قرص فلوکونازول، عوارض و کاربرد آن

قرص فلوکونازول به عنوان یک داروی عمومی و یک داروی تجاری و به صورت قرص یا سوسپانسیون خوراکی در دسترس است. همچنین این دارو به صورت تزریقی نیز وجود دارد که فقط به صورت نسخه ای تجویز می شود. قرص خوراکی فلوکونازول برای پیشگیری و درمان عفونت قارچی کاندیدیازیس استفاده می شود. همچنین این دارو برای درمان مننژیت (عفونت مغز یا نخاع یا هر دو) کاربرد دارد.

فلوکونازول به یک کلاس از داروها ضد قارچ به نام تریازول تعلق دارد. کلاس دارویی، گروهی از داروها هستند که به روشی مشابه عمل می کنند. داروهای زیر مجموعه یک کلاس دارویی، اغلب برای درمان بیماری های مشابه استفاده می شوند.

فلوکونازول از تولید مثل و رشد قارچ های کاندیدا و کریپتوکوکوس جلوگیری می کند. برای افرادی که با این قارچ ها به عفونت مبتلا شده اند، این دارو در از بین بردن و درمان عفونت موثر است. همچنین این دارو در افرادی که بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به عفونت کاندیدیازیس هستند، به پیشگیری از ایجاد عفونت کمک می کند.

هشدارهای مهم در مصرف قرص فلوکونازول

مصرف این دارو با برخی هشدار ها همراه است، از جمله:

هشدار نارسایی کبدی. این دارو ممکن است باعث ایجاد نارسایی کبدی شود. هنگام مصرف این دارو، پزشک ممکن است عملکرد کبد شما را با تجویز آزمایش خون بررسی کند. اگر بعد از مصرف این دارو دچار نارسایی کبدی شوید، معمولاً با قطع مصرف دارو، نارسایی کبد قابل برگشت خواهد بود.

هشدار بثورات پوستی. این دارو می تواند بثورات شدیدی ایجاد کند که حتی ممکن است باعث مرگ شود. در صورت بروز بثورات باید مصرف این دارو را متوقف کنید.

هشدار آریتمی قلب. این دارو می تواند نظم ضربان قلب شما را تغییر دهد. اگر به طور مادرزادی بیماری قلبی خاصی داشته باشید، سطح پتاسیم بدن تان کم باشد یا داروهای ضد روان پریشی یا داروهای ضد افسردگی خاصی مصرف کنید، خطر ابتلا به مشکلات ریتم قلب در شما بیشتر است.

مشکلات غده فوق کلیه. این دارو می تواند باعث بروز مشکل در سلامتی غده فوق کلیه شود. غده فوق کلیه شما هورمون هایی تولید می کند که بر بسیاری از عملکردهای طبیعی بدن تأثیر می گذارند. این مشکل ممکن است پس از قطع مصرف این دارو قابل برگشت باشد.

موارد مصرف داروی فلوکونازول

فلوکونازول برای پیشگیری و درمان عفونت قارچی کاندیدیازیس استفاده می شود. این اختلال در اثر آلودگی و ایجاد عفونت یکی از انواع قارچ های کاندیدا ایجاد می شود. نمونه هایی از کاندیدیازیس شامل عفونت مخمر واژن و همچنین عفونت مخمر دهانی (برفک) است.

کاندیدیازیس همچنین می تواند باعث ایجاد عفونت در سایر قسمت های بدن شما، از جمله گلو، مری، ریه ها و خون شود. افرادی که پیوند مغز استخوان انجام داده اند، برای پیشگیری از ابتلا به کاندیدیازیس ممکن است برای مدتی تحت درمان با داروی فلوکونازول قرار بگیرند. این کار به این دلیل است که سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف شده است و همین امر ممکن است آنها را در معرض خطر نوع شدید عفونت کاندیدیازیس قرار دهد.

فلوکونازول همچنین در درمان مننژیت (عفونت مغز و نخاع) که توسط قارچ Cryptococcus ایجاد می شود، کاربرد دارد.

عوارض جانبی فلوکونازول

به نظر نمی رسد که مصرف فلوکونازول باعث خواب آلودگی شود، اما ممکن است عوارض جانبی دیگری ایجاد کند. عوارض جانبی شایع دیگری در اثر مصرف فلوکوناول ایجاد می شود که آنها به میزان دوز مصرفی دارو بستگی دارد. این عوارض جانبی می توانند شامل موارد زیر باشند:

• اسهال
• سردرد
• دل درد
• سرگیجه
• استفراغ
• تغییر در حس چشایی
• حالت تهوع یا ناراحتی معده
• بثورات شدید، در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.

اگر این عوارض خفیف باشند، ممکن است طی چند روز یا دو هفته از بین بروند. اگر شدت آنها بیشتر شده یا از بین نروند، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.

در صورت بروز عوارض جانبی جدی، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. اگر علائم شما خطرناک و جدی است یا فکر می کنید که نیاز به اقدامات فوری پزشکی دارید، با اورژانس تماس بگیرید. عوارض جانبی جدی و علائم آنها می تواند شامل موارد زیر باشد:

آسیب کبدی در مصرف فلوکونازول

علائم آسیب کبدی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• ادرار تیره
• خارش شدید پوست
• استفراغ یا حالت تهوع
• مدفوع کم رنگ و غیر عادی
• تغییر رنگ و زرد شدن پوست یا چشم ها

بثورات شدید

این بثورات ممکن است در افراد مبتلا به سندرم نقص ایمنی اکتسابی (AIDS) یا سرطان  دیده شود. علائم این اختلال می تواند شامل موارد زیر باشد:

• بثورات شدید
• آریتمی شدید قلب

لایه لایه شدن پوست

علائم این ‌اختلال می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تشنج
• سرگیجه
• تپش قلب
• غش کردن
• ضربان قلب سریع و نامنظم

مشکلات غده فوق کلیه

علائم این اختلال می تواند شامل موارد زیر باشد:

• خستگی
• شکم درد
• ضعف عضلانی
• از دست دادن اشتها

تداخلات دارویی فلوکونازول

فلوکونازول ممکن است با سایر داروها تداخل داشته باشد. قرص خوراکی فلوکونازول می تواند با سایر داروها، ویتامین ها یا مکمل ها و داروهای گیاهی که مصرف می کنید تداخل داشته باشد. تداخل دارویی زمانی رخ می دهد که ماده ای نحوه تاثیر دارو را تغییر بدهد. تداخلات می توانند مضر باشند و یا از تاثیر مطلوب دارو جلوگیری کنند.

برای جلوگیری از بروز تداخلات دارویی، پزشک باید تمام داروهای شما را با دقت بررسی کند. حتماً در مورد تمام داروها، ویتامین ها یا گیاهانی که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید. برای اطلاع از چگونگی تداخل این دارو با محصولات دیگری که مصرف می کنید، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

داروهای خاصی وجود دارند که نباید همزمان با فلوکونازول استفاده کنید. این داروها در صورت استفاده با فلوکونازول می توانند اثرات خطرناکی در بدن شما ایجاد کنند. نمونه از این داروها ترفنادین است. این دارو در صورت استفاده همزمان با فلوکونازول در دوزهای 400 میلی گرم یا بیشتر، می تواند باعث ایجاد آریتمی قلب شود که بنام torsades de pointes شناخته می شود.

پیموزید، کلاریترومایسین، اریترومایسین، رانولازین، لومیتاپید، دونپزیل، ووریکونازول و کینیدین نیز می توانند با فلکونازول تداخل داشته باشند. این داروها هنگامی که همزمان با فلوکونازول استفاده می شوند، می توانند بیماری آریتمی قلب یاtorsades de pointes ایجاد کنند.

مصرف فلوکونازول با بعضی از داروهای خاص خطر عوارض جانبی آن داروها را افزایش می دهد. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

• وارفارین. افزایش عوارض جانبی می تواند باعث بروز کبودی، خونریزی بینی و وجود خون در ادرار یا مدفوع باشد.
• فنی توئین. مصرف این دارو همزمان با فلوکونازول می تواند باعث ایجاد اختلال در هماهنگی، اختلال گفتار و گیجی شود.
• سیکلوسپورین، تاکرولیموس و سیرولیموس. افزایش عوارض جانبی در این مورد می تواند باعث آسیب کلیه شود.
• داروهای دیابت مانند گلیبوراید و گلیپیزاید. عوارض جانبی آنها می تواند باعث کاهش شدید قند خون شود. این عارضه باعث بروز علائمی مانند تعریق و لرز، لرزش، تپش قلب، ضعف، گرسنگی و سرگیجه می شود.
• تئوفیلین. مصرف این دارو همراه با فلوکونازول می تواند باعث گرفتگی عضلات، سردرد، فشار خون پایین و تشنج شود. هنگام استفاده از فلوکونازول، پزشک سطح فنی توئین ذر خونی را اندازه گیری می کند.
• زیدوودین. افزایش عوارض جانبی می تواند باعث سردرد، خستگی، از دست دادن اشتها، حالت تهوع و استفراغ شود.
• داروهای ضد درد، مانند متادون و فنتانیل. در صورت مصرف همزمان با فلوکونازول، ممکن است سطح این داروها در بدن شما افزایش یابد.
• کاربامازپین. افزایش عوارض جانبی می تواند باعث حالت تهوع، استفراغ، عدم ثبات، کاهش تعداد سلول های خونی، بروز بثورات شدید، نارسایی قلبی و نارسایی کبدی شود‌.
• برخی داروهای مسدود کننده کانال های کلسیمی، مانند نیفدیپین، آملودیپین و وراپامیل. افزایش عوارض جانبی می تواند باعث کاهش فشار خون، سرگیجه، گیجی و سردرد شود.
• استاتین ها مانند آتورواستاتین و سیمواستاتین. افزایش عوارض جانبی می تواند باعث درد و ضعف عضلانی و افزایش سطح کراتینین در خون شود.
• داروهای ضد روان پریشی، مانند کلرپرومازین، هالوپریدول و زیپرازیدون. مصرف فلوکونازول همزمان با این داروها خطر ابتلا به یک بیماری آریتمی قلب جدی و خطرناک، به نام torsades de pointes را افزایش می دهد.
• داروهای ضد افسردگی، مانند سیتالوپرام، اسکیتالوپرام و پاروکستین. مصرف فلوکونازول همزمان‌ با این داروها خطر ابتلا به بیماری آریتمی قلب به نام torsades de pointes را افزایش می دهد.
• داروهای موثر ریتم قلب، مانند آمیودارون و دوفتیلید. مصرف فلوکونازول همزمان با این داروها خطر ابتلا به بیماری آریتمی قلب، به نام torsades de pointes را افزایش می دهد.

هشدار برای افراد مبتلا به بیماری خاص

• اگر به بیماری کلیوی مبتلا هستید یا سابقه ابتلا به بیماری کلیوی دارید، ممکن است کلیه های شما نتوانند این دارو را به بهترین شکل ممکن از بدن تان دفع کنند. این اتفاق ممکن است سطح فلوکونازول بدن شما را افزایش دهد و عوارض جانبی بیشتری ایجاد کند. این دارو همچنین ممکن است بیماری کلیه قبلی را بدتر کند.
• فلوکونازول می تواند باعث ایجاد مشکلات کبدی شود. اگر از قبل مشکل کبدی دارید، قبل از مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنید.
• فرم خوراکی این دارو حاوی ساکارز، نوعی قند، است. اگر به بیماری هایی مبتلا هستید که سطح قند خون شما را افزایش می دهند، نباید از این فرم دارو استفاده کنید. اگر سطح قند خون بالا یا بیماری هایی مانند دیابت دارید که می توانند باعث افزایش سطح قند خون شما شوند، قبل از مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنید.
• استفاده از فلوکونازول می تواند بر ریتم قلب شما تأثیر بگذارد. اگر در حال حاضر به آریتمی قلبی مبتلا هستید، مصرف فلوکونازول ممکن است منجر به بروز مشکلات خطرناک مربوط به ریتم قلب شود.
• اگر به بیماری های خاصی، مانند سرطان، عفونت ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) یا سندرم نقص ایمنی اکتسابی (AIDS) که سطح ایمنی بدن را کاهش می دهند، مبتلا هستید، احتمال بروز بثورات ناشی از مصرف فلوکونازول وجود دارد. در چنین شرایطی پزشک شما را از نظر ابتلا به بثورات و مشکلات پوستی کنترل می کند.

مصرف فلوکونازول در شیردهی و بارداری

تحقیقات انجام شده بر روی انسانها نشان داده است که هنگامی که خانم ها در بارداری این دارو را در دوزهای 150 میلی گرم یا بیشتر مصرف کنند، اثرات سوئی را بر روی جنین نشان می دهد. در دوزهای پایین تر نیز، تحقیقات روی حیوانات اثرات سوئی را نشان داده است. هنوز مطالعات کافی برای اطمینان از تأثیر دوزهای پایین دارو بر روی جنین انسان انجام نشده است.

این دارو در دوران بارداری باید فقط در موارد جدی که برای درمان عفونت های خطرناک در مادر مورد نیاز است استفاده شود. اگر باردار هستید و یا قصد باردار شدن دارید در مورد مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنید.

اگر همزمان با مصرف این دارو باردار شدید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. فلوکونازول به شیر مادر منتقل می شود و ممکن است در کودکی که از شیر مادر تغذیه می کند عوارض جانبی ایجاد کند. اگر به کودک خود شیر می دهید با پزشک خود مشورت کنید. شاید لازم باشد در مورد قطع شیردهی یا قطع مصرف این دارو تصمیم بگیرید. همچنین این دارو نباید در نوزادان زیر 6 ماه استفاده شود.

اثربخشی دارو فلوکونازول 

با مصرف این دارو و گذشت مدت زمان لازم، باید علائم عفونت شما کاهش پیدا کند. در غیر این صورت با پزشک خود تماس بگیرید.

اگر پزشک برای درمان شما قرص خوراکی فلوکونازول تجویز کرده است، این ملاحظات را به خاطر بسپارید:

• شما می توانید فلوکونازول را با غذا یا بدون آن مصرف کنید. همچنین می توانید قرص را دو تکه کرده یا خرد کنید.
• قرص های فلوکونازول را در دمای زیر 86 درجه فارنهایت (30 درجه سانتی گراد) نگهداری کنید. این دارو را نباید در مکان های مرطوب مانند حمام نگهداری کنید.

منبع:

https://www.medicalnewstoday.com/articles/fluconazole-oral-tablet

[advisers limit=3 online =true skill=”15 34″]