سیاه سرفه

سیاه سرفه (سرفه  شدید و بزرگ) یک عفونت دستگاه تنفسی است که در اثر باکتری Bordetella pertussis (یا B.pertussis) ایجاد می شود. بیماری سیاه سرفه عمدتاً بر کودکانی که هنوز از مصونیت ایمنی کافی برخوردار نیستند. یا در کودکانی که اختلال مصونیت ایمنی دارند، تاثیر می گذارند.

سیاه سرفه باعث حملات شدید سرفه می شود، که می تواند منجر به حالت خفگی شود.

علائم سیاه سرفه

اولین علائم سیاه سرفه مانند علائم سرماخوردگی می باشد، این علائم عبارتند از:

• عطسه
• آبریزش بینی
• سرفه خفیف
• تب درجه پایین

پس از حدود 1 تا 2 هفته، سرفه خشک و تحریک کننده به حملات سرفه خفیف تبدیل می شود.

در طول سرفه ممتد، که ممکن است برای یک دقیقه طول بکشد، کودک ممکن است قرمز یا بنفش شود به حدی که تنفس کودک قطع شود.

در پایان حملات سرفه ممتد، کودک ممکن است دچار صدای خاصی شود و یا ممکن است استفراغ کند. بین حمله ها، کودک معمولاً مشکل خاصی ندارد. سرفه های نوزادان و کودکان در مقایسه با بزرگترها آرام تر می باشند.

سرایت سیاه سرفه

سیاه سرفه بسیار مسری است. باکتری ها توسط قطرات موجود در عطسه و سرفه از فرد مبتلا به فرد سالم منتقل می شود. افراد آلوده در اولین مراحل بیماری، مسری هستند. آنتی بیوتیک ها می توانند دوره سرایت را به 5 روز کاهش دهند.

پیشگیری سیاه سرفه

با واکسن سیاه سرفه که بخشی از واکسیناسیون DTaP (دیفتری، کزاز، سیاه سرفه) است، می توان از سیاه سرفه پیشگیری نمود.

واکسیناسیون DTaP به طور معمول در پنج بار قبل از ششمین سالگرد تولد کودک انجام می شود.

برای محافظت بیشتر در صورت ضعف مصونیت، متخصصان توصیه می كنند كه بچه های 11-18 ساله با استفاده از واكسن تركیب جدید (به نام Tdap)، بطور ایده آل در سن 11 یا 12 سالگی از آن استفاده كنند. واکسن Tdap شبیه DTaP است اما با غلظت های پایین دیفتری و توکسوئید کزاز وجود دارد. همچنین باید بزرگسالانی که واکسن را در دوران نوجوانی دریافت نکرده اند، و کلیه زنان باردار بدون توجه به زمان آخرین بار انجام  واکسیناسیون در نیمه دوم حاملگی لازم است این واکسن را دریافت کنند.

این واکسن برای افرادی که از نزدیک در تماس با نوزادان هستند بسیار مهم است. زیرا می توانند عوارض شدید و بالقوه تهدید کننده زندگی را از سیاه سرفه ایجاد کنند. ایمنی بزرگسالان نسبت به سیاه سرفه در طول زمان کاهش می یابد. بنابراین واکسیناسیون و محافظت از خود در برابر عفونت همچنین به محافظت از کودک و نوزاد در مقابل آن کمک می کند. مانند همه برنامه های ایمن سازی، استثنائات مهم و شرایط ویژه ای نیز وجود دارد. پزشکتان جدیدترین اطلاعات را خواهد داشت. افرادی که به این بیماری مبتلا شده اند باید برای جلوگیری از شیوع بیماری آنتی بیوتیک دریافت کنند، حتی اگر قبلاً علیه آن واکسینه شده باشند. بچه های کوچکتری که در معرض یک عضو خانواده آلوده باشند ممکن است نیاز به دوز تقویت کننده واکسن Tdap داشته باشند.

مدت سیاه سرفه

افرد مبتلا به سیاه سرفه پرتوسیس معمولاً 1 تا 2 هفته علائم سرماخوردگی را از خود نشان می دهند و به دنبال آن تا 3 ماه سرفه شدید خواهند داشت.

مرحله آخر بیماری سیاه سرفه شامل چند هفته بهبودی با پاکسازی تدریجی علائم خواهد بود.

در برخی از کودکان دوره بهبودی ممکن است ماهها ادامه داشته باشد.

درمان سیاه سرفه

اگر گمان می کنید فرزند شما سرفه شدید دارد حتما به پزشکتان مراجعه کنید.

برای تشخیص، پزشکتان ضمن گرفتن تاریخچه پزشکی از علایم، یک معاینه کامل فیزیکی انجام می دهد و ممکن است نمونه های مخاط بینی و گلو را از بیمار گرفته و به یک آزمایشگاه ارسال نماید. آزمایش خون و اشعه X قفسه سینه نیز ممکن است انجام شود. سیاه سرفه با آنتی بیوتیک درمان می شود. بسیاری از پرشکان بر این باورند که آنتی بیوتیک ها در مرحله ابتلا به بیماری، قبل از شروع حمله سرفه، برای درمان عفونت مؤثر هستند. اما حتی اگر بعداً آنتی بیوتیک ها شروع شوند و تاثیری بر علایم سیاه سرفه اثری نداشته باشد، آنتی بیونیک ها هنوز هم مهم هستند. زیرا می توانند انتقال بیماری به اطرافیان را متوقف کنند.

عوارض سیاه سرفه در کودکان

از عوارض احتمالی بیماری سیاه سرفه می توان به اشکال در تنفس، قطع تنفس و کم آبی بدن اشاره کرد.

وقتی کودک در بیمارستان است و تنفسش قطع می شود و یا تنفسش کافی نمی باشد. گاهی لازم می شود که به وی از طریق تنفس دهان به دهان و یا با دستگاه تنفس (ونتی لاتور) کمک کرد. وقتی کودک علائم کمبود آب بدن را نشان دهد یا در خوردن غذا مشکل داشته باشد. تزریق سرم مورد نیاز و تامین مایعات و الکترولیت های از دست رفته ضروری است.

اقدامات لازم جهت جلوگیری از انتقال عفونت به سایر بیماران، کارکنان بیمارستان و مراجعه کنندگان صورت می گیرد.

درمان خانگی سیاه سرفه

اگر فرزند شما برای مراقبت و درمان سیاه سرفه، در منزل تحت درمان قرار دارد، برنامه ی تجویز آنتی بیوتیک ها را دقیقاً طبق تجویز پزشکتان دنبال کنید. ممکن است کودک داروهای ضد سرفه هایی که دریافت می کند تا باعث تسکین سرفه ها حتی سرفه های شدیدش شود. سرفه در واقع عکس العمل و تلاش بدن برای پاکسازی مجاری هوایی است. بنابراین در مواقعی که سرفه های کودک شدید نبوده و یا باعث ناراحتی شدید وی نمی شود نباید کودنتان را مجبور کنید تا از دارو های ضد سرفه استفاده کند.

داروهای سرفه هرگز برای کودکان زیر 6 سال توصیه نمی شود.

در حین بهبودی کودکتان از بیماری سیاه سرفه، اجازه بدهید تا کودک شما کاملا استراحت کند و در اتاقش از بخور آب گرم استفاده کنید تا به تسکین ریه های تحریک شده و مجاری تنفسی وی کمک کند. لطفاً دستورالعمل های مربوط به بهداشت را دقیقا رعایت کنید. برای جلوگیری از سرفه شدید کودک و تسکین ریه او از مواد تحریک کننده مانند اسپری های آئروسل،خوشبو کننده، حشره کش ها ، دود حاصل از تنباکو و سیگار،شومینه پخت و پز و اجاق گازهای چوبی را در اتاق کودک استفاده نکنید.

کودکانی که دارای سرفه خفیف هستند و ممکن است به دلیل سرفه مکرر استفراغ کنند یا به دلیل داشتن حالت تهوع تمایلی به خوردن غذا نداشتند، در این حالت باید وعده های غذایی مکرر و با حجم کم را به کودکتان پیشنهاد کنید. برای کمبود آب بدن( باعلائم تشنگی، تحریک پذیری، بی قراری، بی حالی، چشم های قرمز متورم شده، خشکی دهان و زبان، پوست خشک، گریه بدون اشک و در شیر خوران ملاج فرو رفته) کودک خود را به نوشیدن مایعات زیاد تشویق کنید و در غیر این صورت با نظر پزشکتان از سرم داخل وریدی استفاده شود. کودک باید مدت زمان کمتری در حمام باشد.

چه مواقعی لازم است به دکتر مراجعه نمایید؟

اگر فکر می کنید فرزند شما دارای سرفه زیاد است. (حتی اگر فرزند شما قبلاً واکسن های مربوط به سیاه سرفه را دریافت کرده باشد) به ویژه در صورتی که فرزند شما دارای حمله سرفه و یا سرفه های مکرر می باشد، مهم است که به پزشکتان مراجعه کنید. سرفه باعث می شود پوست یا لب های فرزند شما قرمز، بنفش یا آبی شود. فرزند شما بعد از سرفه استفراغ می کند بعد از سرفه یک صدای ضعیف وجود دارد کودک شما در تنفس مشکل پیدا می کند و یا به نظر می رسد دوره های تنفس وجود ندارد (قطع تنفس) و فرزند شما اگر بسیار لاغر شده است، کودکتان رادر اولین فرصت ممکن به اورژانس و یا نزدیکترین مرکز بهداشتی و درمانی منتقل نمایید.

اگر فرزند شما به سیاه سرفه مبتلا شده و در خانه تحت درمان قرار گرفته است. در صورت وجود علائم کمبود آب بدن از اورژانس کمک بگیرید.

ویزیت تلفنی و تصویری با متخصص زنان

ارتباط تلفنی با برترین متخصص کودکان

مشاوره روانشناسی با کمترین هزینه