عوارض داروی فنوفیبرات

داروی فنوفیبرات به دو صورت قرص خوراکی و کپسول خوراکی در بازار دارویی وجود دارد. قرص خوراکی فنوفیبرات برای درمان سطوح بالای کلسترول استفاده می‌شود. این دارو عمدتا برای درمان افزایش شدید تری گلیسیرید (نوعی کلسترول بد) استفاده می‌شود.

این قرص خوراکی با نام تجاری Fenoglide، Tricor و Triglide در بازار دارویی موجود است. همچنین داروی فنوفیبرات به عنوان یک داروی ژنریک نیز موجود است. داروهای ژنریک معمولاً قیمت کمتری نسبت به داروی برند و تجاری دارند. در برخی موارد، ممکن است که برخی از دوزهای داروها به صورت برند تجاری در دسترس نباشد و فقط نوع ژنریک آن موجود باشد. داروی فنوفیبرات ممکن است به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی ترکیبی استفاده شود. یعنی شاید لازم باشد آن را با سایر داروهای ضد کلسترول مانند استاتین‌ها مصرف کنید.

قرص فنوفیبرات برای چیست؟

فنوفیبرات برای کاهش سطح کلسترول در سه نوع مشکل مربوط کلسترول استفاده می‌شود. این موارد عبارت‌اند از:

• دیس لیپیدمی مختلط: این اختلال شامل سطوح بالای کلسترول و تری گلیسیرید LDL (بد) و سطوح پایین کلسترول HDL (خوب) است.
• هیپرتری گلیسیریدمی شدید: این اختلال شامل سطوح بسیار بالای تری گلیسیرید است.
• هیپرکلسترولمی اولیه: این اختلال شامل سطوح بسیار بالای کلسترول LDL است.

مصرف داروی فنوفیبرات به کاهش سطوح بالای کلسترول مضر، به ویژه تری گلیسیرید کمک می‌کند. همچنین استفاده از این دارو در افزایش سطح کلسترول HDL (خوب) موثر است.

هشدارهای مهم برای مصرف فنوفیبرات

مصرف داروی فنوفیبرات با برخی هشدارهای مهم از سازمان غذا و دارو همراه است. پس باید پیش از مصرف داروی فنوفیبرات، به نکات زیر توجه داشته باشید:

هشدار آسیب جدی به کبد

داروی فنوفیبرات می‌تواند آسیب جدی به کبد وارد کند. این شرایط می‌تواند در چند هفته اول درمان یا پس از چند ماه درمان رخ دهد. فرد آسیب دیده ممکن است به پیوند کبد نیاز داشته باشد و حتی ممکن است جدی، خطرناک و کشنده باشد. علائم آسیب کبدی شامل تیرگی ادرار، ناراحتی و درد معده، درد عضلانی، احساس خستگی یا زرد شدن پوست یا چشم‌ها است. در صورت مشاهده هر یک از این علائم بلافاصله با پزشک معالج خود تماس بگیرید.

هشدار واکنش آلرژیک شدید

داروی فنوفیبرات می‌تواند باعث بروز واکنش‌های آلرژیک شدید شود. این علائم می‌تواند شامل آنافیلاکسی و آنژیوادم (تورم) باشد. به طور کلی این علائم می‌توانند جدی، خطرناک و حتی کشنده باشند. برخی از این واکنش‌ها ممکن است روزها یا هفته‌ها پس از شروع مصرف این دارو رخ دهند.

از جمله واکنش‌های احتمالی می‌تواند شامل سندرم استیونز-جانسون، نکرولیز سمی اپیدرمی و واکنش دارویی همراه با ائوزینوفیلی و علائم سیستمیک، شرایطی که DRESS نامیده می‌شود، باشد. اگر بثورات پوستی، تورم صورت، زبان یا گلو یا مشکل تنفسی بروز پیدا کرد، فوراً با پزشک معالج خود تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید.

هشدار مشکلات شدید عضلانی

مصرف این دارو می‌تواند باعث بروز مشکلات شدید عضلانی از جمله میوپاتی شود که می‌تواند باعث ایجاد احساس درد، حساسیت یا ضعف عضلانی شود. علاوه براین میوپاتی می‌تواند منجر به رابدومیولیز شود. این وضعیت باعث از بین رفتن ماهیچه‌ها شده و می‌تواند باعث آسیب کلیه و حتی مرگ شود.

اگر متوجه درد یا ضعف غیرعادی در عضلات خود شدید، فوراً با پزشک معالج خود تماس بگیرید. به خصوص اگر بیش از حد معمول احساس خستگی می‌کنید یا تب دارید، با پزشک خود مشورت کنید. پزشک معالج شما ممکن است تصمیم بگیرد که پروسه درمانی شما را با این دارو متوقف کند.

داروی فنوفیبرات چگونه عمل می کند؟

داروی فنوفیبرات متعلق به دسته‌ای از داروها به نام مشتقات اسید فیبریک است. به طور کلی داروی فنوفیبرات با افزایش تجزیه و حذف کلسترول بد از بدن، اثرات درمانی خود را ایجاد می‌کند. این مسئله به کاهش خطر تجمع کلسترول در رگ‌های خونی و بروز بیماری های جدی زمینه ای مانند حمله قلبی یا سکته کمک می‌کند.

عوارض داروی فنوفیبرات

مصرف قرص خوراکی فنوفیبرات می‌تواند عوارض خفیف یا جدی ایجاد کند. لیست زیر حاوی برخی از عوارض کلیدی است که ممکن است در هنگام مصرف فنوفیبرات رخ دهند. با این حال این لیست شامل تمام عوارض جانبی احتمالی نمی‌‌شود. برای اطلاعات بیشتر در مورد عوارض جانبی احتمالی فنوفیبرات، یا نکاتی در مورد نحوه مقابله با یک عارضه جانبی نگران کننده، با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.

شایع ترین عوارض که ممکن است در اثر استفاده از داروی فنوفیبرات رخ دهد، عبارت‌اند از:

• سردرد
• دل درد
• کمر درد
• حالت تهوع
• سوء هاضمه
• گرفتگی یا آبریزش بینی

در صورتی که این اثرات خفیف باشند، ممکن است ظرف چند روز یا چند هفته از بین بروند. در صورت تشدید و تداوم علائم، با پزشک یا داروساز خود در اینباره صحبت کنید.

عوارض جدی ناشی از مصرف فنوفیبرات

در صورتی که پس از مصرف فنوفیبرات با عوارض جانبی جدی رو به رو شدید، با پزشک معالج خود مشورت کنید. با این حال اگر عوارض شما جدی و خطرناک است، با اورژانس تماس بگیرید. عوارض جدی ناشی از مصرف فنوفیبرات و علائم آنها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

مشکلات کبدی. علائم مشکلات کبدی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• کاهش اشتها
• دفع ادرار تیره رنگ
• زرد شدن پوست یا سفیدی چشم
• درد در ناحیه شکم (ناحیه معده)
• ضعف غیرقابل توضیح یا غیرعادی

واکنش‌های آلرژیک شدید. علائم این عارضه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• کهیر
• مشکل در تنفس یا بلع
• لایه برداری یا تاول زدن پوست
• تورم صورت، چشم‌ها، لب‌ها، زبان، دست‌ها، بازوها، پاها، مچ پا یا پایین ساق پا

فنوفیبرات با چه داروهای تداخل دارد؟

داروی fenofibrate ممکن است با سایر داروها تداخل داشته باشد. از آنجایی که قرص خوراکی فنوفیبرات می‌تواند با چندین داروی دیگر تداخل داشته باشد، باید در مصرف آن دقت کنید. به طور کلی فعل و انفعالات مختلف بین داروها می‌تواند اثرات متفاوتی ایجاد کند.

به عنوان مثال، برخی از این تداخلات می‌توانند در عملکرد یک دارو اختلال ایجاد کنند، در حالی که برخی دیگر می‌توانند باعث افزایش عوارض جانبی شوند. در ادامه لیستی از داروهایی وجود دارد که می‌توانند با فنوفیبرات تداخل داشته باشند. این فهرست شامل تمام داروهایی که ممکن است با فنوفیبرات تداخل داشته باشند، نیست.

قبل از مصرف داروی فنوفیبرات، مطمئن شوید که پزشک و داروساز خود را در مورد تمام داروهای تجویزی، بدون نسخه و سایر داروهایی که مصرف می‌کنید، مطلع کنید. همچنین در مورد ویتامین‌ها، محصولات گیاهی و سایر مکمل‌هایی که استفاده می‌کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. به این ترتیب می‌توان از بروز تداخلات احتمالی پیشگیری کرد.

از جمله داروهایی که مصرف همزمان آنها با فنوفیبرات می‌تواند باعث بروز تداخل شود، عبارت‌اند از:

داروهای رقیق‌کننده خون

وارفارین دارویی است که برای رقیق کردن خون استفاده می‌شود. مصرف این دارو همزمان با فنوفیبرات خطر خونریزی را افزایش می‌دهد. اگر این داروها را با هم مصرف کنید، پزشک ممکن است انجام تست خون را تجویز کند و یا دوز وارفارین را تغییر دهد.

داروهای کلسترول

مصرف فنوفیبرات به همراه داروهای کلسترول خاص، به نام تسکین دهنده اسیدهای صفراوی، ممکن است جذب فنوفیبرات را برای بدن شما دشوارتر کند. برای پیشگیری از این امر، باید فنوفیبرات را 1 ساعت قبل از مصرف اسیدهای صفراوی یا 4 تا 6 ساعت پس از آن مصرف کنید. نمونه‌هایی از تسکین دهنده‌های اسید صفراوی، عبارت‌اند از:

• کلستیپول
• کلستیرامین
• colesevelam

همچنین، مصرف فنوفیبرات با برخی از داروهای ضد کلسترول به نام استاتین خطر ابتلا به رابدومیولیز را افزایش می‌دهد. این اختلال یک وضعیت جدی است که در اثر آن عضله تجزیه می‌شود. نمونه‌هایی از داروهای استاتین، عبارت‌اند از:

• لوواستاتین
• فلوواستاتین
• پراواستاتین
• پیتاواستاتین
• سیمواستاتین
• آتورواستاتین
• روزوواستاتین

برای پیشگیری از این تداخلات حتما با پزشک خود مشورت کنید.

داروهای دیابت

مصرف فنوفیبرات با برخی داروهای دیابت به نام سولفونیل اوره خطر افت قند خون را افزایش می‌دهد. نمونه‌هایی از این داروها، عبارت‌اند از:

• گلیپیزید
• گلیبورید
• گلیمپراید

مصرف همزمان این داروها با فنوفیبرات می‌توان باعث بروز برخی از عوارض جانبی نامطلوب شود.

داروی نقرس

کلشی سین دارویی است که برای درمان نقرس استفاده می‌شود. مصرف این دارو همزمان با فنوفیبرات خطر بروز درد عضلانی را افزایش می‌دهد.

داروهای سرکوب کننده‌ سیستم ایمنی

مصرف داروی fenofibrate همزمان با داروهای خاصی که پاسخ ایمنی بدن شما را سرکوب می‌کنند، می‌تواند سطح فنوفیبرات را در بدن شما افزایش دهد. این مسئله خطر بروز عوارض جانبی ناشی از فنوفیبرات را افزایش می‌دهد. نمونه هایی از این داروها، عبارت‌اند از:

• تاکرولیموس
• سیکلوسپورین

 

مقدار دوز مصرفی فنوفیبرات 

دوزی از داروی فنوفیبرات که پزشک شما تجویز می‌کند، به عوامل مختلفی بستگی دارد. به عنوان مثال اگر به بیماری کلیوی خفیف مبتلا هستید، ممکن است به دوز کمتری از فنوفیبرات نیاز داشته باشید.

علاوه براین پیش از مصرف فنوفیبرات، به نکات زیر توجه داشته باشید:

• سنگ کیسه صفرا: فنوفیبرات خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا را افزایش می‌دهد.
• پانکراتیت: فنوفیبرات خطر پانکراتیت (التهاب پانکراس) را افزایش می‌دهد.
• هشدار واکنش آلرژیک شدید: فنوفیبرات می‌تواند باعث بروز واکنش‌های آلرژیک شدید شود. از جمله این موارد می‌تواند شامل آنافیلاکسی باشد.
• درد عضلانی: مصرف این دارو خطر بروز درد عضلانی و یک مشکل جدی عضلانی به نام رابدومیولیز را افزایش می‌دهد. اگر این دارو را همراه با استاتین مصرف کنید، خطر بیشتر خواهد بود.
• آسیب کبدی: داروی فنوفیبرات می‌تواند باعث به دست آمدن نتایج غیر طبیعی در تست‌های عملکرد کبد شود. به طور کلی این نتایج غیر طبیعی می‌توانند نشان دهنده آسیب کبدی باشند. علاوه براین این دارو پس از سال‌ها استفاده می‌تواند باعث آسیب و التهاب کبدی در افراد شود.

توصیه های دارویی فنوفیبرات

پزشک در طول درمان بیمار با این دارو سلامت او را تحت نظر خواهد داشت. به عنوان مثال پزشک آزمایش خون تجویز می‌کند تا مطمئن شود که سطح کلسترول بیمار در محدوده‌ای است که برای او خطری به همراه ندارد. علاوه براین نتایج حاصل از آزمایشات نشان می‌دهد که آیا مصرف داروی برای شما موثر است یا خیر.

همچنین، پزشک معالج شما احتمالاً برخی از مسائل سلامتی را تحت نظر خواهد داشت. این نظارت می‌تواند به شما کمک کند در حین مصرف این دارو ایمن بمانید. این مسائل عبارت‌اند از:

عملکرد کلیه

به کمک آزمایش خون می‌توان عملکرد کلیه‌های شما را بررسی کرد. اگر کلیه‌های شما خوب کار نکنند، پزشک ممکن است دوز این دارو را کاهش دهد.

عملکرد کبد

به کمک آزمایش خون می‌توان بررسی کرد که کبد شما در چه وضعیتی است. اگر نتایج آزمایشات شما غیر طبیعی باشد، ممکن است به این معنی باشد که فنوفیبرات به کبد شما آسیب رسانده است. به همین علت ممکن است پزشک شما داروی دیگری را تجویز کند.

سطح لیپید

برای بررسی میزان اثر بخشی داروی فنوفیبرات، پزشک به کمک آزمایش خون سطح چربی خون شما را بررسی خواهد کرد.

رژیم غذایی بیمار

علاوه بر مصرف این دارو، باید از یک رژیم غذایی مناسب برای سلامتی قلب پیروی کنید تا سطح کلسترول خود را کنترل کنید. با پزشک خود در مورد یک برنامه غذایی مناسب صحبت کنید.