تبخال از علائم تا درمان
ویروس هرپس سیمپلکس که به نام تبخال نیز شناخت می شود، نوعی عفونت است که منجر به بروز بیماری تبخال می شود. تبخال ممکن است در هر جایی از بدن نمایان شود ولی معمولاً بیشترین قسمتی که درگیر این بیماری می شود، دستگاه تناسلی یا دهان است.
به طور کلی 2 نوع ویروس تبخال داریم:
تبخال HSV-1:
این نوع از ویروس علت اصلی بروز تبخال دهانی بوده و به طور کلی مسئول تاول های اطراف دهان و صورت در اثر سرما خوردگی و تب شدید است.
تبخال HSV-2:
نوع دوم این ویروس علت اصلی بروز تبخال های ناحیه تناسلی بوده و به طور کلی بروز تبخال های تناسلی در نتیجه ابتلای فرد به نوع دوم ویروس یعنی HSV-2 است.
علت تبخال
ویروس تبخال از جمله ویروس های مسری است که در نتیجه تماس مستقیم از فردی به فرد دیگر منتقل می شود.
این انتقال در کودکان بسیار سریع تر از بزرگسالان اتفاق مفتد. کافی است کودک با فرد ناقل ویروس HSV-1 تماس داشته باشد تا ویروس به کودک منتقل شود. سپس کودک تا آخر عمر خود را با این ویروس زندگی خواهد کرد.
HSV-1
ویروس HSV-1 می تواند در نتیجه رفتارهای زیر به فرد منتقل شود:
- خوردن از ظرف مشترک
- استفاده از رژ لب مشترک
- بوسیدن
البته تبخال بعد از بروز و ظاهر شدن روی صورت فرد احتمال انتقال بیشتری نسبت به حالت خاموش خود خواهد داشت. برطبق آمار حدود 67 درصد از افراد بالای 49 سال یا جوان تر مبتلا و ناقل خاموش ویروس HSV-1 هستند. ولی ممکن است هیچگاه علائم آن را بروز نداده و دچار تبخال نشده باشند. همچنین احتمال انتقال تبخال تناسلی از فرد مبتلا به HSV-1 نیز وجود دارد. اگر فرد در هنگام سرما خوردگی رابطه جنسی دهانی داشته باشد، تبخال دهانی به تبخال جنسی فرد گیرنده تبدیل خواهد شد.
HSV-2
ویروس HSV-2 از طریق رابطه جنسی با فرد مبتلا به HSV-2 بروز خواهد کرد. برطبق آمار انجمن پوست و مو ایالات متحده آمریکا حدود 20 درصد از جمعیت این کشور مبتلا به ویروس HSV-2 هستند.
نحوه انتقال HSV-2 با HSV-1 متفاوت بوده و تنها در صورتی ویروس HSV-2 از فرد بیمار به فرد سالم منتقل می شود که فرد انتقال دهنده در آن لحظه مبتلا به تبخال باشد. این در حالی است که برای انتقال ویروس HSV-1 نیازی نیست که فرد حتماً مبتلا به تبخال بوده یا علائمی داشته باشد، این ویروس با تماس هم می تواند منتقل شود.
عوامل خطر تبخال
هر کسی در هر سنی ممکن است به ویروس تبخال مبتلا شود. ولی ابتلای فرد کاملاً وابسته به تماس او با فرد ناقل خواهد داشت. در انتقال HSV از طریق تماس جنسی، افرادی که سکس محافظت شده با کاندوم یا وسایل دیگر ندارند. احتمال ابتلای شان به انواع تبخال تا حد زیادی افزایش خواهد یافت.
در صورت وجود موارد زیر احتمال بروز HSV-2 در فرد تا حد قابل توجهی افزایش خواهد یافت:
- داشتن رابطه جنسی با چندین شریک جنسی
- داشتن رابطه جنسی در سنین پایین
- زن بودن
- مبتلا بودن به عفونت جنسی دیگر
- داشتن سیستم ایمنی ضعیف
در صورتی که زن بارداری در زمان تولد دچار تبخال شود، هر دو نوع ویروس HSV ممکن است به کودک تازه متولد شده منتقل شده و او را در معرض عوارض بسیاری قرار دهد.
علائم تبخال
این نکته بسیار مهم است که بدانید فرد مبتلا به انواع ویروس های تبخال ممکن است هیچ گونه علائم خاصی نداشته باشد و اصلاً نشان ندهد که دچار این بیماری شده است. اما با این حال به خاطر مسری بودن تبخال، باز هم احتمال انتقال این بیماری توسط او به دیگران بسیار زیاد است.
بعضی از علائمی که در نتیجه ابتلای فرد به ویروس تبخال ممکن است بروز کند:
- بروز تاول ها و زخم (در ناحیه دهان یا ناحیه تناسلی)
- درد در هنگام ادرار (تبخال تناسلی)
- خارش
گاهی اوقات فرد ممکن است علائمی شبیه به سرماخوردگی یا آنفولانزا داشته باشد.
این علائم شامل موارد زیر می شود:
- تب
- التهاب غدد لنفاوی
- خستگی
- سردرد
- بی اشتهایی و بی میلی به غذا
حتی ویروس HSV ممکن است به چشم ها منتقل شده و فرد دچار کراتیت هرپس شود.
بروز این نوع از تبخال باعث ایجاد درد در چشم، ترشح و احساس ناخوشایند در داخل چشم ها شود.
تشخیص تبخال
این نوع از ویروس را می توان با معاینه فرد تشخیص داد. برای تشخیص پزشک در مورد علائم سؤالاتی پرسیده و بدن فرد را برای مشاهده علائم مورد بررسی قرار خواهد داد.
همچنین احتمالاً پزشک آزمایش HSV برای فرد تجویز کند که به این آزمایش کشت تبخال نیز می گویند. این آزمایش به تشخیص تبخال دهانی و تناسلی کمک خواهد کرد. برای انجام تست پزشک قسمتی از مایع داخل تاول را با استفاده از گوش پاک کن جمع کرده و به آزمایشگاه ارسال می کند.
آزمایش خون برای آنتی بادی های HSV-1 و HSV-2 نیز می تواند به تشخیص دقیق تر این نوع عفونت کمک کند. این مورد زمانی که فرد هیچگونه علائم ظاهری مثل زخم و تاول نداشته باشد به کمک آمده و به تشخیص تبخال کمک خواهد کرد.
درمان تبخال
در حال حاضر درمان قطعی برای بیماری تبخال وجود ندارد.
درمان های موجود معمولاً بر روی از بین بردن تاول ها و زخم ها تمرکز می کند.
معمولاً تاول ها بدون هیچ گونه درمان خاصی بهبود یافته و درمان می شوند. با این حال پزشک در صورت تشخیص ممکن است یک یا چند مورد از داروهای آنتی ویروس را برای فرد مبتلا به تبخال تجویز کند. این درمان های دارویی به بهبود فرد مبتلا به ویروس کمک زیادی کرده و احتمال انتقال آن به افراد دیگر را تا حد زیادی کاهش خواهد داد. ناگفته نماند که مصرف چنین داروهایی احتمال بروز مجدد و شدت آن را تا حد زیادی کمتر خواهد کرد. این داروها ممکن است به شکل قرص های (دهانی) یا حتی کرم موضعی برای فرد تجویز شود. گاهی اوقات که تبخال شدیدتر باشد، ممکن است پزشک انواع داروهای تزریقی را نیز برای فرد بیمار تجویز نماید.
پیش آگهی تبخال
افرادی که مبتلا به ویروس HSV هستند باید مابقی زندگی شان را با این ویروس ادامه دهند. حتی اگر این ویروس به صورت ظاهری خودش را نشان نداده و هیچ علائمی نداشته باشد باز هم دلیلی بر درمان فرد نبوده و ویروس به زندگی اش در داخل سلول های عصبی فرد بیمار ادامه خواهد داد. بعضی از افراد مبتلا به ویروس تبخال ممکن است در طول زندگی شان به طور منظم دچار بروز تبخال ها بشوند و عده ای دیگر ممکن است فقط یک بار ویروس در دهانشان ظاهر شده و دیگر برای همیشه در داخل بدن خاموش بماند.
حتی در صورت خاموش شدن ویروس تبخال محرک های زیر می تواند باعث بیدار شدن و بروز مجدد تبخال شود:
- استرس
- دوره های قاعدگی
- تب و بیماری
- سوختگی یا قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید
بسیاری معتقدند که با گذشت زمان و بالا رفتن سن فرد مبتلا، از شدت ویروس کاسته شده و به اصطلاح ویروس ضعیف تر می شود. علت این گفته به خاطر تولید و ترشح آنتی بادی ها توسط بدن فرد مبتلا به تبخال است. اگر فرد سالمی دچار بیماری تبخال شود معمولاً شاهد عوارض خاصی نخواهد بود.
پیشگیری تبخال
با وجود اینکه درمان خاصی برای ویروس تبخال وجود ندارد با این حال با اقدامات و مراقبت های خاصی می توان جلوی انتقال این بیماری به افراد دیگر را گرفت.
اگر متوجه بروز تبخال HSV-1 در دهان تان شدید، حتماً موارد زیر را رعایت کنید:
- از تماس فیزیکی مستقیم با دیگر افراد خودداری کنید.
- وسایل شخصی خودتان مثل حوله، ظرف، فنجان، لوازم آرایش، رژ لب، لباس یا مسواک خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.
- از بوسیدن، داشتن رابطه جنسی دهانی یا دیگر فعالیت های جنسی در حین بروز علائم تبخال جلوگیری کنید.
- در طول روز دستهای خود را به خوبی شسته و با استفاده از گوش پاک کن دارو های تجویز شده توسط پزشکتان را روی محل تاول ها بمالید.
افراد مبتلا به ویروس HSV-2 باید از داشتن هرگونه فعالیت جنسی در حین بروز و ظاهر شدن علائم تبخال بپرهیزند.
در صورتی که فرد علائمی ندارد اما بدون شک مبتلا به ویروس تبخال است، حتماً باید در حین رابطه جنسی از کاندوم استفاده کند. هرچند که استفاده از کاندوم احتمال ابتلا به ویروس تناسلی را کاهش نمی دهد ولی می تواند تا حد زیادی از انتقال آن توسط فرد ناقل به فرد سالم جلوگیری کند. زنان بارداری که مبتلا به ویروس تبخال هستند می توانند با مصرف داروهایی خاص از انتقال این بیماری به کودکان تازه متولد شده شان جلوگیری کنند.
تفاوت بین تبخال دهانی و تناسلی
ساده ترین تعریفی که می توان داشت این است که تبخال دهانی به علت ویروس HSV-1 بوده و تبخال تناسلی به علت ورود ویروس HSV-2 به بدن فرد منتقل می شود.
ویروس HSV-2 تناسلی باید بروز تاول های تناسلی، تورم غدد لنفاوی ، بدن درد و تب می شود.
ویروس HSV-2 ممکن است باعث تاول در ناحیه صورت هم بشود ولی تبخال در ناحیه تناسلی رایج تر است.
هر دو نوع تبخال می تواند باعث بروز خارش، سوختگی یا احساس سوزش و سوزن سوزن شدن شود.
پرسش:
در مورد داشتن رابطه جنسی با تبخال از چه مسائلی باید آگاهی داشت؟
آیا نکاتی برای داشتن رابطه جنسی با تبخال وجود دارد؟
پاسخ:
باید بدانید که ویروس تبخال حتی بدون داشتن علائم ظاهری مثل زخم یا تاول در فرد هم می تواند به فرد دیگری منتقل شود. در نتیجه احتیاط برای داشتن رابطه جنسی حرف اول را می زند. بعضی از افراد ممکن است به صورت روزانه از قرص پروفیلاکتیک (داروی پیشگیری کننده ضد انتشار ویروس خوراکی) برای کاهش احتمال انتقال استفاده کنند.
با این حال تبخال ممکن است از طریق پوست، انگشت ها، لب ها و دیگر قسمت ها به فرد دیگری انتقال یابد. با توجه به نوع رابطه جنسی، تبخال ممکن است از طریق لب های فرد دچار تبخال به واژن یا باسن فرد سالم منتقل شده و او را نیز به ویروس تبخال دچار کند. داشتن صداقت بین 2 شریک جنسی حرف اول را می زند، در نتیجه باید در مورد این مسائل در همان ابتدای رابطه صحبت کرده و مبتلا بودن فرد به تبخال برای فرد دیگر بازگو شود.
منبع: https://www.healthline.com/health/herpes-simplex
[advisers limit=5 skill=”21″]
آخرین دیدگاه‌ها