تب بالا در کودکان شامل دمای بالای 103 درجه فارنهایت (39.44 درجه سانتیگراد) است و میتواند خطرناک باشد. حتی اگر دما بیشتر از 105 درجه فارنهایت (40.56 درجه سانتی گراد) باشد و به درمان پاسخ ندهد، میتوانند کشنده باشند.
در اکثر مواقع، تب آنقدر خطرناک نیست که باعث بروز عوارض جدی و یا آسیب مغزی شود. اما کسب اطلاعات لازم در زمینه اینکه تب چه زمانی به عنوان خیلی بالا یا شدید تلقی میشود، و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرده و بروز عوارض آن پیشگیری کنیم به شما کمک خواهد کرد که بیشتر نگرانیهای خود را در این زمینه از بین ببرید. بر همین اساس ما سعی کردهایم در این مقاله از پزشکت هر آنچه که در مورد تب بالا مورد نیاز است را بررسی کنیم.
چرا تب میکنید؟
معمولا تب چیز خوبی است و یکی از راههایی است که بدن شما به طور طبیعی با عفونتها مبارزه میکند.
بخشی از مغز به نام هیپوتالاموس به عنوان یک ترموستات برای بدن شما عمل میکند. بیشتر اوقات دمای بدن را در حدود 98.6 درجه فارنهایت (37 درجه سانتی گراد) نگه میدارد. با این حال، زمانی که بیمار میشوید، هیپوتالاموس دما را افزایش میدهد تا عملکر و تکثیر میکروبها در بدن دشوار شود. اما وقتی تب آنقدر بالا میرود که ممکن است به شما آسیب برساند باید به دنبال درمان و علل اصلی آن باشید.
علل تب
خیلی عوامل میتوانند باعث تب بالا شوند. برخی از علل معمولاً با تبهای با درجه پایین شروع میشوند که میتوانند به تبهای با درجه بالا تبدیل شوند، مانند:
- قارچ
- سموم
- مواد مخدر
- ویروس ها
- باکتری ها
بیماریها
بروز برخی از بیماریهای زمینهای با تب شدید همراه است. این شرایط پزشکی عبارتند از:
- سپسیس
- سندرم کاوازاکی
- طوفان تیروئید
- سندرم سروتونین
- گرمازدگی
- مصرف بیش از حد دارو
- سندرم بدخیم نورولپتیک
- خونریزی داخل جمجمه
علائم و عوارض تب
با افزایش تب، ممکن است علائم جدیدی ایجاد شود.
علائم تب خفیف (پیرکسیا)، عبارتند از:
- لرز
- سردرد
- عرق زیاد
- تشنگی
- کم اشتهایی
- احساس گرما
- خستگی یا درد چشم
علائم اولیه تب با درجه بالا ممکن است همچنان شامل موارد زیر باشند:
- خستگی
- ضعف
- حالت تهوع
- گرفتگی عضلات
- عرق کردن شدید
- سرگیجه و سبکی سر
تب شدید یا مداوم یا بدتر شدن آن نیز میتواند عوارض زیادی برای سلامتی شما داشته باشد، از جمله:
- سردرگمی خفیف
- ناراحتی معده یا استفراغ
- کوچک شدن مردمک ها
- پوست خنک، مرطوب، رنگ پریده
- کاهش ادرار یا ناتوانی در دفع ادرار
تب شدید یا دمای بالای 106.1 درجه فارنهایت (41.17 درجه سانتی گراد) طولانیتر میتواند منجر به موارد زیر شود:
- توهمات
- سردرگمی شدید
- از دست دادن هوشیاری
- تنفس کم عمق و سریع
- پوست داغ، خشک، قرمز
- ضربان قلب ضعیف و سریع
- مردمک های گشاد
- تشنج
بزرگسالانی که تب بیش از 105 درجه فارنهایت (40.56 سانتی گراد) دارند برای جلوگیری از عواقب جدی و طولانی مدت نیاز به مراقبت پزشکی دارند.
آسیب مغزی و مرگ
در حالی که تبهای بالا، به ویژه آنهایی که طولانی مدت هستند، میتوانند منجر به آسیب مغزی و مرگ شوند، این وضعیت به ندرت رخ میدهد. اگر تب بالاتر از 107.6 فارنهایت یا 41.76 سانتیگراد باشد، آسیب مغزی ممکن است رخ دهد.
اندامهایی که ممکن است در اثر تب شدید طولانی مدت آسیب ببینند، عبارتند از:
- مغز
- کبد
- کلیهها
- رودهها
- قلب و سیستم قلبی عروقی
تب بالا در نوزادان تا شیرخوران 3 ماهه
در نوزادان تازه متولد شده، حتی دمای خفیف ممکن است دلیلی برای نگرانی باشد. اگر کودک شما تب و هر یک از علائم زیر دارد، باید به اورژانس مراجعه کنید:
- مشکل در تغذیه
- مشکل در تنفس
- استفراغ یا اسهال
- بثورات غیر قابل توضیح
- رفتار متفاوت (بی حال)
برای اندازهگیری دقیق تب در نوزادان تازه متولد شده، دمای نوزاد خود را با یک دماسنج دیجیتالی که به صورت مقعدی قرار داده شده اندازهگیری کنید.
تب بالا در کودکان 3 ماهه تا 3 ساله
در کودکان بزرگتر و کودکان نوپا، اگر تب کودک شما 102.2 درجه فارنهایت (39 درجه سانتی گراد) یا بالاتر است، با پزشک خود تماس بگیرید.
همچنین باید به نحوه پاسخ کودکتان به داروهای بدون نسخه (OTC) توجه کنید. همیشه از پزشک اطفال خود در مورد دادن هرگونه داروی OTC به نوزادان زیر 1 سال سوال کنید.
اگر تب به داروهای کاهش دهنده تب (ایبوپروفن، استامینوفن) پاسخ ندهد، ممکن است علل جدیتری وجود داشته باشد. علائم دیگری که نیاز به مراقبت فوری دارند:
- مشکل در بیدار شدن
- مشکل در تنفس
- کاهش ادرار
- بثورات تیره غیر قابل توضیح
- سفتی گردن، درد شکم یا سایر نگرانیها
تب بالا در کودکان بالای 3 سال
برای کودکان بالای 3 سال، تب بالای 102 درجه فارنهایت (39 درجه سانتی گراد) که 2 روز یا بیشتر طول میکشد ممکن است نگران کننده باشد. با این حال، اگر کودک شما به مدت 5 روز یا بیشتر تب داشته است، حتما با پزشک خود تماس بگیرید. همین امر در مورد تبی که با داروهای OTC کاهش نمییابد نیز صدق میکند. علائم دیگری که ممکن است نیاز به مراقبت فوری داشته باشد، عبارتند از:
- مشکل در تنفس یا بلع
- بیحالی یا سخت بیدار شدن
- سوزش ادرار یا تکرر ادرار
- بثورات تیره غیر قابل توضیح
- سفتی گردن، درد شکم یا سایر نگرانی ها
- مشکل در نگه داشتن مایعات در بدن (استفراغ)
برای کودکان ۴ سال به بالا، میتوانید از یک دماسنج دیجیتال برای اندازهگیری دما به صورت دهانی زیر زبان استفاده کنید به شرطی که کودک شما بتواند آن را به مدت کافی در دهان نگه دارد.
درمان تب
اگر فردی تب دارد اما احساس بیماری و علائم دیگری را تجربه نمیکند، به درمان نیازی ندارد. در واقع، از آنجایی که عملکرد تب کمک به از بین بردن عفونت است، درمان تب در درجه پایین میتواند در تلاش بدن برای مبارزه با میکروبها اختلال ایجاد کند.
وقتی صحبت از بچههایی میشود که تب دارند، یک قانون کلی این است که اگر آنها بازی میکنند و انرژی دارند، تب برای آنها خطر جدی ندارد.
اما در صورت بروز علائم همراه با تب و یا احساس ناخوشی، یا اینکه درجه حرارت شما نزدیک به 103 تا 104 درجه افزایش یافته است، یک داروی کاهش دهنده تب بدون نسخه مانند تایلنول (استامینوفن) یا موترین/ادویل (ایبوپروفن) میتواند برای شما موثر باشند. اما باید به این موضوع هم توجه کنید که این داروها فقط نتایج موقتی دارند. آنها چهار تا هشت ساعت اثر میکنند و تاثیر آنها سپس از بین میروند. این بدان معناست که ممکن است تب شما دوباره عود کند و باید دارو بیشتری مصرف کنید.
به کودکان و نوجوانان برای تب آسپرین ندهید. چون ممکن است مصرف آسپرین منجر به بروز سندرم ری و آسیب مغزی و کبدی شود.
استراحت و مصرف مایعات فراوان میتواند به بدن شما در مبارزه با تب و بیماری زمینهای کمک کند.
استفاده از سایر درمانهای خانگی هم میتواند تا حدودی موثر و کمک کننده باشند، اما باید بدانید که کدام یک ایمن و موثر هستند. برهمین اساس بهتر است با ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی خود مشورت کنید تا بدانید کدام درمانهای خانگی برای شما موثرترند.
سوالات متداول
آیا بدون دماسنج میتوانید بفهمید که تب دارید؟
چند راه برای بررسی تب وجود دارد که دقت کمتری نسبت به دماسنج دارند. لرز، تعریق، قرمزی غیرمعمول پوست، یا احساس داغی در پشت و قفسه سینه، همگی میتوانند نشانهای از تب باشند. لمس به عنوان روشی نادرست برای اندازهگیری دما در نظر گرفته میشود، اما این روشها ممکن است به شما بفهماند که آیا تب دارید یا خیر.
تب در مبتلایان به کرونا چقدر است؟
برخی از افراد مبتلا به کرونا ممکن است تب خفیف داشته باشند یا اصلاً علائمی از تب نشان ندهند، در حالی که برخی دیگر تب بالا را تجربه میکنند. علائم معمولاً دو روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر میشوند، اما گاهی اوقات ممکن است تا 14 روز طول بکشد تا ظاهر شوند.
چرا تب مدام عود میکند؟
تبی که مدام عود میکند، مانند هر دو هفته یک بار، ممکن است به دلیل نوعی سندرم تب دورهای باشد. تبهای غیر قابل پیشبینی ممکن است ویروسی، عفونی یا باکتریایی باشد. تبهای مکرر معمولاً کودکان کمتر از پنج سال را تحت تأثیر قرار میدهند.