اختلال دوقطبی در کودکان حدود سه درصد از کل کودکان را تحت تأثیر قرار می دهد و در کودکان تا پنج سال تشخیص داده می شود. هنگامی که کودکان در سن کم تر از پنج سالگی این علائم را تجربه می کنند، به آن اختلال دوقطبی زودرس می گویند. اختلال دوقطبی، به عنوان بیماری افسردگی شیدایی شناخته می شود. اختلال دوقطبی با حملات شیدایی قابل توجه و افسردگی اساسی مشخص می شود. این اختلال یک بیماری مغزی است که باعث تغییرات شدید در خلق و خو، سطح انرژی، تفکر و رفتار فرد می شود.
مرحله شیدایی اختلال دوقطبی زمانی است که کودک احساس خوشحالی، سرخوشی و بسیار فعال بودن می کند، در حالی که مرحله افسردگی زمانی است که احساس بسیار غمگین، ضعیف و گوشه گیری می کند.
برای اطلاع از انواع، علل، علائم، تشخیص و درمان اختلال دوقطبی در کودکان، این مقاله را بخوانید.
انواع اختلال دوقطبی در کودکان
اختلال دوقطبی در کودکان به سه نوع مختلف طبقه بندی می شود:
اختلال دوقطبی نوع اول. از این بیماری به عنوان بیماری افسردگی شیدایی یا اختلال دوقطبی کلاسیک یاد می شود. اختلال دوقطبی نوع اول، شدیدترین نوع بیماری است. کودکان مبتلا به دوقطبی نوع یک ممکن است دوره های شیدایی یا مختلط داشته باشند که شاید حدود یک هفته طول بکشد. اختلال دوقطبی نوع یک به شدت روی خواب و توانایی عملکرد کودک تأثیر می گذارد. تاثیرات این نوع اختلال درست قبل یا بعد از یک دوره افسردگی اتفاق می افتد که ممکن است دو هفته یا بیشتر طول بکشد یا به حدی شدید باشد که نیاز به بستری شدن داشته باشد.
اختلال دوقطبی نوع دوم. این اختلال یک شکل مشابه اما ملایم تر از دوقطبی نوع یک است. اپیزودها ممکن است فقط حدود چهار روز طول بکشد. این اختلال ئنیاز به مراقبت های پزشکی شدید دارد.
دوقطبی تشخیص داده نشده (NOS). این شکل اختلال حتی ملایم تر از دو نوع دیگر است. علائم آن نیز شدیدتر نیستند و دوره های نوسانات خلقی مدت زیادی طول نمی کشد. معیارهای تشخیصی برای NOS دوقطبی در کودکان مشخص نیست و تشخیص را دشوار می کند.
علل اختلال دوقطبی در کودکان
علت دقیق اختلال دوقطبی در کودکان مشخص نیست. با این حال، محققان معتقدند عوامل زیر ممکن است خطر ابتلا به اختلال دوقطبی را در کودک افزایش دهد.
عوامل ژنتیکی. مطالعات نشان می دهد که عوامل ژنتیکی خطر ابتلا به اختلال دوقطبی را حدود 50 درصد افزایش می دهند. با این حال، تنها شش درصد از کودکانی که والدینشان دارای اختلال دوقطبی هستند، به این اختلال مبتلا هستند. همچنین چندین ژن معیوب، و نه فقط یک ژن خاص، مسئول اختلال دوقطبی هستند.
عوامل محیطی. عوامل خطر زیر برای افسردگی در کودکان نیز ممکن است خطر ابتلا به اختلال دوقطبی را در کودک افزایش دهد:
- فقر
- خشونت
- سایر آسیب ها
- والدین بیمار روانی
- سابقه خانوادگی افسردگی
- عوامل استرس زای محیطی
- سوء مصرف مواد مخدر یا الکل
عوامل رشد. عوامل ژنتیکی و محیطی بر شیمی و رشد مغز تأثیر می گذارد. مغز انسان از مواد شیمیایی به نام انتقال دهنده های عصبی استفاده می کند که سیگنال ها را منتقل می کند و تمام فعالیت های مغز از جمله احساسات را کنترل می کند.
سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین انتقال دهنده های عصبی هستند و هرگونه عدم تعادل در آنها به احتمال زیاد منجر به بروز اختلال دوقطبی می شود. علاوه بر این، مطالعات اخیر تغییراتی در ساختار و عملکرد مغز افراد مبتلا به اختلال دوقطبی و کسانی که چنین اختلالی ندارند نشان داد.
علائم اختلال دوقطبی در کودکان
علائم اولیه اختلال دوقطبی شامل تغییرات خلقی چشمگیر و تغییر در الگوهای خواب، سطح فعالیت، فرایندهای فکری و رفتار است. در طول یک قسمت خاص از اختلال دوقطبی، کودک می تواند یک قسمت شیدایی، افسردگی یا یک قسمت مختلط داشته باشد.
قسمت های شیدایی، افسردگی می تواند در انواع اختلالات متفاوت باشد. همچنین ممکن است کودک علائم زیر را تجربه کند:
- ناتوانی در خوابیدن
- مشکل در تمرکز کردن
- تحریک پذیر یا تندخویی
- انتخاب ها یا تصمیمات تکانشی
- صحبت سریع و تغییر مکرر موضوعات
- شادی یا حماقت شدید برای مدت طولانی
- کاهش توانایی تشخیص موقعیت های خطرناک
علائم یک دوره افسردگی شامل موارد زیر می باشد:
- بیقراری یا بی حالی
- گرایش به خودکشی
- کاهش یا افزایش اشتها
- خواب آلودگی بیش از حد
- احساس ناراحتی، خستگی یا ناامیدی
- عدم علاقه به فعالیت های مورد علاقه آنها
- درد در قسمت های مختلف بدن، از جمله معده و سر
علائم یک اپیزود مختلط شامل موارد زیر می باشد:
- افکار خودکشی
- افزایش یا کاهش اشتها
- ناراحتی در بیشتر اوقات
- هر ترکیبی از علائم ذکر شده در بالا را تجربه می کنید.
تشخیص اختلال دوقطبی در کودکان
هیچ آزمایش خون یا اسکن خاصی نمی تواند به تایید تشخیص اختلال دوقطبی در کودکان کمک کند. در عوض، پزشک سوالاتی درباره خلق و خوی کودک، الگوهای خواب، سطح انرژی و رفتار او مطرح می کند. پزشک همچنین در مورد سابقه پزشکی کودک و خانواده تحقیق خواهند کرد تا بدانند آیا سایر اعضای خانواده دارای بیماری هایی مانند افسردگی یا در معرض سوء مصرف مواد هستند. در بیشتر موارد، پزشک ممکن است توصیه کند والدین با روانپزشک کودک و نوجوان مشورت کنند.
درمان اختلال دوقطبی در کودکان
هیچ درمانی برای اختلال دوقطبی وجود ندارد. با این حال، داروها در کنار درمان روانی اجتماعی می توانند به مدیریت علائم کودک و بهبود کیفیت زندگی آنها کمک کنند. دو گزینه درمانی شامل موارد زیر می باشد:
دارو. کودکان مبتلا به اختلال دوقطبی احتمال دارد چندین سال برای کنترل علائم نیاز به مصرف دارو داشته باشند. هر کودک ممکن است واکنش متفاوتی به داروها نشان دهد. همچنین برخی از کودکان شاید به ترکیبی از داروها نیاز داشته باشند. داروها همچنین ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند، اما مزایای آن تا حد زیادی از خطرات آن بیشتر است. موارد زیر انواع مختلف داروهایی است که ممکن است برای درمان اختلال دوقطبی در کودکان استفاده شود:
داروهای تثبیت کننده خلق و خو. این داروها به تغییر سریع خلق و خو در درجه اول در دوره های شیدایی کمک می کنند.
داروهای ضد روان پریشی. این داروها با هدف تثبیت کننده خلق و خو و کنترل روان پریشی در کودکان به دو منظور عمل می کنند. روان پریشی شرایطی است که در آن نوسانات خلقی به حدی شدید است که تشخیص تفاوت بین واقعیت و توهم را برای کودک دشوار می کند.
داروهای ضد افسردگی. مهار کننده های بازجذب سروتونین از داروهای ضد افسردگی رایج هستند. آنها با افزایش سطح سروتونین در مغز عمل می کنند. سروتونین به تنظیم اشتها، خواب و خلق و خو و کاهش اضطراب کمک می کند.
درمان روانی اجتماعی
چندین گزینه درمانی روانی اجتماعی می تواند برای کمک به کودکان و خانواده های آنها در مدیریت علائم اختلال دوقطبی مورد استفاده قرار گیرد. روان درمانی، مداخله آموزشی، درمان سایکودینامیکی، درمان رفتاری شناختی و خانواده درمانی اشکال مختلف درمان روانی اجتماعی هستند.
تیمی از متخصصان سلامت روان شامل مشاوران، روانپزشکان و روانشناسان، درمان روانی اجتماعی را برای کودکان انجام می دهند. متخصصان سلامت روان همچنین ممکن است مشاوره خانواده را برای خانواده های کودکان مبتلا به اختلال دوقطبی پیشنهاد دهند تا به آنها در درک بهتر وضعیت کودک کمک کند و آنها را قادر سازد تا با این وضعیت کنار بیایند.
حمایت خانواده از کودکان مبتلا به اختلال دوقطبی
درمان روانی اجتماعی می تواند به والدین و مراقبان کمک کند تا تکنیک های لازم را برای تشخیص و تغییر جهت خلق و خوی فرزند خود بیاموزند. حمایت خانواده نقش مهمی در مدیریت اختلال دوقطبی در کودکان ایفا می کند. اگر فرزند شما مبتلا به اختلال دوقطبی است، می توانید کارهای زیر را برای کمک به او انجام دهید:
قبل از تصمیم گیری و شروع برنامه درمانی برای فرزند خود، همه گزینه های خود را بسنجید و تحقیقات لازم را انجام دهید. به برنامه درمانی متعهد باشید و به خود یادآوری کنید که این یک فرآیند زمان بر است.
از پرسیدن مکرر کودک در مورد مصرف داروهای خود اجتناب کنید. مراقب افزایش ناگهانی وزن کودک باشید. افزایش وزن از عوارض جانبی شناخته شده بسیاری از داروهای ضد روان پریشی است.
سوالات متداول در مورد اختلال دوقطبی در کودکان
آیا می توان اختلال دوقطبی را اشتباه تشخیص داد؟ بله، اختلال دوقطبی را می توان با افسردگی دوران کودکی (افسردگی تک قطبی)، اختلال بیش فعالی با نقص توجه (ADHD)، اختلال نافرمانی مخالف (ODD)، اختلال سلوک (CD)، اوتیسم خفیف یا اختلالات اضطرابی اشتباه گرفت، زیرا علائم این شرایط ممکن است با هم تداخل داشته باشند. برای تشخیص دقیق باید با متخصص مشورت کنید.
اختلالات دیگری که ممکن است همراه با اختلال دوقطبی باشند چیست؟ تحقیقات نشان می دهد که حدود دو سوم کودکانی که مبتلا به اختلال دوقطبی هستند حداقل دارای یک بیماری روانی دیگر یا اختلال یادگیری هستند. داشتن بیش از یک بیماری مزمن به عنوان بیماری همراه شناخته می شود. ADHD، ODD و CD بیماری های شایع و رایج هستند. بیش از نیمی از کودکان مبتلا به اختلال دوقطبی نیز ممکن است ADHD داشته باشند.
آیا باید از فرزند پرسید که آیا احساس خودکشی می کند؟ بله، می توانید از فرزند خود بپرسید که آیا او افکار مخرب دارد یا خیر. پزشک ممکن است با برنامه ای که دارای تمام دستورالعمل ها و توصیه های ایمنی برای مدیریت افکار خودکشی در کودکان مبتلا به اختلال دوقطبی است به شما کمک کند.
اختلال دوقطبی چگونه بر یادگیری و تحصیل فرزند من تأثیر می گذارد؟
اختلال دوقطبی بر هوش تأثیر نمی گذارد اما می تواند بر توانایی یادگیری کودک تأثیر بگذارد. همچنین می تواند به دلیل اختلال در تمرکز، حافظه و تفکر، مشکلاتی در رشد شناختی ایجاد کند.
اختلال دوقطبی بر خواب تأثیر می گذارد، بنابراین ممکن است باعث ایجاد مشکل در توجه در کلاس درس شود. معلمان آموزش دیده می توانند با استفاده از راهکار های آموزشی و رفتاری مناسب در کلاس درس به کودک کمک کنند.
در حالی که نمی توان از اختلال دوقطبی پیشگیری کرد، می توان با تشخیص زودهنگام و یک روش درمانی پیشگیرانه بهتر مدیریت کرد. همچنین این اختلال ممکن است یک بیماری مادام العمر باشد و بنابراین، می تواند از نظر احساسی برای شما به عنوان والدین خسته کننده باشد. شما می توانید از نکات ارائه شده در اینجا استفاده کنید و همیشه برای تشخیص دقیق و بهترین گزینه های مدیریتی برای وضعیت فرزند خود با یک متخصص مشورت کنید.
آخرین دیدگاه‌ها