مرگ ناگهانی سگ خانگی همیشه دردناک است. بسیاری از ما به مرگ ناگهانی سگ هایمان بدون هیچ هشداری فکر نمی‌کنیم، اما این وضعیت در برخی موارد ممکن است رخ دهد. در یک مطالعه کالبد شکافی انجام شده در آزمایشگاه تشخیص حیوانات کوچک دانشگاه پوردو در یک دوره پنج ساله، نزدیک به 10 درصد (112 مورد) با مرگ ناگهانی و غیر منتظره همراه بود. علاوه براین، هیچ یک از این سگ‌ها سابقه ابتلا به بیماری خاصی را نداشتند.
صاحبان سگ‌ها اغلب در این موارد چنین نتیجه گیری می‌کنند که “کسی سگ خانگی من را مسموم کرده است!” در حالی که در حقیقت مسمومیت‌های کشنده بسیار غیر معمول و نادر هستند و بیشتر موارد مشکوک به مسمومیت، در اثر در معرض قرار گرفتن غیر عمدی در برابر سم رخ می‌دهند. از جمله علل دیگری که توسط آسیب شناسان یافته شده اند، عبارت‌اند از:
- بیماری قلبی
- بیماری دستگاه گوارش
- ترومای تشخیص داده نشده
- مسمومیت و عفونت (کمتر شایع هستند.)
متأسفانه علی رغم همه تلاش‌ها، برخی از علل مرگ و میر سگ‌ها نامشخص باقی مانده‌اند. با این حال، همیشه خوب است که برای آرامش خاطر خود و محافظت از سایر حیوانات خانگی به دنبال یافتن علت مرگ حیوان خانگی‌تان باشید. علل کلی مرگ ناگهانی را می‌توان بر اساس سیستم و اندام درگیر به صورت زیر گروه بندی کرد:
- ضربه
- سرطان
- نارسایی تنفسی
- عفونت های حاد
- بیماری‌های قلبی
سموم نیز ممکن است در بروز مرگ ناگهانی دخیل باشند، اما هیچ سمی بیش از سایر علل باعث مرگ سگ خانگی نشده است.
نتایج بررسی دانشگاه پردو درباره مرگ سگ ها
ابتدا نگاهی عمیق‌تر به برخی از نتایج مطالعه دانشگاه پوردو می‌اندازیم.
بیماری قلبی
بیماری‌های قلبی-عروقی از جمله دژنراسیون اولیه میوکارد یا عضله قلب، نکروز، هیپرتروفی، فیبروز بیماری عروقی-قلبی، تومورهای قلبی، ناهنجاری‌های دریچه‌ای/مادری و کاردیومیوپاتی می‌توانند منجر به مرگ ناگهانی سگ خانگی شوند. تومورهای مرتبط با قلب شامل همانژیوسارکوم هستند، اما سایر سرطان‌ها ممکن است کمتر آشکار باشند.
با این حال می‌توانند جزو علل مرگ حیوان خانگی باشند. کاردیومیوپاتی اولیه حدود 6 درصد موارد را در مطالعه شامل می‌شود و بدتر شدن ناگهانی بیماری دریچه‌ای که برای مدتی وجود داشته است، می‌تواند منجر به مرگ سریع حیوان خانگی شود.
بیماری‌های گوارشی
بیشتر بیماری‌های دستگاه گوارش در مدت زمان کوتاهی منجر به مرگ حیوان خانگی می‌شوند، اما به ندرت ناگهانی هستند. موارد ناگهانی پاروویروس بدون علائم بالینی، پیچ خوردگی روده یا ولولوس همگی می‌توانند منجر به وخامت سریع و مرگ حیوان خانگی شوند.
تروما
9 مورد از 112 سگ مورد مطالعه، در اثر ترومای مشاهده نشده مرده بودند. حتی سگ‌هایی که در یک منطقه محصور شده نگهداری می‌شوند، ممکن است راه خود را به خیابان پیدا کنند یا از ارتفاع سقوط کنند.
بیماری‌های تنفسی
ذات الریه، پیوتوراکس و بیماری‌های ارتشاحی ممکن است در هنگام شروع ناگهانی به نظر برسند، اما اغلب برای مدتی قبل از مرگ وجود داشته‌اند. مطمئن شوید که سگ خانگی شما به طور منظم معاینه می‌شود تا حیوان خانگی‌تان را ایمن نگه دارید.
بیماری عصبی
آنسفالیت و مننژیت ممکن است به عنوان علل مرگ مطرح باشند، اما به احتمال زیاد برای مدتی قبل از مرگ وجود داشته و علامت دار بوده‌اند. اختلالات تشنجی منجر به مرگ نمی‌شوند، مگر اینکه برای مدت طولانی ادامه داشته باشند.
بیماری‌های ادراری
اگرچه بیماری‌های ادراری مانند عفونت و انسداد می‌توانند با مرگ همراه باشند، اما باعث بروز مرگ ناگهانی نمی‌شود.
مسمومیت
مسمومیت، چه عمدی یا سهوی، اغلب در موارد مرگ ناگهانی به ذهن متبادر می‌شود، اما بروز مسمومیت عمدی در این مطالعه غیر معمول بود. تنها 6 سگ از 112 سگی که مورد بررسی قرار گرفتند، بر اثر مسمومیت مرده بودند (احتمالاً همه سهوا مسموم شده بودند).
متأسفانه محققان در بیش از 20 درصد موارد علت مرگ را مشخص نکرده بودند. با این وجود، تمام تلاش خود را برای یافتن علت مرگ غیرمنتظره، خواه ناگهانی یا غیرمنتظره انجام دادند. تعیین علت برای آرامش شخصی شما و همچنین برای محافظت از سایر حیوانات خانگی مهم است.
اگر سؤال یا نگرانی دارید، همیشه باید با دامپزشک مشورت کنید یا با آنها تماس بگیرید. آنها بهترین منبع شما برای اطمینان از سلامتی و رفاه حیوانات خانگی‌تان هستند.
شایع ترین علل مرگ ناگهانی سگ های خانگی
تعیین علت مرگ غیرمنتظره و ناگهانی حیوان خانگی، یکی از علل اصلی ارسال جسد حیوانات به آزمایشگاه بهداشت حیوانات برای انجام معاینه پس از مرگ است.
به عنوان بخشی از شبکه نظارت بر بیماری‌های حیوانات خانگی OAHN، علل مرگ ناگهانی و غیرمنتظره یا حیواناتی که مرده پیدا شدند از سپتامبر 2015 تا سپتامبر 2019 جدول‌بندی شدند. این موارد، عبارت‌اند از:
برای سگ‌ها (150 مورد)، شایع ترین علت مرگ، نئوپلازی پنهان زمینه‌ای (42 مورد) بود. اکثر آنها مبتلا به همانژیوسارکوم (33 مورد) بودند که اغلب با خونریزی پریکارد بسیار شدید، قفسه سینه یا شکم به عنوان علت مرگ همراه بود. بیماری قلبی دومین تشخیص شایع (36 مورد) شامل اشکال مختلف کاردیومیوپاتی و 4 مورد تنگی مادرزادی آئورت بود.
بیماری تنفسی (16 مورد شامل 9 مورد شروع حاد خفگی ناشی از غذای تنفسی)، حوادث گوارشی (11 مورد شامل 9 مورد اتساع/ولولوس معده و 2 مورد وجود جسم خارجی در دستگاه گوارش همراه با سوراخ) و تروما (14 مورد شامل ترومای مشکوک به تصادف با وسیله نقلیه موتوری و 1 حمله احتمالی شکارچی) نیز از علل شایع مرگ غیرمنتظره بودند.
سایر عوامل شایع
دو مورد نکروز حاد پانکراس،عفونت بابزیا کانیس و 3 مورد شرایط التهابی متفرقه (شامل انتروکولیت هموراژیک ایدیوپاتیک و رابدومیولیز فعالیتی) و همچنین یک مورد بیماری آدیسون نوجوانان تشخیص داده شد. یک مورد مسمومیت با شکلات و یک مورد مسمومیت برمودیولون و همچنین 5 مورد مشکوک به سمیت ناشی از سموم ضد جونده و ضد انعقاد وجود داشت.
توجه داشته باشید که گاهی اوقات به علت محدودیت در میزان آزمایش مجاز توسط مالک به علل مختلف، تشخیص قطعی حاصل نمی‌شد. در 8 مورد، هیچ ضایعه قابل تشخیص یا علت مرگ یافت نشد.
در حالی که این فهرست احتمالاً برای یک دامپزشک باتجربه تعجب‌آور نیست، اما بر سودمندی معاینه پس از مرگ در این موارد بسیار احساسی تأکید می‌کند و می‌تواند به مالکان کمک کند تا بدون شک به علت بروز مرگ ناگهانی حیوان خانگی شان دست پیدا کنند.
موارد تشخیصی مرگ ناگهانی در سگ های خانگی و علل آن
غیر معمول نیست که سگی با سابقه مرگ ناگهانی برای معاینه پس از مرگ به مراکز بهداشتی معرفی شود. مطالعه‌ای در کانادا یافته‌های آزمایشگاهی را در یک دوره ده ساله بررسی کرد و شایع‌ترین علل مرگ ناگهانی و غیرمنتظره در سگ‌ها را جدول بندی کرد.
بررسی سوابق مراکز بهداشت برای تعیین اینکه آیا عوامل مشابهی در موارد مرگ ناگهانی در سگ هایی که به آزمایشگاه ارسال شده بودند دخیل است یا خیر، انجام شد. سوابق کالبد گشایی‌های سگ‌ها از 1 ژانویه 2007 تا 31 مه 2012، بررسی شد. در این مدت، در مجموع 1346 معاینه کالبد شکافی سگ انجام شد.
از این تعداد، 112 مورد (8.3٪) سابقه مرگ ناگهانی داشتند که در آن حیوان مرده یافت شد، به طور ناگهانی روی زمین سقوط کرد یا در حالت رو به مرگ قرار داشت و قبل از دریافت مراقبت‌های دامپزشکی مرد. هیچ یک از این سگ‌ها سابقه بالینی بیماری مداوم در زمان مرگ نداشتند.
علل مرگ ناگهانی در سگ های خانگی
سگ‌ها از 4 هفته تا 14 سال سن داشتند. سیستم قلبی عروقی شایع ترین سیستم درگیر در موارد مرگ ناگهانی بود. در مجموع 35 سگ (31٪) ضایعاتی داشتند که نشان می‌دهد بیماری قلبی-عروقی علت مرگ ناگهانی است. ضایعات دژنراسیون میوکارد، نکروز، هیپرتروفی، فیبروز یا بیماری عروقی-قلبی در 11 سگ با میانگین سنی 6.2 سال یافت شد.
هفت سگ مبتلا به همانژیوسارکوم در دهلیز راست بودند. سایر نئوپلاسم‌های قلبی شامل دو کمودکتوم، یک مورد لنفوسارکوم، یک هماتوم و یک تومور سلول گرد ناشناس بود. میانگین سنی سگ‌های مبتلا به نئوپلازی قلبی 8.1 سال بود. هفت سگ مبتلا به کاردیومیوپاتی تشخیص داده شدند.
میانگین سنی سگ‌های مبتلا به کاردیومیوپاتی 1.9 سال بود. دو سگ دچار تنگی آئورت بودند و میانگین سنی آنها 7 ماه بود. دو مورد دژنراسیون دریچه میترال در سگ‌های 3 و 9 ساله تشخیص داده شد. موارد منفرد از پارگی آئورت، بیماری کرم قلب و میوکاردیت وجود داشت.
بیماری گوارشی
بیماری گوارشی علت مرگ ناگهانی 22 سگ (19.6٪) بود. علاوه براین ۹ سگ به اتساع معده و ولولوس (GDV) و دو سگ دیگر به اتساع معده مبتلا بودند. میانگین سنی این گروه 2/5 سال بود اما یک سگ مبتلا به GDV تنها 4 ماه داشت. پنج سگ بدون نشان دادن علائم بالینی بر اثر آنتریت پاروویروسی جان خود را از دست دادند.
این سگ‌ها به طور متوسط حدود 7 ماه سن داشتند. ولولوس روده در 4 سگ با میانگین سنی 3 سال مشاهده شد. یک مورد انفارکتوس معده و جسم خارجی در روده مشاهده شد. ۹ مورد وجود داشت که تروما علت مرگ تشخیص داده شد. در هیچ یک از این موارد حادثه آسیب زا توسط صاحبان مشاهده نشده بود.
اگرچه بروز مسمومیت اغلب در موارد “مرگ ناگهانی” مشکوک است، اما تنها 6 مورد دارای شواهد شیمیایی از قرار گرفتن در معرض سموم بودند. دو مورد شامل قرار گرفتن در معرض ارگانوفسفره، دو مورد اتیلن گلیکول و یک مورد مسمومیت با ماده ضد جونده و دیفاسینون وجود داشت.
بیماری تنفسی
تنها پنج مورد مرگ ناگهانی به بیماری تنفسی نسبت داده شد. موارد منفرد پنومونی باکتریایی توسط Bordetella sp و Pasteurella sp ایجاد شده بودند. علاوه براین دو مورد توسط Streptococcus sp و یک مورد شیلوتوراکس نیز تشخیص داده شد.
بیماری های سیستم عصبی
سه مورد مربوط به سیستم عصبی مرکزی شامل موارد فردی آنسفالیت، مننگوآنسفالیت غیر چرکی و هیدروسفالی بود. سه سگ جوان از سن 6 هفتگی تا 3.5 ماهگی بر اثر آسپیراسیون غذا و خفگی جان خود را از دست دادند. دو مورد مرگ ناگهانی درگیر سیستم ادراری و شامل موارد فردی پیلونفریت و انسداد مجرای ادرار بود.
دو سگ با مرگ ناگهانی درگیر نئوپلاسم‌هایی غیر از قلب بودند. یکی مبتلا به استئوسارکوم متاستاتیک و دیگری همانژیوسارکوم طحالی بود که پاره شد و در نتیجه همو شکم ایجاد شد. موارد انفرادی هموتوراکس، همو شکم و خونریزی شدید ریوی تشخیص داده شد.
هیچ علت زمینه‌ای برای خونریزی در این موارد مشخص نشد. یک مورد نکروز حاد لوزالمعده که باعث مرگ ناگهانی می‌شد، در طول دوره مطالعه تشخیص داده شد. 21 مورد (21.5%) وجود داشت که در آنها هیچ علت مرگ ناگهانی از طریق یافته‌های کالبد گشایی یا تست‌های آزمایشگاهی اضافی مشخص نشد.
