دغدغه بیشتر والدین ها از کودکی تا نوجوانی فرزندان شان این است که چه اقداماتی باعث می شود تا فرزندان باهوش تری داشته باشیم. ما در این مقاله سعی کردیم با ارائه شواهد های علمی، راهکارهای عملی و همچنین توصیه مشورت با مشاورین مجرب برای افزایش هوش کودکان را مورد بررسی قرار داده تا والدین بتوانند با استفاده از افزایش هوش کودکان با مشاوره روانشناسی گامی بلند در جهت آینده موفق و پیشرفت کودکان خود بردارند.
ده راهکار علمی برای افزایش هوش کودکان، عبارتند از:
کودکان را به یادگیری موسیقی تشویق کنید.
روان شناسان و روانپزشکان و متخصصین مغز و اعصاب معتقدند که یادگیری موسیقی می تواند در افزایش هوش کودکان تاثیر داشته باشد. نتایج حاصل از این بررسی که دو گروه از کودکان را مورد مطالعه قرار داده مشخص کرد گروهی از کودکان که موسیقی را در کنار درس و تحصیل خود آموزش دیده اند نسبت به گروه دیگر ضریب هوشی بالاتری داشته اند. اگر چه میزان تاثیر آن نسبتا کم بوده اما در افزایش ضریب هوشی کودکان، بهبود وضعیت درسی و پیشرفت تحصیلی آن ها بی تاثیر هم نبوده است. انتخاب نوع موسیقی و مدت زمان آموزش آن باید با مشاورین متخصص کودک مشخص گردد.
در واقع موسیقی درمانی و آموزش آن:
- باعث یادگیری بهتر در کلاس درس می شود.
- یادگیری در این افراد موثر تر و بهتر خواهد بود.
- می تواند تاثیر زیادی در میزان یادگیری و سلامت مغز سالمندان هم داشته باشد.
- برای همه افراد با سنین های مختلف تاثیر زیادی بر هوش و میزان یادگیری داشته باشد.
از ورزش کردن کودکان غافل نشوید.
شما به عنوان والدین باید مطمئن شوید که فرزند شما در کنار درس خواندن حتما فرصتی هم برای ورزش کردن و تمرینات ورزشی دارد. در واقع او باید وقت خودش را هم صرف یادگیری و درس خواندن و هم ورزش و فعالیت بدنی کند. ورزش، توانایی یادگیری را افزایش می دهد.
بررسی ها و پژوهش های انجام شده توسط محققین روانپزشک و مشاورین نشان می دهد:
- افراد پس از ورزش 20% سریعتر کلمات جدید را یاد می گیرند.
- ورزش در حافظه و یادگیری تاثیر زیادی می گذارد.
- میزان یادگیری افراد با سطح فعالیت بدنی آن ها رابطه مستقیمی دارد.
- یک دوره سه ماهه تمرینات بدنی و ورزش 30٪ جریان خون را در مغز افزایش می دهد.
در یک بررسی صورت گرفته توسط گروهی از نورولوژیست ها بر روی کودکانی که سه ماه تمرینات ورزشی را ادامه دادند، نتایج نشان داد که حجم مویرگ در ناحیه حافظه هیپوکامپ این کودکان 30 درصد افزایش یافته که این میزان تاثیر زیادی بر حافظه و یادگیری آن ها داشته است.
همراه با کودک کتاب بخوانید نه برای کودک
مشاورین معتقدند که:
کتاب خواندن یکی از راهکارهای عملی برای افزایش هوش در کودکان است؛ اما والدین باید به این نکته توجه داشته باشند که هرگز مرتکب این اشتباه نشوند که برای کودکان خود کتاب بخوانند بلکه باید با همدیگر کتاب بخوانند.
به کودکان خود اجازه ندهید فقط به تصاویر کتاب خیره شوند و منتظر بمانند که شما برای آن ها کتاب بخوانید. آن ها باید به کلمات توجه کنند و همزمان با شما خواندن کتاب را ادامه دهند. کتاب خواندن مشترک، باعث پیشرفت مهارت ها و تقویت راهکارهای خواندن در کودکان می شود و یک اصول موثر برای تقویت توانایی یادگیری است.
برای رفع مشکلات رفتاری در کودکان اطلاعات بیشتری کسب کنید.
بهداشت خواب را رعایت کنید.
کمبود یک ساعت خواب در یک دانش آموز کلاس ششم مغز او را به یک دانش آموز کلاس چهارم تبدیل می کند. این واقعیت تلخ نشان می دهد که یک ساعت خواب کمتر در کودکان شما با دو سال بلوغ شناختی و رشد دیرتر همراه است. علاوه بر آن، بررسی های روان شناختی نشان می دهد بین نمرات و یادگیری دانش آموزان و میزان متوسط خواب خوب آن ها رابطه نزدیکی وجود دارد. پس سعی کنید با رعایت بهداشت خواب، وضعیت و کیفیت خواب کودکان خود را افزایش دهید. مشاوران روش صحیح رعایت بهداشت خواب کودکان را به شما خواهند آموخت.
میزان مورد نیاز خواب در دوره های سنی مختلف، عبارتند از:
- نوزادان. 16-18 ساعت در روز
- کودکان در سن پیش دبستانی. 11-12 ساعت در روز
- کودکان در سن مدرسه. حداقل 10 ساعت در روز
- نوجوانان. 9-10 ساعت در روز
- بزرگسالان (از جمله افراد سالمند). 7-8 ساعت در روز
ضریب هوشی بدون اراده ارزشی ندارد.
والدین باید به این نکته توجه کنند که داشتن ضریب هوشی بالا، بدون اراده در زندگی شخصی کودکان هیچ ارزشی ندارد. بررسی های زیادی نشان می دهد که یکی از عوامل موفقیت فردی، اراده است و دانش آموزانی که قدرت تصمیم گیری و اراده قوی دارند به احتمال زیاد در کسب نمرات بالاتر موفق ترند. بنابراین، در مدارس و حتی اجتماع بیشتر مورد توجه و پذیرش قرار می گیرند. مشاورین متخصص معتقدند که نوجوانان با اراده تر و خودمختار نسبت به سایر همسن و سالان خودشان با انگیزه تر هستند.
داشتن اراده قوی نسبت به ضریب هوشی بالا تاثیر بیشتری بر عملکرد تحصیلات دانشگاهی افراد دارد. اراده قوی و خود انضباطی باعث بهبود نمرات درسی و تحصیلی دانش آموزان می شود در حالی که ضریب هوشی بالا چنین تاثیری را ندارد. واقعیت این است کسب نمرات عالی و یادگیری بیشتر به اراده کودک شما بستگی دارد تا ضریب هوشی بالا. مشاورین متخصص در جلسات مشاوره، راهکارهای تقویت حافظه به شما و کودکانتان آموزش می دهند. اما جالب است بدانید که، اراده قوی با وجدان کاری افراد ارتباط مستقیمی دارد و این وجدان کاری است که باعث موفقیت کودکان شما در محیط های کاری آینده می شود.
افراد با وجدان کاری بالا دارای خصلت های زیر می باشند:
- بیشتر ازدواج می کنند.
- کمتر سیگار می کشند.
- طول عمر بیشتری دارند.
- مرتکب جرایم کمتری می شوند.
- فشار خون پایین تری نسبت به افراد دارند.
- کمتر به سمت مصرف الکل می روند.
- سکته مغزی در بین این افراد کمتر دیده می شود.
- در مدرسه و دانشکده نمرات بهتری کسب می کنند.
- میزان ابتلا به بیماری آلزایمر در آن ها کمتر است.
روان شناسان کودک معتقدند که بهترین عامل پیش بینی کننده موفقیت در کودکان پشتکار و انگیزه برای رسیدن به اهداف بلند مدت است.
یادگیری واقعی یک فرایند فعال است.
واقعیت دیگری که والدین برای افزایش هوش کودکان خودشان باید آن را در نظر بگیرند این است که استفاده از بازی های آنلاین و دوره های آموزشی اینترنتی برای کودکان فقط آن ها را ساکت می کند و تاثیر زیادی در بهبود ضریب هوشی ندارد. هر یک ساعت تماشای فیلم و بازی های آنلاین در کودکان به طور متوسط باعث می شود کودک شش تا هشت کلمه کمتر یاد بگیرد. صرفا خواندن و شنیدن تاثیری در بهبود یادگیری کودکان ندارد و آن ها باید آنچه را که می خوانند تمرین کنند. مغز برای یادگیری بهتر به تمرین مهارت ها نیاز دارد. روان شناسان می گویند اگر می خواهید یک مهارتی را یاد بگیرید باید 30 درصد وقت خود را صرف خواندن و 70 درصد وقت را صرف تمرین کردن آن مهارت کنید. پس یادگیری یک فرایند کاملا فعال است که نیاز به تمرین کردن علاوه بر شنیدن و خواندن دارد.
در مورد اختلال در یادگیری کودکان اطلاعات بیشتری کسب کنید.
رژیم غذایی مناسبی را رعایت کنید.
در نظر داشته باشید رعایت رژیم غذایی تاثیر زیادی بر روی رشد و سلامت و حتی هوش کودکان شما دارد اما نکته اصلی رعایت این رژیم در زمان مشخص و مناسب است. پژوهش های علمی ثابت کرده است که خوردن صبحانه به عنوان یک وعده مفید غذایی تاثیر زیادی بر حافظه و یادگیری دارد. علاوه بر آن، تحقیقات نشان می دهد که کافئین و قند می توانند منجر به تقویت فعالیت های مغز شده و اثرات مفیدی بر عملکرد شناختی داشته و کارایی سیستم توجه و تمرکز در کودکان را افزایش دهند. مصرف غذاهای پر کربوهیدرات و پرفیبر مانند جو دوسر در وعده غذایی صبحانه می تواند باعث بهبود عملکرد درسی دانش آموزان شود.
رژیم غذایی کم چرب، کم کربوهیدارت باعث اختلال در یادگیری می شود، از جمله:
- پنیر
- خامه
- تخم مرغ
- مصرف گوشت
بچه های شاد، از جهت هوشی موفق ترند.
واقعیت دیگر این است که کودکان شاد موفق ترند و در بزرگسالی موفقیت های بیشتری را به دست می آورند. پس شاد بودن افراد در دوران کودکی تاثیر زیادی بر روی موفقیت آن ها در بزرگسالی و جوانی دارد. به طور حتم خوشبختی یک مزیت فوق العاده در زندگی افراد است که بیشتر بر روی عملکرد تکیه دارد.
بررسی ها نشان داده که افراد شاد:
- ازدواج موفق تری دارند.
- وجدان کاری بهتری دارند.
- تصمیمات بهتری می گیرند.
- حقوق بالاتری کسب می کنند.
- از انتخاب همسر خود راضی تر هستند.
- شغل های معتبرتری را به دست می آورند.
- در هر دو زمینه کار و عشق موفق تر هستند.
اما اولین قدم برای تربیت فرزند شاد، شاد بودن خود والدین و داشتن خانواده ای شاد است و این محقق نمی شود مگر با بکار بستن نقطه نظرات مشاورین و روان شناسان.
به باهوش بودن کودک ایمان داشته باشید.
ایمان و اعتقاد به باهوش بودن کودکان (حتی کودکان با بهره هوشی متوسط) تاثیر زیادی بر وضعیت و پیشرفت تحصیلی آنها دارد. پس کودک خود را باور داشته و به باهوش بودن او ایمان داشته باشید. در یک تحقیق روانشناسی صورت گرفته در این زمینه تعدادی دانش آموزان یک کلاس به طور تصادفی انتخاب شدند و به معلمان آن ها گفته شد که این ها، دانش آموزانی موفق و باهوش هستند. جالب بود که محققان هیچ کاری برای افزایش ضریب هوشی این افراد انجام ندادند؛ اما با این حال در پایان سال تحصیلی، 30 درصد دانش آموزان که صرفا به عنوان گروه باهوش معرفی شده بودند، به طور میانگین ضریب هوشی بالاتر و موفقیت های بیشتری را داشتند.
در مورد افزایش اعتماد به نفس در کودکان اطلاعات بیشتری کسب کنید.
از نقش و اهمیت همسالان غافل نشوید.
همه ما می دانیم که عوامل ژنتیکی تا حدودی در ضریب هوشی افراد تاثیر دارند. از نظر شخصیتی و بیولوژیکی کودکان تا حدودی شبیه به والدین خودشان هستند؛ اما بهتر است بدانید که عوامل محیطی و نقش هم سن و سالان در این زمینه بی تاثیر نیست. انتخاب گروه همسالان مناسب تاثیر زیادی در پیشرفت تحصیلی و عادت های خوب و بد کودکان شما دارد. محققان معتقدند که هم گروه شدن کودکان با پیشرفت تحصیلی ضعیف با هم سن و سالان با هوش می تواند باعث بهبود عملکرد و پیشرفت تحصیلی او شود. بر همین اساس به گروه همسالان و دوستان فرزندان خود توجه زیادی داشته باشید و حتی سعی کنید در دوران دانشجویی فرزندان خود با نظر مشاور یک هم اتاقی مناسب و باهوش را برای آن ها انتخاب کنید.
آخرین دیدگاه‌ها