علت توده اطراف ناف چیست؟

توده اطراف ناف یا برآمدگی بر روی ناف یا اطراف آن می تواند در کودکان و بزرگسالان رخ دهد. ناف، بقایای بند ناف دوران جنینی است. بند ناف ساختاری است که جریان عروقی بین جنین و جفت را در دوران بارداری تأمین می کند.

برآمدگی های این ناحیه در نوزادان یا کودکان، اغلب جزو ناهنجاری های مادرزادی طبقه بندی می شوند. این بدان معنا است که مشکلات مربوط به رشد در هنگام تولد، باعث ایجاد چنین توده هایی می شود. این توده های مادرزادی ناف ممکن است با علائمی در نوزاد یا کودکان و خردسالان همراه باشد. برخی از این علائم عبارت اند از:

• تب
• یبوست
• خستگی
• غیرقابل لمس و دردناک
• برآمدگی قرمز، بنفش یا تغییر رنگ داده

ویژگی های توده در اطراف ناف در بزرگسالان

با وجود اینکه توده های شکمی‌ در ناحیه ناف، در بزرگسالان به ندرت رخ می دهد، اما امکان پذیر است. برخی از علائمی که همراه با توده های ناف در بزرگسالان ایجاد می شوند، عبارت اند از:

• سرخی
• حساسیت ‌به لمس
• درد یا ناراحتی، به ویژه هنگام تغییر موقعیت یا لمس
• تغییرات در ظاهر توده در حین فعالیت: ممکن است هنگام ایستادن، سرفه یا زور زدن رخ دهد.
• کاهش حجم توده: این بدان معناست که ممکن است توده ناف با فشار دست به داخل شکم کوچک شود.

علل ایجاد توده در ناف

علل مختلفی می توانند باعث ایجاد توده های شکمی در ناحیه ناف یا اطراف آن شوند. این علل می توانند مربوط به مشکلات رشدی باشند که از بدو تولد وجود داشته یا به علل مختلف، بعد ها ایجاد شده اند. علل ایجاد کننده توده های ناف را می توان در چند دسته طبقه بندی کرد. در ادامه به تعدادی از آن ها خواهیم‌ پرداخت.

فتق و توده های اطراف ناف

فتق زمانی ایجاد می شود که قسمتی از روده شما از محل معمول و طبیعی خود خارج شده و به زیر پوست وارد شود. این‌ اختلال گاهی اوقات پس از انجام کارهای سنگین یا جراحی در ناحیه شکم ایجاد می شود.

با توجه به این که ناف یک حفره طبیعی در رحم (یعنی حلقه ناف) برای عبور عروق ناف از سمت مادر به جنین است، به طور معمول در تمامی انسان ها وجود دارد. حفره ناف به طور خود به خود پس از تولد بسته خواهد شد. اما به دلیل ساختار ضعیفی که دارد، ممکن است در اثر فتق آسیب بیند.

در نوزادان، فتق ناف در طول معاینه شکم تشخیص داده می شود. فتق ناف، به ویژه هنگامی که فشار داخل شکمی افزایش یافته و بر نقطه ضعیف تأثیر بگذارد، ایجاد می شود. فتق ناف معمولاً در سالهای اول زندگی‌ برطرف می شود اما می تواند تا بزرگسالی ادامه یابد.

جراحی و فتق

برش های جراحی ضعف هایی را در دیواره شکم ایجاد می کنند. پس از جراحی، دیواره شکم بسته می شود. با این حال، افزایش وزن، بارداری یا فعالیت بیش از حد، که بلافاصله بعد از عمل جراحی انجام شود، می تواند منجر به افزایش فشار به شکم، کشیدگی و باز شدن برش شود. این اتفاق باعث می شود محتویات شکم از طریق برش بیرون زده و در نتیجه فتق ایجاد شود.

فتق های اپی گاستریک یا اسپیژلیان می توانند در بزرگسالان، به دلیل وجود شرایطی که فشار داخل شکمی را افزایش می دهند، (مانند ورزش های سنگین، سرفه، چاقی، سیگار کشیدن، دیابت و پیری است) رخ دهد.

سایر علل تشکیل توده در ناف یا اطراف آن

به طور کلی، توده های شکمی می توانند در اثر علل زیر ایجاد شوند:

علل تکاملی

در نوزادان، توده های بسیار خاصی وجود دارد که می توانند در ناحیه ناف ایجاد شوند (مانند پولیپ های ناف). این پولیپ ها توده های سفتی هستند که از بقایای جنینی مانند اورو اپیتلیوم ایجاد می شوند. گرانولوم ها در ناحیه ناف از بافت اضافی تشکیل می شوند که پس از جداسازی بند ناف باقی می مانند و به این شکل ظاهر می شوند.

علل خوش خیم

در بزرگسالان، توده های خوش خیم متعددی وجود دارند که می توانند در ناحیه ناف ایجاد شوند. توده های خوش خیم از سلول های غیرقابل کنترل در تقسیم، ایجاد می شوند. با این حال، توده های خوش خیم‌ به جاهای دیگر متاستاز نمی دهند. ضایعات خوش خیم شامل توده هایی مانند همارتوم، نوروفیبروم و لیپوم است.

علل بدخیم

برعکس توده های خوش خیم، توده های بدخیم توده هایی هستند که به بافت های اطراف محل ایجاد اولیه، حمله کرده و به سایر اندام های بدن گسترش می یابند. توده های بدخیم می توانند ضایعاتی مانند ملانوم و انواع مختلف سرطان ها را شامل شوند.

علل التهابی ایجاد توده در ناف

برخی از علل التهابی که می توانند باعث ایجاد توده در ناف یا ناحیه اطراف آن شوند، عبارت اند از:

علل عفونی

پوست محل زندگی باکتری معروف Staphylococcus aureus (Staph) است. اگرچه این باکتری جزء طبیعی فلور پوست است، اما عامل اصلی بروز عفونت های باکتریایی در انسان است. این باکتری می تواند از طریق ضایعات یا بریدگی های کوچک وارد پوست شده و منجر به ایجاد آبسه پر از چرک شود.

کیست ها

کیست ها کیسه هایی هستند که می توانند با مایع، هوا یا سایر موادی که می توانند در هر قسمت از بدن آلودگی ایجاد کنند، پر شوند. کیست هایی که در اپیدرم پوست ایجاد می شوند اغلب به صورت ندول های رنگی بر روی پوست ظاهر می شوند.

کیست پوست

کیست، یک کیسه یا توده کوچک پر از مایع، هوا، چربی یا مواد دیگر است. کیست ها که بدون هیچ دلیل مشخصی در قسمتی از بدن شروع به رشد می کنند. کیست پوستی، کیستی است که درست در زیر پوست ایجاد می شود.

اعتقاد بر این است که کیست های پوستی در اطراف سلول های کراتینی به دام افتاده ایجاد می شوند (سلول ها کراتینی: سلول هایی که لایه بیرونی نسبتاً سخت پوست را تشکیل می دهند). کیست های پوستی مسری نیستند.

هر کسی می تواند به کیست پوستی مبتلا شود. کیست پوستی بیشتر در کسانی که بالای 18 سال سن، آکنه یا پوست آسیب دیده دارند، ایجاد می شود. کیست ها در حالت عادی بدون درد هستند. کیست های عفونی ممکن است دردناک باشند.

تشخیص کیست پوستی از طریق معاینه فیزیکی انجام می شود.

لیپوم

لیپوم، کلمه ای به معنای “تومور چرب” است. باید به این نکته توجه داشته باشید که لیپوم سرطان نیست. لیپوم فقط ناشی از رشد چربی بین لایه ماهیچه ای و پوست بالای آن است. علت دقیق ایجاد لیپوم هنوز مشخص نیست. لیپوم ها اغلب پس از 40 سالگی ظاهر می شوند.

لیپوم، یک توده نرم و قابل حرکت در زیر پوست است و در حدود دو اینچ عرض دارد. لیپوم بدون درد است مگر اینکه رشد آن باعث تحریک اعصاب اطراف آن شود. لیپوم ها اغلب در پشت، گردن و شکم و گاهی در بازوها و قسمت بالای ساق پا دیده می شوند.

برای اطمینان از خوش خیم بودن لیپوم، تمام توده های موجود روی شکم باید توسط یک پزشک معاینه شوند. تشخیص این اختلال از طریق معاینه فیزیکی، بیوپسی و روش های تصویربرداری مانند سونوگرافی یا سی تی اسکن انجام می شود.

در بیشتر مواقع، درمان لیپوم ضروری نیست. اگر لیپوم دردناک و ناخوشایند باشد یا با ساختارهای دیگر تداخل داشته باشد، باید درمان شود. می توان لیپوم را از طریق جراحی یا لیپوساکشن برطرف کرد.

آبسه پوست

آبسه پوست، شامل یک توده بزرگ حاوی چرک است که درست در زیر پوست ایجاد می شود. این بیماری در اثر ورود باکتریها به زیر پوست (معمولاً از طریق یک بریدگی یا خراش کوچک)، و تکثیر آن ها، ایجاد می شود. بدن به کمک گلبول های سفید، باکتری ها را از بین می برد. اما چرک در ناحیه ای که قبلا آلوده بوده، باقی می ماند.

علائم آبسه پوستی شامل ایجاد یک توده بزرگ، قرمز، متورم و دردناک در هر نقطه از بدن، در زیر پوست، است. در صورت ابتلا به آبسه، ممکن است تب، لرز و بدن درد ناشی از عفونت نیز وجود داشته باشد.

در صورت عدم درمان توده های آبسه، خطر بزرگ شدن، گسترش و ایجاد بیماری جدی آبسه وجود دارد. تشخیص آبسه پوستی از طریق معاینه فیزیکی انجام می شود.

آبسه های کوچک ممکن است خود به خود، از طریق فعالیت ضد میکروبی سیستم ایمنی بدن بهبود یابند. اما برخی از آن ها باید توسط پزشک تخلیه شوند. برای درمان آبسه، معمولاً آنتی بیوتیک تجویز می شود.

تمیز نگه داشتن پوست و استفاده از لباس و حوله تمیز، به عدم ابتلا با آبسه کمک خواهد کرد.

زگیل

زگیل ها که دوروک نیز نامیده می شوند، رویش های کوچک، خشن و گرد در لایه بالایی پوست هستند. زگیل ها ممکن است به تنهایی یا به صورت خوشه ای ظاهر شوند. زگیل های معمولی توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می شوند و از طریق تماس مستقیم به افراد سالم سرایت پیدا می کنند. زگیل ها ممکن است به سادگی از طریق لمس، از یک نقطه روی بدن به نقطه دیگر منتقل شوند.

فرونکل

فرونکل در اثر عفونت فولیکول مو ایجاد می شود. این عفونت در زیر پوست و در ریشه مو شکل می گیرد و ممکن است در هر نقطه ای از بدن ایجاد شود.

این عفونت توسط باکتری ها ایجاد می شود. اغلب اوقات استافیلوکوکوس اورئوس یا “استاف” عامل بروز این‌ اختلال است.

باکتری های استاف در همه جا یافت می شوند. شستشوی مکرر و کامل دستها و رعایت نکات بهداشتی به جلوگیری از شیوع این بیماری کمک می کند.

درماتوفیبروم

درماتوفیبروم یک توده پوستی شایع است که معمولاً در قسمت پایینی ساق پا ظاهر می شود. این‌ توده ممکن است در هر نقطه از بدن ظاهر شود. این توده ها خوش خیم (غیر سرطانی) هستند. درماتوفیبروم بیشتر در بزرگسالان و به ندرت در کودکان ایجاد می شود.

آبسه شدید پوستی

آبسه پوست، ناشی از عفونت عمیق پوستی است.‌ آبسه پوستی توسط باکتری هایی که روی پوست زندگی می کنند ایجاد می شوند. اما به طور کلی، این عفونت ها بیشتر توسط Staph ایجاد می شوند. اگر عفونت ناشی از آبسه شروع به گسترش کند، باید فورا درمان شود.

ملانوم

ملانوم جدی ترین نوع سرطان پوست است. اغلب اوقات، اولین نشانه ملانوم تغییر اندازه، شکل، رنگ یا ایجاد خال روی پوست است. بیشتر ضایعات‌ ناشی از ملانوم دارای نواحی سیاه یا سیاه-آبی رنگ هستند. ملانوم همچنین ممکن است به صورت یک خال جدید ظاهر شود. خال ناشی از ملانوم ممکن است سیاه، غیر طبیعی یا “دارای ظاهر زشت” باشد.

روش های جراحی درمان توده های ناف

در ادامه به تعدادی از روش های جراحی رفع توده های ناف اشاره شده است:

جراحی باز

در طول جراحی باز، جراح شما برشی را در نزدیکی فتق ایجاد می کند. اگر بافتی که برآمده است سالم باشد، به آرامی به محل اصلی خود، به عقب رانده می شود. در غیر این صورت، این بافت برداشته می شود. سپس جراح شما لایه های دیواره شکم را به هم می دوزد.

جراحی لاپاراسکوپی

در حین جراحی لاپاراسکوپی، جراح شما چند برش ایجاد می کند که بسیار کوچکتر از آنهایی است که در جراحی باز استفاده می شود. سپس ابزارهای باریک و بلند لاپاروسکوپی به ناحیه اطراف فتق وارد می شوند. یکی از این ابزارها مجهز به دوربین (لاپاراسکوپ) خواهد بود.

در صورت احساس درد شدید، تب، تهوع، استفراغ، ناتوانی در دفع گاز روده یا حرکت روده ها، فوراً به پزشک مراجعه کنید. این عوارض ممکن است علائم فتق یا مشکلات جدی باشند که نیازمند فوریت های پزشکی هستند.

منبع:

https://www.buoyhealth.com/learn/lump-on-the-belly-button