صدای شکمی یا روده ای به صداهایی گفته می شود که به طور معمول در هنگام هضم غذا در روده های کوچک و بزرگ ایجاد می شوند، آنها با صداهای توخالی مشخص می شوند که می تواند شبیه صدای آب در حال حرکت از طریق لوله ها باشند. بروز صداهای شکمی اغلب یک حالت طبیعی است. علت صدای شکم مکرر و غیرمعمول بلند احتمال دارد نشان دهنده یک بیماری زمینه ای در سیستم گوارش باشد.
علائم همراه صداهای شکمی
صداهای شکمی به تنهایی معمولاً جای نگرانی ندارند. با این حال، وجود سایر علائم همراه با صدا می تواند نشان دهنده یک بیماری زمینه ای باشد. این علائم احتمال دارد شامل موارد زیر باشد:
- تب
- یبوست
- استفراغ
- گاز و نفخ
- حالت تهوع
- اسهال مکرر
- مدفوع خونی
- احساس سیری
- لاغری ناخواسته و ناگهانی
- سوزش معده که به دارو های بدون نسخه پاسخ نمی دهد.
در صورت مشاهده هر یک از این علائم یا درد شکم با پزشک خود تماس بگیرید. مراقبت های پزشکی سریع می تواند کمک کند تا از عوارض جدی پیشگیری کنید.
علل صداهای شکمی
صداهای شکمی به احتمال زیاد به حرکت غذا، مایعات، آب گوارشی و هوا از طریق روده مربوط می شود.
تجزیه غذا در روده، احتمال دارد با قار و قور شکم همراه باشد. دیواره های دستگاه گوارش بیشتر از عضله تشکیل شده است. هنگام غذا خوردن، دیواره ها جمع می شوند و غذا را از طریق روده فشرده می کنند تا بهتر و راحت تر هضم شود. این فرآیند پریستالتیس نامیده می شود. Peristalsis به طور کلی مسئول صداهای شکمی است که بعد از خوردن غذا می شنوید. این می تواند چندین ساعت پس از غذا خوردن و حتی شب، هنگام تلاش برای خوابیدن رخ دهد.
گرسنگی
حتی اگر در ساعات گذشته هیچ غذایی مصرف نشده باشد، بدن به طور منظم فرآیند پرستالیست را انجام می دهد. معده و روده همچنین اسید و آنزیم آزاد می کنند تا برای خوردن غذا آماده شوند. قار و قور می تواند هر بار تا 20 دقیقه ادامه داشته باشد و احتمال دارد هر ساعت تکرار شود تا مواد غذایی مصرف شود.
گاهی اوقات، قار و قور معده می تواند با یک مسئله پزشکی زمینه ای مرتبط باشد، به خصوص اگر با علائم دیگری مانند درد، یبوست یا اسهال همراه باشد.
مواردی که می توانند باعث قار و قور معده شوند، عبارتند از:
- انسداد روده
- حساسیت غذایی
- عدم تحمل غذایی
- عفونت های دستگاه گوارش
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
گرسنگی همچنین می تواند باعث ایجاد صداهای شکمی شود. طبق مقاله منتشر شده توسط کلینیک های غدد درون ریز و متابولیسم در آمریکای شمالی، هنگامی که گرسنه هستید، مواد هورمون مانند در مغز میل به غذا خوردن را فعال کرده، و سپس سیگنال هایی را به روده و معده ارسال می کند. در نتیجه، عضلات سیستم گوارش منقبض شده و باعث ایجاد این صداها می شوند.
انواع صداهای شکمی
اصوات شکمی به صورت طبیعی، کم تحرک یا بیش فعال طبقه بندی می شوند. صداهای روده ای کم تحرک یا کاهش یافته اغلب نشان دهنده کند شدن فعالیت روده است. از طرف دیگر، صداهای بیش فعال روده، صداهای بلندتری هستند که به افزایش فعالیت روده مربوط و توسط دیگران شنیده و اغلب بعد از خوردن غذا یا اسهال ایجاد می شوند.
در حالی که صداهای روده ای بیش فعال، گاه به گاه طبیعی است، اما در صورت تکرار و وجود علائم غیرطبیعی دیگر همراه با آن می تواند نشان دهنده یک مشکل پزشکی باشد.
بیشتر صداهایی که در روده می شنوید به دلیل هضم طبیعی است، اما صداهای شکمی با علائم همراه احتمال دارد به دلیل بیماری زمینه ای جدی تر یا استفاده از داروهای خاص باشد.
انواع صداهای روده ای احتمال دارد به این موارد نسبت داده شود:
- فتق
- تومور
- ضربه
- انسداد روده
- استفاده از ملین
- عفونت در دستگاه گوارش
- لخته خون یا جریان کم خون
- سطح غیر طبیعی پتاسیم خون
- سطح غیر طبیعی کلسیم خون
- کاهش موقتی حرکت روده یا ایلئوس
علل صداهای بیش فعال روده عبارتند از:
- حساسیت غذایی
- زخم خونریزی دهنده
- خونریزی در دستگاه گوارش
- بیماری التهابی روده، به ویژه بیماری کرون
- عفونت هایی که منجر به التهاب یا اسهال می شوند.
دلایل صداهای شکمی بیش فعالی یا فقدان صدای روده عبارتند از:
- آسیب تابش
- زخم سوراخ
- جراحی شکم
- بیهوشی عمومی
- آسیب به روده ها
- داروهای خاصی مانند کدئین
- انسداد جزئی یا کامل روده ها
- عفونت حفره شکم یا پریتونیت
تشخیص صداهای شکمی
اگر صداهای غیرطبیعی شکم با علائم دیگری بروز کند، پزشک چندین آزمایش برای تشخیص علت اصلی انجام می دهد. پزشک احتمال دارد با بررسی سابقه پزشکی و پرسیدن چند سوال در مورد فراوانی و شدت علائم تشخیص علل قار و قور شکم را شروع کند. آنها همچنین برای گوش دادن به هرگونه صداهای غیرطبیعی روده، از استوتوسکوپ استفاده می کنند. این مرحله را سمع می نامند. انسداد روده معمولاً صداهای بسیار بلند و با شدت بالا تولید می کند. این صداها اغلب بدون استفاده از استتوسکوپ شنیده می شوند.
پزشک همچنین احتمال دارد برخی آزمایشات زیر را تجویز کند:
- از سی تی اسکن برای گرفتن عکس های اشعه ایکس از ناحیه شکم استفاده می شود.
- از آزمایشات خون برای رد عفونت، التهاب یا آسیب به اعضای بدن استفاده می شود.
- آندوسکوپی یک تست است که از یک دوربین متصل به یک لوله کوچک انعطاف پذیر برای ضبط تصاویر در معده یا روده استفاده می شود.
درمان صدای شکمی
درمان به علت علائم بستگی دارد. صداهای طبیعی روده به هیچ درمانی نیاز ندارند. شاید بهتر باشد مصرف غذاهایی که منجر به بروز نفخ و گاز شکمی می شوند، را کاهش دهید، از جمله:
- لوبیا
- میوه ها
- نوشیدنی های گازدار
- محصولات غلات کامل
- شیرین کننده های مصنوعی
- برخی از سبزیجات مانند کلم، کلم بروکسل، و کلم بروکلی
در صورت ابتلا به عدم تحمل لاکتوز از مصرف لبنیات خودداری کنید.
بلعیدن هوا با خوردن خیلی سریع، نوشیدن از طریق نی یا آدامس نیز می تواند منجر به هوای اضافی در دستگاه گوارش شود.
پروبیوتیک ها احتمال دارد در دفع صدای روده، فقط در افرادی که سندرم روده تحریک پذیر دارند، مفید باشند.
به یاد داشته باشید که بیشتر این صداها فقط توسط شما شنیده می شوند. اکثر افراد دیگر از آنها بی اطلاع هستند و یا توجه ندارند.
صداهای شکمی و فوریت های پزشکی
اگر نشانه هایی از علائم جدی مانند خونریزی، آسیب روده یا انسداد شدید دارید، باید برای معالجه در بیمارستان بستری شوید. در بیمارستان شاید لوله ای از طریق دهان یا بینی، در معده یا روده قرار می گیرد تا آنها تخلیه شوند. پس از آن معمولاً قادر به خوردن یا نوشیدن چیز دیگری نخواهید بود تا روده ها بتوانند استراحت کنند.
برای برخی از افراد دریافت مایعات از طریق ورید و استراحت به سیستم روده برای درمان مشکل، کافی است. افراد دیگر احتمال دارد نیاز به جراحی داشته باشند. به عنوان مثال، اگر در روده دچار عفونت یا صدمه جدی شده باشید و یا اینکه روده کاملاً مسدود شده باشد، احتمال دارد برای اصلاح مشکل و درمان هرگونه آسیب، به عمل جراحی نیاز داشته باشید.
داروها برای برخی بیماری های گوارشی مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو در دسترس هستند. اگر یکی از این موارد تشخیص داده شود، پزشک احتمال دارد دارو تجویز کند.
پیش اگهی صداهای شکمی
پیش آگهی صداهای شکمی به شدت مشکل بستگی دارد. بیشتر اوقات، صداهای موجود در سیستم هضم، طبیعی هستند و نباید جای نگرانی داشته باشند. اگر صدای شکم غیرمعمول به نظر می رسد یا با علائم دیگری همراه است، بلافاصله به دنبال مراقبت های پزشکی باشید تا خطر عوارض را کاهش دهد.
در موارد نادر و در صورت عدم درمان، عوارض خاصی می تواند خطرناک و جدی باشد. اگر انسداد خون بخشی از روده را قطع کند، انسداد می تواند منجر به مرگ بافت شود. هر گونه پارگی در معده یا دیواره روده منجر به عفونت در حفره شکم می شود که می تواند کشنده باشد.
سایر شرایط و بیماری ها مانند تومورها یا بیماری کرون احتمال دارد به درمان و نظارت طولانی مدت نیاز داشته باشند.
راه های برای پیشگیری از قار و قور شکمی وجود دارد. علاوه بر استفاده از درمان های خانگی برای بسیاری از افرادی که با این مشکل روبرو هستند، وجود دارد.
سخن آخر
قار و قور معده یا بوربوریگمی، یک پدیده طبیعی است که هرکسی ممکن است آن را تجربه کند و با گرسنگی، هضم آهسته یا ناقص یا مصرف بعضی از غذاها همراه است. این صداهای قار و قور و خروش همیشه از معده خارج نمی شوند، ممکن است از روده کوچک در امتداد دستگاه گوارش نیز ناشی شود.
غرغر معده می تواند برای کمک به هضم غذا یا نشانه گرسنگی باشد. دلایل زیادی برای ایجاد غرغر معده وجود دارد.
وقتی غذا به روده کوچک می رسد، بدن آنزیم هایی را آزاد می کند تا به تجزیه مواد غذایی کمک کرده و جذب مواد مغذی را تسهیل کند. Peristalsis یک سری انقباضات عضلانی موج مانند است که برای جابجایی غذا در امتداد دستگاه گوارش رخ می دهد. این فعالیت ها، که شامل حرکت گاز و غذاها می شوند، به صدای غرغر و غرغر بوربوریگمی کمک می کنند.
حقایق سریع در مورد قار و قور معده:
- قار و قور معده بخشی طبیعی از هضم غذا است.
- قار و قور معده هنگام عبور غذا، مایعات و گاز از معده و روده کوچک رخ می دهد.
- از جمله دلایل آن گرسنگی، هضم ناقص غذا یا سوء هاضمه است.
آخرین دیدگاه‌ها