از استرپتومایسین برای درمان عفونت های باکتریایی متوسط تا شدید در بسیاری از نقاط مختلف بدن استفاده می شود. استرپتومایسین متعلق به دسته داروهایی است که به عنوان آنتی بیوتیک های آمینوگلیکوزید شناخته می شوند. استفاده از این دارو برای سرماخوردگی، آنفولانزا یا سایر عفونت‌های ویروسی مؤثر نیست.
از استرپتومایسین معمولاً برای عفونت‌های باکتریایی جدی استفاده می‌شود که ممکن است سایر داروها برای درمان آنها مؤثر نباشند. استرپتومایسین با عوارضی از جمله آسیب به شنوایی و حس تعادل همراه است که امکان بروز آن ها در بیماران مسن و نوزادان تازه متولد شده بیشتر است. این دارو فقط باید توسط یا تحت نظارت فوری پزشک تجویز شود.
نحوه تزریق استرپتومایسین
استرپتومایسین به صورت تزریقی به یکی از عضلات (معمولاً باسن، وسط ران یا بازوها) تزریق می شود. دوز دریافتی دارو برای درمان سل معمولاً یک بار در روز یا طبق دستور پزشک تجویز می شود. مهم است که محل تزریق را روزانه تغییر دهید تا از بروز عوارض زیر پوست جلوگیری شود. اگر در مورد استفاده صحیح از این دارو سؤالی دارید، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
مقدار دوز دریافتی بر اساس نوع عفونت، وزن، وضعیت پزشکی، سطوح خونی استرپتومایسین و عوارض تجویز می شود.
Streptomycin برای درمان سل معمولاً برای 9 ماه یا بیشتر استفاده می شود. پس از دریافت روزانه استرپتومایسین به مدت 1 تا 2 ماه، پزشک ممکن است به شما دستور دهد که این دارو را کمتر دریافت کنید. پزشک همچنین احتمال دارد به شما دستور دهد که قبل از قطع سایر داروهای ضد سل، استفاده از این دارو را متوقف کنید. بسیار مهم است که استرپتومایسین و سایر داروهای خود را دقیقاً طبق تجویز پزشک مصرف کنید
مصرف این دارو (یا سایر داروهای سل / آنتی بیوتیک ها) را حتی برای مدت کوتاهی قطع نکنید، مگر اینکه نظر پزشک به قطع مصرف دارو باشد. نادیده گرفتن یا تغییر دوز بدون تأیید پزشک ممکن است عوارض احتمالی را بدتر کند یا درمان عفونت (به ویژه سل) را دشوارتر (مقاوم) کند.
برای کمک به از بین بردن کامل عفونت،باید استفاده از این دارو برای تمام مدت درمان ادامه پیدا کند. همچنین، این دارو زمانی که مقدار ثابتی از آن در خون وجود داشته باشد، بهترین اثر را دارد. برای کمک به ثابت نگه داشتن مقدار، باید این دارو را طبق برنامه منظم دریافت کنید. در هنگام مصرف آن، برای اینکه کلیه ها به خوبی کار کنند و جلوگیری از مشکلات کلیوی، مایعات اضافی بنوشید تا زمانی که این دارو را دریافت می کنید، ادرار بیشتری دفع کنید.
عوارض مصرف استرپتومایسین
در صورت مصرف این دارو ممکن است دچار حالت تهوع، استفراغ، ناراحتی معده یا از دست دادن اشتها شوید. همچنین احتمال دارد درد، تحریک و قرمزی در محل تزریق ایجاد شود. در صورت پایداری یا تشدید هر یک از این علائم، فوراً با پزشک مشورت کنید.
به یاد داشته باشید علت تجویز این دارو توسط پزشک این است که او تشخیص داده است مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض احتمالی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند عوارض جدی و خطرناکی ندارند.
در صورت بروز هر یک از عوارض زیر به پزشک مراجعه کنید، عوارضی از جمله:
- خونریزی
- کبودی آسان
- ضعف عضلانی
- ضربان قلب سریع
- خستگی غیر معمول
- اسهال مداوم حتی پس از قطع این دارو
- علائم جدید عفونت (مانند تب بالا، سرفه مداوم)
- علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار)
استفاده از این دارو برای دوره های طولانی یا مکرر ممکن است منجر به برفک دهان یا عفونت قارچی جدید واژن شود. در صورت مشاهده لکه های سفید در دهان، تغییر در ترشحات واژن یا سایر علائم جدید با پزشک مشورت کنید.
حساسیت و آلرژی
واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، فوراً از پزشک کمک بگیرید، از جمله:
- کهیر
- سرگیجه شدید
- مشکل در تنفس
- خارش یا تورم (به ویژه در صورت، زبان،گلو)
این دارو گاهی اوقات می تواند باعث بروز آسیب جدی عصبی و احتمالاً منجر به از دست دادن دائمی شنوایی و مشکلات تعادل شود. در صورت ابتلا به بیماری کلیوی، مصرف دوزهای بالای این دارو، استفاده طولانی مدت از این دارو، بزرگسالان مسن (بیش از 60 سال)، یا از دست دادن شدید این دارو، امکان بروز این خطر بیشتر است. برای کاهش خطر کم آبی، در حین استفاده از این دارو مقدار زیادی مایعات بنوشید، مگر اینکه پزشک به شما دستور دیگری بدهد. قبل از شروع استرپتومایسین، اگر قبلاً مشکلات کلیوی یا شنوایی داشته اید، به پزشک خود اطلاع دهید.
پزشک پیشرفت شما را برای کاهش خطر عوارض زیر نظر خواهد گرفت و ممکن است شنوایی، کلیه ها و سطح خون استرپتومایسین را آزمایش کند. در صورت بروز مشکلات کلیوی یا مشکلات شنوایی ممکن است مصرف این دارو قطع شود.
در صورت امکان، باید از مصرف داروهای دیگری که ممکن است به کلیه ها یا اعصاب آسیب برساند در حین استفاده از استرپتومایسین خودداری کنید.
استرپتومایسین با چه داروهایی تداخل دارد؟
اگرچه برخی داروها به هیچ وجه نباید با هم استفاده شوند، اما در مواردی ممکن است دو داروی مختلف با هم استفاده شوند، حتی اگر تداخلی رخ دهد. در این موارد، پزشک ممکن است بخواهد دوز مصرفی شما را تغییر دهد یا اقدامات احتیاطی دیگری لازم باشد. هنگامی که شما این دارو را دریافت می کنید، بسیار مهم است که پزشک بداند که آیا شما از داروهای ذکر شده در زیر استفاده می کنید یا خیر. تعاملات زیر بر اساس اهمیت بالقوه آنها انتخاب شده اند و لزوماً همه را شامل نمی شوند.
استفاده از Streptomycin با هر یک از داروهای زیر توصیه نمی شود. بنابراین پزشک باید تصمیم بگیرد که شما را با این دارو درمان کند یا برخی از داروهای دیگری را که مصرف می کنید تغییر دهد.
- لیزین
- آتالورن
- گالامین
- فوسکارنت
- متوکورین
- فوروزماید
- وکورونیوم
- فازادینیوم
- آلکورونیم
- دکامتونیم
- آتراکوریوم
- سیدوفوویر
- میواکوریوم
- پانکورونیوم
- روکورونیوم
- پیپکورونیوم
- راپاکورونیوم
- توبوکورارین
- هگزافلورنیم
- دوکساکوریوم
- سیساتراکوریوم
- واکسن وبا، زنده
- اتاکرینیک اسید
- اسید اسکوربیک
- سوکسینیل کولین
- کلیستیمتات سدیم
استفاده از استرپتومایسین با هر یک از داروهای گفته شده ممکن است باعث افزایش خطر عوارض خاص شود، در حالی که استفاده از هر دو دارو احتمال دارد بهترین درمان برای شما باشد. اگر هر دو دارو با هم تجویز شوند، پزشک می تواند دوز یا تعداد دفعات مصرف یک یا هر دو دارو را تغییر دهد.
برخی از داروها را نباید در زمان خوردن غذا یا خوردن انواع خاصی از غذا یا در حوالی آن استفاده کرد زیرا ممکن است تداخل ایجاد شود. استفاده از الکل یا تنباکو با برخی داروها نیز می تواند باعث بروز تداخلات شود. در مورد استفاده از دارو همراه با غذا، الکل یا تنباکو با پزشک مشورت کنید.
هشدارهای لازم برای مصرف استرپتومایسین
Streptomycin ممکن است باعث واکنش های آلرژیک جدی از جمله آنافیلاکسی شود که می تواند خطرناک باشد و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. اگر شما یا فرزندتان پس از دریافت این دارو دچار خارش، کندوها، گرفتگی صدا، تنگی نفس، مشکلات تنفسی، مشکل در بلع، یا هرگونه تورم دست، صورت یا دهان شدید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
دوزهای بالای تزریق استرپتومایسین ممکن است باعث واکنش های جدی (به عنوان مثال، سندرم افسردگی CNS) برای یک نوزاد شود. نوزادان نباید مقدار بالاتر از دوز توصیه شده را دریافت کنند.
اگر شما یا فرزندتان دچار کاهش ناگهانی شنوایی یا از دست دادن شنوایی شدید، که ممکن است با سرگیجه و صدای زنگ در گوش همراه باشد، مصرف این دارو را متوقف کنید و فوراً با پزشک مشورت کنید. احساس حرکت مداوم خود یا اطراف و احساس چرخش می تواند از علائم آسیب به شنوایی یا حس تعادل باشد.
قبل از انجام عمل جراحی یا سایر روش‌هایی که نیاز به دریافت داروهای بی‌حس‌کننده دارند (مثلاً داروهای بی‌حس کننده، مسدودکننده‌های عصبی-عضلانی) به پزشک اطلاع دهید که از این دارو استفاده می‌کنید. استفاده از تزریق استرپتومایسین همراه با داروهای بی‌حس‌کننده ممکن است خطر ابتلا به مشکل در تنفس، خواب‌آلودگی، ناتوانی در تنفس بدون کمک، خستگی یا ضعف غیرعادی را افزایش دهد.
تزریق استرپتومایسین در بارداری و شیردهی
استفاده از این دارو در دوران بارداری می تواند به جنین آسیب برساند. برای جلوگیری از بارداری از یک روش موثر پیشگیری از بارداری استفاده کنید. اگر فکر می کنید در حین استفاده از دارو باردار شده اید، فورا به پزشک اطلاع دهید. حتی به دلیل احتمال بروز عوارض جانبی جدی در نوزادان شیرده از استرپتومایسین، باید با در نظر گرفتن اهمیت دارو برای مادر، تصمیم به قطع شیردهی یا قطع دارو گرفته شود.
سخن آخر
استرپتومایسین یک داروی نسخه ای است که برای درمان علائم عفونت های متوسط تا شدید مانند سل استفاده می شود. استرپتومایسین ممکن است به تنهایی یا همراه با سایر داروها استفاده شود. مصرف این دارو می تواند با بروز برخی عوارض احتمالی همراه باشد. از طرفی هم وجود سایر بیماری های زمینه ای ممکن است بر استفاده از این دارو تأثیر بگذارد. در صورت داشتن هر گونه بیماری دیگر، به خصوص بیماری کلیوی (به عنوان مثال، آزوتمی پیش کلیه)، مشکلات شنوایی، مشکلات عضلانی، مشکلات عصبی با احتیاط از استرپتومایسین استفاده کنید، زیرا استفاده نادرست می تواند این بیماری ها را بدتر کند.
آخرین دیدگاه‌ها