صدای شکم پدیده‌ای آشنا، اما گاهی نگران‌کننده است که می‌تواند در هر زمان و مکانی رخ دهد؛ از جلسه کاری گرفته تا یک مهمانی دوستانه. این صداهای غیرقابل پیش‌بینی ممکن است که ناشی از گرسنگی، هضم غذا، یا حتی مشکلات گوارشی باشند و کنجکاوی بسیاری از افراد را برمی‌انگیزند.
درک علت صدای شکم و قار و قور می‌تواند به شما کمک کند تا نگرانی‌های خود را کاهش دهید و سلامت گوارش خود را بهبود بخشید. اگر شما هم از صدای شکم خود نگران هستید یا می‌خواهید علت و راهکار مناسب آن را بدانید، مشاوره تخصصی پزشکی می‌تواند بهترین مسیر باشد.
با دریافت راهنمایی از تیم متخصص ما در پزشکت، می‌توانید تشخیص دقیق دریافت کرده و راهکارهای عملی و علمی برای کاهش یا رفع این صداها پیدا کنید. همین حالا برای یک بررسی حرفه‌ای این مشکل اقدام کرده تا سلامت گوارش خود را ارتقا دهید.
انواع مختلف صداهای شکمی
علت صدای شکم چیست؟ در حالی که برخی صداهای روده نشان دهنده یک سیستم گوارشی سالم بوده، برخی دیگر نشان دهنده اختلالات و بیماری های گوارشی بالقوه است. وقتی صحبت از طبقه بندی صداهای روده می شود، سه نوع متمایز این صداها وجود دارند.
1. صداهای طبیعی روده
به طور کلی اکثر صداهای روده طبیعی هستند و به سادگی نشان دهنده سالم بودن دستگاه گوارش شما هستند. صداهای معمولی روده ممکن است شامل صدای غرغر یا صدای کلیک باشند که در طول روز ایجاد می‌شود.
انتظار می‌رود گاهی اوقات روده شما صدای غرغر بلندی برای مدت طولانی تولید کند. این صدای شکم به عنوان بوربوریگموس شناخته شده که در اثر حرکت گاز یا مایع در روده ایجاد می شود.
منظم بودن صداهای روده شما معیار مهمی برای ارزیابی سلامت دستگاه گوارش شما است؛ زیرا عدم وجود یا زیاد بودن صدا ممکن است باعث بروز مشکلات خاصی شود که نیاز به مراقبت پزشکی دارند.
به منظور گفتگوی آنلاین با دکتر گوارش می‌توانید از طریق وب‌سایت یا اپلیکیشن پزشکت اقدام کنید.
2. صداهای روده کم فعال
عدم وجود صداهای روده (کم فعال) نشان دهنده کاهش عملکرد سیستم گوارشی است که با کاهش حجم و فرکانس صداهای منتشر شده از روده مشخص می شود. کاهش صدای شکم می تواند نگران کننده باشد؛ زیرا نشان دهنده عملکرد ضعیف یا غیرفعال روده است. در نتیجه این وضعیت می تواند منجر به تجمع بیش از حد مواد زائد در بدن شما شود و آسیب جدی ایجاد کند.
مردم معمولاً پس از جراحی شکم، کاهش صداهای روده را تجربه می کنند؛ زیرا روده ها به دنبال قرار گرفتن در هوای آزاد به طور موقت آسیب می بینند. علاوه بر این، بیهوشی مورد استفاده برای هر جراحی می تواند عضلات شما را شل کند و منجر به کاهش فعالیت روده و صدای شکم شود.
از طرف دیگر، فقدان صداهای روده می تواند ناشی از مصرف داروهای خاصی باشد که ممکن است مصرف کنید. به ویژه داروهای ضد درد حاوی مواد افیونی می توانند بافت روده را شل کرده و فعالیت گوارشی را کاهش دهند.
اگر اخیراً تحت عمل جراحی شکم قرار نگرفته‌اید یا از داروهای خاصی استفاده نکرده‌اید، کمبود صداهای روده شما می‌تواند نشانه‌ای از موارد زیر باشد:
- انسداد روده: انسداد روده شما می تواند مانع از عبور غذا از دستگاه گوارش و در نتیجه باعث کاهش صداها شود. دلایل معمول برای انسداد روده، تجمع بیش از حد بافت اسکار ناشی از بیماری التهابی روده یا سندرم روده تحریک پذیر هستند.
- یبوست: اگر کمتر از 3 بار در هفته به دستشویی بروید، ممکن است دچار یبوست شوید. این وضعیت می تواند باعث تجمع بیش از حد مواد زائد در روده شما شود و از توانایی آن برای فشار دادن غذا به روده شما جلوگیری کند.
- بیماری ایسکمیک روده: یک وضعیت پزشکی جدی است که جریان خون مناسب در روده ها را کاهش می دهد و باعث آسیب قابل توجهی به دستگاه گوارش شما می شود.
توصیه می کنیم اگر دوره های طولانی کاهش صداهای روده دارید، به خصوص اگر همراه با حرکات غیر طبیعی روده یا درد شدید شکم باشد، با پزشک مشورت کنید.
چنانچه به دریافت مشاوره پزشکی آنلاین نیاز دارید، می‌توانید همین حالا از طریق پلتفرم پزشکت اقدام کنید.
3. صداهای روده بیش فعال
اگر متوجه افزایش قابل توجهی در فرکانس و شدت صدای شکم هنگام دراز کشیدن شده‌اید، ممکن است روده بیش فعال داشته باشید. معمولاً این وضعیت نشان می دهد که عملکرد روده شما به دلیل افزایش انقباضات عضلانی روده کوچک و بزرگ بیش از حد فعال است.
در طول دوره های روده بیش فعال، ممکن است که علائم غیر طبیعی دیگری مانند افزایش تعداد اجابت مزاج، استفراغ، حالت تهوع یا درد شکم را تجربه کنید.
طبق IFFGD، روده های بسیار پر سر و صدا گاهی اوقات می توانند نشانه عدم تحمل غذایی یا مشکل جذب مواد مغذی باشند. به عنوان مثال، افرادی که به عدم تحمل لاکتوز یا بیماری سلیاک مبتلا هستند، ممکن است هیدروژن و مایعات اضافی در روده داشته باشند. این مساله می تواند انقباضات روده و بوربوریگمی مرتبط را افزایش دهد.
در موارد نادر، صداهای بسیار بلند یا با صدای زیاد روده می تواند نشان دهنده انسداد روده باشد. این صداها به دلیل انقباض شدید روده ها هستند تا جامدات و مایعات را مجبور به عبور از انسداد کنند.
طیف وسیعی از شرایط یا بیماری های گوارشی مرتبط با صداهای بیش فعال روده وجود دارند، از جمله:
- انسداد روده: در برخی موارد، انسداد روده شما را مجبور می کند تا انقباضات عضلانی را افزایش دهد تا غذا را از طریق دستگاه گوارش عبور دهد. ممکن است صداهای
- روده ای با صدای بلند بشنوید که نشان دهنده انسداد زودهنگام روده یا صداهای غیرطبیعی بسیار بلند است. این یک اورژانس پزشکی محسوب می شود و نیاز به توجه فوری دارد.
- آنتریت عفونی مرتبط با اسهال: این یک نوع عفونت باکتریایی است که با خوردن غذا یا نوشیدنی آلوده ایجاد می شود. این امر فرکانس و شدت انقباضات عضلانی روده را افزایش می دهد و در نتیجه صداهای بلند شکمی ایجاد می شود.
- سوء جذب: وضعیتی که بر توانایی روده کوچک شما برای پردازش صحیح مواد مغذی و مواد معدنی تأثیر می گذارد و باعث افزایش تولید گاز و انقباضات عضلانی می شود. بیماری‌های رایجی که باعث سوء جذب می‌شوند، شامل بیماری کرون، کولیت اولسراتیو، بیماری سلیاک، عدم تحمل لاکتوز یا سایر آلرژی‌های غذایی هستند.
- خونریزی گوارشی: خونریزی در دستگاه گوارش که باعث افزایش گاز در روده ها و در نتیجه صداهای بلندتر شکم می شود. دلایل مختلفی برای خونریزی دستگاه گوارش وجود دارند، از جمله سرطان روده، پولیپ یا بواسیر. اگر متوجه خون در مدفوع خود شدید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
توجه به علائم دیگر مهم است؛ زیرا صداهای روده بیش فعال به تنهایی می تواند بخشی طبیعی از فرآیند گوارش شما باشد.
اگر پس از مصرف شیر یا فرآورده‌های دیگر این ماده علائمی نظیر حالت تهوع، دردهای شکمی و… دارید، به احتمال بدن شما به قند شیر و جذب آن حساسیت دارد. اطلاعات بیشتر را در این مقاله بخوانید: عدم تحمل لاکتوز
مراجعه به پزشک برای صدای شکم
اغلب اوقات، صداهای شکمی زیاد جدی نیستند. با این حال، افرادی که هر یک از علائم و نشانه های زیر را تجربه کرده، باید به پزشک مراجعه کنند تا بهترین قرص برای رفع صدای شکم آنها تجویز شود:
- نفخ
- اسهال
- حالت تهوع
- رفلکس اسید
- سوزش سردل
علائم بالا می تواند نشان دهنده یک مشکل گوارشی باشد که نیاز به مراقبت پزشکی و درمان سریع صدای شکم دارند.
شما می‌توانید از طریق خدمات مشاوره پزشکی از خانه پزشکت، بدون نیاز به مراجعه حضوری مشاوره‌های درمانی موردنیاز را دریافت کنید.
چگونه نفخ و صدای شکم بعد از غذا را کاهش دهیم؟
صداهای شکمی معمولاً نشانه هضم طبیعی و سالم است. به این ترتیب، فرد نمی تواند به طور کلی از آنها جلوگیری کند. با این حال اگر فردی آنها را ناخوشایند می داند، می‌تواند اقداماتی را برای آرام کردن روند گوارش انجام دهد. برخی از این راهکار ها در ادامه بیان شده است.
1. اجتناب از برخی غذاها برای کاهش صدای شکم
برخی غذاها و نوشیدنی ها می توانند گاز روده و بوربوریگمی مرتبط با آن را در برخی افراد افزایش دهند. مردم باید سعی کنند غذاهایی را که باعث صدای شکم می شوند را شناسایی کرده و در صورت امکان از خوردن آن غذاها اجتناب کنند.
برخی از محرک های رایج صدای قار و قور شکم به شرح زیر هستند:
- نوشیدنی های گازدار: یک نوشیدنی گازدار ممکن است که هوا را وارد روده کند و منجر به هضم پر سر و صدا و احتمالا گاز اضافی شود.
- سبزیجات چلیپایی: کلم بروکسل، کلم بروکلی، کلم پیچ و کلم نمونه هایی از سبزیجات چلیپایی هستند. فیبر بالا و محتوای گوگرد بالای این سبزیجات می تواند به تولید گاز اضافی کمک کند.
- لبنیات: لبنیات حاوی قند لاکتوز است که می تواند باعث نفخ، گاز و اسهال در افرادی شود که به لاکتوز حساسیت دارند. به گفته مؤسسه ملی بهداشت، حدود 65 درصد از جمعیت جهان پس از نوزادی در هضم لاکتوز مشکل دارند.
- فروکتوز: این قند به طور طبیعی در برخی از میوه ها، سبزیجات و گندم یافت می شود؛ همچنین در بسیاری از نوشیدنی های شیرین و غذاهای فرآوری شده وجود دارد. به گفته بنیاد بین المللی اختلالات گوارشی (IFFGD)، این می تواند باعث ایجاد روده پر سر و صدا شود.
- سوربیتول: این نوع دیگری از قند میوه است. تولید کنندگان مواد غذایی اغلب آن را به آب نبات ها و آدامس های بدون قند اضافه می کنند. سوربیتول نیز مانند فروکتوز ممکن است باعث ایجاد روده پر سر و صدا شود.
- لوبیا: لوبیا حاوی کربوهیدرات های خاصی است که برخی افراد در هضم آنها مشکل دارند. خیساندن لوبیا برای چند ساعت قبل از پختن ممکن است به کاهش این مشکل کمک کند. از طرف دیگر، فرد می تواند به سادگی از خوردن لوبیا در مواقعی که غرش شکم نگران کننده است، اجتناب کند.
2. مصرف پروبیوتیک ها برای کاهش صدای شکم
برای بهبود تعداد باکتری های مطلوب در روده خود و درمان غرغر و صدای معده و شکم، می‌توانید از پروبیوتیک های بدون نسخه استفاده کنید. غذاهای غنی از پروبیوتیک مانند ماست، دوغ، کفیر، کیمچی و کومبوچا بخورید.
3. مدیریت استرس برای کاهش صدای شکم
مدیتیشن و تمرینات تنفسی برخی از راه هایی هستند که می توانید استرس را قبل از تشدید آن و ایجاد مشکلات گوارشی جدی تر کاهش دهید.
در حالی که این اقدامات ممکن است به تنظیم استرس و صدای شکم شما کمک کند، مهم است که توجه داشته باشید که صداهای روده بخش کاملاً طبیعی سیستم گوارش ما هستند؛ بنابراین هر زمان که صدای قار و قور شکم خود را می شنوید، نباید نگران شوید.
مشاوره آنلاین پزشکی برای تشخیص علت و درمان صدای شکم در پزشکت
برای تشخیص علت و درمان صدای شکم، همین امروز از مشاوره تخصصی پزشکت بهره‌مند شوید و با بررسی کامل وضعیت گوارشی، راهکارهای دقیق و علمی دریافت کنید. سلامت شما اولویت ماست؛ اقدام کنید و تفاوت را احساس کنید.
سخن آخر
صدای شکم پدیده‌ای رایج است که اغلب نگران‌کننده به نظر می‌رسد؛ اما در بسیاری از موارد طبیعی و قابل کنترل است. توجه به سبک زندگی و عادات غذایی می‌تواند نقش مهمی در کاهش این صداها داشته باشد.
با بررسی علت‌ها و مراقبت مناسب، صدای شکم دیگر دغدغه‌ای برای شما نخواهد بود و می‌توانید با اطمینان از سلامت گوارش خود لذت ببرید. شناخت این صداها، گام اول برای داشتن سیستم گوارشی سالم و آرامش در زندگی روزمره است.
