عفونت ادراری (UTI)، عفونت در قسمت های مختلف دستگاه ادراری کلیه ها، حالب ها، مثانه و مجرای ادرار می باشد بیشتر عفونت ها، دستگاه ادراری تحتانی مثل مثانه و مجرای ادرار را درگیر می کند. زنان بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به UTI هستند. عفونت مثانه معمولا دردناک و آزار دهنده می باشد. با این حال، اگر عفونت به کلیه های انتشار یابد، عواقب جدی تری دارد.
پزشکان به طور معمول عفونت ادراری را با آنتی بیوتیک درمان می کنند.
علائم UTI
علائم UTI بستگی دارد که چه بخشی از مجاری ادراری آلوده شده است.
UTI دستگاه تحتانی، مجرای ادرار و مثانه را تحت تاثیر قرار می هد. علائم عفونت دستگاه تحتانی شامل موارد زیر است:
- سوزش ادرار
- تکرر ادرار و کاهش ادرار
- ادرار خونی
- ادرار ابری
- ادرار تیره و کدر شبیه کولا یا چای
- ادرار با بوی قوی
- درد لگن در زنان
- درد رکتال در مردان
عفونت های دستگاه فوقانی بر کلیه ها تأثیر می گذارد. اگر باکتری ها از کلیه آلوده شده به خون منتقل شوند، می تواند خطرناک باشد. در این صورت باعث بیماری urosepsis می شود که می تواند باعث افزایش فشار خون، شوک و مرگ شود.
اگر علائم عفونت ادراری را تجربه میکنید، بهتر است از یک متخصص کلیه و مجاری ادراری آنلاین در پزشکت کمک بگیرید.
علائم عفونت دستگاه فوقانی شامل:
- درد و حساسیت در ناحیه پشت و پهلو
- لرز
- تب
- حالت تهوع
- استفراغ
انواع UTI
بسته به اینکه کدام قسمت از مجاری ادراری شما آلوده باشد، ممکن است نوع UTI منجر به علائم خاص تری شود.
علائم UTI در کلیه ها (پیلونفریت حاد)
- درد پشت و پهلو
- تب شدید
- لرزیدن
- حالت تهوع
- استفراغ
علائم عفونت در مثانه (سیستیت)
- فشار لگن
- ناراحتی پایین شکم
- تکرر ادرار دردناک
- خون در ادرار
علائم عفونت اوره (اورتریت)
- سوزش ادرار
- ترشح ادرار
علت عفونت UTI
UTI معمولاً هنگام ورود باکتری ها از مجرای ادراری ایجاد می شود و باکتری ها در مثانه شروع به رشد وتکثیر می کند. اگرچه سیستم ادراری از ورود باکتری های تا حد ممکن جلوگیری می کند، اما گاهی دفاع سیستم ادراری کافی و پاسخگو نیست، باکتری ها با ورود به دستگاه ادراری باعث عفونت در مجاری ادراری می شوند.
شایع ترین UTI ها عمدتاً در زنان رخ می دهد و مثانه و مجرای ادرار را تحت تأثیر قرار می دهد.
ویزیت آنلاین متخصص کلیه و مجاری ادرار
عفونت مثانه (سیستیت)
عفونت مثانه، معمولاً باکتری (E. coli) باعث عفونت مثانه شده که معمولاً در دستگاه گوارشی هم یافت می شود. با این حال، بعضی اوقات باکتری های دیگری غیر از باکتری (E. coli) هم می توانند باعث عفونت مثانه شوند.
مقاربت جنسی
مقاربت جنسی می تواند باعث عفونت دستگاه ادراری شود. زنان به دلیل آناتومی دستگاه تولیدمثلی در معرض ابتلا به عونت مثانه هستند. چون در زنان فاصله مجرای ادرار تا مقعد و مجرای ادرار تا مثانه کوتاه می باشد و مسیر عبور باکتری ها کمتر است.
عفونت مجرای ادراری
عفونت مجرای ادراری، می تواند هنگامی رخ دهد که باکتری های دستگاه گوارشی از مقعد به مجرای ادرار منتقل شوند. چون مجرای ادرار نزدیک به مهبل قرار دارد، عفونت های مقاربتی مانند تبخال، سوزاک، کلامیدیا و مایکوپلاسما می توانند باعث ایجاد عفونت مجاری ادراری شوند.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی عفونت ادراری
عوامل خطر عفونت ادراری
عفونت ادراری در زنان شایع است و بسیاری از آنها در طول زندگی خود بیش از یک مورد عفونت را تجربه می کنند. عوامل خطر در زنان برای ابتلا به UTI شامل موارد زیر است:
آناتومی زنانه
مجرای ادرار کوتاهتر درزنان باعث می شود مسیر باکتری ها از مجرای ادراری تا مثانه کوتاه تر و احتمال عفونت در زنان بیشتر باشد.
فعالیت جنسی
زنانی که از نظر جنسی فعال هستند، خطر ابتلا به عفونت دستگاه ادراری بیشتر خواهد بود.
روش های پیشگیری از بارداری
زنانی که از دیافراگم ها و عوامل اسپرم کش برای کنترل تولد استفاده می کنند، در معرض خطر ابتلا بیشتری هستند.
یائسگی
پس از یائسگی، کاهش گردش خون استروژن باعث تغییراتی در مجاری ادراری می شود که زنان را در مقابل عفونت آسیب پذیرتر می کند. برای همین در زنان یائسه احتمال ابتلا به بیماری بیشتر خواهد بود.
ناهنجاری های دستگاه ادراری
در نوزادان متولد شده با ناهنجاری های دستگاه ادراری خطر ابتلا به عفونت ادراری بیشتر است. مثلا در نوزادانی که نقص دستگاه ادراری از ادرار کردن نوزاد جلوگیری کند یا باعث برگشت مجدد ادرار به مجرای ادرار شود خطر عفونت بیشتر خواهد بود.
انسداد در مجاری ادراری
سنگ های کلیه یا پروستات بزرگ شده می توانند ادرار در مثانه باقی بماند و خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش دهند.
مشاوره تلفنی با دکتر اورولوژی
سیستم ایمنی سرکوب شده
دیابت و سایر بیماری هایی که سیستم دفاعی بدن را ضعیف می کنند می تواند خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش دهند.
استفاده از کاتتر
درافرادی که در ادرار کردن مشکل دارند و از یک لوله (سوند) برای ادرار استفاده می کنند، خطر ابتلا به UTI افزایش می یابد.
مشکلات ادراری
جراحی ادرار یا معاینه دستگاه ادراری با استفاده از وسایل پزشکی، می تواند خطر ابتلا به عفونت ادراری را افزایش دهد.
عوارض عفونت ادراری
در صورت تشخیص سریع و درمان صحیح، عفونت ادراری به ندرت منجر به عوارض می شود. اما بدون درمان، عفونت ادراری می تواند عواقب جدی داشته باشد.
عوارض UTI ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- عفونت های مكرر
- آسیب کلیه
- افزایش خطر در زنان باردار ( تولد نوزاد با وزن کم یا نوزاد نارس)
- تنگی مجرای ادرار در مردان
- سپسیس
پیشگیری عفونت ادراری
برای کاهش خطر عفونت ادراری می توانید راهکارهای زیر را انجام دهید:
مایعات زیادی به خصوص آب بنوشید: نوشیدن آب باعث رقیق شدن و افزایش حجم ادرار می شود. افزایش حجم ادرار باعث می شود، باکتری ها قبل از شروع عفونت از مجاری ادراری خارج شود.
آب زغال اخته بنوشید: برخی تحقیقات نشان می دهد که آب زغال اخته از UTI جلوگیری می کند.
مقعد را تمیز کنید: تمیز کردن مقعد بعد از ادرار و حرکت روده از انتشار باکتری های ناحیه مقعد پیشگیری می کند تا باکتری ها به واژن و مجرای ادرار انتقال پیدا نکند.
پس از مقاربت جنسی فورا مثانه خود را خالی کنید.
از محصولات تحریک کننده زنانه استفاده نکنید: استفاده از اسپری های دئودورانت یا سایر محصولات زنانه در ناحیه دستگاه تناسلی می تواند مجرای ادرار را تحریک کند.
روش جلوگیری از بارداری خود را تغییر دهید: استفاده از دیافراگم ها یا کاندوم ها، می توانند در رشد باکتری ها نقش داشته باشند.
تشخیص عفونت ادراری
آزمایشات و روش های مورد استفاده برای تشخیص عفونت ادراری شامل موارد زیر است:
تجزیه و تحلیل نمونه ادرار
پزشکتان ممکن است از برای بررسی و تشخیص علت عفونت، نمونه آزمایشگاهی از ادرار شما بخواهد تا میزان سلول های سفید خون، گلبول های قرمز یا احتمال وجود باکتری ها را بررسی کند.
برای تهیه نمونه آزمایشگاهی، توصیه می شود که ابتدا ناحیه تناسلی خود را با یک پد ضد عفونی کننده، تمیز کرده و از میان ادرار نمونه تهیه کنید.
آزمایش کشت ادراری
تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی ادرار گاهی با کشت ادرار دنبال می شود. کشت ادرار، به پزشکتان می گوید که چه باکتری هایی باعث ایجاد عفونت شما شده و کدام داروها برای درمان آن موثرتر هستند.
تهیه تصاویر دستگاه ادراری
سونوگرافی، که در آن از وسیله ای به نام مبدل روی شکم شما استفاده می شود. مبدل از امواج فراصوت برای ایجاد تصویری از اندام های دستگاه ادراری بر روی مانیتور، استفاده می کند.
یک پیروگرام داخل وریدی (IVP)، که شامل تزریق یک رنگ به بدن شماست که از طریق مجاری ادراری و اشعه ایکس از شکم شما عکس می گیرد. این رنگ دستگاه ادراری شما را بر روی تصویر اشعه ایکس برجسته می کند.
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) برای تهیه جزئیات دقیق تر از دستگاه ادراری انجام می شود.
سیستوسکوپی
در عفونت های مکرر ادراری پزشکتان با استفاده از یک لوله طولانی و باریک با یک لنز (سیستوسکوپ)، یک سیستوسکوپی را انجام دهد. سیستوسکوپ در مجرای ادرار شما وارد شده و به مثانه منتقل می شود.
با استفاده از سیستوسکوپی داخل مجرای ادرار و مثانه بررسی می شود.
درمان عفونت ادراری
آنتی بیوتیک ها معمولاً اولین خط درمانی برای عفونت ادراری هستند. نوع دارو به مدت زمان ابتلای شما به عفونت، وضعیت سلامتی شما و نوع باکتری موجود در ادرار بستگی دارد.
درمان عفونت ساده
گروه داروهای آنتی بیوتیکی معروف به فلوئوروکینولون ها معمولاً برای UTI های ساده توصیه نمی شود، زیرا خطرات داروهای فلوئوروکینولون ها معمولاً از مزایای درمان عفونت های بدون عارضه بیشتر است.
در بعضی موارد، مانند عفونت ادراری مزمن یا عفونت کلیوی پزشکتان احتمال دارد فلوروکینولون ها را تجویز کند.
اغلب، علائم در طی چند روز برطرف می شوند. اما بهتر است مصرف آنتی بیوتیک ها را برای یک هفته یا بیشتر ادامه دهید. کل دوره آنتی بیوتیک را طبق تجویز پزشکتان مصرف کنید.
پزشکتان همچنین ممکن است یک داروی مسکن (ضد درد) را برای تسکین سوزش ادرار تجویز کند، اما معمولاً درد پس از شروع آنتی بیوتیک تسکین می یابد.
عفونت های مکرر
اگر UTI مکرر دارید، پزشکتان می تواند توصیه های درمانی خاصی را ارائه دهد، مانند:
- آنتی بیوتیک های با دوز کم، ابتدا به مدت شش ماه اما گاهی طولانی تر
- اگر عفونت شما مربوط به فعالیت جنسی باشد، استفاده از یک دوز آنتی بیوتیک تنها پس از مقاربت جنسی
- استروژن درمانی واژینال، در صورت یائسگی
عفونت شدید
در صورت عفونت ادراری شدید، ممکن است شما نیاز به درمان به تزریق آنتی بیوتیک در بیمارستان داشته باشید.
سبک زندگی و داروهای خانگی
عفونت ادراری می تواند دردناک باشد، اما همزمان با مصرف آنتی بیوتیک ها، می توانید برای کاهش درد و بهبودی علائم قدم هایی بردارید. این راهکارها را رعایت کنید:
- آب زیادی بنوشید. آب به رقیق کردن ادرار کمک کرده و از ورود باکتری ها جلوگیری می کند.
- از نوشیدنی هایی که ممکن است مثانه را تحریک کند، خودداری کنید. تا زمانی که عفونت شما کاملا درمان نشده، از مصرف قهوه، الکل و نوشابه های حاوی آب مرکبات یا کافئین پرهیز کنید.
- از یک پد گرمکن استفاده کنید. یک پد گرم را روی شکم خود بمالید تا فشار مثانه یا ناراحتی مثانه را کاهش دهد.
آمادگی برای مراجعه به پزشک
برای آماده شدن برای قرار ملاقات با پزشکتان علائم و لیستی از تمام داروها، ویتامین ها یا سایر مکمل های مصرفی را یادداشت کنید.
برای UTI، سوالات اساسی که باید از پزشکتان بپرسید عبارتند از:
- محتمل ترین علایم من چیست؟
- آیا برای تأیید تشخیص نیاز به آزمایشات دارم؟
- به نظر شما چه عواملی ممکن است در UTI من نقش داشته باشد؟
- چه روش درمانی را پیشنهاد می کنید؟
- اگر اولین درمان مؤثر واقع نشود، گزینه درمانی بعدی چیست ؟
- برای کاهش خطر بازگشت مجدد چه اقداماتی می توانم انجام دهم؟
- آیا نیازی هست به یک متخصص مراجعه کنم؟
پزشکتان به احتمال زیاد چندین سؤال از شما خواهد پرسید، از جمله:
- چه زمانی برای اولین بار متوجه علائم خود شدید؟
- آیا در گذشته به دلیل عفونت مثانه یا کلیه تحت درمان قرار گرفته اید؟
- ناراحتی شما چقدر شدید است؟
- چند بار در طول شبانه روز ادرار می کنید؟
- آیا با ادرار کردن علائم شما تسکین می یابد؟
- کمردرد دارید؟
- آیا متوجه ترشحات واژن یا خون در ادرار شده اید؟
- آیا از نظر جنسی فعال هستید؟
- آیا برای شرایط پزشکی دیگری تحت درمان قرار هستید؟
- آیا تا به حال از سوند استفاده کرده اید؟
متخصص کلیه و مجاری ادراری آنلاین شبانه روزی
یک پاسخ
سلام به همگی.
نتیجه تجربه دردناکم از سالها عفونت ادراری مکرر فقط در ۲کلمه خلاص میشه: آب کرانبری.
نوشیدن حداقل ۱ استکان آب کرانبری هر ۱-۲ روز نه تنها باعث جلوگیری از عفونت ادراری میشه.بلکه روال قاعدگی رو هم در زنان منظم میکنه.
به این ترتیب که ماده موجود در کرانبری از چسبیدن باکتری به لایه مجاری ادراری جلوگیری می کند و همچنین باعث تقویت و سلامت تخمدانها میشه.