هرپتوفوبیا یا ترس از خزندگان ، به ترس از مارها و مارمولک ها و سایر خزندگان اشاره دارد. افراد مبتلا به هرپتوفوبیا اغلب از خزندگان مانند مار و مارمولک می ترسند. با این حال، آنها همچنین ممکن است از خزندگان دیگر مانند لاک پشت ها، تمساح ها و کروکودیل ها ترس داشته باشند.
هرپتوفوبیا هراسی خاص است که نوعی اختلال اضطرابی محسوب می شود. اگر فرد هراس خاصی داشته باشد، احساس ترس یا نگرانی شدید از چیزی احساس می کند. انواع بسیار مختلفی از ترس خاص وجود دارد.
هراس های خاص یک ترس غیرمنطقی از یک موقعیت و وضعیت یا شی هستند. انواع فوبیا اشکال اختلالات اضطرابی است و 9 % مردم ایالات متحده را درگیر می کند. دو نوع دیگر هراس، آگورافوبیا و هراسی اجتماعی (اختلال اضطراب اجتماعی) است.
یک نظریه وجود دارد که هرپتوفوبیا، همراه با آرخنوفوبیا (ترس از عنکبوت)، هراسی تکاملی محسوب می شوند. نظریه پردازان معتقدند که نیاکان ما از حیوانات، چه مهره داران و چه بی مهره ها می ترسیدند برای اینکه آنها فکر می کردند حیوانات باعث آسیب می شوند. از طرفی هم، افزای ش تعداد زیاد خزندگان سمی در محیط می تواند باعث پیشرفت هرپتو فوبیا در طول زمان شود.
هرپتوفوبیا، هراسی کاملا شخصی است، به این معنی که علائم از فردی به فرد دیگر باهم فرق دارد. در حالی که فرد شاید فقط هنگام لمس یک مار بزرگ بترسد، یک فرد مبتلا ممکن است مورد شدیدتری داشته باشد و حتی نتواند به عکس های مارمولک خانگی کوچک و بی ضرر نگاه کند.
ترس از مارمولک ها و مارها چقدر رایج است؟
این فوبیا به نسبت در میان مردم بسیار شایع است و شدت آن ممکن است متفاوت باشد. تشخیص اینکه فرد واقعا فوبیای خزندگان دارد و یا صرفا از آنها می ترسد بدون راهنمایی از یک روان پزشک دشوار است.
هرپتو فوبیا یک اختلال اضطرابی نسبتاً شایع است. این احتمال وجود دارد که بسیاری از افراد در مرحله ای از زندگی خود آن را تجربه کنند. طبق اطلاعات جمع آوری شده توسط انستیتوی ملی بهداشت روان (NIMH)، تقریباً 12.5 درصد از بزرگسالان در ایالات متحده در مقاطعی از زمان هراس و ترس از خزندگان را تجربه خواهند کرد. از بین همه خزندگان، ترس از مار بیشترین شیوع را دارد. تخمین زده شده است که2 تا 3 درصد افراد معیارهای بالینی هراس مارها را دارند.
چه عواملی باعث ترس از مارمولک و مار می شود؟
عواملی که باعث هراسهای خاص مانند هرپتو فوبیا می شوند در حال حاضر نامشخص هستند. با این حال، موارد مختلفی می تواند منجر به این هراس ها شود، از جمله:
یک تجربه بد
یک تجربه بد با یک خزنده می تواند باعث شود آن را با احساس ترس یا درد همراه کند. به عنوان مثال، شخصی که توسط مار گزیده شده است ممکن است دچار ترس از مار شود.
یادگیری ترس
این امکان وجود دارد که فرد یاد بگیرد از چیزهای خاص بخصوص در سنین جوانی ترس داشته باشد. به عنوان مثال، اگر پدر و مادر یا خواهر و برادری دارید که از مارمولک بسیار ترسیده است، ممکن است ترس از آنها را نیز یاد بگیرد.
ذکر این نکته نیز مهم است که عوامل فرهنگی نیز می تواند در درک فرد از خزندگان نقش داشته باشد. خزندگان، به ویژه مارها، اغلب در اساطیر، فرهنگ های عامیانه و متون مذهبی در سراسر جهان وجود دارند. طی یک بررسی در سال 2012 از 514 شرکت کننده در پرتغال نگرش نسبت به حفاظت از خزندگان و دوزیستان را بررسی کردند. محققان کشف کردند که برداشت های منفی یا فرهنگ عامیانه درگیر این حیوانات نگرش منفی را پیش بینی می کند.
ژنتیک
ژنتیک همچنین ممکن است در ایجاد هراس های خاص موثر باشد. به عنوان مثال، اگر یکی از والدین از مارمولک می ترسد، این ترس یا افزایش خطر ابتلا به آن به طور بالقوه می تواند به فرزند منتقل شود. در رابطه با ترس از مارها، می تواند انسان توانایی بالاتری در شناسایی این حیوانات داشته باشد. تصور می شود که این سازگاری به انسان های اولیه کمک می کند تا از حملات مارها پیشگیری کنند.
در بررسی سال 2014 توانایی افراد در یافتن مارها را در یک کار جستجو بررسی کرد. از شرکت کنندگان خواسته شد تا مار را در گروهی از تصاویر پس زمینه که باعث حواس پرتی می شوند، پیدا کنند. بررسی ها نشان داده است که شرکت کنندگان قادر بودند تصاویر مارها را از تصاویر پس زمینه سریعتر و دقیق تر از عنکبوت ها یا قارچ ها تشخیص دهند.
پردازش بد از حوادث
هر کس احساساتی مانند اضطراب و ترس را به طور متفاوتی پردازش و برداشت می کند. این احتمال وجود دارد که بعضی از افراد به طور طبیعی اضطراب بیشتری داشته باشند. این می تواند احتمال فوبیا را در آنها بیشتر کند.
علائم هرپتوفوبیا کدامند؟
دو نوع علائم روانی و جسمی برای ترس از خزندگان وجود دارد. اصلی ترین علامت روانشناختی هرپتوفوبیا احساس ترس یا اضطراب طاقت فرسا هنگام قرار گرفتن در معرض خزنده است.
این احساسات اغلب با تهدید واقعی که خزنده برای فرد ایجاد می کند، متناسب نیست. علاوه بر احساس ترس و اضطراب هنگام حضور خزنده از نظر جسمی، فرد مبتلا به هرپتوفوبیا ممکن است علائمی نیز داشته باشد:
- فکر کردن به خزندگان
- مشاهده تصویر یا فیلم خزنده
- صحبت کردن یا شنیدن صحبت دیگران در مورد خزندگان
فردی که به بیماری هرپتوفوبیا مبتلا است، اغلب راه و مسیر خود را کج خواهد کرد تا از تماس با خزندگان جلوگیری کند. این می تواند به طور بالقوه منجر به اختلال چشمگیر در زندگی روزمره و فعالیت های آنها شود.
علائم جسمی همچنین می تواند در کسی که هراس خاصی مانند هرپتوفوبیا دارد، وجود داشته باشد. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تعریق
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- افزایش ضربان قلب
- تکان خوردن یا لرزیدن
- احساس سبکی سر، گیجی یا غش کردن
- ناراحتی معده یا حالت تهوع برطرف نشده
هرپتوفوبیا منجر به چه عوارضی می شود؟
عوارض مختلف ناشی از هرپتوفوبیا ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- هر وقت فرد در نزدیکی خزنده قرار می گیرد، می ترسد.
- عدم توانایی خرید در فروشگاه های حیوانات خانگی که خزندگان را برای فروش ارائه می دهند.
- امتناع از رفتن به مسافرت های کوهنوردی یا سایر فعالیت هایی که در طی آن احتمال برخورد با خزنده وجود دارد.
- اگر به طور غیر منتظره با خزنده ای که از ان می ترسد روبرو شود عکس العمل بیش از حدی، مانند جیغ با گریه، لرزش یا نفس نفس زدن همراه با سرگیجه از خود نشان می دهد.
از خصوصیات هراس شدیدتر می توان به تحمل دیدن خزندگان در منطقه اشاره کرد، اما اگر در تماس فیزیکی با یکی از آنها باشد وحشت می کند.
هرپتوفوبیا در کودکان
کودکان همچنین می توانند هرپتو فوبیا داشته باشند. کودک مبتلا به هرپتوفوبیا ممکن است برخی از موارد زیر را در هنگام قرار گرفتن در معرض خزنده بروز دهند:
- شوکه شده
- پرخاشگری
- چسبیدن به والدین
- شروع به گریه کردن
در هرپتوفوبیا چه موقع باید به پزشک مراجعه کنم؟
بهترین شاخص برای زمان مراجعه به پزشک و یا روان پزشک بمنظور درمان اختلال ترس از خزندگان این است که این ترس تا چه حدی زندگی روزمره شما را تحت تاثیر قرار داده است. ترس از خزندگان و اختلال در برخی از شرایط زیر، نیاز به مراجعه به پزشک دارد:
- کاهش بازدهی در محل کار یا مدرسه
- متشنج کردن روابط با خانواده و دوستان
- تأثیرگذاری بر تعاملات اجتماعی یا فعالیتهای اجتماعی
- توانایی فرد در انجام کارهای روزمره را مختل می کند.
در صورت مشاهده هر یک از این موارد، با یک روان پزشک مشورت کنید. انواع مختلفی از متخصصان بهداشت روان، از جمله روانشناسان و روانپزشکان وجود دارد. در اولین بازدید، آنها در مورد تاریخچه و علائم ترس با فرد صحبت می کنند. طبق اطلاعاتی که جمع آوری می شود، آنها یک برنامه درمانی را پیشنهاد می دهند.
چگونه هرپتوفوبیا درمان می شود؟
هرپتو فوبیا فقط در صورتی نیاز به درمان دارد که در فعالیت های روزمره از جمله شغل و روابط شخصی تداخل ایجاد کند. اگر شخص فکر می کند علائم هرپتو فوبیا را از خود بروز می دهد، با یک پزشک یا درمانگر مشورت کند تا مشخص شود این فقط یک ترس روزمره است یا معیارهای تشخیص بالینی را دارد یا خیر.
اکثریت قریب به اتفاق هراس ها با درمان مناسب، قابل کنترل یا درمان هستند. هراس های درمان نشده با گذشت زمان، می توانند بدتر شده و زندگی را مختل کنند. درمان هرپتوفوبیا شامل روان درمانی و معمولاً داروها است.
انواع روش روان درمانی مختلف وجود دارد که اغلب برای فوبیاهای خاص مانند هرپتوفوبیا استفاده می شود. انها شامل موارد زیر هستند:
- درمان از طریق مواجهه: درمانگر به آرامی تماس فرد با خزندگان را افزایش می دهد. به عنوان مثال، آنها ممکن است از فرد بخواهند که در جلسه اول به خزندگان فکر کنند، با این هدف که شخص در جلسات بعدی در واقع یک خزنده را در دست داشته باشد. تکنیک های مختلفی برای کنار آمدن با اضطراب نیز آموزش داده می شود.
- رفتار درمانی شناختی (CBT): هدف رفتار درمانی شناختی که اغلب همراه با مواجهه درمانی استفاده می شود، کمک به شناسایی و تغییر شکل الگوهای فکری و عواطف منفی است که به ترس از خزندگان کمک می کند.
- درمان حساسیت زدایی سیستماتیک: حساسیت زدایی سیستماتیک، مبتنی بر اصول درمان شناختی-رفتاری، می تواند 90٪ افراد مبتلا به هرپتوفوبیا را با موفقیت درمان کند. طبق گفته تام جی استیونس، دکتر، روانشناس و استاد برجسته دانشگاه کالیفرنیا، می توان مراحل ترس را بسته به شدت علائم، ارزیابی کرد یا از یک روان پزشک کمک گرفت. این روش درمانی اشکال مختلفی دارد. اما این اجازه را به فرد تحت درمان می دهد تا با شیوه خودشان پیش بروند و باعث کاهش ناراحتی ناشی از ترس می شود.
دارو درمانی و ترس از خزندگان
بنزودیازپین ها و بتا بلاکرها دو نمونه از داروهایی هستند که ممکن است هنگام درمان بیماری هرپتوفوبیا تجویز شوند. با این حال، این موارد فقط برای مدت کوتاهی برای کمک به فرد در کنار آمدن با اضطراب داده می شوند. مهارکننده های انتخابی جذب مجدد سروتونین (SSRI) همچنین اغلب برای فوبیاهای خاص تجویز می شوند.
هرپتوفوبیا ترس از خزندگان است که می تواند شامل هر نوع خزنده باشد، اما بیشتر اوقات در مورد مارها و مارمولک ها اعمال می شود.
هرپتوفوبیا نوعی اختلال اضطرابی است که به آن فوبی خاص می گویند. افرادی که فوبیای خاصی دارند، در اطراف ترس از خود اضطراب شدیدی را تجربه می کنند. همچنین ممکن است علائم جسمی مانند تپش قلب، تعریق و لرزش داشته باشند.
درمان هرپتوفوبیا با استفاده از روش درمانی امکان پذیر است. اگر متوجه شدید که از خزندگان ترس دارید که به طور قابل توجهی زندگی شما را تحت تأثیر قرار می دهد ،با یک روان پزشک صحبت کنید.
4 دیدگاه
من به طور وحشتناک از عنکبوت و هر چیزی حتی اسباب بازی که به صورت پاهای عنکبوت حرکت کنه میترسم. همیشه فیلم مرد عنکبوتی رو از اونجا که دو پا شد تونستم نگاه کنم. البته پارسال توی یک خونه ای بودیم که مدام سم زدیم برای کشتن عنکبوتهای قرمز. الان کمتر از عنکبوتهای کوچیکتر میترسم. ولی کلا همه جا توی فیلم یا هر عکسی چشمم رو میبندم و نفسم بند میاد. از سوسک بزرگ هم به خاطر شاخک و پاهاش میترسم و و قتی سوسک و عنکبوت میبینم و میکشمشون، تا چند ساعت هیچ چیزی نمیتونم بخورم چون حس میکنم اون رو هم قورت دادم. که اضطراب و بیقراری بدی بهم میده و حتما باید غذا از بیرون بخرم.
سلام بنظر می رسد که نیاز به رفتار درمانی دارید.
ممنونم مفید بود
سلام و سپاس