرقی دارند؟

سرطان مثانه و عفونت مثانه دارای علائم بسیار مشابهی هستند. هر دو بیماری باعث ایجاد علائمی از جمله احساس نیاز به دفع فوری ادرار، تکرر ادرار، احساس درد هنگام ادرار کردن، یا ناتوانی در کنترل ادرار می شوند.

علائم عفونت مثانه. علامت اصلی عفونت مثانه احساس سوزش هنگام ادرار کردن است. همچنین ممکن است میل شدید به ادرار کردن داشته باشید، اما زمانی که می‌خواهید مثانه خود را تخلیه کنید، ادرار بسیار کمی برای خارج شدن وجود دارد.

علائم سرطان مثانه. علائم سرطان مثانه کمی پیچیده‌تر هستند. شایع ترین علامت سرطان مثانه تغییر رنگ ادرار است. در اغلب موارد رنگ ادرار به نارنجی، صورتی، قهوه ای مایل به قرمز، قرمز تیره یا قرمز روشن تغییر می کند. این تغییر رنگ ادرار نشان دهنده وجود خون در ادرار است.

وجود خون در ادرار یکی از علائم مشترک دو بیماری عفونت مثانه و سرطان مثانه است. به همین علت گاهی عفونت مثانه به اشتباه سرطان مثانه تشخیص داده می شود.

سایر علائم شایع در سرطان مثانه عبارتند از:

• مشکل در جریان یافتن ادرار
• درد در ناحیه کمر، پشت یا پهلو
• احساس اینکه چیزی مانع از جریان ادرار می شود.
• نیاز به تکرر ادرار، حتی زمانی که مثانه خالی است.
• درد  از جمله سوزش یا ناراحتی در هنگام ادرار کردن

چه عواملی باعث سرطان مثانه و عفونت مثانه می شوند؟

سرطان مثانه و عفونت مثانه هر دو بر سیستم ادراری تأثیر می‌گذارند و دارای علائم مشابهی هستند. اما با این حال این دو بیماری اساساً باعث اختلالات عملکردی متفاوتی در بدن می شوند.

علل سرطان مثانه. سرطان مثانه زمانی رخ می دهد که سلول های موجود در پوشش داخلی مثانه به طور خارج از کنترلی شروع به رشد می کنند. رشد غیر طبیعی سلول ها باعث مختل شدن عملکرد طبیعی مثانه و سایر اندام های بدن می شود. سرطان مثانه در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، بسیار کشنده است.

علل عفونت مثانه. عفونت مثانه، که گاهی اوقات سیستیت یا عفونت مجاری ادراری (UTI) نامیده می شود، زمانی رخ می دهد که یک باکتری وارد مثانه می شود. عفونت مثانه شایع ترین نوع عفونت ادراری است، اما با این حال عفونت ادراری می تواند، هر قسمت دیگری از دستگاه ادراری را نیز درگیر کند. اما عفونت باعث التهاب می شود و در نتیجه عملکرد طبیعی دستگاه ادراری را مختل می کند. این عفونت در صورت عدم درمان، باعث وارد شدن آسیب شدید به کلیه ها می شود.

عفونت مثانه گاهی در اثر ورود باکتری از سایر قسمت های بدن به دستگاه ادراری رخ می دهد. در زنان، این باکتری معمولاً از واژن یا روده به مثانه راه پیدا می کند. در مردان، عفونت مثانه معمولاً ناشی از مشکلاتی مانند بزرگ شدن پروستات است، که باعث اختلال در جریان طبیعی ادرار می شود.

سرطان مثانه و عفونت مثانه چگونه تشخیص داده می شوند؟

برای تشخیص سرطان مثانه یا عفونت مثانه، پزشک متخصص سوالاتی را در مورد علائم بیماری از شما می پرسد. همچنین پزشک از طریق یک معاینه ساده، برخی از علائم شما را بررسی می کند.

تشخیص عفونت مثانه

برای تشخیص عفونت مثانه، پزشک متخصص احتمالا مجموعه ای از آزمایشات را برای بررسی علائم عفونت تجویز می کند.

آزمایش ادرار یکی از مهمترین این آزمایش ها است. آزمایش ادرار وجود یا عدم وجود باکتری در مثانه یا مجاری ادراری را نشان می دهد. همچنین پزشک در برخی موارد از آزمایش کشت ادرار برای تعیین نوع باکتری عامل عفونت استفاده می کند.

در صورت شدید بودن عفونت ادراری، پزشک ممکن است برای بررسی شدت عفونت علاوه بر آزمایش ادرار از روش های تکمیلی دیگر نیز استفاده کند.

یکی از این آزمایش های مهم سیستوسکوپی است. در این آزمایش از یک دوربین که در انتهای یک لوله‌ بلند قرار دارد برای بررسی داخل مجرای ادراری استفاده می شود. همچنین ممکن است پزشک آزمایشی به نام یورودینامیک را برای شما تجویز کند. این آزمایش نشان می دهد که چگونه ادرار در قسمت های مختلف دستگاه ادراری شما حرکت می کند.

تشخیص سرطان مثانه

روش های مختلفی برای تشخیص سرطان مثانه وجود دارد. در طول معاینه، پزشک ابتدا انگشت خود را وارد واژن یا مقعد بیمار می کند. معاینه داخلی این امکان را به پزشک می دهد که در صورت وجود تومورهای سرطانی در ناحیه لگن بتواند آنها را تشخیص دهد.

همچنین پیلوگرام داخل وریدی نیز یکی دیگر از روش هایی است که برای تشخیص سرطان مثانه به کار می رود. پیلوگرام داخل وریدی که اوروگرافی ترشحی نیز نامیده می شود برای تشخیص اختلالات دستگاه ادراری مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش پزشک با کمک اشعه ایکس کلیه ها، حالب ها و مثانه را از نظر وجود تومورهای سرطانی بررسی می کند.

همچنین ممکن است پزشک پس از معاینات اولیه، آزمایش بیوپسی از مثانه را تجویز کند. در این روش پزشک با استفاده از یک سوزن نمونه ای از پوشش داخلی مثانه را بر می دارد. سپس یک پزشک متخصص پاتولوژیست این نمونه را از نظر وجود سلول های سرطانی بررسی می کند.

سرطان مثانه و عفونت مثانه چگونه درمان می شوند؟

درمان عفونت مثانه با درمان سرطان مثانه تفاوت های بسیاری دارد. به خصوص در بیماری سرطان،  تشخیص به موقع برای اطمینان از دریافت درمان های مناسب بسیار ضروری است. تشخیص زودرس سرطان احتمال درمان موفق و زنده ماندن بیمار را تا حد زیادی افزایش می دهد. زیرا سرطان هنگامی که هنوز در مراحل اولیه است، درمان راحت تری دارد و امکان کنترل و بهبود آن بسیار بیشتر است.

درمان سرطان مثانه. برای درمان سرطان مثانه از روش های مختلفی از جمله جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی، ایمونوتراپی استفاده می شود. بسته به اینکه سرطان مثانه در زمان تشخیص اولیه چقدر پیشرفته است، پزشک انکولوژیست درمان های مختلفی را تجویز می کند. ممکن است چندین نوع درمان به طور همزمان یا متوالی در برنامه درمانی بیمار در نظر گرفته شود.

درمان عفونت مثانه. عفونت‌های مثانه معمولاً با مصرف منظم آنتی‌بیوتیک‌ها درمان می‌شوند. آنتی بیوتیک ها در مبارزه با باکتری‌های عامل عفونت به بدن کمک می کنند. پزشک متخصص بر اساس نوع باکتری و هرگونه واکنش قبلی شما نسبت به آنتی بیوتیک ها، نوع خاصی از این دارو را برای شما تجویز می کند.

نوشیدن آب زیاد و دفع مکرر ادرار در درمان عفونت مثانه تاثیر بسیار زیادی دارد. همچنین، می توانید از یک کیسه آب گرم برای کاهش هر گونه ناراحتی در کمر یا شکم خود استفاده کنید.

چگونه از سرطان مثانه و عفونت مثانه پیشگیری کنیم؟

از آنجایی که عفونت مثانه و سرطان مثانه دلایل زمینه‌ای کاملاً متفاوتی دارند، عوامل خطر آنها نیز متفاوت است. بنابراین می توان گفت که هر یک از این بیماری ها روش های پیشگیری خاص خود را دارند.

پیشگیری از عفونت مثانه

راهکارهای مختلفی وجود دارد که می تواند در پیشگیری از ابتلا به عفونت مثانه به شما کمک کند. از جمله:

• برای پیشگیری از ابتلا به عفونت بعد از هر رابطه جنسی ادرار کنید.
• برای آبرسانی کافی به بدن، سعی کنید حداقل 8 لیوان آب در روز بنوشید.
• هر بار قبل و بعد از رابطه جنسی ناحیه تناسلی خود را کاملا شستشو دهید.
• برای پیشگیری از آسیب به عضلات کف لگن هنگام ادرار کردن زور نزنید.
• لباس های گشاد با الیاف طبیعی بپوشید تا پوست شما بتواند به راحتی تنفس کند.
• بعد از دفع ادرار یا مدفوع، تمیز کردن آلت تناسلی را از جلو به عقب انجام دهید.
• اگر از کاندوم های بدون روغن یا اسپرم کش استفاده می کنید، روش کنترل بارداری خود را تغییر دهید.

پیشگیری از سرطان مثانه

پیشگیری از سرطان مثانه به دلیل نقش ژن ها در ابتلا به این بیماری، بحث کاملا متفاوتی دارد. اگر فرد از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به سرطان مثانه باشد، برای پیشگیری از آن تقریبا نمی توان کاری انجام داد.

با این حال برخی عوامل خطر بالقوه قابل پیشگیری برای سرطان مثانه وجود دارد. کارهایی که می توانید برای کاهش خطر ابتلا به سرطان مثانه انجام دهید، عبارتند از:

• از مصرف آب های حاوی آرسنیک و آب تصفیه شده با کلر اجتناب کنید.
• میزان قرار گرفتن در معرض رنگ ها، فلزات یا فرآورده های شیمیایی را در محل کار خود کاهش دهید.
• برای پیشگیری از رشد سلول های سرطانی مصرف میوه ها و سبزیجات تازه را در رژیم غذایی خود افزایش دهید.
• مصرف تنباکو به خصوص سیگار را ترک کنید. نیمی از بیماران مبتلا به سرطان مثانه سابقه مصرف سیگار دارند.
• به طور کلی عفونت مثانه و سرطان مثانه دارای علائم مشابهی هستند. عفونت مثانه معمولاً توسط باکتری ها ایجاد می شود و با آزمایش ادرار و کشت ادرار قابل تشخیص است. این بیماری در اغلب موارد با مصرف داروهای آنتی بیوتیک درمان می شود.
• سرطان مثانه در اثر تغییرات سلولی رخ می دهد. این تغییرات منجر به رشد خارج از کنترل سلول ها می شود. در اغلب موارد برای تشخیص این بیماری به نمونه برداری یا بیوپسی از سلول های مثانه نیاز است. سرطان مثانه را می توان با روش های مختلفی مانند جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی، ایمونوتراپی درمان کرد.

تشخیص درست بیماری اهمیت بسیار زیادی دارد، زیرا درمان سرطان مثانه با پیشرفت بیماری دشوارتر می شود و در نتیجه احتمال زنده ماندن فرد را کاهش می دهد. بررسی ها نشان می دهد که سالانه در حدود 84000 نفر به سرطان مثانه مبتلا می شوند.

عفونت مثانه بسیار شایع تر از سرطان مثانه است. بین 40 تا 60 درصد از زنان در مقطعی از زندگی خود به عفونت ادراری مبتلا می شوند. مردان کمتر از زنان مستعد ابتلا به عفونت مثانه هستند. ابتلا به عفونت مثانه در مردان اغلب به دلیل یک مشکل زمینه ای مانند بزرگ شدن پروستات رخ می دهد.

چگونه می توان فرق بین UTI و سرطان مثانه را تشخیص داد؟

مقایسه دو بیماری عفونت دستگاه ادراری (UTI) و سرطان مثانه نشان می دهد که علائم این دو بیماری شباهت های بسیار زیادی با هم دارند. اما با این حال برخی از علائم مانند وجود خون در ادرار و درد در کمر و پهلو در سرطان مثانه شایع‌تر از عفونت‌های ادراری هستند.

آیا عفونت مکرر مثانه همان سرطان است؟

ابتلا به عفونت های مکرر مثانه می تواند دلایل زیادی داشته باشد. اگر تغییر سبک زندگی تاثیری در کاهش عفونت نداشت احتمالاً علت این عفونت های مکرر ناشی از آناتومی بدن شما است. خانم ها مجرای ادراری کوتاه تری دارند و فاصله مقعد تا دهانه مجرای ادرار در خانم ها کوتاه تر است. این وضعیت باعث می شود باکتری ها به راحتی به مجاری ادرار از جمله مثانه راه پیدا کنند. به همین علت عفونت مثانه در زنان شایع تر از مردان است.  اما از سویی دیگر مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به سرطان مثانه قرار دارند.

عفونت مثانه نمی تواند تبدیل به سرطان شود. با این حال، عفونت های مزمن مجاری ادراری (UTIs) یک عامل خطر مهم برای ابتلا به سرطان مثانه هستند. این امر به ویژه برای نوع نادری از عفونت ادراری به نام شیستوزومیازیس که توسط یک انگل رخ می دهد، صادق است.