کمبود استروژن در زنان

استروژن، هورمونی است که در تخمدان های زنان تولید می شود. با این حال، در بدن مردان هم به مقدار کمی یافت می شود. استروژن یک هورمون جنسی محسوب می شود زیرا رشد جنسی را در زنان تنظیم می کند. هورمون های مصنوعی (ساخته شده توسط انسان) نیز وجود دارند که به عنوان مکمل برای زنانی که سطح هورمونی پایینی دارند استفاده می شود.

عملکرد استروژن

استروژن هورمونی است که در درجه اول در سن بلوغ مسئول رشد جنسی دختران است. سایر عملکرد های استروژن عبارتند از:

• تنظیم وزن بدن
• کمک به تنظیم چرخه قاعدگی
• کمک به کنترل متابولیسم در ایجاد و رشد بافت استخوانی
• مسئول تغییراتی در بافت پستان در دوران نوجوانی و بارداری

علاوه بر آن، طبق گزارش انجمن قلب آمریکا، ممکن است در سلامت قلب و عروق فرد نقش داشته باشد. از طرفی هم، استروژن طیف وسیعی از عملکرد های بدن مانند رشد سالم استخوان، سلامت عاطفی را تحت تأثیر قرار می دهد.

مطالعه بیشتر: استروژن بالا در زنان و مردان

جهت ویزیت غیرحضوری و فوری با متخصص زنان همین الان کلیک کنید.

علت کمبود استروژن در زنان

دلایل مختلفی وجود دارد که سطح استروژن یک زن کاهش پیدا کند، این موارد عبارتند از:

• یائسگی
• سندرم ترنر
• اختلالات تیروئید
• ورزش بیش از حد
• اثرات شیمی درمانی
• سوء تغذیه و کاهش وزن
• اختلال عملکرد غده هیپوفیز
• شرایط سیستم ایمنی ضعیف بدن
• اختلال طولانی مدت بیماری های کلیه
• بی اشتهایی یا بولیمی (یا سایر اختلالات خوردن)
• نقص ژنتیکی (ایجاد شرایطی مانند نارسایی زودرس تخمدان)
• هر شرایطی که به تخمدان ها آسیب برساند (مانند یک هیسترکتومی کامل یا عمل جراحی برای برداشتن رحم و تخمدان ها).

عوامل خطر کمبود استروژن در زنان

عوامل خطر زیادی برای کاهش سطح استروژن در زنان وجود دارد، یکی از این عوامل خطر، سن می باشد. با نزدیک شدن به سن 40 سالگی سطح استروژن به تدریج کاهش می یابد.

سایر عوامل خطر کاهش سطح استروژن شامل موارد زیر است:

• مشکلات غده هیپوفیز
• شرکت در ورزش بیش از حد
• درگیر رژیم های شدید برای کاهش وزن
• اختلال در خوردن غذا (مانند بی اشتهایی)
• سابقه خانوادگی در مورد مشکلات هورمونی (که باعث ایجاد شرایطی مانند کیست تخمدان می شود).

مطالعه بیشتر: هورمون های جنسی زنانه 

سوالی داری کلیک کن 

ویزیت تلفنی و فوری با بهترین متخصصان زنان 

علائم کمبود استروژن در زنان

کاهش سطح استروژن بر رشد جنسی و عملکرد جنسی تأثیر منفی می گذارد. حتی می تواند باعث اختلال در تمرکز، خستگی و افزایش وزن در زنان شود. علاوه بر آن ممکن است در زنانی که سابقه میگرن دارند باعث بدتر شدن این بیماری شود. چندین علائم در کاهش سطح استروژن دخالت دارند که بسیاری از آن ها شبیه علائم یائسگی هستند.

برخی از علائم کاهش سطح استروژن می تواند شامل موارد زیر باشد:

دوره های نامنظم قاعدگی

استروژن یکی از اصلی ترین هورمون های چرخه قاعدگی است. استروژن کم ممکن است منجر به حذف دوره های قاعدگی در زنان و یا نامنظم شدن این دوره ها شود.

ناباروری

سطح پایین استروژن می تواند از تخمک گذاری جلوگیری کرده و باردار شدن را دشوار کند و منجر به ناباروری شود.

ضعیف شدن استخوان ها

استروژن به سالم و قوی نگه داشتن استخوان ها کمک می کند. با کاهش سطح استروژن، احتمال دارد استخوان ها ضعیف و شکننده شوند. به عنوان مثال، زنانی که یائسگی دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان و شکستگی استخوان قرار می گیرند.

مقاربت دردناک

استروژن می تواند در روان شدن واژن تأثیر بگذارد. کاهش بیش از حد استروژن می تواند منجر به خشکی واژن و اغلب رابطه جنسی دردناک شود.

مطالعه بیشتر: چگونه از رابطه جنسی بیشتر لذت ببریم؟

گرگرفتگی

گرگرفتگی اغلب به دلیل سطح استروژن پایین در دوران یائسگی اتفاق میفتد.

افسردگی

تصور می شود استروژن باعث افزایش سروتونین می شود، که یک ماده شیمیایی در مغز است و باعث تقویت خلقی می شود. کمبود استروژن می تواند باعث کاهش سروتونین و ایجاد نوسانات خلقی یا افسردگی در زنان شود.

افزایش عفونت ادراری

با کاهش سطح استروژن به دلیل نازک شدن بافت در مجرای ادراری ممکن است میزان ابتلا به عفونت ادراری در زنان افزایش یابد.

مطالعه بیشتر: درمان های خانگی عفونت ادراری

اگه علائم کمبود استروژن را داری، بهتر است از یک متخصص زنان به صورت تلفنی کمک بگیری.

646350998

تشخیص کمبود استروژن در زنان

هنگامی که یک زن با علائم گرگرفتگی و از دست دادن دوره های قاعدگی به پزشک مراجعه می کند، او ممکن است بیمار را برای بررسی سطح استروژن ارزیابی کند.

تشخیص می تواند شامل موارد زیر باشد:

• معاینه جسمی و تاریخچه پزشکی
• آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون
• ارزیابی علت بیماری های اساسی (مانند بیماری تیروئید یا اختلال هیپوفیز)
• سابقه خانوادگی برای ارزیابی علت ژنتیکی احتمالی کاهش سطح استروژن
• آزمایش اسکن مغز یا آزمایش DNA برای ارزیابی ناهنجاری های سیستم غدد درون ریز

مطالعه بیشتر: تست استرادیول (E2)

پیش آگهی کمبود استروژن در زنان

هورمون ها مانند استروژن نقش کلیدی در سلامت کلی افراد دارند. نقص ژنتیکی، سابقه خانوادگی، عدم تعادل هورمون یا بیماری های خاص می تواند باعث کاهش سطح استروژن زنان شود. سطح پایین استروژن می تواند در رشد جنسی و عملکردهای جنسی اختلال ایجاد کند. آن ها همچنین می توانند خطر چاقی، پوکی استخوان و بیماری های قلبی عروقی را افزایش دهند. درمان کاهش سطح استروژن، دوز مورد نیاز و مدت زمان آن، به علت و شرایط زنان بستگی دارد.

درمان کمبود استروژن در زنان

یک روش درمانی رایج برای زنانی که میزان استروژن پایین دارند، مکمل هورمون مصنوعی به نام هورمون درمانی – HRT است. درمان استروژن کم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

HRT درمانی

چندین روش مختلف برای استفاده از هورمون های جایگزین وجود دارند، از جمله:

• تزریقی
• واژینال
• موضعی مانندکرم
• خوراکی (از طریق دهان)
• زیر پوستی (گلوله هایی که در زیر پوست قرار دارند)

نوع درمان HRT، نحوه مصرف و دوز آن به عوامل زیادی از جمله علت اساسی، شدت و علائم کاهش استروژن بستگی دارد.

حقایق اساسی در مورد HRT شامل موارد زیر است:

• همه زن ها واجد شرایط استفاده از استروژن درمانی نیستند.
• استروژن درمانی در خانم هایی که شرایطی مانند فشار خون بالا، حمله قلبی یا سکته مغزی دارند، مورد استفاده قرار نمی گیرد.
• انواع مختلف روش های هورمون درمانی در دسترس می باشند که برخی از آن ها استروژن را با پروژسترون ترکیب می کنند.
• استروژن معمولاً برای زنانی که جراحی هیسترکتومی را انجام داده اند به تنهایی مورد استفاده قرار می گیرد، در حالی که به صورت ترکیبی همراه با پروژسترون برای زنانی که علائم یائسگی را تجربه می کنند استفاده می شود.
• دوز های زیاد استروژن ممکن است برای زنانی که یائسگی نیستند ولی سطح استروژن بسیار پایینی دارند برای جلوگیری از عدم تعادل هورمونی، شکستگی استخوان و بیماری قلبی استفاده شود.

ارائه دهنده خدمات بهداشتی معمولاً برای رفع علائم، کمترین دوز ترکیبات استروژن یا ترکیبات استروژن / پروژسترون را تجویز می کند.

عوارض جانبی HRT

عوارض جانبی HRT، می تواند شامل خون ریزی واژن، گرفتگی پا، سردرد، حالت تهوع، حساسیت به پستان و موارد دیگر باشد. خطرات جدی HRT می تواند شرایطی مانند لخته شدن خون یا سرطان را درگیر کند.

در حالی که درمان جایگزینی هورمون درمانی اصلی برای استروژن کم است، اما همه خانم ها نباید مکمل های هورمونی مصرف کنند. مدت زمان درمان HRT به وضعیت بیمار بستگی دارد. زنانی که علائم استروژن کم را تجربه می کند، باید در اسرع وقت باید با پزشک معالج خود مشورت کند. بسیاری از متخصصان می گویند هرچه زودتر یک زن از نظر میزان استروژن پایین درمان زودتر درمان شود، نتیجه درمان موثرتر خواهد بود.

مطالعه بیشتر: هورمون درمانی برای زنان

سبک زندگی و درمان خانگی کمبود استروژن در زنان

زنان برای درمان کاهش سطح استروژن خود بهتر است وزن سالم خود را حفظ کنند. علاوه بر آن برخی از مواد غذایی زیر می توانند در این زمینه به زنان کمک کنند:

غذاهای طبیعی یا مکمل هایی مانند سویا:

دانه های سویا و محصولاتی که از آن ها تولید می شود منبع بسیار خوبی برای فیتواستروژن ها هستند.

فیتواستروژن ها با اتصال به گیرنده های استروژن، فعالیت های مربوط به استروژن را در بدن تقلید می کنند. اما زنان باید در نظر داشته باشند که سویا ممکن است خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد. بنابراین بهتر است قبل از افزودن سویا به رژیم غذایی خودشان یا هرگونه مکمل در رژیم غذایی خود با پزشک صحبت کنند.

دانه های کتان:

دانه‌های کتان همچنین حاوی مقادیر زیادی فیتواستروژن هستند.

فیتواستروژن های اصلی موجود در کتان را lignans می نامند که در متابولیسم استروژن مفید هستند. تحقیقات نشان داده است که یک رژیم غنی از تخم کتان قادر به کاهش شدت و فراوانی سرطان تخمدان در حیوانات است. تحقیقات بیشتری برای تاثیر آن ها روی انسان مورد نیاز است.

دانه کنجد:

دانه کنجد یکی دیگر از منابع غذایی فیتواستروژن ها است.

تحقیقات انجام شده تأثیر روغن سویا و کنجد بر موش های دارای کمبود استروژن را بررسی کرده است. محققان دریافتند رژیم غذایی 2 ماهه با این روغن ها می تواند علائم بیماری های استخوان را در حیوانات بهبود بخشد. این تحقیقات اثر مثبت فیتواستروژن را در دانه های کنجد و سویا را نشان می دهد، اگرچه تحقیقات انسانی بیشتری لازم است.

ویتامین های گروه B:

ویتامین های B نقش مهمی در ایجاد و فعال شدن استروژن در بدن دارند.

سطح پایین این ویتامین ها می تواند منجر به کاهش سطح استروژن شود. در یک بررسی انجام شده محققان سطح ویتامین های خاصی از گروه B را با خطر سرطان پستان در زنان یائسه مقایسه کردند. نتایج حاکی از آن است که مقادیر بالاتر ویتامین های گروه B-2 و B-6 با کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان همراه است که می تواند به دلیل تأثیر این ویتامین ها در متابولیسم استروژن باشد.

ویتامین D:

ویتامین D به عنوان یک هورمون در بدن عمل می کند و در سنتز استروژن نقش موثری دارد. بررسی ها نشان می دهد که ویتامین D و استروژن با همکاری همدیگر می توانند خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش دهند.

برای مطالعه بیشتر در زمینه درمان های خانگی تقویت استروژن، مقاله 17 ماده غذایی غنی از استروژن را مطالعه نمایید.

کمبود استروژن و افزایش وزن

هورمون های جنسی مانند استروژن بر میزان چربی بدن تأثیر می گذارد. استروژن تنظیم گلوکز و متابولیسم لیپیدها را تنظیم می کند. کاهش سطح استروژن، می تواند منجر به افزایش وزن شود. به همین دلیل ممکن است زنان در سنین نزدیک به یائسگی دچار اضافه وزن شوند. اضافه وزن می تواند خطر چاقی، دیابت و بیماری های قلبی عروقی را افزایش دهد.

زنان در صورت ابتلا به کاهش سطح استروژن، اگر حس می کنند کاهش آن روی وزن آن ها تأثیر می گذارد، بهتر است با پزشک خود مشورت کنند. پزشک می تواند علائم بیمار را ارزیابی و راه هایی برای آن ارائه دهند. آن ها همیشه به زنان توصیه می کنند یک رژیم غذایی متعادل داشته باشند و مرتباً ورزش کنند. زنان می توانند با پزشک خود در مورد تهیه یک رژیم غذایی و برنامه ورزشی مناسب مشورت کنند.

هشدارها!

استروژن بیش از حد، که به آن تسلط استروژن (estrogen dominance) نیز گفته می شود، می تواند در اثر عوامل مختلفی ایجاد شود. برخی از زنان به طور طبیعی استروژن بیشتری نسبت به پروژسترون تولید می کنند. مکمل کاهش استروژن می تواند باعث عدم تعادل هورمونی بین استروژن و پروژسترون شود.

علائم استروژن زیاد در زنان شامل موارد زیر است:

• نفخ
• اضطراب
• نوسانات خلقی
• مشکلات حافظه
• دوره های نامنظم قاعدگی

مردان همچنین می توانند تسلط استروژن را تجربه کنند، که به صورت ژنیکوماستی (افزایش اندازه پستان)، اختلال نعوظ و ناباروری مشاهده می شود. زنان در صورتی که بعد از استفاده از مکمل های طبیعی استروژن شروع به تجربه هر یک از این علائم کردند، باید به پزشک مراجعه کنند. ممکن است بروز این علائم به دلیل استروژن بیش از حد باشد.