ارلیشوز

ارلیشوز (Echrlichiosis) یک بیماری باکتریایی است که از طریق کنه منتقل شده و باعث علائمی شبیه به آنفولانزا خواهد شد. علائم و نشانه های ارلیشوز شامل درد خفیف بدن، تب شدید شده و معمولاً بعد از گذشت یک تا دو هفته از نیش کنه علائم این بیماری ظاهر خواهد شد. در صورتی که این بیماری به سرعت با آنتی بیوتیک های مناسب درمان شود، ارلیشیوز در عرض چند روز بهبود خواهد یافت. یکی دیگر از عفونت های ناشی از کنه آناپلاسموز نام دارد که به ارلیشیوز ارتباط نزدیکی دارد. اما این دو نوع تفاوت های قابل توجهی داشته و در اثر میکرو ارگانیسم های متفاوتی به وجود خواهند آمد.

بهترین راه برای جلوگیری از این عفونت ها، پیشگیری از گزیده شدن توسط نیش کنه ها است. دافع حشرات در زمان خروج از منزل و جدا کردن سریع کنه از روی پوست از جمله بهترین اقداماتی است که می تواند از بروز ارلیشوز پیشگیری کند.

علت ارلیشوز

ارلیشوز توسط باکتری ارلیشیا ایجاد شده و در درجه اول توسط کنه Lone star منتقل خواهد شد. کنه ها روی پوست بدن میزبان چسبیده و از خون آن ها تغذیه می کنند تا چندین برابر اندازه طبیعی خود می شوند. در حین تغذیه کنه هایی که آلوده به باکتری های تولید کننده بیماری هستند نیز از طریق نیش این حیوانات وارد بدن فرد میزبان خواهند شد. همچنین این کنه ها ممکن است در صورت نیش زدن حیوانات آلوده خود نیز بیمار شده و ناقل این باکتری ها به میزبانان بعدی خود باشند. معمولاً برای ابتلا به بیماری ارلیشیوز باید بیمار توسط کنه آلوده گزیده شود. این باکتری ها سپس از طریق نیش وارد پوست شده و نهایتاً خود را وارد جریان خون خواهند کرد.

قبل از انتقال باکتری، کنه باید حداقل به مدت 24 ساعت روی پوست باقی مانده و از میزبان تغذیه کرده باشد. در صورتی که کنه ظاهری متورم پیدا کرده باشد، نشان می دهد که فرصت کافی برای انتقال باکتری ها به بدن فرد داشته است. به خاطر داشته باشید که از بین بردن کنه در سریع ترین زمان ممکن از بروز عفونت جلوگیری خواهد کرد. همچنین بیماری ارلیشوز ممکن است از طریق خون مادر به جنین و از طریق تماس مستقیم با حیوان آلوده به افراد دیگر منتقل شود.

عوامل خطر ارلیشوز

بیماری ارلیشوز در زمان گزیده شدن توسط کنه آلوده که در بیشتر موارد کنه Lone star است به بدن فرد میزبان منتقل خواهد شد. این فرآیند آلوده شدن فرد ممکن است 24 ساعت به طول بیانجامد.

اما عوامل زیر  احتمال ابتلا فرد به عفونت ارلیشوز را افزایش می دهند:

• خروج از منزل در هوای گرم. بیشترین موارد ابتلا به بیماری ارلیشوز مربوط به ماه های بهار و تابستان خواهد بود. زیرا جمعیت کنه های Lone star در این ماه ها بسیار بیشتر از فصل های دیگر بوده و در نتیجه احتمال گزیده شدن توسط آن ها نیز افزایش خواهد یافت.
• زندگی یا سفر به مناطق پر از کنه ارلیشوز. اگر در منطقه ای با تعداد کنه Lone Star زیاد زندگی کرده یا در معرض این کنه ها قرار گرفتید، بدون شک احتمال ابتلای شما به بیماری ارلیشوز بیشتر از دیگران خواهد بود. این کنه ها بیشتر در ایالات متحده آمریکا، کشورهای جنوب شرقی، شرقی و جنوب مرکزی یافت می شوند.
• جنسیت. عفونت های ارلیشوز در مردان شایع تر از زنان است. احتمالاً این شیوع بیشتر به علت این است که مردان ساعات بیشتری را بیرون از منزل سپری می کنند.

علائم ارلیشوز

اگر کنه حامل باکتری بیماری ارلیشوز به مدت 24 ساعت از بدن فردی تغذیه کرده باشد. فرد دچار علائمی مشابه آنفولانزا خواهد شد که معمولاً این علائم بعد از گذشت 7 تا 14 روز ظاهر می شوند.

برخی از علائم این بیماری عبارتند از:

• لرز
• سرفه
• اسهال
• سردرد
• خستگی
• استفراغ
• سرگیجه
• تب خفیف
• درد مفاصل
• حالت تهوع
• ضایعات پوستی
• دردهای عضلانی
• از دست دادن اشتها

برخی از افراد آلوده به ارلیشوز ممکن است شاهد بروز علائم بسیار خفیفی بوده و هیچ گاه احتمال ندهند که حتی این بیماری مبتلا شده اند. درنتیجه بدون هیچ کمک پزشکی، بدن به مبارزه با این بیماری خواهد پرداخت. اما ارلیشوز درمان نشده با علائم پایدار بیماری خطرناکی بوده و ممکن است نیاز به بستری شدن داشته باشد.

زمان مراجعه به پزشک در ارلیشوز

بروز علائم و نشانه های بیماری ارلیشوز ممکن است حتی تا 14 روز پس از گزیده شدن طول بکشد. اگر بعد از گذشته دو هفته از گزش کنه آلوده دچار علائم این بیماری شدید بهتر است به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که شاهد بروز طیف وسیعی از علائم گفته شده بوده و در مناطق شیوع کنه Lone star زندگی می کنید بهتر است تحت معاینه پزشک قرار بگیرید. حتماً به پزشک بگویید که طی چند روز گذشته دچار گزیدگی توسط کنه شده اید یا از مناطق این چنینی بازدید کرده اید.

عوارض ارلیشوز

در صورت عدم درمان سریع و به موقع این بیماری ممکن است خطرناک بوده و مشکلات جدی برای کودک یا بزرگسال مبتلا به این بیماری به وجود آورد. افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف در معرض عوارض جانبی بیشتری در مقایسه با افراد سالم قرار خواهند داشت.

عوارض جدی عفونت درمان نشده ارلیشوز شامل موارد زیر می شود:

• نارسایی کلیه
• نارسایی تنفسی
• نارسایی قلبی
• تشنج
• کما

پیشگیری ارلیشوز

بهترین و منطقی ترین راه برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری دور ماندن از گزش کنه ها است. بیشتر این کنه ها در حین راه رفتن شما در چمن زارها و مناطق جنگلی خود را به پاهای میزبان چسبانده و شروع به تغذیه از خون او می کنند. البته این کنه ها بعد از چسبیدن به بدن خزیده و سعی می کنند تا خود را از دید شما مخفی کنند. ممکن است این کنه ها را بتوانید در پشت زانو، ناحیه تناسلی، زیر بغل، گوش ها یا پشت گردن پیدا کنید. اگر بتوانید این کنه را طی 24 ساعت اولیه چسبیدن به بدن خود تشخیص داده و جدا کنید احتمال عفونی شدن شما به حداقل ممکن خواهد رسید.

برای در امان ماندن از این کنه ها بهتر است:

• لباس روشن بپوشید. رنگ کنه ها تیره بوده و پوشیدن لباس های روشن به تشخیص سریع تر کنه ها روی بدن کمک زیادی خواهد کرد.
• صندل یا کفش های روباز نپوشید. به طور کلی کنه ها در داخل علف زارها و مراتع زندگی می کنند و در حین راه رفتن خود را به پاهای شما می چسبانند. بهتر است برای کاهش احتمال چسبیدن این حشرات به پای خود، به هیچ وجه پا برهنه یا با کفش های روباز و صندل در داخل مناطق مشکوک قدم نزنید.
• از دافع حشرات استفاده کنید. بهتر است قبل از ورود به مناطق با احتمال زیاد آلوده به کنه از دافع حشرات استفاده کرده و طبق دستورالعمل درج شده بر روی محصول آن را به بدن خود بزنید.
• شلوار پاچه دار و لباس آستین بلند بپوشید. پوشیدن لباس های پوشیده احتمال قرار گرفتن بدن شما در معرض این کنه ها را به حداقل خواهد رساند.
• لباس خود را داخل شلوار خود قرار دهید. با همین راهکار ساده احتمال خزیدن و مخفی شدن کنه در زیر لباس شما غیر ممکن شده و قادر به تشخیص کنه بر روی لباس خود خواهید بود. پیشنهاد می کنیم در صورت خروج از منزل و حضور در مناطق جنگلی با احتمال آلودگی مرتباً لباس خود را بررسی کنید.
• از حیوانات خانگی غافل نشوید. بهتر است هر روز بدن حیوانات خانگی خود را از نظر وجود کنه ها بررسی کنید. زیرا حیوانات خانگی بیشتر زمان خود را در بیرون از منزل سپری کرده و احتمال آلوده شدن آن ها بسیار زیاد است.

تشخیص ارلیشوز

تشخیص عفونت های ناشی از کنه آن هم بر اساس علائم و نشانه ها کار دشواری خواهد بود زیرا علائمی مانند تب و درد عضلات در بیماری های مختلف رایج بوده و همین تشخیص ارلیشوز را دشوار خواهد کرد. نتایج غیر طبیعی در آزمایش خون همراه با سابقه مواجهه احتمالی فرد با کنه های آلوده می تواند پزشک را به احتمال ابتلای فرد به ارلیشوز مشکوک کند.

اگر مبتلا به بیماری ارلیشوز باشید آزمایشات زیر می تواند به تشخیص این بیماری کمک کند:

• تعداد کم گلبول های سفید خون، این سلول ها مسئول مبارزه با بیماری های بدن هستند.
• پلاکت های کم خون، وجود پلاکت ها برای لخته شدن خون ضروری خواهد بود.
• عملکرد غیر طبیعی کبد

آزمایش های خونی مخصوص برای تشخیص بیماری ارلیشوز شامل موارد زیر می شود:

• آزمایش واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR). این آزمایش به شناسایی ژن های خاص منحصر به فرد مبتلا به بیماری ارلیشوز کمک خواهد کرد. اما اگر قبلاً درمان را شروع کرده باشید، ممکن است نتایج این آزمایش تحت تأثیر درمان ها قرار گرفته باشد.
• تست آنتی بادی فلورسنت غیر مستقیم (IFA). این آزمایش معمولاً به عنوان تست PCR مورد استفاده قرار نخواهد گرفت. در این آزمایش میزان آنتی بادی موجود در خون نسبت به باکتری هایی که باعث بروز ارشیشیوز می شوند، اندازه گیری خواهد شد.

اگر در مناطق با شیوع بالای این بیماری زندگی می کنید، پزشک ممکن است قبل از اعلام نتایج آزمایش خون، درمان آنتی بیوتیکی را برای شما آغاز کند. زیرا تشخیص و درمان به موقع در بهبود این بیماری تأثیر بسیار زیادی خواهد داشت.

درمان ارلیشوز

اگر پزشک احتمال ابتلای شما به بیماری ارلیشوز یا بیماری های دیگر ناشی از کنه را بدهد. احتمالاً آنتی بیوتیک داکسی سایکلین را برای شما تجویز خواهد کرد. به طور کلی در این دوره درمانی باید 10 روز آنتی بیوتیک مصرف کنید اما با توجه به شدت بیماری ممکن است دوره مصرف آنتی بیوتیک طولانی تر نیز باشد. در صورتی که بارداری هستید، پزشک ممکن است به جای داکسی سایکلین برای شما آنتی بیوتیک ریفامپین را تجویز کند. زیرا مصرف داکسی سایکلین در دوران بارداری توصیه نمی شود.

آمادگی برای ملاقات با پزشک

احتمالاً بعد از بروز علائم اولیه بیماری به پزشک عمومی یا در صورت وخامت علائم به اورژانس مراجعه خواهید کرد. پزشک نیز بعد از تشخیص شما را به متخصص بیماری های عفونی ارجاع خواهد داد. از آن جایی که مدت زمان ملاقات با پزشک کوتاه بوده و حرف های زیادی برای گفتن خواهید داشت. در نتیجه بهتر است با آمادگی کامل به پزشک مراجعه کرده و از این زمان کوتاه نهایت استفاده را ببرید.

بهتر است قبل از حضور در مطب موارد زیر را آماده کنید:

• لیستی از تمامی علائم و نشانه های بیماری را تهیه کنید. همه نشانه های مربوط و غیر مربوط به بیماری خود را یادداشت کرده و همراه خود داشته باشید.
• اطلاعات مهم شخصی را یادداشت کنید. بهتر است استرس ها و تغییرات اخیری که در زندگی تان افتاده است را یادداشت کنید.
• لیستی از تمامی داروهای مصرفی خود تهیه کنید. نام تمامی داروها، مکمل ها و ویتامین های که مصرف می کنید را همراه با میزان مصرف خود یادداشت کنید.
• دوست یا یکی از اعضای خانواده خود را همراه ببرید. گاهی اوقات به خاطر سپردن تمامی موارد و اطلاعاتی که پزشک در اختیارتان قرار می دهد، کار دشواری است. در نتیجه بردن همراه به یادآوری اطلاعات مهم و نکات کمک زیادی خواهد کرد.
• سؤالات خود را یادداشت کنید. تمامی سؤالات مربوط و غیر مربوطی که به ذهنتان رسیده و قصد پرسیدن آن ها از پزشک را دارید را یادداشت کرده و همراه خود به مطب ببرید.

سوالات بیمار از پزشک

بهتر است در مورد ارلیشوز سؤالات زیر را مطرح کنید:

• آیا تأثیر این عفونت در بدن ماندگار خواهد بود؟
• آیا جایگزین درمانی دیگری برای این رویکرد وجود دارد؟
• چه درمان های وجود دارد و کدام را پیشنهاد می کنید؟
• برای تشخیص نیاز به انجام چه آزمایشاتی خواهم داشت؟
• آیا گزیده شدن توسط کنه باعث بروز این بیماری شده است؟
• آیا علت احتمالی دیگری برای ابتلا به این بیماری وجود دارد؟
• چگونه می توان از بروز مجدد این بیماری در آینده پیشگیری کرد؟
• این درمان ها ممکن است چه عوارض جانبی به همراه داشته باشد؟
• مبتلا به بیماری های دیگری هستم. چگونه این بیماری ها را در کنار هم مدیریت کنم؟
• آیا بروشور یا برگه پرینت شده در مورد این بیماری دارید؟ برای کسب اطلاعات بیشتر مطالعه چه وب سایتی را توصیه می کنید؟

سوالات پزشک از بیمار

• علائم تا چه میزان شدید است؟
• آیا خیراً به مکان خاصی مسافرت کرده اید؟
• از چه زمانی علائم این بیماری آغاز شده است؟
• آیا کنه بر روی بدن خود پیدا کرده اید؟ چه زمانی؟
• آیا برای گلف یا دوچرخه سواری وارد چمن زار شده اید؟
• آیا در گذشته با مصرف آنتی بیوتیک ها مشکل داشته اید؟
• آیا علائم این بیماری دائمی است یا به صورت موقتی ظاهر می شود؟

خلاصه

ارلیشوز یک بیماری باکتریایی است که از طریق کنه منتقل شده و باعث علائمی شبیه به آنفولانزا خواهد شد. علائم و نشانه های ارلیشوز شامل درد خفیف بدن، تب شدید شده و معمولاً بعد از گذشت یک تا دو هفته از نیش کنه علائم این بیماری ظاهر خواهد شد. اگر پزشک احتمال ابتلای شما به بیماری ارلیشوز یا بیماری های دیگر ناشی از کنه را بدهد. احتمالاً آنتی بیوتیک داکسی سایکلین را برای شما تجویز خواهد کرد. به طور کلی در این دوره درمانی باید 10 روز آنتی بیوتیک مصرف کنید اما با توجه به شدت بیماری ممکن است دوره مصرف آنتی بیوتیک طولانی تر نیز باشد.