همانژیوم کبدی یکی از شایع ترین نوع ضایعات خوش خیم کبدی محسوب می شود که از توده های درهم پیچیده رگ های خونی تشکیل شده اند. اکثر آنها علائمی ایجاد نمی کنند و نیازی به جراحی برای برداشتن آنها نیست. آنها به تومورهای سرطانی تبدیل نمی شوند.
همانژیوم کبدی از رگ های خونی انباشته و بدشکل تشکیل شده است که توسط شریان کبدی تغذیه می شوند. به طور کلی تومورهای همانژیوم می توانند در اندام های مختلف از جمله مغز ایجاد شوند که در این شرایط ممکن است منجر به بروز برخی عوارض شود. اما همانژیوم در کبد به ندرت عوارضی را به همراه دارند. آنها به سرطان تبدیل نمی شوند و تنها در صورتی که بزرگ شود علائمی را ایجاد می کنند.
همانژیوم در کبد به چه معناست؟
دانشمندان مطمئن نیستند که چرا همانژیوم کبدی رخ می دهد. برخی فکر می کنند ممکن است یک نقص مادرزادی باشد. اما داشتن این ضایعات خوش خیم در کبد مشکلی برای کبد شما ایجاد نمی کند. اکثر مردم فقط یک همانژیوم کبدی دارند که پخش نمی شود و به ندرت اندازه آن بزرگ می شود. در بیشتر موارد، می توانید آن را به حال خود رها کنید و نیازی به درمان هم ندارد.
آیا باید نگران همانژیوم کبدم باشم؟
این ضایعات در بزرگسالان و کودکان به طور کلی نگران کننده نیست. فقط 10 درصد از آنها اصلاً رشد می کنند و در صورت رشد بیش از حد ممکن است علائمی را ایجاد کند. در این شرایط پزشک وضعیت شما را در نظر خواهد گرفت. البته همانژیوم کبدی نوزادی (IHH)، که نوزادان را تحت تاثیر قرار می دهد، تا حدودی وضعیت متفاوت تری دارد.
همانژیوم کبد چقدر شایع است؟
همانژیومهای کبدی شایع ترین نوع ضایعات خوش خیم کبدی هستند . آنها تقریباً در 5٪ از جمعیت و بیشتر در میانسالی (70٪) و در نوزادان دختر (80٪) به صورت مادرزادی ظاهر می شوند. هنگامی که آنها در دوران نوزادی رخ می دهند، معمولاً به مرور زمان کوچک می شوند و در بزرگسالی ناپدید می شوند.
علائم همانژیوم کبد چیست؟
اکثر این ضایعات خوش خیم کبدی کوچک هستند و علائمی ایجاد نمی کنند. اندازه متوسط حدود 3 سانتی متر است. تومورهایی که 10 سانتیمتر یا بیشتر هستند «همانژیوم غولپیکر» در نظر گرفته میشوند. این تومورها به دلیل تورم یا فشرده شدن معده، احتمال دارد علائمی را ایجاد کنند، از جمله:
- نفخ شکم
- حالت تهوع
- پری یا بی اشتهایی
- درد ربع فوقانی راست شکم
همانژیوم کبدی در برخی موارد نادر ممکن است عوارضی را ایجاد کند، از جمله:
- خونریزی از رگ های خونی بد شکل تومور به داخل حفره شکمی
- دژنراسیون داخل تومور، مانند لخته شدن خون، اسکار یا تشکیل رسوبات کلسیم
- فشرده شدن رگ های خونی یا مجاری صفراوی، که باعث ادم، ترومبوز یا یرقان می شود.
ضربه مستقیم به کبد یا فشار شدید به ندرت می تواند باعث پارگی تومور و خونریزی داخلی شود.
همانژیوم کبدی چگونه به نظر می رسد؟
این ضایعات غیرسرطانی در کبد با چشم غیرمسلح مانند ضایعات مسطح با مرزهای مشخص و رنگی تیره و قرمز-آبی به نظر می رسند. ممکن است توسط یک کپسول بافت نازک احاطه شده باشند. در زیر میکروسکوپ، به صورت محفظه های عروقی غاردار پر از خون دیده می شند. به همین دلیل است که گاهی اوقات به آنها همانژیوم غاردار هم گفته می شود.
علت همانژیوم کبد چیست؟
هنوز علت اصلی بروز این ضایعات در کبد تشخیص داده نشده است. برخی گمان می کنند که ممکن است مادرزادی یا حتی ژنتیکی باشند. همچنین به نظر می رسد که ارتباطی بین همانژیوم کبد و استروژن وجود دارد. آنها به صورت مادرزادی در دختران بیشتر بروز کرده و سریعتر رشد میکنند. رشد آنها در زمانی که بدن استروژن بیشتری تولید می کنند مانند دوران بلوغ زنان، بارداری و هورمون درمانی بیشتر می شود.
به نظر نمی رسد مصرف الکل یک عامل خطر برای همانژیوم کبد باشد. بیشتر با ضایعات بدخیم (سرطانی) کبد مرتبط است. الکل برای کبد شما مشکلاتی ایجاد می کند، اما منجر به بروز این ضایعات نمی شود.
عواملی که می توانند خطر تشخیص همانژیوم کبدی را افزایش دهند، عبارتند از:
- سن. این ضایعات خوش خیم کبدی را می توان در هر سنی تشخیص داد، اما بیشتر در افراد 30 تا 50 ساله تشخیص داده می شود.
- جنسیت. این وضعیت در زنان بیشتر از مردان تشخیص داده می شوند.
- بارداری. احتمال تشخیص همانژیوم کبدی در زنان باردار بیشتر از زنانی است که هرگز باردار نشده اند. اعتقاد بر این است که هورمون استروژن، که در دوران بارداری افزایش می یابد، ممکن است در رشد ضایعات غیرسرطانی کبد نقش داشته باشد.
- هورمون درمانی. زنانی که از درمان جایگزینی هورمونی برای علائم یائسگی استفاده می کنند، ممکن است بیشتر از زنانی که این کار را نمی کنند، مبتلا به همانژیوم کبدی تشخیص داده شوند.
- داروها. داروهایی که بر سطح هورمونها در بدن شما تأثیر میگذارند، مانند قرصهای ضدبارداری، در صورت تشخیص همانژیوم کبدی، میتوانند باعث افزایش اندازه و عوارض شوند. اما این موضوع بحث برانگیز است. در صورت مصرف این داروها در مورد عوارض و خطرات احتمالی آن با پزشک مشورت کنید.
همانژیوم کبد چگونه تشخیص داده می شود؟
از آنجایی که بیشتر آنها علائمی ایجاد نمی کنند، در اکثر مواقع به طور تصادفی تشخیص داده می شوند. آنها ممکن است در آزمایش تصویربرداری که به دلایل دیگری ظاهر شوند، تشخیص داده شوند. تست های تصویربرداری که می توانند همانژیوم کبد را شناسایی کنند عبارتند از:
- کنتراست اشعه ایکس برای مشاهده رگ های خونی بدن شما.
- توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن. اشعه ایکس و کامپیوترها تصاویری از سطح مقطع بدن شما تولید می کنند.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI). یک آهنربای بزرگ، امواج رادیویی و یک کامپیوتر تصاویر را تولید می کنند.
- یک اسکن هسته ای که از یک ماده ردیابی رادیواکتیو به نام تکنتیوم-99m برای تشکیل تصویری از ضایعات استفاده می کند.
- سونوگرافی با کنتراست. در این آزمایش تشخیصی امواج صوتی با فرکانس بالا از طریق بافت های بدن ارسال می شود و پژواک ها ضبط می شوند و به فیلم یا عکس تبدیل می شوند.
در بیشتر مواقع، آزمایش های تصویربرداری برای تشخیص این ضایعات خوش خیم کبدی در مقابل سرطان کافی است. اما اگر همانژیوم شما ویژگی های معمولی را نداشته باشد، پزشک مجبور می شود برای تشخیص آن از سرطان آزمایشات بیشتری را تجویز کند. به عنوان مثال، یک تومور سرطانی کبد ( کارسینوم کبدی ) معمولاً ظاهر خود را در طول زمان تغییر میدهد، در حالی که همانژیوم پایدار میماند. سرطان متاستاتیکی که از جای دیگری به کبد شما سرایت می کند، در جای دیگری از بدن شما نیز دیده می شود.
آیا همانژیوم کبدی باید برداشته شود؟
این ضایعات کبدی نیازی به درمان ندارد مگر اینکه برای شما مشکل ایجاد کنند. در شرایطی که ضایعات کبدی شروع به رشد کنند، پزشک ممکن است راهکارهایی را پیشنهاد کند. آنها می توانند با انسداد یا بستن شریان کبدی (آمبولیزاسیون شریانی) جریان خون آن را قطع کنند. این راهکار می تواند رشد همانژیوم را کند یا حتی معکوس کند.
همانژیوم کبد معمولاً چگونه درمان می شود؟
در بیشتر موارد، پزشک به سادگی تومور شما را تحت نظر نگه می دارد. آنها ممکن است از شما بخواهند که برای پیگیری وضعیت خود یک یا دو بار در سال اسکن تصویربرداری را انجام دهید. اکثر این ضایعات هرگز تغییر یا رشد نمی کنند. در صورت رشد معمولاً سرعت آن خیلی کند و حدود 2 میلی متر در سال است.
عوارض همانژیوم کبد در دوران بارداری چیست؟
سطح استروژن در دوران بارداری افزایش می یابد، که این وضعیت ممکن است منجر به افزایش سرعت رشد همانژیوم شود. با این حال سرعت رشد بسیار کند خواهد بود. بزرگ شدن این ضایعات خوش خیم کبدی همراه با فشار شدید در حین زایمان، می تواند تاحدودی خطر پارگی را افزایش دهد.
آیا همانژیوم کبد قابل پیشگیری است؟
از آنجایی که علت اصلی بروز این ضایعات هنوز تشخیص داده نشده است، نمی توان راه هایی را برای پیشگیری از آن در نظر گرفت. با این حال، افزایش سطح استروژن ممکن است یک عامل موثر در بروز آن باشد. اگر همانژیوم کبدی دارید، تا حدودی می توانید با توقف یا اجتناب از هورمون درمانی برای افزایش رشد از بروز آن پیشگیری کنید.
پیش آگهی همانژیوم کبد چیست؟
به طور کلی، پیش آگهی آن عالی است. اکثر همانژیوم های کبدی هیچ مشکلی ایجاد نمی کنند، و در صورت بروز مشکل، جراحی یک راه حل ساده برای درمان آن است.
آیا رژیم غذایی من بر همانژیوم کبد من تأثیر می گذارد؟
رژیم غذایی شما تاثیر مستقیمی بر بروز یا رفع همانژیوم ندارد، اما رژیم غذایی شما بر سلامت کلی کبد شما تأثیر می گذارد. اگر می خواهید فشار کلی روی کبد خود را کاهش دهید، یک رژیم غذایی متعادلی داشته باشید. کاهش مصرف قند و چربی در رژیم غذایی می تواند به جلوگیری یا کاهش ذخیره چربی در کبد شما کمک کند.
چه زمانی باید برای همانژیوم خود به پزشک مراجعه کنم؟
برای هر گونه علائم ناراحت کننده، از جمله درد و مشکلات دستگاه گوارش خود، به پزشک مراجعه کنید. در بیشتر موارد، این علائم به همانژیوم کبد شما مربوط نمی شود، اما پزشک معالج می تواند علت اصلی را تشخیص دهد.
سخن آخر
همانژیوم کبدی شایع و خوش خیم است که به نوع دیگری از تومور تبدیل نمی شود، زیرا معمولاً برخی ضایعات خوش خیم اصلاً رشد یا تغییر نمی کند. می توانید با خیال راحت آن را به حال خود رها کنید. اگر همانژیوم کبدی بزرگ یا علامت دار دارید، پزشک می تواند راه هایی برای درمان آن ارائه دهد. جراحی، در صورت لزوم، تومور را از بین می برد.
همانژیوم کبدی معمولاً به صورت مجموعه ای غیرطبیعی از رگ های خونی رخ می دهد که عرض آن کمتر از حدود 1.5 اینچ (حدود 4 سانتی متر) است. گاهی اوقات می تواند بزرگتر باشد یا به صورت چند قلو رخ دهد. همانژیوم بزرگ ممکن است در کودکان خردسال رخ دهد، اما این وضعیت به ندرت رخ می دهد.
آخرین دیدگاهها