پایین بودن سطح اسید معده یا هیپوکلریدریا

هیپوکلریدریا اصطلاح پزشکی برای سطح پایین اسید معده است. افراد مبتلا به هیپوکلریدریا ممکن است مشکلات گوارشی، کمبودهای تغذیه ای و عفونت های گوارشی را تجربه کنند، اما درمان سریع می تواند از عوارض جدی جلوگیری کند. فرد مبتلا به هیپوکلریدری قادر به تولید اسید هیدروکلریک (HCL) کافی در معده نیست. این در حالی است که اسید معده به همراه چندین آنزیم به تجزیه غذا کمک می کند.

سایر عملکردهای این اسید، عبارتند از:

• کمک به بدن در جذب برخی مواد مغذی مانند پروتئین و ویتامین B-12
• از بین بردن باکتری ها و سایر عوامل بیماری زا در معده برای جلوگیری از عفونت

در این مقاله از پزشکت علائم و علل هیپوکلریدری و همچنین گزینه های درمانی را بررسی می کنیم.

علل ایجاد هیپوکلریدریا چیست؟

نفخ، آروغ و گاز ممکن است از علائم هیپوکلریدریا باشد. با این وجود شایع ترین علل هیپوکلریدری عبارتند از:

• سن. معده در اثر افزایش سن می تواند اسید کمتری تولید کند. بر اساس یک بررسی در سال 2013 ، هیپوکلریدریا تغییر اصلی در معده افراد سالمند است. افراد بالای 65 سال بیشترین خطر را دارند.
• استرس. در حالی که استرس روزمره ممکن است تأثیر زیادی بر تولید اسید معده نداشته باشد، استرس مزمن می تواند به هیپوکلریدری منجر شود.
• داروها. استفاده طولانی مدت از آنتی اسید ها یا سایر داروها برای رفلاکس اسید یا سوزش سر دل ممکن است تولید اسید معده را در بدن کاهش دهد. پزشکان اغلب داروهایی به نام مهارکننده‌های پمپ پروتون را برای درمان رفلاکس اسید تجویز می‌ کنند که اینها می‌ توانند هیپوکلریدری را بهبود بخشند.
• عفونت باکتریایی. بیش از 50 درصد از مردم در سراسر جهان به باکتری به نام هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) آلوده هستند. این عفونت می تواند باعث کاهش سطح اسید معده و زخم معده شود.
• کمبود روی. روی برای تولید اسید معده ضروری است. کمبود این ماده معدنی می تواند به هیپوکلریدری منجر شود.
• جراحی معده. برخی از روش‌ های جراحی، از جمله جراحی بای پس معده، می‌توانند میزان اسید تولیدی معده را کاهش دهند.

عوامل خطر هیپوکلریدریا

سن 65 سال یا بیشتر یک عامل خطر برای ایجاد هیپوکلریدری است. عوامل خاصی می توانند خطر ابتلا به هیپوکلریدری را افزایش دهند، از جمله:

• عمل جراحی معده
• داشتن 65 سال سن یا بیشتر
• وجود عفونت هلیکوباکتر پیلوری
• داشتن سطوح بالای استرس به صورت مداوم
• مصرف داروهایی برای کاهش تولید اسید معده
• داشتن رژیم غذایی فاقد روی یا داشتن جذب ضعیف روی

آیا کاهش اسید معده خطرناک است؟

برای حفظ سلامت سیستم گوارشی به اسید معده نیاز است. در واقع، سطوح پایین اسید معده می تواند مانع جذب مواد مغذی مشکلات گوارشی شود. اسید معده به تجزیه پروتئین ها و مواد معدنی کمک می کند تا به راحتی جذب بدن شوند. همچنین باکتری ها و انگل های مضر موجود در غذایی که می خوریم را از بین می برد.

با کمال تعجب، خطر کاهش اسید معده شما بیشتر از چیزی است که ممکن است بدانید. تخمین زده می شود که 22 درصد از جمعیت ایالات متحده از اسید معده پایین رنج می برند که به عنوان هیپوکلریدریا نیز شناخته می شود. بر اساس تحقیقات، این واقعیت شگفت آورتر است که اسید معده پایین باعث مشکلات گوارشی بیشتر از اسید معده بیش از حد به ویژه در بزرگسالان  می شود.

علائم کاهش اسید معده

اسید معده پایین چیزی نیست که بخواهید نادیده بگیرید. برخی از علائم رایج کاش اسید معده عبارتند از:

سوزش سر دل

اکثر افراد مبتلا به مشکلات معده تصور می کنند اسید معده زیادی دارند، اما گاهی اوقات برعکس است. همانطور که قبلاً اشاره کردیم، وقتی سطح اسید معده پایین است، غذا به درستی تجزیه نمی شود. این به نوبه خود تولید گاز را افزایش می دهد که ممکن است مانند سوزش سر دل باشد.

قبل از مصرف آنتی اسیدها مهم است که بدانید چه چیزی باعث احساس سوزش سر دل شما می شود. اگر سوزش سر دل ناشی از اسید معده پایین باشد، می تواند مضر باشد.

مشکل در هضم گوشت

افرادی که سطح اسید معده پایینی دارند برای هضم گوشت و سایر غذاهای پروتئینی مشکل دارند. به همین دلیل است که ممکن است پس از خوردن گوشت احساس خستگی، سرگیجه یا حالت تهوع داشته باشند.

آلرژی و عدم تحمل غذایی

اگر به غذاهای مختلف حساسیت یا عدم تحمل دارید، ممکن است ربطی به سطح اسید معده شما داشته باشد. در حالی که محققان نمی توانند توضیح دهند که اسید معده چگونه بر آلرژی ها و حساسیت های غذایی تأثیر می گذارد، آنها می گویند که یک ارتباط قوی آنها وجود دارد. در صورت داشتن هرگونه عدم تحمل غذایی یا آلرژی، سطح اسید معده خود را آزمایش کنید.

کمبودهای تغذیه ای

آیا رژیم غذایی شما تمام مواد مغذی ضروری را دارد اما آزمایشات نشان می دهد که شما کمبود مواد مغذی دارید؟ سطوح پایین اسید معده ممکن است مانع جذب مواد مغذی در بدن شما شود.

گاز و نفخ بعد از غذا خوردن

این معمولاً نشانه آن است که سیستم گوارش شما به درستی کار نمی کند. همچنین می تواند نشان دهنده رشد بیش از حد باکتری ها باشد.

مشکلات پوستی مانند آکنه

روده سالم به سلامت پوست شما کمک می کند. متأسفانه، اسید پایین معده منجر به رشد بیش از حد باکتری ها می شود که می تواند باعث مشکلات پوستی شود. این توضیح می دهد که چرا 40 درصد از افراد مبتلا به آکنه، طبق تحقیقات، اسید معده پایینی دارند.

سندرم روده نشتی

اگر از علاقه مندان به سلامت هستید، متوجه شده اید که سندرم روده نشتی اخیراً مورد توجه قرار گرفته است. در واقع وقتی سطح اسید معده پایین است، مستعد ابتلا به این وضعیت هستید، زیرا بدن شما باکتری ها و سموم را جمع می کند.

غذای هضم نشده در مدفوع

اگر بتوانید غذای هضم نشده را در مدفوع خود مشاهده کنید، احتمال اینکه اسید معده پایین باشد، بسیار زیاد است. این می تواند منجر به کاهش انرژی شود، زیرا شما مواد مغذی کافی را از غذایی که می خورید دریافت نمی کنید.

ریزش مو در زنان

اغلب اوقات زنان به دلیل کمبود ویتامین های گروه B مو از دست می دهند. همچنین باید به سایر نشانه‌های کمبود ویتامین B مانند ناخن‌های شکننده نیز توجه کنید.

اسهال یا یبوست

باز هم، این به رشد بیش از حد باکتری های بد مربوط می شود. زمانی که معده شما دارای تعداد زیادی باکتری بد و مقدار کمی باکتری خوب باشد، احتمالاً دچار یبوست، اسهال و نفخ خواهید شد.

تشخیص هیپوکلریدریا

برای تشخیص هیپوکلریدریا، پزشک معمولاً سابقه پزشکی فرد را بررسی می کند سپس یک معاینه فیزیکی انجام می دهد. آنها همچنین می توانند اسیدیته معده را با یک کپسول کوچک حاوی فرستنده آزمایش کنند. فرد کپسول را می بلعد و فرستنده میزان اسید موجود در دستگاه گوارش را گزارش می کند.

پزشکان اسیدیته را با استفاده از مقیاس pH اندازه گیری می کنند. مقدار pH 3-5 نشان دهنده هیپوکلریدری است، در حالی که سطح pH کمتر از 3 نشان دهنده سطوح طبیعی اسید معده است. اگر مقدار pH بیشتر از 5 باشد، این نشان دهنده عدم وجود تقریباً کامل اسید معده است که به آن آکلرهدریا می گویند.

اگر نتایج هیپوکلریدری یا آکلرهیدریا را نشان دهند، پزشک ممکن است آزمایش خون را برای بررسی کمبود آهن یا سایر مواد مغذی انجام دهد. پزشک همچنین ممکن است مکمل های HCL را برای تایید تشخیص تجویز کند. اگر فرد هنگام مصرف مکمل ها احساس بهتری داشته باشد، اسید معده پایین احتمالاً علت علائم است.

راهکار های درمانی هیپوکلریدریا

درمان هیپوکلریدری بستگی به علت زمینه ای دارد. اما با این وجود برخی از گزینه های درمان عبارتند از:

آنتی بیوتیک برای هلیکوباکتر پیلوری

عفونت هلیکوباکتر پیلوری نیاز به درمان آنتی بیوتیکی دارد. پزشک معمولاً حداقل دو آنتی بیوتیک را برای مصرف همزمان تجویز می کند. مصرف ترکیبی از آنتی بیوتیک ها از ایجاد مقاومت باکتری در برابر یکی از داروها جلوگیری می کند.

پزشک ممکن است نیاز داشته باشد بررسی کند که آیا باکتری هلیکوباکتر پیلوری پس از 4 هفته درمان همچنان وجود دارد یا خیر. در صورت وجود، پزشک ممکن است ترکیب متفاوتی از داروها را تجویز کند.

بررسی مصرف دارو

استفاده طولانی مدت از آنتی اسیدها و مهارکننده های پمپ پروتون می تواند منجر به هیپوکلریدری شود. ممکن است پزشک توقف استفاده از داروها یا تغییر روش درمانی دیگر را توصیه کند. همیشه قبل از تغییر یا قطع دارو با پزشک مشورت کنید.

آنزیم های گوارشی و مکمل های HCL

فرد ممکن است از مصرف مکمل HCL و آنزیم پپسین برای افزایش اسیدیته معده سود ببرد. این گزینه درمانی ممکن است به ویژه برای افراد مسن که کاهش طبیعی سطح اسید معده را تجربه می کنند مفید باشد. آنزیم های گوارشی طبیعی نیز در فروشگاه های بهداشتی و داروخانه ها موجود است. اینها اغلب حاوی عصاره پاپایا و آناناس هستند که می توانند تولید اسید معده را تحریک کنند. قبل از مصرف مکمل HCL با پزشک مشورت کنید.

مدیریت استرس

تمرین یوگا می تواند به کاهش استرس مزمن کمک کند. کاهش استرس مزمن می تواند عملکرد دستگاه گوارش را بازیابی کند. در واقع تغییرات سبک زندگی می توانند موثر باشند، برخی از این تغییرات عبارتند از:

• تمرین یوگا
• ورزش منظم
• تغییر عادات غذایی
• مدیریت و کاهش منابع استرس
• تمرین مدیتیشن و ذهن آگاهی
• یادگیری تنفس عمیق و تکنیک های آرام سازی پیشرونده عضلانی

ایجاد برخی تغییرات در رژیم غذایی می تواند به بهبود علائم هیپوکلریدری کمک کند. از غذاهایی که هضم آنها سخت است، مانند غذاهای چرب و سرخ شده خودداری کنید. همچنین هر لقمه را کاملا بجوید تا غذا تجزیه شود و اجازه دهید با آنزیم های گوارشی موجود در دهان مخلوط شود. ذرات کوچکتر غذا راحت تر در معده هضم می شوند.

بهتر است حداقل 3 ساعت قبل از خواب از خوردن غذا خودداری کنید. این به بدن اجازه می دهد تا قبل از خواب به طور کامل هضم شود و می تواند خطر سوزش سر دل در شب را کاهش دهد. همچنین لازم است بلافاصله بعد از غذا دراز نکشید و در حالت درازکش غذا نخورید.

رفع کمبود مواد مغذی

برای اینکه معده HCL تولید کند، بدن نیاز به جذب روی از رژیم غذایی دارد. غذاهای غنی از روی عبارتند از:

• بادام هندی
• لوبیای پخته
• دانه کدو تنبل
• صدف و خرچنگ
• گوشت گاو و خوک
• غلات صبحانه غنی شده

سطح پایین اسید معده می تواند منجر به کمبودهای دیگری مانند کمبود آهن، ویتامین B-12 و کلسیم شود. یک پزشک یا یک متخصص تغذیه می تواند کمک کند. آنها ممکن است مصرف مکمل ها یا افزایش مصرف رژیم غذایی این مواد مغذی را توصیه کنند، به خصوص زمانی که فرد سطح اسید معده خود را به طور منظم به دست آورد.

پیش آگهی در ارتباط با هیپوکلریدریا

در صورت عدم درمان، هیپوکلریدری می تواند بر سلامت و رفاه فرد تأثیر منفی بگذارد. برای افراد مهم است که علائم مرتبط را گزارش کنند و تحت آزمایش قرار گیرند. هنگامی که پزشک تشخیص دهد که چرا سطح اسید معده فرد پایین است، می تواند راه هایی را برای تسکین یا پیشگیری از علائم توصیه کند.

درمان به موقع نیز خطر عوارض را کاهش می دهد. گزینه های درمانی شامل ایجاد تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی، مصرف مکمل ها و تغییر دوره داروها می باشد.