سندرم زن کتک خورده ناشی از آزارها و خشونت های طولانی مدت در یک خانواده است. سندرم زن کتک خورده زیر مجموعه اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) در نظر گرفته می شود.
زنانی که به سندرم زن کتک خورده مبتلا هستند در خود احساس درماندگی شدیدی دارند. این وضعیت باعث می شود که این زن ها به اشتباه باور کنند که مستحق کتک و خشونت از سوی همسران خود هستند و هیج راهی برای نجات از این وضعیت خشونت بار ندارند. به همین دلیل است که در سندرم زن کتک خورده افراد هیچ گاه موارد خشونت جسمی را به پلیس یا نزدیکان خود گزارش نمی دهند.
زنان مبتلا به سندرم زن کتک خورده باید تحت درمان قرار بگیرند تا به تدریج بتوانند مانند دیگران زندگی شاد و سالمی داشته باشند. برای اطلاعات بیشتر در مورد علائم و نشانه های سندرم زن کتک خورده و همچنین نحوه درمان آن، ادامه مطلب را بخوانید.
مراحل احساسی سندرم زن کتک خورده
طبیعتا هر یک از افراد مختلف زندگی و شرایط منحصر به فردی دارند. به همین علت ممکن است علائم سندرم زن کتک خورده در همه کسانی که به این سندرم مبتلا هستند، یکسان به نظر نرسد.
به طور کلی روانشناسان مراحل احساسی سندرم زن کتک خورده را به 4 دسته تقسیم می کنند:
انکار. در این مرحله فرد نمی تواند بپذیرد که مورد آزار و اذیت قرار دارد. بنابراین هر بار که مورد خشونت قرار می گیرد خود را با این جمله توجیه می کند که فقط همین یک دفعه بود.
احساس گناه. فرد خودش را گناهکار می بیند. او پیش خود فکر می کند که رفتار نادرست خودش باعث می شود که مورد خشونت قرار بگیرد. بنابراین خود را مستحق مجازات و خشونت می بیند.
آگاهی. در این مرحله، فرد با آگاهی متوجه می شود که سزاوار خشونت نبوده است. در نتیجه تصدیق می کند که همسرش شخصیتی خشن دارد و او را مورد آزار و سوء استفاده قرار می دهد.
مسئولیت. شخص می پذیرد که شخص آزاردهنده یا همسرش باید مسئولیت رفتارهای نادرست خود را قبول کند. در بسیاری از موارد، زمانی که زن به این نگرش می رسد به دنبال گزینه هایی برای طلاق یا ترک رابطه می گردد.
علل ایجاد سندرم زن کتک خورده
این سندرم ناشی از خشونت های خانگی برعلیه زنان است. سندرم زن کتک خورده هنگامی رخ می دهد که در آن زن در اثر خشونت های شدید و فیزیکی همسرش از نظر جسمی و روحی آسیب می بیند. اصطلاح خشونت خانگی یک اصطلاح کلی روانشناسی است که اغلب مواردی از جمله آزار کودک و سالمند را نیز در برمی گیرد.
خشونت خانگی در میان یک زوج معمولاً از یک چرخه خاص پیروی می کند:
آزارگر با همسرش آشنا می شود و اغلب با روش های رمانتیک مانند استفاده از کلمات و حرکات عاشقانه او را به خود جذب و ایجاد وابستگی می کند. پس از آن مرد همسرش را برای تعهد زودهنگام تحت فشار قرار می دهد تا هر چه سریع تر با هم ازدواج کنند.
پس از گذشت مدت کوتاهی از زندگی مرد چهره خشن خود را نشان می دهد. او از نظر عاطفی یا جسمی همسر خود را آزار می دهد. این کار اغلب از کارهای کوچک شروع می شود. به عنوان مثال به جای سیلی به صورت زن، با مشت به دیوار خانه می کوبد.
در این مرحله مرد به دلیل آزارها و اذیت هایی که بر علیه زن خود انجام می دهد در خود احساس گناه شدیدی می کند. در نتیجه سوگند می خورد که دیگر هرگز این کار را تکرار نخواهد کرد. مرد برای اینکه دوباره قلب زن و کنترل زندگی را به دست بیاورد از خود رفتارهای عاشقانه و رمانتیک نشان می دهد.
پس از آن مرد برای مدت کوتاهی رفتار خود را اصلاح می کند و بهترین رفتار خود را نشان می‌دهد. در نتیجه زن با مشاهده رفتارهای خوب مرد فکر می کند که اوضاع کاملا امن و امان است و همسرش دیگر رفتارهای خشن قبلی را از خود نشان نمی دهد. در حالیکه نمی داند این مرحله کاملا موقتی است.
پس از مدتی وضعیت کاملا تغییر می کند و این چرخه از نو شروع می شود.
دلایلی زیادی وجود دارد که باعث می شود زنانی که مبتلا به این سندرم هستند در این رابطه نادرست باقی بمانند. این دلایل می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- ترس از طلاق
- وابستگی مالی به همسر
- ناباوری یا انکار اینکه همسرشان آزارگر است
- ترس از هم پاشیدگی کانون خانواده و آوارگی کودکان
- باور به این موضوع که می توانند رفتار همسر خود را تغییر دهند.
- افسردگی شدید یا عزت نفس پایین که باعث می شود زن خود را مقصر و عامل رفتار بد همسرش بداند.
- زنانی که تحت خشونت خانگی قرار دارند برای سالیان زیاد در چرخه آزار قرار می گیرد، به تدریج کنترل زندگی خود را از دست می دهد.
علائم سندرم زن کتک خورده
برخی از این علائم در زنان عبارتند از:
- خود را مقصر رفتار خشن مرد می دانند.
- به دلیل تهدیدهای همسر آزارگر از جان خود یا فرزندانشان ترس دارند.
- رفتارهاش خشن همسر آزارگر خود را از دوستان و خانواده پنهان می کنند.
- باور دارند که آزارگر همه چیز را می داند و می تواند هر حرکت آنها را ببیند.
اگر نگران یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود هستید، به چند علامت مهم توجه کنید. این علائم نشان می دهند که زن در یک رابطه آزاردهنده است و به کمک نیاز دارد. از جمله:
- حسادت شدید همسر همراه با احساس مالکیت
- تماس‌های زیاد از طرف مرد که می خواهد زن را کنترل کند.
- به پول، کارت های اعتباری یا وسایل حمل و نقل دسترسی محدود دارند.
- پوشش لباس هایی که کبودی ها را پنهان کند، مانند پیراهن های آستین بلند در تابستان.
- به نظر می رسد در کنار همسر خود مضطرب هستند یا از شریک زندگی خود می ترسند.
- کبودی‌ها یا جراحات مکرر دارند که در مورد آن دروغ می‌گویند یا نمی‌توانند علت آن را توضیح دهند.
- کناره گیری و بهانه جویی برای عدم دیدار دوستان یا خانواده یا انجام فعالیت هایی که قبلا انجام می دادند.
عوارض جانبی سندرم زن کتک خورده
ابن اختلال با عوارض مختلفی در زنان همراه است. برخی از عوارض کوتاه مدت هستند در حالیکه برخی دیگر از عوارض، آسیب های بلند مدت بیشتری دارند و زمان بیشتری با زنان باقی می مانند.
عوارض کوتاه مدت
عوارض جانبی کوتاه مدتی که ممکن است بلافاصله مشاهده شوند عبارتند از:
- افسردگی
- اضطراب شدید
- کاهش عزت نفس
- احساس بی ارزشی یا ناامیدی
- احساس نداشتن کنترل در زندگی
- عدم ارتباط موثر با دوستان و اعضای خانواده
عوارض بلند مدت
بررسی ها نشان می دهد که آزار خانگی می تواند منجر به عواقب درازمدت در سلامتی فرد شود. گاهی ممکن است این عوارض برای چندین دهه ادامه داشته باشند. اثرات بلند مدت اغلب شامل موارد زیر است:
- ابتلا به کمردرد یا سردردهای مزمن
- مشکلات سلامتی ناشی از استرس، مانند فشار خون بالا و مشکلات قلبی عروقی
- مشکلات سلامتی ناشی از خشونت های فیزیکی، مانند آسیب دیدن مفاصل یا آرتریت
- افزایش خطر ابتلا به دیابت، آسم، افسردگی و اختلال عملکرد سیستم ایمنی به دلیل قرار گیری در معرض استرس طولانی مدت.
- علائم مشابه اختلال اضطراب پس از سانحه، از جمله یادآوری و مرور دائم خشونت های گذشته و طغیان های خشونت آمیز علیه فرد آزارگر.
درمان سندرم زن کتک خورده
اولین گام در درمان کسی که تحت آزار خانگی قرار دارد این است که فرد را به مکانی امن و دور از فرد آزارگر ببریم.
در ادامه باید زنی که در یک رابطه خشن مورد آزار قرار می گیرد و به این سندرم مبتلا است را به نزد پزشک ببرید. پزشک هرگونه آسیب در اثر بدرفتاری همسر را بررسی می کند.
می توانید برای درمان از یک درمانگر که در زمینه اختلال اضطراب پس از سانحه تجربه کافی دارد، مشورت بگیرید. درمانگر باید قربانی را که مورد آزار و اذیت است را توجیه کند تا خود را گناهکار نداند. زن مبتلا به سندرم باید بداند که هیچ یک از رفتارهای خشونت بار همسرش تقصیر او نیست.
شرکت منظم در جلسات درمانی باعث می شود قربانی به تدریج خود را قوی و توانمند احساس کند.
استراتژی های درمانی
اضطراب و افسردگی شدید یکی از عوارض زنان مبتلا به این سندرم است. برنامه های درمانی شامل ترکیبی از داروهای ضد اضطراب، داروهای ضد افسردگی و گفتگو درمانی خواهد بود. این درمان ها به فرد قربانی کمک می کنند که به تدریج کنترل زندگی خود را به دست آورد.
در برخی موارد، درمانگر ممکن است درمان بین فردی را توصیه کند. درمان بین فردی باعث می شود زن خود را در یک سیستم حمایتی احساس کند و در نتیجه بتواند روابط قوی تری را با اطرافیان خود برقرار کند.
کمک به زنان مبتلا به سندرم زن کتک خورده
اگر فکر می کنید کسی که دوستش دارید به این سندرم مبتلا است باید فورا برای درمان او کمک بگیرید.
اگر مشکوک هستید که فردی در یک رابطه خشونت آمیز قرار دارد، توصیه می شود که از قضاوت خودداری کنید.
بسیاری از زنان مبتلا به سندرم در این شرایط احساس شرم می کنند یا از اعتراف به آنچه برایشان رخ می دهد، می ترسند. شما باید با رفتار ملایم خود انجام این کار را برای آنها آسان‌تر کنید. در صورت نیاز بگویید که به عنوان یک حامی همیشه در آنجا هستید.
در صورت امکان، به زنانی که تحت آزار خانگی قرار دارند کمک کنید تا بتوانند به منابع درمانی مورد نیاز دسترسی پیدا کنند. این زنان به کمک شما نیاز دارند تا بتوانند با احساس امنیت کامل از آزارگر خود فاصله بگیرند. اگر می توانید، به آنها امکان دسترسی به وسایل حمل و نقل و اطلاعات مربوط به مراکز درمانی را بدهید.
حتما به خاطر داشته باشید که هرگز نباید کسی که تحت آزار خانگی قرار دارد مجبور به انجام کاری کنید. اگر این زنان مجبور به فرار شوند، ممکن است دوباره به سراغ فرد آزارگر بروند.
سندرم زن کتک خورده و قانون
زنانی که تحت خشونت خانگی قرار دارند اغلب با مسائل قانونی همراه است. زنانی که به عنوان مثال علیه سوء استفاده کنندگان خود اتهاماتی را مطرح می کنند، باید بتوانند با ارائه مدارک مستند علیه آنها در دادگاه شهادت دهند.
در واقع سندرم زن کتک خورده به عنوان یک مشکل سلامت روانی جدی است. اگر میزان خشونت ها زیاد باشد پزشک قانونی باید صدمات ناشی از آزارهای روحی و جسمی زن را به صورت مکتوب تهیه کند. قربانی می تواند برای اثبات اتهامات بر علیه همسر آزارگر خود این مدارک را به دادگاه ارائه کند.
به طور کلی سندرم زن کتک خورده یک وضعیت سلامت روانی جدی است که در نتیجه آزار و اذیت شدید خانگی، اغلب توسط یک شریک جنسی ایجاد می شود. اما برای افرادی که به دنبال طلاق و ترک رابطه خشونت بار هستند درمان امکان پذیر است. این زنان می توانند پس از انجام درمان های لازم سلامت جسمی و روحی و همچنین کنترل لازم بر زندگی خود را به دست بیاورند.
آخرین دیدگاه‌ها