انکولوژی یا سرطان شناسی یا oncology، رشته پزشکی است که با تشخیص، درمان، پیشگیری و تشخیص به موقع سرطان سروکار دارد. سرطان شناسان به نوبه خود پزشكانی هستند كه افراد مبتلا به سرطان را معالجه می كنند. در حال حاضر سرطان دومین علت اصلی مرگ و میر در ایالات متحده است. خوشبختانه، درمان ها بهبود می یابند، و درک سرطان در سطح مولکولی منجر به بهبود بقا نیز شده است. ما در این مقاله انواع متخصصان آنکولوژی، علائم شایع (و غیر معمول) و چگونگی تشخیص و درمان را بررسی خواهیم کرد.
در حالی که اصطلاح “Onco” به معنی توده است، و “logy” به معنای مطالعه است، اما همه سرطان ها باعث ایجاد توده نمی شوند. صدها نوع سرطان وجود دارد که ممکن است از سلول های اپیتلیال (مانند مجاری پستان و مجاری تنفسی در ریه ها)، بافت همبند (مانند سارکوم) یا سلول های خونی (مانند لوسمی ها و لنفوم ها) ناشی شود.
حتی سرطان هایی که در یک بافت (مثلاً ریه ها) بوجود می آیند در سطح مولکولی متفاوت هستند، به طوری که هیچ دو سرطانی شبیه هم نیستند. برخلاف شرایط خوش خیم یا تومورها، فاکتورهای مختلفی وجود دارد که سلول غیر سرطانی را به سلول سرطانی تبدیل می کند.
مطالعه بیشتر: شایع ترین سرطان ها کدامند؟
سرطان چیست؟
سرطان در اثر رشد و تولید مثل غیرمجاز سلول ایجاد می شود که با یک سری جهش در سلول طبیعی آغاز خواهد شد. نشانه های مشخصی از سرطان وجود دارد که آن را از شرایط خوش خیم متمایز می کند.
سلول های سرطانی اغلب فاقد مواد چسبنده ای هستند که به عنوان مولکول چسبندگی شناخته می شوند و سلول ها را در محل خود نگه می دارند. این اجازه می دهد تا سلول ها به مناطق دیگر بدن انتشار (متاستاز) یابند. در واقع متاستاز تومورهایی هستند که عامل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان (حداقل تومورهای جامد) محسوب می شوند.
در حال حاضر سرطان به عنوان دومین علت اصلی مرگ و میر است. این تصور وجود دارد که تقریباً از هر 2 مرد 1 و از هر 3 زن 1 در طول زندگی خود به سرطان مبتلا خواهد شد. میزان بقا در حال بهبود است، با این وجود هر چه افراد بیشتری مبتلا به سرطان هستند، شیوع بازماندگان سرطان (و نیاز به مراقبت از آنکولوژی) افزایش می یابد.
متخصصان آنکولوژی یا انکولوژیست ها
انواع مختلفی از سرطان و همچنین متخصصان آنکولوژی وجود دارد که این بیماری را درمان می کنند. سه نوع اصلی از آنکولوژیست یا پزشک وجود دارد که افراد مبتلا به سرطان را درمان می کنند. این شامل:
سرطان شناسان پزشکی. سرطان شناسان پزشکی افراد را با داروهایی مانند شیمی درمانی، درمان هدفمند، هورمون درمانی و ایمونوتراپی درمان می کنند.
انکولوژیست های جراحی. آنها جراحی هایی را برای از بین بردن تومورهای بدخیم انجام می دهند.
انکولوژیست های پرتوی. انکولوژیست های پرتوی از اشعه برای درمان سرطان استفاده می کنند.
متخصصان آنکولوژی / هماتولوژیست ها نه تنها مبتلایان به سرطان بلکه افراد مبتلا به بیماری های خوش خیم خون مانند کم خونی را درمان می کنند.
زیر شاخه های سرطان شناسی یا انکولوژی
زیرشاخه های بسیاری از سرطان شناسی وجود دارد. برخی از این موارد عبارتند از:
- متخصصان سارکوم
- ایمونوتراپی-انکولوژیست ها
- متخصصان توانبخشی آنکولوژی
- متخصصان سرطان پیشگیری
- آنکولوژی بزرگسالان و نوجوانان
- متخصصان اورولوژی، که سرطان پروستات را درمان می کنند.
- متخصصان انکولوژی کودکان، کودکان مبتلا به سرطان را معالجه می کنند.
- سرطان شناسان دستگاه گوارش، که تومورهای روده بزرگ، تومورهای GIST و غیره را درمان می کنند.
- متخصصان آنکولوژی زنان، درمان کننده تومورهایی مانند سرطان تخمدان، سرطان دهانه رحم و سرطان رحم
- متخصصان مغز و اعصاب، به درمان سرطان هایی مانند سرطان مغز و متاستازهای مغزی ناشی از تومورهای دیگر و همچنین عوارض جانبی سیستم عصبی مرکزی یا محیطی از قبیل نوروپاتی محیطی یا اختلال عملکرد شناختی می پردازند.
- متخصصان انکولوژی دقیق، که به خصوصیات مولکولی (آنچه در تومور در سطح ژنومیک اتفاق می افتد) برای راهنمایی درمان های شخصی به تومور می پردازند.
- متخصصان سرطان شناسی یکپارچه، که راه هایی را برای ادغام پزشکی متداول با درمان های جایگزین (مانند تمرین یوگا و موارد دیگر) که ممکن است کیفیت زندگی فرد را در هنگام زندگی با سرطان بهبود بخشد، بررسی می کنند.
طبقه بندی سرطان شناسی یا انکولوژی
سرطان شناسی همچنین می تواند با تمرکز به موارد زیر تقسیم شود:
- آنکولوژی بالینی که به درمان افراد مبتلا به سرطان می پردازد.
- اپیدمیولوژی که عوامل خطر و همچنین روند تشخیص سرطان را بررسی می کند.
- زیست شناسی سرطان که زیست شناسی رشد تومورها را برای طراحی روش های درمانی جدید بررسی می کند.
تیم انکولوژی
درمان سرطان به طور فزاینده ای نیاز به رویکرد “چند رشته ای” دارد و انواع مختلفی از پزشکان و همچنین سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی وجود دارد که ممکن است در تیم درمانی شما باشند. این تیم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- متخصص سرطان
- پرستاران آنکولوژی
- متخصصان توانبخشی
- متخصصان تغذیه انکولوژی
- مددکاران اجتماعی آنکولوژی
- تخصص های حمایتی مانند فیزیوتراپی یا آسیب شناسی گفتار
- رادیو لوژیست های تشخیصی، که از تکنیک های تصویربرداری برای تشخیص و نظارت بر سرطان استفاده می کنند.
- آسیب شناسان. پزشکانی که با مشاهده تومور (یا نمونه خون / مغز استخوان) در زیر میکروسکوپ، سرطان را تشخیص می دهند و مطالعاتی را برای تعیین خصوصیات مولکولی تومور انجام می دهند. آنها با ظهور داروی دقیق در سال های اخیر به عنوان بخشی از تیم آنکولوژی فعال شده اند.
- متخصصان مراقبت تسکینی که علائم و عوارض جانبی مربوط به سرطان را بررسی می کنند. مراقبت تسکینی همان خوابگاه نیست و حتی ممکن است برای افرادی که تومورهای بسیار قابل درمان دارند نیز توصیه شود.
انواع سرطان ها
سرطان می تواند تقریباً بر روی هر نوع بافت در بدن تأثیر بگذارد، اما در بعضی مناطق نسبت به مناطق دیگر شیوع بیشتری دارد. انواع سرطان از بسیاری جهات قابل تجزیه است، اما بررسی سه دسته اساسی می تواند مفید باشد.
سرطان های مبتنی بر خون: این موارد شامل سرطان خون، لنفوم و میلوم چندگانه است.
سارکوماس: اینها سرطان های بافت همبند مانند استخوان، رگ های خونی، غضروف، اعصاب و غیره هستند.
سرطان: سرطان هایی هستند که در سلول های اپیتلیال که سطح بدن (پوست) یا حفره های بدن را پوشانده اند (مانند مجاری پستان یا مجاری هوایی) شروع می شوند. آنها بزرگترین گروه سرطان ها را تشکیل می دهند.
مطالعه بیشتر: 15مواد غذایی ضد سرطان را بشناسید.
اصطلاحات انکولوژی یا سرطان شناسی
برای افرادی که به عنوان بیمارانی سرطانی تشخیص داده می شوند، یادگیری در مورد بیماری آنها می تواند مانند یادگیری یک زبان خارجی باشد. اصطلاحی که بسیاری از افراد را گیج می کند “سرطان تهاجمی” است. ابتلا به سرطان تهاجمی به معنای انتشار یا متاستاز شدن سرطان نیست، بلکه منظور از سرطان تهاجمی این است که تومور توانایی انتشار به سایر قسمت های بدن را دارد.
بسیاری از تومورهای اپیتلیال به عنوان منطقه ای از بافت غیر طبیعی (دیسپلازی) آغاز می شوند. این می تواند به کارسینومای درجا یا CIN پیشرفت کند. سرطان ها در مرحله CIN، از نظر تئوری، 100٪ قابل درمان هستند.
هنگامی که سلولها فراتر از غشای پایه انتشار پیدا کنند، این ناهنجاری به عنوان سرطان مهاجم در نظر گرفته می شود. بنابراین تومورهای بسیار کوچک، مانند مرحله IA سرطان پستان، به عنوان سرطان “تهاجمی” شناخته می شوند.
سارکوم ها مرحله پیش سرطانی را ندارند و بنابراین تکنیک های غربالگری نمی توانند این سرطان ها را در مرحله سرطان در محل تشخیص دهند.
علائم سرطان و زمان مراجعه به پزشک
علائم سرطان می تواند از خفیف تا تهدید کننده زندگی باشد. گاهی در شروع سرطان های خفیف، ممکن است علامتی وجود نداشته باشد. برخی از علائم برای برخی از سرطان ها مشخص هستند، در حالی که ممکن است برخی علائم در انواع مختلف سرطان وجود داشته باشد.
برخی از علائم و نشانه ها که ممکن است نگران کننده باشد شامل موارد زیر است:
- گرفتگی صدا
- توده هایی در پستان یا بیضه ها
- درد تقریباً در هر جایی، مانند سردرد، شکم درد، یا کمردرد
- خونریزی، مانند خون ریزی دستگاه گوارش، سرفه کردن خون، یا خونریزی بینی
- تغییرات پوستی، مانند خال در حال تغییر یا جدید یا زخمی که بهبودی ندارد.
- علائم تنفسی، مانند سرفه مداوم، تنگی نفس، یا عفونت های مکرر تنفسی
- علائم عصبی مانند سردرد، تغییرات بینایی، تغییرات گفتاری، یا حمله جدید تشنج
- گره های لنفاوی بزرگ شده، چه در گردن، دقیقاً بالای استخوان یقه، زیر بغل یا کشاله ران
- علائم شکمی مانند نفخ شکم، حالت تهوع و یا استفراغ، زردی (تغییر رنگ زرد رنگ پوست) یا تغییر در اجابت مزاج
متخصصان آنکولوژی از چه روش هایی برای تشخیص سرطان استفاده می کنند؟
تشخیص سرطان با یک تاریخچه دقیق و بدنی، از جمله سابقه خانوادگی سرطان، آغاز می شود. علاوه بر آن، متخصصان آنکولوژی ممکن است برای تشخیص انواع مختلف سرطان از روش های زیر استفاده کنند:
آزمایش خون
بسته به نوع سرطان، آزمایش خون می تواند در تشخیص برخی سرطان ها مفید باشد. به عنوان مثال، تعداد بسیار بالای گلبول های سفید خون ممکن است سوءظن در مورد لوسمی احتمالی را ایجاد کند. همچنین تعدادی مارکر تومور وجود دارد که ممکن است با سرطان های مختلف افزایش یابد و در آزمایش خون تشخیص داده شوند.
آزمایشات تصویربرداری
آزمایشات تصویربرداری اغلب در تشخیص سرطان استفاده می شود. این شامل آزمایشاتی مانند:
- سونوگرافی
- اسکن تیروئید
- اسکن استخوان
- تو مو گرافی کامپیوتری (سی تی اسکن)
- تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI)
- تومو گرافی انتشار پوزیترون (اسکن PET)
روش های تشخیصی در سرطان شناسی یا انکولوژی
در تشخیص سرطان نیز از روشها اغلب استفاده می شود. برخی از روش ها عبارتند از:
- آسپیر اسیون مغز استخوان یا نمونه برداری
- آندوسکوپی، مانند کولونو سکوپی، برونکو سکوپی (ریه ها)، یا سیستو سکوپی (مثانه)
- نمونه برداری، از جمله گرفتن نمونه ای از بافت ها، و همچنین نمونه برداری مایع که به دنبال DNA تومور در نمونه خون است.
تست های تخصصی برای تشخیص سرطان
آزمایشات ویژه ای اغلب برای توصیف بیشتر تومورها مانند هیستو شیمی، تعیین توالی ژنتیکی و موارد دیگر استفاده می شود.
به محض تشخیص سرطان، در بسیاری از موارد مرحله بندی انجام می شود. مرحله بندی برای تعیین بهترین گزینه های درمانی یک مرحله مهم با بسیاری از تومورها است.
متخصصان انکولوژی از چه روش هایی برای درمان سرطان استفاده می کنند؟
گزینه های درمان سرطان در طی قرن گذشته بسیار پیشرفت کرده است، و روشهای جدید اغلب به آن اضافه می شوند. یکی از مهمترین عوامل هنگام صحبت در مورد درمان، بررسی هدف درمان است.
در برخی موارد از روش های درمانی، برای درمان سرطان استفاده می شود. در موارد دیگر، امید است که این درمان عمر بیمار را افزایش دهد. گاهی اوقات، ممکن است درمان ها شانس کمی برای التیام یا حتی افزایش طول عمر داشته باشند، اما می توانند کیفیت زندگی فرد را هنگام زندگی با سرطان بسیار بهبود بخشند.
دو دسته اصلی درمان برای سرطان وجود دارد:
- درمان های محلی آنهایی هستند که سرطان را در منشاء اولیه خود درمان می کنند و شامل جراحی، پرتو درمانی و روش های فرسایش هستند.
- درمان های سیستمیک آن دسته از روش ها هستند که سلول های سرطانی را در هر مکان از بدن مورد حمله قرار می دهند. آنها شامل شیمی درمانی، هورمون درمانی، درمان های هدفمند و ایمونو تراپی هستند.
علاوه بر این دو جراحی اغلب نوید بهترین شفا بخشی را می دهد، هرچند که همیشه ممکن نیست. این اصلی ترین درمان در تومورها مانند سرطان پستان است.
آخرین دیدگاه‌ها