یائسگی (منوپوز)، زمانی اتفاق می افتد که یک زن در 12 ماه متوالی قاعدگی نداشته باشد و دیگر نتواند به طور طبیعی باردار شود. معمولاً بین 45 تا 55 سالگی شروع می شود، اما می تواند قبل یا بعد از این محدوده سنی هم ایجاد شود. یائسگی می تواند علائم ناراحت کننده ای از جمله: گرگرفتگی و افزایش وزن ایجاد کند. برای اکثر زنان، درمان پزشکی برای یائسگی لازم نیست. بیشتر خانم ها ابتدا حدود چهار سال قبل از آخرین دوره قاعدگی خود شروع به بروز علائم یائسگی می کنند.
علائم این بیماری معمولاً تا حدود چهار سال پس از آخرین دوره قاعدگی ادامه دارد.
ده درصد از خانم ها تاده سال قبل از وقوع منوپوز (یائسگی) علائم آن را تجربه می کنند و بعد از آخرین دوره خود تا 12 سال علائم منوپوز را تجربه می کنند.
سن متوسط شروع یائسگی 51 سال است.
زمان شروع یائسگی
عوامل بسیاری از جمله، ژنتیک و سلامت تخمدان ها، مشخص می شود.
پری منوپوز
این دوران قبل از یائسگی رخ می دهد و زمانی است که هورمون های شما در آماده سازی برای یائسگی تغییر می کنند.
این دوران می تواند از چند ماه تا چند سال دوام داشته باشد.
بسیاری از خانم ها در نیمه دوم 40 سالگی خود، دوره پیش از قاعدگی را شروع می کنند.
سایر زنان دوره پری منوپوز (پیش از قاعدگی) ندارند و ناگهان وارد منوپوز (یائسگی) می شوند.
حدود 1 درصد از خانم ها قبل از 40 سالگی یائسگی را شروع می کنند که یائسگی زودرس یا نارسایی اولیه تخمدان نامیده می شود. حدود 5 درصد از خانم ها بین 40 تا 45 سال یائسگی را پشت سر می گذارند. به این یائسگی زودرس گفته می شود.
دوره پیش از یائسگی در مقابل یائسگی
در طول پری منوپوز (پیش از قاعدگی)، دوره های قاعدگی نامنظم می شوند. دوره های قاعدگی شما ممکن است طولانی باشد، یا ممکن است یک یا چند دوره از قاعدگی را نداشته باشید. همچنین ممکن است جریان قاعدگی طولانی تر یا کوتاه تر از حد معمول شود.
یائسگی به عنوان فقدان قاعدگی برای یک سال کامل تعریف می شود.
علائم و نشانه های یائسگی
علایم منوپوز هر زن منحصر به خودش است.
معمولاً در شروع منوپوز یا مدت زمانی کوتاه پس از شروع منوپوز، علائم شدیدتر می باشد.
گذشته از تغییرات قاعدگی، علائم پری منوپوز و منوپوز به طور کلی یکسان هستند.
شایع ترین علائم اولیه perimenopause عبارتند از:
- قاعدگی کمتر
- دوره های طولانی تر یا کوتاه تر قاعدگی
- تعریق شبانه و گرگرفتگی: تخمین زده می شود 75 درصد از زنان گرگرفتگی را تجربه می کنند.
- بی خوابی
- خشکی واژن
- افزایش وزن
- افسردگی
- اضطراب
- مشکل تمرکز
- مشکلات حافظه
- کاهش میل جنسی
- خشکی پوست، دهان و چشم ها
- افزایش ادرار
- سینه های دردناک یا حساس
- سردرد
- ضربان قلب
- عفونت ادراری (UTI)
- مفاصل دردناک یا سفت
- ریزش مو
رشد مو در سایر نواحی بدن مانند صورت، گردن، قفسه سینه و قسمت فوقانی کمر، افزایش می یابد.
بیشتر بخوانیم: حالت تهوع و یائسگی
اگر علائم یائسگی را تجربه می‌کنید، بهتر است از متخصص زنان آنلاین در پزشکت کمک بگیرید.
یائسگی و تاثیر آن بر سلامت زنان
عوارض شایع عبارتند از:
- آتروفی ولوو واژینال (کوچک شدن دستگاه تناسلی خارجی زنان)
- سوء هاضمه
- مقاربت دردناک
- کاهش در متابولیسم بدن
- پوکی استخوان
- تغییرات در خلق و خو و اختلالات عاطفی ناگهانی
- آب مروارید
- بی اختیاری ادرار
- بیماری قلبی یا عروق خونی
بیشتر بخوانیم: درد واژن بعد از یائسگی
علت یائسگی
یائسگی یک روند طبیعی است که با افزایش سن تخمدان ها اتفاق می افتد و باعث کاهش ترشح هورمون های تولیدمثل، استروژن، پروژسترون، تستوسترون، هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH)، هورمون لوتئین کننده (LH) می شود.
بدن در پاسخ به سطوح پایین تر دچار تغییرات مختلفی می شود.
یکی از قابل توجه ترین تغییرات، از بین رفتن کیست های فعال تخمدان است. کیست های فعال تخمدان ساختارهایی هستند که تخم ها را از دیواره تخمدان تولید و رها می کنند و قاعدگی و باروری را امکان پذیر می سازند. بیشتر زنان در ابتدا متوجه می شوند که فاصله بین دوره قاعدگی آن ها به تدریج کمتر می شود، زیرا دوره قاعدگی طولانی تر می شود. این اتفاقات معمولاً در اواخر دهه 40 تا سن 52 سالگی رخ می دهد.
در بعضی موارد منوپوز در اثر آسیب یا جراحی تخمدان ها و ساختارهای لگن مرتبط با آن ایجاد می شود.
علل شایع یائسگی ناشی از:
- برداشتن دو طرفه تخمدان ها
- اختلال در عملکرد تخمدان
- صدمات لگن
تشخیص یائسگی
آزمایش جدید خون موسوم به آزمایش تشخیصی PicoAMH Elisa اخیراً توسط منبع معتبر سازمان غذا و دارو تأیید شده است.
این آزمایش برای کمک به تعیین اینکه زن در منوپوز وارد شده یا به یائسگی نزدیک است استفاده می شود.
این آزمایش ممکن است برای خانم هایی که علائم پری منوپوز (پیش از یائسگی) را نشان می دهند مفید باشد، یائسگی زودرس ممکن است با خطر بیشتر پوکی استخوان و شکستگی، بیماری های قلبی، تغییرات شناختی، تغییرات واژن و از دست دادن میل جنسی و تغییرات خلقی همراه باشد.
پزشک همچنین می تواند آزمایش خون که میزان هورمون های خاص خون (معمولاً FSH و نوعی استروژن به نام استرادیول) را اندازه گیری می کند، را انجام دهد.
افزایش میزان FSH خون به طور مداوم، همراه با فقدان قاعدگی برای یک سال متوالی، معمولاً نشانه تأیید منوپوز است. آزمایش بزاق و آزمایش ادرار نیز لازم است، اما این آزمایشات غیرقابل اطمینان و گران هستند.
در طول perimenopause (پیش از یائسگی)، سطح FSH و استروژن در نوسان است، بنابراین اکثرا این فاز را براساس علائم، تاریخچه پزشکی و اطلاعات قاعدگی تشخیص می دهند.
بسته به علائم و سابقه سلامتی، پزشکتان می تواند سایر آزمایش های خون را برای کمک به رد سایر شرایط و بیماری هایی که ممکن است مسئول علائم شما باشند، برای رد تشخیص های افتراقی تجویز کنند.
سایر آزمایش های خونی که معمولاً برای تأیید یائسگی مورد استفاده قرار می گیرد عبارتند از:
- تست عملکرد تیروئید
- مشخصات چربی خون
- آزمایش عملکرد کبد
- تست عملکرد کلیه
- انداره گیری تستوسترون، پروژسترون، پرولاکتین (هورمون شیر)، استرادیول (محصول نهایی استروژن) و گنادوتروپین کوریونیک (hCG) (تست حاملگی)
درمان یائسگی
اگر علائم شما شدید باشد یا بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد ممکن است شما به درمان نیاز داشته باشید. هورمون درمانی ممکن است یک درمان مؤثر در خانم های زیر 60 سال یا در طی 10 سال اول شروع یائسگی برای کاهش یا مدیریت علایم باشد.
سایر داروها ممکن است برای درمان علائم خاص منوپوز مانند ریزش مو و خشکی واژن استفاده شوند.
برای کسب اطلاعات لازم در مورد روش های درمان یائسگی می‌توانید به صورت ۲۴ ساعته با متخصصان زنان آنلاین در پزشکت مشورت نمایید.
داروهای خانگی و تغییر سبک زندگی
روش های مختلفی برای کاهش علائم منوپوز جزئی تا متوسط به طور طبیعی مانند، استفاده از داروهای خانگی، تغییر شیوه زندگی و درمان های جایگزین وجود دارد.
درمان خانگی برای مدیریت علائم یائسگی
تکنیک های آرام سازی و تنفسی مثل یوگا را تمرین کنید.
مکمل های طبیعی و مواد مغذی که ممکن است به محدود کردن علائم یائسگی کمک کند عبارتند از: سویا، ویتامین E و دانه کتان.
سیگار کشیدن را متوقف کرده و از قرار گرفتن در معرض دود خودداری کنید. قرار گرفتن در معرض دود سیگار ممکن است علائم شما را بدتر کند.
ورزش کردن به مدت 20 الی 30 دقیقه در روز بسیار مهم است. این می تواند به افزایش انرژی، خواب بهتر و بهبود خلق و خوی شما کمک کند.
لباس مخصوص و گشاد مخصوصاً در هنگام شب و در هوای گرم یا غیرقابل پیش بینی بپوشید. که این لباس ها می تواند به شما در مدیریت گرگرفتگی کمک کند.
همچنین باید مصرف الکل خود را محدود کنید تا علائم بدتر نشود. نوشیدن مایعات زیاد در دوران یائسگی ممکن است به شکل جدی برای سلامتی شما خطرناک باشد.
برای کاهش خشکی پوست روزانه از مرطوب کننده ها استفاده کنید. همچنین باید از استحمام یا شنا بیش از حد خودداری کنید که باعث خشک شدن یا تحریک پوست شما می شود.
خنک نگه داشتن اتاق خواب و اجتناب از پتوهای سنگین در شب نیز می تواند به شما در کاهش احتمال تعریق شبانه کمک کند. در صورت احساس گرگرفتگی، می توانید یک پنکه قابل حمل نیز داشته باشید تا در خنک کردن شما کمک کند.
از مکمل های کلسیم، ویتامین D و منیزیم استفاده کنید تا به کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان و بهبود سطح انرژی و به خواب شما کمک کند. با پزشک در مورد مکمل هایی که می توانند برای رفع نیازهای سلامتی شما مفید باشند، مشورت کنید.
در مورد هرگونه احساس افسردگی، اضطراب، غم، انزوا، بی خوابی و تغییر هویت با روان پزشک یا روان شناس آنلاین مشورت کنید. همچنین باید در مورد احساس اضطراب، تغییر خلقی یا افسردگی با اعضای خانواده، عزیزان یا دوستان خود صحبت کنید تا نیازهای شما را بدانند.
بیشتر بخوانیم: منیزیم برای زنان در یائسگی
رژیم غذایی و شروع یائسگی
تحقیقات جدید توسط دانشمندان دانشگاه لیدز در انگلستان انجام شده حاکی از این است که رژیم غذایی سرشار از حبوبات و ماهی ها ممکن است شروع طبیعی یائسگی را کندتر کنند، در حالی که غذاهای سرشار از کربوهیدرات ها ممکن است آن را تسریع و تشدید کنند.
سنی که افراد، یائسگی خود را تجربه می کنند می تواند به روش های مختلفی بر سلامتی آنها تأثیر بگذارد.
در حقیقت، علاوه بر عدم توانایی در بارداری، یائسگی زودرس (یا یائسگی قبل از 40 سالگی) می تواند عوارض فراوانی را به همراه داشته باشد. از بین رفتن تراکم استخوان، خطر بیماری قلبی و از بین رفتن میل جنسی فقط برخی از پیامدهای یائسگی زودرس است.
با توجه به این تأثیرات، دانستن اینکه چه عواملی در شروع یائسگی تأثیر می گذارد، مهم است.
محققان با استفاده از داده های حاصل از پرسش نامه های رژیم غذایی، توانستند میزان مصرف روزانه 217 ماده غذایی را که شرکت کنندگان مصرف کرده اند تخمین بزنند.
سن یائسگی زنان
زنان، یائسگی را به طور طبیعی بین 40 تا 65 سال تجربه می کنند.
به طور متوسط سن شروع یائسگی در خانم ها 51 سال بوده و در مطالعه ای مشخص شد که برخی از مواد غذایی با زمان شروع دوره یائسگی ارتباط دارند.
به طور خاص، زنانی که هرشکلی از کربوهیدرات ها، مانند ماکارونی و برنج، را در روز مصرف کرده بودند یائسگی را 1.5 سال زودتر تجربه کردند. در مقابل، با آن دسته از زنانی که روزانه ماهی و حبوبات تازه مانند نخود فرنگی و لوبیا ، مصرف کرده بودند، تأخیر در شروع یائسگی بیش از 3 سال بود. علاوه بر این، مصرف روزانه بیشتر ویتامین B-6 و روی نیز در یائسگی با تاخیر همراه بود.
محققان هنگام مقایسه گیاه خواران با گوشت خواران، دریافتند که خوردن گوشت با تاخیر 1 ساله در شروع یائسگی مرتبط است.
حبوبات چون حاوی آنتی اکسیدان هستند، ممکن است شروع یائسگی را به تأخیر بیندازد.
در مقابل، تصور می شود کربوهیدرات های تصفیه شده یک عامل خطر برای افزایش مقاومت به انسولین باشند و به نوبه خود ممکن است تولید استروژن را افزایش داده و منجر به منوپوز زودرس شود.
آخرین دیدگاه‌ها