اشک مصنوعی و انواع آن

اشک مصنوعی بدون نسخه (OTC) می تواند خشکی چشم را درمان کند و اگر فردی با درمان‌های OTC تسکین نیابد، احتمال دارد به قطره‌های چشمی نسخه‌ای نیاز داشته باشد. اشک مصنوعی قطره های چشمی هستند که به درمان خشکی چشم کمک می کنند. آنها مایع اضافی به چشم اضافه و می توانند باعث تسکین علائم خشکی شوند. شاید افراد به دلایل زیادی مانند خستگی چشم یا محیط های خشک دچار خشکی چشم شوند. در برخی موارد، خشکی چشم می تواند به دلیل یک بیماری زمینه ای باشد. در این مقاله از پزشکت به انواع مختلف اشک مصنوعی و چگونگی کمک به رفع خشکی چشم می پردازیم.

قطره های اشک مصنوعی OTC در مقابل قطره های چشمی نسخه ای

افراد احتمال دارد برای موارد خفیف خشکی چشم با قطره های OTC تسکین پیدا کنند. قطره های چشمی OTC برای ایجاد اشک مصنوعی یا مایع اضافی در پوشاندن قرنیه و ملتحمه که لایه سطحی چشم را تشکیل می دهند، عمل می کند.

یک بررسی در سال 2016 از 43 کارآزمایی تصادفی کنترل شده ،نشان داد که اشک مصنوعی OTC ممکن است یک گزینه درمانی ایمن و موثر برای خشکی چشم باشد. با این حال، محققان هنوز به شواهد بیشتری برای حمایت از این موضوع نیاز دارند. بررسی نشان می دهد که بیشتر قطره های چشمی OTC اثرات مشابهی دارند.

اگر افراد متوجه شوند که قطره های چشمی OTC در درمان خشکی چشم موثر نیستند، ممکن است به قطره های چشمی نسخه ای نیاز داشته باشند.

پزشک می تواند سیکلوسپورین (Restasis، Cequa) یا لیفیتگراست (Xiidra) را برای درمان موارد شدیدتر  تجویز کند. این قطره های چشمی به چشم کمک می کند اشک بیشتری تولید یا منابع التهابی را هدف قرار دهد که احتمال دارد باعث خشکی چشم شود.

اشک مصنوعی با مواد نگهدارنده

افراد می توانند بین قطره های چشمی حاوی مواد نگهدارنده و قطره های چشمی بدون مواد نگهدارنده یکی را انتخاب کنند.

برخی از قطره ها حاوی مواد نگهدارنده ای هستند که به محض باز کردن مهر و موم محصول، از رشد باکتری ها در مخلوط پیشگیری می کند. برخی از افراد ممکن است متوجه شوند که قطره های چشمی با مواد نگهدارنده باعث تحریک چشم می شوند، به خصوص اگر این افراد خشکی چشم شدید داشته باشند.

طبق گفته آکادمی چشم پزشکی آمریکا، چشم پزشکان معمولاً توصیه می کنند که افراد از قطره های چشمی با مواد نگهدارنده حداکثر چهار بار در روز استفاده کنند.

اگر افراد متوجه شوند که قطره‌های چشمی حاوی مواد نگهدارنده باعث تحریک می‌شوند، یا باید بیش از چهار بار در روز آنها را مصرف کنند، بهتر است از قطره‌های بدون مواد نگهدارنده استفاده کنند.

قطره های چشمی بدون مواد نگهدارنده حاوی مواد افزودنی کمتری هستند و می تواند برای افرادی که موارد متوسط تا شدید خشکی چشم دارند مناسب باشد.

استفاده از اشک مصنوعی تا چه حد موثر هستند؟

افراد معمولاً می توانند موارد خفیف خشکی چشم را با قطره های چشمی OTC درمان کنند. اگر قطره‌های OTC مؤثر نباشند، شاید لازم باشد برای قطره‌های چشمی تجویزی به پزشک مراجعه کنند.

استفاده از اشک مصنوعی بدون مواد نگهدارنده معمولاً بی خطر است. اگر افراد اشک مصنوعی همراه با مواد نگهدارنده مصرف می کنند، نباید بیش از چهار بار در روز استفاده کنند.

افراد احتمال دارد در اثر استفاده از اشک مصنوعی عوارض جانبی از جمله تاری دید را تجربه کنند. به همین دلیل، باید بهترین نوع را انتخاب کرده که قبل از خواب یا هنگام استراحت از اشک مصنوعی استفاده کنند.

در برخی موارد، اشک مصنوعی می تواند باعث واکنش آلرژیک شود. در این حالت باید مصرف قطره های چشمی را متوقف و در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر فوراً با پزشک خود تماس بگیرند:

• التهاب
• خارش
• سرگیجه
• حالت تهوع
• مشکل در تنفس

اگر فرد همچنان خشکی چشم داشته باشد که به اشک مصنوعی پاسخ نمی دهد، شاید نیاز به درمان بیشتری دارد. اینها عبارتند از:

• افزایش دریافت اسید چرب امگا 3 از طریق رژیم غذایی یا مکمل ها
• کاهش التهاب اطراف چشم با کمپرس گرم، ماساژ یا پاک کننده های پلک
• مسدود کردن مجاری اشک با پلاگ های کوچک برای پیشگیری از تخلیه اشک یا انجام عمل جراحی برای انسداد دائمی مجاری اشک

افراد می توانند با پزشک خود مشورت کنند تا در مورد گزینه های درمانی در دسترس بیشتر بیاموزند.

انواع اشک مصنوعی برای خشکی چشم

اگرچه غیرممکن است که اشک مصنوعی بدون نسخه به طور کامل جایگزین اشک طبیعی شود، تولیدکنندگان اشک مصنوعی سعی می کنند لایه اشک طبیعی یا حداقل یکی از سه لایه را شبیه سازی کنند تا در جایی که اشک طبیعی وجود ندارد، بهبود یابد. از آنجایی که برندهای مختلفی از اشک مصنوعی وجود دارد، گاهی اوقات تشخیص اینکه کدام یک برای چشم  بهتر است، گیج کننده است. برخی از اشک های مصنوعی رقیق مانند آب و بعضی غلیظ، تقریباً مانند ژل هستند. بیشتر اشک های مصنوعی حاوی هیدروژل یا ذرات بوده که برای مدت طولانی تری رطوبت چشم را افزایش می دهند. برخی از اشک های مصنوعی احتمال دارد برای چشم بهتر کار کنند زیرا  حاوی هیدروژل بیشتری نسبت به بقیه هستند.

ترکیبات انواع قطره های چشمی، عبارتند از:

مواد نگهدارنده

برخی از اشک های مصنوعی حاوی مواد نگهدارنده و برخی فاقد مواد نگهدارنده هستند. در حالی که مواد نگهدارنده برای اکثر ما ضرری ندارند، افراد مبتلا به سندرم شدید چشم خشک که نیاز به القای مکرر اشک مصنوعی دارند، ممکن است واکنش سمی یا حساسیتی نسبت به آنها داشته باشند که در واقع می‌تواند علائم آنها را بدتر کند. برای افراد حساس باید از یک ماده نگهدارنده معروف به نام BAK یا بنزالکونیوم کلرید اجتناب شود.

پوشش چشم

برخی از اشک های مصنوعی دارای موادی هستند که باعث بهبود سلول های سطحی چشم می شوند. اشک های مصنوعی حاوی HP-guar به احتمال زیاد رطوبت سلول هایی را که به دلیل خشکی، آسیب بیشتری می بینند، بهبود می بخشد. HP- guar مولکولی است که یک لایه ژل تشکیل می دهد و از سلول های آسیب دیده محافظت می کند. این لایه ژل همچنین احتمال “چسبیدن” جزء آب اشک را به چشم افزایش می دهد. اشک های مصنوعی که با پوشش چشم عمل می کنند عبارتند از Systane Ultra و BLINK Tears.

تثبیت کننده چربی

هدف برخی از اشک های مصنوعی تثبیت قسمت چربی لایه اشک است. در صورت وجود شرایطی مانند بلفاریت یا اختلال عملکرد غده میبومین، قسمت روغن لایه اشکی می تواند مختل شود. اگر قسمت روغنی مختل شود، اشک طبیعی با سرعتی بسیار سریعتر از حالت عادی تبخیر و باعث می شود چشمان احساس خشکی و شن ایجاد کند. این اشک مصنوعی در واقع حاوی مواد روغنی مانند روغن کرچک یا روغن معدنی است. نمونه‌هایی از این اشک‌های مصنوعی Refresh Endura، Systane Balance و Smooth XP هستند.

قطره های چشمی چه تاثیری در خشکی چشم دارند؟

خشکی چشم می تواند هر فردی را تحت تاثیر قرار دهد. معمولاً غدد چشمی، اشکی تولید می‌کنند که چشم را مرطوب نگه می‌دارد و آن را روان می‌کند. اگر اشک نتواند رطوبت کافی را به چشم بدهد، ممکن است دچار خشکی شوند، که می تواند به دلایل زیر رخ دهد:

• اشک ها خیلی سریع خشک می شوند.
• اشک به اندازه کافی در خیس نگه داشتن چشم موثر نیست.
• غدد اشک به اندازه کافی اشک تولید نمی کنند که چشم را به خوبی روان نگه دارد.

علاوه بر این، برخی از عوامل محیطی و شیوه زندگی احتمال دارد باعث خشکی چشم شوند. این ها شامل:

• خستگی
• محیط دودی
• تهویه مطبوع
• آب و هوای خشک یا بادخیز
• خستگی چشم ناشی از استفاده کامپیوتر یا پلک زدن به اندازه کافی هنگام نگاه کردن به صفحه نمایش

عوامل خطر خشکی چشم

عوامل خطر همچنین می تواند احتمال خشکی چشم را افزایش دهد، و شامل افرادی می شود که:

• کمبود ویتامین D دارند.
• 50 سال یا بیشتر سن دارند.
• از لنزهای تماسی استفاده کنید.
• التهاب چشم یا پلک داشته باشد.
• تحت عمل جراحی انکساری چشم
• ویتامین A یا اسیدهای چرب امگا 3 کافی دریافت نکنید.
• زنان که به دلیل مصرف خوراکی قرص های ضدبارداری و یائسگی تغییرات هورمونی دارند.
• بیماری های زمینه ای خاصی مانند دیابت، مشکلات تیروئید یا برخی از انواع شرایط خودایمنی از جمله لوپوس و بیماری شوگرن دارند.
• مصرف برخی داروها مانند آنتی هیستامین ها، ضد احتقان ها، داروهای فشار خون یا داروهای ضد افسردگی که همگی ممکن است تولید اشک را کاهش دهند.

اگر افراد خشکی چشم داشته باشند، احتمال دارد موارد زیر را تجربه کنند:

• تاری دید
• چشمان قرمز
• افزایش حساسیت به نور
• احساس سوزش در چشم
• احساس خراش، انگار چیزی در چشم است.

سخن آخر

اشک ها نقش مهمی در حفظ سلامتی چشم دارند. اشک سطح چشم را تمیز و مرطوب نگه می دارد و به محافظت از آن در برابر آلودگی ها و باکتری ها کمک می کند. اگرچه  ممکن است به نظر چیزی جز آب نباشد، ولی اشک ها در واقع بسیار پیچیده هستند. آنها از آب، کربوهیدرات ها، لیپیدها، الکترولیت ها، لیزوزیم ها (آنزیم هایی که مانند آنتی بیوتیک های طبیعی برای از بین بردن باکتری ها و ویروس ها عمل می کنند)، لاکتوفرین (پروتئین هایی که از رشد باکتری ها پیشگیری یا کند می کنند)،  پروتئین ها و ویتامین ها تشکیل شده اند . مدلی از لایه اشکی که دانشمندان اتخاذ کرده اند، سه لایه اصلی دارد که از یک لایه مخاطی، آب و چربی یا روغن تشکیل شده است.

برای شما مهم است که چند لحظه با چشم پزشک خود در مورد منشاء بیماری خشکی چشم مشورت کنید. پزشک ممکن است یک اشک مصنوعی خاص را توصیه کند که می تواند جایگزین بهتری برای نوع و میزان شدت بیماری خشکی چشم باشد.

افراد احتمال دارد به دلایل مختلفی دچار خشکی چشم شوند که می تواند شامل موارد زیر باشد:

• خستگی
• محیط های خشک یا بادخیز
• کمبود ویتامین A یا اسیدهای چرب امگا 3
• بیماری های زمینه ای، مانند یک بیماری خود ایمنی
• خستگی چشم، مانند استفاده طولانی مدت از رایانه یا تلفن هوشمند

علاوه بر اصلاح رژیم غذایی و سبک زندگی، اشک مصنوعی OTC، معمولا اولین گزینه درمانی برای خشکی چشم است. اگر افراد از درمان‌های OTC تسکین نمی‌یابند، ممکن است به قطره‌های چشمی نیاز داشته باشند.

افراد احتمال دارد متوجه شوند که قطره های چشمی بدون مواد نگهدارنده باعث تحریک کمتری می شوند و می توانند در طول روز بیشتر از آنها استفاده کنند.

اگر فرد خشکی چشم‌های دائمی دارند که با استفاده از اشک مصنوعی بهبود نمی‌یابد، ممکن است برای بررسی هر گونه بیماری زمینه‌ای به یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مراجعه کنند تا آزمایش چشمی انجام دهند.شاید چشم پزشک توصیه کند که چندین بار در روز برای علائم خشکی چشم خود از اشک مصنوعی استفاده کنید.