لوگو پزشکت

رادیو پزشکت

روز دانش آموز - پزشکت

جراحی رباتیک در شرایطی صورت می گیرد؟

جراحی رباتیک در شرایطی صورت می گیرد؟ | پزشکت
فهرست مطالب

جراحی رباتیک

جراحی رباتیک یا جراحی با کمک ربات ها، شاید پیشرفته ترین فناوری پزشکی در دوران معاصر باشد. امروزه پرکاربردترین سیستم،  شامل دوربین و استفاده از ابزارهای جراحی بسیار کوچک، متصل به بازوهای رباتیک است.

یک جراح آموزش دید، بازوهای رباتیک را از صفحه مشاهده، که معمولاً در همان اتاق روی میز عمل قرار دارد، کنترل می کند. اما صفحه مشاهده می تواند دور باشد و به جراحان امکان می دهد از راه دور جراحی را انجام دهند.

صفحه نمایش بخشی از جراحی است که به عنوان یک کنسول شناخته می شود و اجازه می دهد اقدامات جراحی در حالت نشسته انجام شود، در حالی که جراح یک نمای بزرگ شده سه بعدی، از محل جراحی بیمار را مشاهده می کند.

برخلاف آنچه بسیاری از مردم درباره جراحی رباتیک تصور می کنند، در واقع توسط روبات ها انجام نمی شود. بلکه جراح به طور مداوم کنترل کامل بازوهای رباتیک را در دست دارد. این ربات به عنوان ابزاری عمل می کند و می تواند یک دستیار برای جراح شناخته شود، بنابراین نام جراحی رباتیک، جراحی با کمک ربات است.

تاریخچه جراحی رباتیک

سالهاست که جراحی رباتیک وجود دارد. در واقع، طبق گزارش سال 2014 ژورنال جراحی رباتیک آمریکا، اولین ربات برای انجام عمل بیوپسی مغز در سال 1985 استفاده شد. اولین ربات نوآور PUMA 200 نام داشتو توسط Westinghouse Electric ساخته شده است.

مدل PUMA 200 مدتهاست منسوخ شده است، به خصوص با راه اندازی مدل رباتی که امروزه مورد استفاده قرار می گیرد. به آن ربات داوینچی می گویند. مدل داوینچی در سال 2000 معرفی شد. مدل اولیه داوینچی اولین رباتی بود که برای جراحی عمومی لاپاراسکوپی (جراحی کم تهاجمی شکم یا لگن با استفاده از دوربین) تأیید شد. از آن زمان، زمینه جراحی با کمک رباتیک به دلیل پیشرفت چشمگیر فناوری توسعه یافته است.

فناوری جراحی رباتیک امروز در دقت، تصویربرداری، دامنه حرکت و موارد دیگر به طرز چشمگیری بهبود یافته است. فناوری مدرن رباتیک همچنین برای چندین تخصص جراحی مانند جراحی مغز و اعصاب (مغز، ستون فقرات و اعصاب محیطی)، اقدامات قلب و ریه، جراحی گوش و گلو و موارد دیگر سازگار شده است.

جراحی با تهاجم حداقلی چیست؟

جراحی رباتیک در شرایطی صورت می گیرد؟ | پزشکت

جراحی با کمک رباتیک با استفاده از یک روش جراحی با حداقل تهاجم انجام می شود. این جراحی به جای ایجاد یک برش بزرگ برای نشان دادن محل جراحی و انجام اقدامات، به برش های بسیار کوچک (معمولاً حدود 1 تا 2 سانتی متر) برای قرار دادن ابزارهای بسیار کوچک نیاز دارد.

جراحی با حداقل تهاجم غیر رباتیک (که به آن جراحی آندوسکوپی یا لاپاراسکوپی نیز گفته می شود) می تواند با استفاده از آندوسکوپ انجام شود. آندوسکوپ یک لوله باریک با دوربین است که از طریق برش های کوچک یا از طریق یک شکاف طبیعی مانند دهان یا بینی وارد می شود. اما در جراحی آندوسکوپی غیر رباتیک، جراح هنگام مشاهده محل جراحی بر روی مانیتور کامپیوتر، مستقیماً ابزارهای کوچک را از طریق کانال (به جای کنترل بازوهای رباتیک) کنترل می کند.

جراحی رباتیک در چه شرایطی انجام نمی شود؟

برخی افراد با شرایط زیر ممکن است کاندید مناسبی برای انجام جراحی رباتیک نباشند، از جمله:

  • برخی از انواع همبودی ها: در شرایطی که بیمار همزمان بیش از یک وضعیت پزشکی داشته باشد ممکن است کاندید مناسبی برای جراحی رباتیک در نظر گرفته نشود.
  • اضافه وزن بیمار: بافت چربی مانع دید جراح در محل جراحی می شود. همه افراد چاق به طور خودکار از جراحی با کمک ربات محروم نمی شوند. این موضوع به آناتومی خاص فرد، نوع عمل و سایر عوامل بستگی دارد.
  • شرایط خاص یا انواع جراحی: بسیاری از بیماری ها را نمی توان از طریق جراحی با کمک ربات انجام داد. یک نمونه از آنها جراحی پلاستیک و ترمیمی است. فناوری خاص مورد نیاز برای انجام روش های جراحی پلاستیک و ترمیمی هنوز راه اندازی نشده است. امروزه، اکثر ابزارهای مورد استفاده در جراحی رباتیک بسیار بزرگ هستند. آنها برای انجام جراحی میکروسکوپی در بافت ظریف در بسیاری از اقدامات ترمیمی طراحی نشده اند. همچنین، بزرگنمایی با استفاده از فناوری کمکی رباتیک به اندازه کافی برای مشاهده کافی بزرگنمایی نمی شود.

اگر در مورد واجد شرایط بودن برای جراحی رباتیک سوالی دارید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. در بسیاری از اوقات بیمارستان یک هیئت پزشکی دارد و در مورد افرادی که صلاحیت جراحی با کمک رباتیک را دارند تصمیم گیری می کند. بنابراین احتمال دارد مدتی باید منتظر بمانید تا متخصصان در مورد وضعیت شما تصمیم گیری کنند.

جراحی رباتیک چه مزیت هایی دارد؟

جراحی با کمک ربات چندین مزیت عمده دارد که عبارتند از:

  • درد و زخم کمتر
  • خستگی کمتر برای جراح
  • خطر کمتر عفونت (در مقایسه با جراحی باز)
  • بهبودی زودتر و بازگشت سریعتر به کارهای روزمره
  • از دست دادن خون کمتر و در نتیجه بیمار کمتر نیاز به تزریق خون نیاز پیدا می کند.
  • از بین بردن لرزش دست جراحان (یک پدیده شایع، به ویژه در طی اقدامات طولانی جراحی)
  • بستری کوتاه تر در بیمارستان و بهبود سریعتر برای بیمار (به دلیل برش های کمتر و سایر عوامل).
  • تجسم بهتر محل جراحی به دلیل بزرگنمایی دوربینی که در صفحه نمایش جراح نمایش داده می شود.
  • مهارت در دستگاه های رباتیک بهبود یافته (در مقایسه با دست جراح) که امکان دسترسی به مکان های دشوار را فراهم می کند.

جراحی رباتیک چه خطراتی دارد؟

جراحی رباتیک در شرایطی صورت می گیرد؟ | پزشکت

جراحی با کمک رباتیک به طور کلی مطمئن در نظر گرفته می شود. اما عواملی وجود دارد که احتمال دارد خطر آسیب در حین جراحی را افزایش دهد. این موارد عبارتند از:

  • آسیب عصبی. آسیب عصبی می تواند به دلیل موقعیتی که بیمار باید در طی برخی از روش ها تحمل کند، رخ دهد.
  • نقص مکانیکی. اگرچه نقص مکانیکی در طی جراحی با کمک ربات نادر است. اما بسیاری از اجزای مکانیکی، از جمله بازوهای رباتیک، ابزار، دوربین و سایر موارد وجود دارد که ممکن است در حین جراحی به طور بالقوه از کار بیفتد.
  • قوس الکتریکی. قوس الکرتیکی می تواند باعث آسیب دیدگی و سوختگی ناخواسته از دستگاه شود. قوس الکتریکی وقتی اتفاق میفتد جریان الکتریکی ابزار در بازوی رباتیک قطع شده و به سمت بافت اطراف هدایت نشود. جدیدترین ربات ها دارای تجهیزات ایمنی هستند که هشدار روشنی را برای جراحان در هنگام استفاده از وسایل، از نظر قوسی نشان می دهند.
  • احتمال خطای انسانی. این خطر زمانی بیشتر است که جراح تجربه کمتری داشته و در انجام جراحی های رباتیک بر منحنی یادگیری تسلط نداشته باشد. بررسی ها نشان داده است که تسلط بر منحنی یادگیری رباتیک می تواند از 20 روش (برای اقدامات زنان، مانند بستن لوله ها) تا 250 روش برای پروستا تکتومی لاپاراسکوپی با کمک رباتیک RALF (برداشتن غده پروستات و بافت های اطراف آن) باشد.

علاوه بر آن خطرات مربوط به هر نوع جراحی، از جمله جراحی با کمک رباتیک، می تواند شامل موارد زیر هم باشد:

  • عفونت
  • خون ریزی
  • مشکلات تنفسی
  • واکنش های آلرژیک به داروها
  • خطرات بیهوشی، مانند ذات الریه (این خطر در هر نوع جراحی وجود دارد).

بررسی خطرات جراحی رباتیک

یک بررسی 14 ساله نشان داد که بیشترین احتمال بروز عوارض جانبی ناشی از اقدامات جراحی با کمک رباتیک، در جراحی های پیچیده قلب و قفسه سینه و همچنین سر و گردن دیده می شود. سوء عملکرد دستگاه و ابزار، هزاران بیمار و تیم های جراحی را با ایجاد عوارض و زمان طولانی مدت، تحت تأثیر قرار داده است.

بررسی دیگری که در سال 2019 منتشر شد، گزارش داد که اکثر حوادث جدی ناشی از جراحی رباتیک شامل پارگی، خونریزی، عوارض ناشی از موقعیت بیمار، حفظ اجسام خارجی و عفونت است.

به خاطر داشته باشید که انواع روش های جراحی، از جمله جراحی سنتی و همچنین انواع جراحی با حداقل تهاجم (مانند جراحی لاپاراسکوپی و جراحی باز) خطراتی را به همراه دارند. برای سنجش صحیح خطرات و مزایای جراحی با کمک ربات، بهتر است که هنگام جراحی به کمک ربات با جراح خود مشورت کنید.

جراحی رباتیک در چه مواردی انجام می شود؟

جراحی رباتیک در شرایطی صورت می گیرد؟ | پزشکت

انواع مختلفی از جراحی وجود دارد که می تواند با استفاده از فناوری رباتیک انجام شود، از جمله:

  • جراحی ارتوپدی مانند تعویض مفصل ران
  • جراحی سر و گردن مانند تومورهای گلو یا زبان، سرطان تیروئید و موارد دیگر
  • جراحی روده بزرگ مانند سرطان روده بزرگ، درمان بیماری کرون و موارد دیگر
  • جراحی قفسه سینه برای شرایط موثر بر ریه ها، مانند تومورهای ریه، یا مری (سرطان مری)
  • جراحی اورولوژی مانند پروستاتکتومی، سنگ کلیه یا سایر اختلالات کلیه، بی اختیاری ادرار، جراحی مثانه
  • جراحی قلب مانند بای پس عروق کرونر، افتادگی دریچه میترال، فیبریلاسیون دهلیزی (ریتم نامنظم قلب) و موارد دیگر
  • جراحی سرطان برای از بین بردن تومورها، به ویژه آنهایی که در نزدیکی اعضای حیاتی بدن مانند رگ های خونی و اعصاب هستند.
  • جراحی عمومی مانند برداشتن کیسه صفرا، بیماری ریفلاکس معده و مری GERD، جراحی بای پس معده و باند معده، جراحی لوزالمعده، تومورهای کبد و موارد دیگر
  • جراحی زنان مانند بستن لوله (یک روش جراحی برای جلوگیری از بارداری)، سرطان تخمدان یا دهانه رحم، کیست تخمدان، فیبروم رحمی (رشد خوش خیم رحم)، برداشتن رحم (برداشتن رحم و تخمدان ها و قسمت های واژن و دهانه رحم)، و بیشتر

اقدامات قبل از جراحی رباتیک کدامند؟

اگر قرار بر این است که تحت جراحی رباتیک قرار بگیرید، بهتر است قبل از آن، اقدامات زیر را در نظر بگیرید:

  • اطلاعات مربوط به روش کار را جمع آوری کنید.
  • در مورد خطر و مزایای جراحی با کمک ربات با جراح خود مشورت کنید.
  • برخی اقدامات (مانند روش های روده بزرگ) مستلزم استفاده از تنقیه یا ملین برای پاکسازی روده قبل از جراحی است.
  • دستورالعمل های جراح قبل از عمل راجع به اینکه چه داروهایی مصرف کند و چه چیزی بخورید و بنوشید (معمولاً حداقل هشت ساعت قبل از جراحی از مصرف مایعات خودداری کنید) را دنبال کنید.
  • به یاد داشته باشید که علاوه بر داروهای تجویز شده، در مورد سایر داروهای بدون نسخه و همچنین گیاهان طبیعی یا مکمل هایی که مصرف می کنید، به پزشک خود اطلاع داده و دستورالعمل های ارائه دهنده خدمات بهداشتی را در مورد زمان مصرف دنبال کنید.
  • توجه داشته باشید که هر نوع دارویی که منجر به کاهش زمان لخته شدن شود مانند آسپرین، کومادین یا پلاویکس می تواند باعث خونریزی حین جراحی گردد. این داروها باید به مدت 10 روز قبل از جراحی قطع شوند.

جراحی رباتیک چگونه انجام می شود؟

جراحی رباتیک در شرایطی صورت می گیرد؟ | پزشکت

مراحل انجام جراحی با کمک ربات ها شامل موارد زیر است:

  • برای از بین بردن هرگونه احساس درد در بیمار، بیهوشی عمومی داده می شود.
  • برش های کوچک (طول تقریبی 1 تا 2 سانتیمتر یا طول 390/0 تا 787 اینچ) توسط جراح ایجاد می شود تا امکان قرار دادن وسایل در بدن را فراهم کند.
  • از یک لوله انعطاف پذیر کوچک و دارای دوربین روشن (که آندوسکوپ نامیده می شود) استفاده می شود تا به جراح امکان مشاهده دید سه بعدی از محل جراحی را بدهد. جراح ابزارهای رباتیک مینیاتوری و دوربین قدرتمند را وارد بدن می کند.
  • سپس جراح در كنسول مجاور (یك كامپیوتر بزرگ) می نشیند تا عمل را انجام دهد. در کنسول، منطقه عمل با وضوح عالی و بسیار بزرگ دیده می شود.
  • با نشستن روی کنسول، جراح کنترل، دست و بازوهای رباتیک de Vinci (متصل به ابزار جراحی) را  به دست می گیرد. یک جراح دیگر به عنوان دستیار در میز عمل قرار دارد تا محل قرارگیری وسایل جراحی را تأیید کند. دستگاه های رباتیک که از مهارت و دامنه حرکتی بالاتری نسبت به انسان برخوردار هستند. به جراح امکان می دهد با موفقیت جراحی های ظریف را در مکان های صعب العبور انجام دهد.
  • اندام هایی که باید برداشته شوند (مانند کیسه صفرا) از طریق یکی از برش های کوچک از بدن خارج می شوند.
  • پس از اتمام روش، برش ها بسته شده و با یک پانسمان کوچک پوشانده می شوند.

بهبودی بعد از جراحی رباتیک چه مدت طول می کشد؟

اگرچه بهبودی پس از جراحی رباتیک معمولاً بسیار کوتاهتر و دردناک تر از جراحی سنتی است. اما احتمال دارد محدودیت هایی در فعالیت و رفع وجود داشته باشد. دستورالعمل های بعد از جراحی می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • احتمال دارد از طرف جراح دستور داده شود که تا زمانی که وی از سرگیری فعالیتهای طبیعی را تأیید نکند، از بلند کردن جسم سنگین یا فشار آوردن خودداری کنید.
  • حداقل یک هفته از رانندگی خودداری کنید. دستورالعمل های جراح خود در مورد داروهای ضد درد یا سایر دستورالعمل های بعد از عمل را دنبال کنید.
  • در صورت تشدید درد (به ویژه اگر با داروی مسکن برطرف نشود) حالت تهوع و استفراغ، خونریزی، قرمزی یا چرک در یکی از محل های جراحی که می تواند نشان دهنده عفونت باشد، به پزشک خود مراجعه کنید.

منبع:

https://www.verywellhealth.com/robotic-surgery-4843262

پزشکت رو در اینستاگرام دنبال کنید

pezeshket@

پزشکت رو در تلگرام دنبال کنید

pezeshket@

مقالات مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مشاوره آنلاین پزشکی در هر ساعت از شبانه روز

در صورت تمایل به نصب اپلیکیشن و دریافت پشتیبانی رایگان فرم زیر را پر کنید تا کارشناسان ما با شما تماس بگیرند.

کد تخفیف جهت دریافت مشاوره: soals

نیاز به راهنمایی دارید؟ شماره همراه خود را وارد کنید.

کد تخفیف جهت دریافت مشاوره:soals