زبان در مورد سلامتی بدن چه می گوید؟

زبان و سلامتی بدن دو واژه همراه می باشند. وضعیت زبان می تواند نشان دهنده سلامتی یا بیماری جسمی شما باشد. شاید از خود پرسیده اید که چرا پزشک یا دندانپزشک به طور منظم در معاینات روتین می خواهد زبان شما را بررسی کند؟ واقعیت این است که زبان سلامتی کلی و بیماری های جسمی را به روشی منعکس می کند که ممکن است متوجه آنها نشود. به طور کلی بعد از لثه، زبان شایع ترین محل نگهداری بیماری در دهان است. با این حال، زبان یکی از اندام هایی که است که حتی از تمیز کردن معمولی آن چشم پوشی می کنیم.

صافی غیر طبیعی در زبان

یک زبان عادی در سطح خود دارای ساختارهای ریز مو مانند (پاپیل) است که باعث خشن شدن آن می شود؛ اما داشتن زبان صاف (کاملاً یا به صورت تکه ای) بدون زبری غیر طبیعی است. به این حالت گلوسیت آتروفیک گفته می شود.

زبان صاف ممکن است با درد، حساسیت به لمس و احساس سوزش نیز همراه باشد. گلوسیت آتروفیک معمولاً با نوعی کمبود تغذیه ای همراه است.

در مطالعه ای که در سال 2012 روی 176 بیمار مبتلا به گلوسیت آتروفیک انجام شد، 38 نفر در معرض خطر ابتلا به بیماری های رگ های خونی، 47 نفر دچار کمبود آهن، 39 نفر با کمبود هموگلوبین، 13 نفر با کمبود ویتامین B12 و 3 نفر با کمبود اسید فولیک بودند.

لیکن پلان دهانی

لیکن پلان دهانی از خطوط سفید در بالای زبان تشکیل شده است. این وضعیت ممکن است شبیه توری باشد. گرچه تشخیص علت اصلی این بیماری مهم است، لیکن پلان دهانی معمولاً خود به خود و بدون درمان از بین می رود.

زبان قرمز روشن یا توت فرنگی و وضعیت سلامتی بدن

زبان یک فرد سالم معمولاً صورتی رنگ است. هنگامی که زبان رنگ قرمز روشن تری به خود می گیرد، می تواند نشانه شرایط مختلفی مانند کم خونی، بیماری کاوازاکی و تب مخملک باشد. زبان قرمز روشن می تواند نشانه کمبود ویتامین B12 باشد. بدن برای ساختن گلبول های قرمز به ویتامین B12 نیاز دارد. کمبود آن می تواند باعث خستگی و کم خونی شود.

بر اساس مطالعه ای که در سال 2009 در ژورنال انجمن دندانپزشکی کانادا منتشر شد، یک زبان قرمز روشن که در ابتدا به صورت لکه ها یا لکه های قرمز ظاهر می شود، به عنوان یکی از اصلی ترین علائم جسمی در فردی تشخیص داده می شود که دچار کم خونی است. زبان قرمز توت فرنگی یکی از رایج ترین علائم بیماری کاوازاکی است. بیماری کاوازاکی باعث التهاب رگ های خونی معمولاً در افراد زیر 5 سال می شود.

زبان قرمز توت فرنگی نیز یکی از علائم رایج تب مخملک است، یک بیماری باکتریایی که می تواند همه را درگیر کند اما بیشتر در کودکان 5 تا 12 ساله دیده می شود.

بر اساس مطالعه ای که در سال 2007 در ژورنال عفونت منتشر شد، از 45 بیمار مبتلا به تب مخملک، 30 نفر زبان قرمز توت فرنگی را به عنوان یک علامت شایع گزارش کردند.

لایه خامه ای سفید روی زبان

یک پوشش سفید و پنیر مانند روی زبان که معمولاً لکه های پوستی روی آن ایجاد می شود و ممکن است با ضایعات همراه باشد، یکی از رایج ترین علائم کاندیدیازیس دهان، عفونت مخمری دهان است.

این بیماری معمولاً در سالمندلن، نوزادان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف رخ می دهد.

این عفونت در نتیجه رشد بیش از حد مخمر روی زبان ایجاد می شود که معمولاً به دلیل داروهای خاص (مانند قرص های ضد بارداری و آنتی بیوتیک ها)، چاقی یا بیماری هایی مانند سیستم ایمنی ضعیف، پسوریازیس و دیابت ایجاد می شود.

کاندیدیازیس دهانی در صورت درمان صحیح، مدت زیادی دوام نمی آورد. با این حال، می تواند برای سالها نیز ادامه داشته باشد. کاندیدیازیس دهان مزمن می تواند نشان دهنده یک بیماری جدی مانند HIV یا سرطان خون باشد.

لایه زرد رنگ بر روی زبان

یک لایه زرد روی زبان شما به سادگی می تواند در نتیجه گرم شدن بیش از حد بدن یا عفونت باکتریایی باشد.

• طبق طب سنتی چینی، یک پوشش زرد روی زبان قرمز نشان دهنده گرمای بیش از حد بدن است.
• طبق طب غربی، یک پوشش ضخیم و زرد روی زبان می تواند نشان دهنده فعالیت باکتریایی بیش از حد باشد. بهداشت ضعیف دهان، تنفس بیش از حد دهانی و تب از دلایل شایع اضافه بار باکتری در پاپیل ها است.

در حالی که یک پوشش ضخیم و زرد رنگ روی زبان معمولاً بی ضرر است و با رعایت بهداشت صحیح دهان قابل درمان است، اما می تواند نشانه وجود یک بیماری هم باشد.

بررسی ها نشان داده است که لایه زرد رنگ روی زبان می تواند پیش بینی کننده سکته مغزی در برخی از بیماران قلبی است.

بر اساس این بررسی از 378 بیمار سکته مغزی، پوشش زرد ضخیم و چرب یکی از علائم شایع در 214 نفر از آنها بود.

احساس سوزش بر روی زبان و وضعیت سلامتی

اگر احساس سوزش دائمی در دهان خود، به ویژه بر روی زبان خود دارید، بدون اینکه مواد غذایی داغی خورده باشید، احتمالاً از آنچه پزشکان سندرم سوزش دهان می نامند رنج می برید.

سایر علائم سندرم سوزش دهان شامل سوزن سوزن شدن، خشکی دهان و درک کلی تغییر در طعم است. سوزش دهان معمولاً علامت یک بیماری زمینه ای است.

بر اساس مطالعه ای که در سال 2013 در مجله بین المللی پزشکی پیشگیری منتشر شد، سندرم سوزش دهان یکی از شایع ترین و ناراحت کننده ترین علائم دهانی یائسگی است.

زبان سیاه و مودار

یک زبان سیاه و مودار ممکن است نگران کننده باشد، اما مطمئن باشید این یک بیماری بی خطر است. با این حال زبان سیاه و مودار می تواند نشان دهنده سیگار کشیدن بیش از حد و بهداشت نامناسب دهان و دندان باشد.

آلوده شدن پاپیلاها با توتون و تنباکو سیگار می تواند باعث سیاه شدن زبان شود. علت دیگر زبان سیاه و مودار، عدم سایش در سطح فوقانی زبان است. این وضعیت معمولاً برای افرادی اتفاق میفتد که زیاد غذاهای «نرم» را می خورند که باعث تحریک و خراشیدن سطح زبان نمی شوند. در این شرایط پروتئینی به نام کراتین در سطح زبان تجمع پیدا می کند. کراتین همان پروتئینی است که باعث رشد موهای سر شما می شود.

زبان شما ممکن است زرد تیره، قهوه ای یا سیاه به نظر برسد. در این وضعیت احتمال دارد پاپیل ها تکثیر شده و ظاهر “مویی” بر روی زبان ایجاد شود.

سیاه شدن زبان ممکن است از موارد زیر ایجاد شود:

• دیابت
• مصرف آنتی بیوتیک
• درمان های شیمی درمانی
• بهداشت دهان و دندان ضعیف

زخم شدن زبان و وضعیت سلامتی بدن

زخم های کوچک، دردناک زبان یا دهان که به آن زخم دهانی گفته می شود، معمولاً در سطح داخلی گونه ها ایجاد شده اما ممکن است در قسمت زیرین زبان نیز ظاهر شوند. به طور معمول، یک زخم در اثر مصرف چیزی درشت و تیز یا گزش ناگهانی زبان ایجاد می شود.

با این حال، زخمهایی که در اثر این حوادث ایجاد نشوند و بیش از دو هفته ادامه داشته باشند، ممکن است بیانگر استرس، اضطراب یا عدم تعادل هورمونی باشند.

شکاف زبان و وضعیت سلامتی بدن

شکاف ها را می توان به صورت جوش یا ترک هایی که در سطح زبان ایجاد می شوند، توصیف کرد. آنها معمولاً بدون درد هستند، اگرچه برخی از افراد ممکن است احساس سوزش کنند.

شکاف زبان، یک بیماری شایع است که بیشتر در سنین بالاتر رخ می دهد و ممکن است با افزایش سن تشدید شود.

شکاف های دهانی می توانند نشان دهنده یک بیماری زمینه ای باشد. شکاف زبان یک علائم رایج در حدود 6 تا 20 درصد از بیماران مبتلا به پسوریازیس، یک اختلال پوستی خود ایمنی است. بررسی ها نشان داده که زبان شکاف دار شایع ترین علامت دهانی در افراد مبتلا به پسوریازیس است.

بنفش شدن زبان و وضعیت سلامتی بدن

زبان بنفش نشان دهنده گردش خون کم و اختلال در جریان خون زبان است. بررسی ها نشان می دهد افراد با زبان بنفش، گردش خون ضعیف تری دارند. این وضعیت می تواند بیشتر نشان دهنده گردش خون ضعیف بدن، افزایش وزن، بیماری شریان، لخته شدن خون و دیابت، از جمله سایر شرایط باشد.

برجستگی های بدون درد روی زبان و وضعیت سلامتی

برآمدگی بدون درد که در کنار زبان ظاهر شده و طی دو هفته یا کمتر از بین می رود معمولا نگران کننده نیستند. با این حال، اگر بیش از دو هفته ادامه یابد، می تواند نشانه اولیه سرطان دهان باشد.

این برجستگی ها به احتمال زیاد کوچک بوده و یا سفید یا قرمز رنگ است. حتی نی تواند منجر به اختلال در بلع شود.

بر اساس مطالعه ای که در سال 2011 در مجله دندانپزشکی استرالیا منتشر شد، اریتوپلاکیا (یک لکه قرمز یا برجستگی کمی برجسته) یکی از علائم سرطان دهان است که می تواند در سطح زبان ایجاد شود و یا با برجستگی سفید همراه باشد یا نباشد.

اگر سیگاری عادی هستید، باید به این علامت توجه کنید. بر اساس انستیتوی تحقیقات تحقیقات دندانپزشکی و جمجمه ای ملی، اگرچه احتمال بروز برجستگی های قرمز از برجستگی های سفید کمتر است، اما رنگ قرمز خطر بیشتری برای سرطانی شدن دارند.

لکوپلاکیا

لکوپلاکیا از لکه های سفید ضخیم در دهان و زبان تشکیل شده است. بر خلاف قارچ عامل برفک دهان، لکوپلاکیا به دلیل رشد بیش از حد سلول در دهان شما ایجاد می شود.

یک دندانپزشک معمولاً لوکوپلاکی را تشخیص می دهد. برخی موارد خوش خیم هستند، در حالی که موارد دیگر می توانند منجر به سرطان شوند.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

به عنوان یک قانون خوب، در صورت مشاهده تغییرات قابل توجهی در رنگ زبان، به پزشک خود مراجعه کنید، به خصوص اگر این تغییرات بیش از 2 هفته طول بکشد.

همچنین اگر درد، تورم یا توده های زبانی دارید با پزشک خود تماس بگیرید. هرگونه مشکل زبانی و علل اصلی آن هر چه زودتر تشخیص داده شود، سریعتر می توانید وضعیت خود را درمان کنید.

همچنین درمان سرطان دهان در اسرع وقت مهم است. سالی دو بار به دندانپزشک خود مراجعه کنید و اگر سابقه استفاده از دخانیات را دارید به آنها اطلاع دهید. مصرف دخانیات یکی از علل شایع یا سرطان های دهان و گلو است.