تا دیر نشده علائمتو بگو، پزشکتو بگم:
افزایش بیش از حد سطح گلوکز در ادرار ممکن است منجر به بوی شیرینی در آن شود. یکی از علل اصلی و شایع افزایش سطح گلوکز و بوی شیرین در ادرار، دیابت است. اما بوی ادرار افراد ممکن است به دلایل دیگری نیز تغییر کند. علائم و وضعیت ادرار مانند رنگ و بوی آن می تواند اطلاعات زیادی را در زمینه وضعیت سلامتی شما نشان دهد. بنابراین شاید برای شما سخت باشد که بخواهید در مورد این مشکل با پزشک خودتان تعجب کنید. اما بهتر است که در صورت بروز هر گونه تغییر احتمالی در مورد بو و رنگ و حتی سایر ویژگی های ادرار خود حتما با پزشک مشورت کنید.
به طور کلی ظاهر و بوی ادرار ممکن است تحت تأثیر رژیم غذایی قرار گیرد. ادرار به دفع مواد زائد از بدن کمک می کند. برای همین مصرف مواد غذایی و مایعات می تواند بر ظاهر و بوی ادرار تأثیر بگذارد.
اگر بوی ادرار به طور موقت تغییر کند، ممکن است به دلیل چیزی باشد که فرد اخیراً خورده است. به عنوان مثال، مارچوبه می تواند منجر به بوی بسیار قوی در ادرار شود. برخی از اختلالات، داروها و مکمل ها نیز ممکن است بر بوی ادرار تأثیر بگذارند. فردی که متوجه تغییر بوی ادرار خود می شود باید علائم خود را تحت نظر داشته باشد و در صورت ادامه این وضعیت حتما با پزشک مشورت کند.
شایع ترین علل بوی شیرین در ادرار
شایع ترین دلایلی که ممکن است باعث بوی شیرینی در ادرار شود، عبارتند از:
دیابت:
دیابت کنترل نشده در یک فرد ممکن است سطح گلوکز خون را به طور خطرناکی افزایش دهد. در این شرایط بدن تلاش می کند تا از شر گلوکز اضافی ادرار خلاص شود. این وضعیت می تواند باعث ایجاد بوی شیرین شود.
افرادی که به دلیل دیابت ادرار بدبو دارند ممکن است علائم دیگری را نیز همراه با تغییرات ادرا خود تجربه کنند، از جمله:
- تشنگی شدید
- تغییرات اشتها
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
کتواسیدوز دیابتی:
زمانی که فرد انسولین کافی در بدن نداشته باشد، این وضعیت رخ می دهد و معمولا، اما نه همیشه، در آن سطح قند خون بسیار بالا است. انسولین به بدن کمک می کند تا گلوکز را تجزیه کرده و از آن برای سوخت استفاده کند. وقتی بدن نتواند انسولین کافی برای استفاده از گلوکز تولید کند، چربی آن را تجزیه خواهد کرد. این امر باعث تجمع اسیدهایی به نام کتون در خون می شود. کتواسیدوز دیابتی بدون درمان می تواند کشنده باشد و باید به عنوان یک وضعیت فوری پزشکی در نظر گرفته شود. این عارضه در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 شایع تر است، اگرچه افراد مبتلا به دیابت نوع 2 نیز ممکن است علائمی داشته باشند.
در ابتلا به کتواسیدوز دیابتی همراه با ادرار شیرین، ممکن است فرد علائم زیر را داشته باشد:
- گیجی
- تشنج
- بوی شیرین دهان
- احساس خستگی
مطالعه بیشتر:قند در ادرار نشان دهنده چیست؟
فوئتور هپاتیکوس:
این وضعیت در درجه اول به بوی بد دهان ناشی از بیماری کبد اشاره دارد، اما می تواند بر بوی ادرار بیمار هم تأثیر بگذارد. فوتر هپاتیکوس که به نام «نفس مردگان» نیز شناخته می‌شود، توسط ترکیبات فراری ایجاد می‌شود که در نتیجه آسیب کبدی به ریه‌ها وارد می‌شوند.
بیماری ادرار شربت افرا:
این بیماری یک اختلال ژنتیکی است که در آن بدن فرد نمی تواند پروتئین های خاصی را تجزیه کند. این یک اختلال ارثی است و والدین ممکن است متوجه ادرار بدبوی نوزاد یا فرزندشان شوند. این اختلال در صورت عدم درمان ممکن است کشنده باشد. هنگامی که کودک ادرار بدبو دارد، والدین باید به دنبال مراقبت های پزشکی فوری باشند.
نوزادان مبتلا به این بیماری ممکن است علائم زیر را نیز داشته باشند:
- خستگی
- استفراغ
- رشد تاخیری
- اختلالات خوردن
- حرکات غیرطبیعی
اگر فردی به بیماری ادرار شربت افرا مبتلا باشد، ممکن است نیاز به پیروی از یک رژیم غذایی سخت، انجام منظم آزمایش خون یا مصرف داروهایی برای جلوگیری از نارسایی کبد داشته باشد. برخی از افراد مبتلا به بیماری ادرار شربت افرا در نهایت نیاز به پیوند کبد دارند.
مطالعه بیشتر:برای عفونت ادراری چه بخوریم؟
در صورت لزوم همین الان با متخصص کلیه و مجاری ادراری در پزشکت مشورت کنید.
داروها و مکمل ها:
برخی از مکمل ها، به ویژه مکمل های ویتامین B6، می توانند بوی ادرار را تغییر دهند. برخی از داروها حتی ممکن است ظاهر یا بوی ادرار را تغییر دهند. افرادی که اخیراً مصرف داروی جدیدی را شروع کرده اند، اگر ادرارشان بوی عجیبی می دهد، باید با پزشک خود صحبت کنند.
کم آبی بدن:
کمبود آب در بدن باعث غلیظ تر شدن ادرار فرد می شود. در این شرایط ادرار ممکن است بسیار زرد یا حتی قهوه ای به نظر برسد. از طرفی هم ادرار غلیظ تر بوی قوی تری دارد. در حالی که رایج ترین بوی ادرار بوی تند آمونیاک است، برخی افراد گزارش می دهند که ادرار آنها بوی شیرینی یا بوی میوه می دهد.
وقتی ادرار فردی بسیار تیره است، باید آب بیشتری بنوشد. اگر علائم در عرض چند ساعت بهبود نیافت، فرد باید طی چند روز به پزشک خود مراجعه کند.
عفونت قارچی:
مخمر قارچی است که معمولاً واژن را درگیر می کند. در موارد کمتر، می تواند مردان را نیز مبتلا کند. عفونت های مخمری باعث بوی بد ادرار نمی شوند، اما می توانند باعث بوی شیرین ترشحات واژن، شبیه عسل، نان یا آبجو شوند. علائم عفونت قارچی، عبارتند از:
- خارش
- سوزش
- سرخی
- تحریک
- ترشحی شبیه پنیر دلمه ای
- ادرار دردناک در برخی موارد
مصرف برخی از داروهای بدون نسخه یا داروهای ضد قارچی می توانند عفونت های قارچی را درمان کنند. با این حال، اگر فردی برای اولین بار علائم جدیدی را تجربه کرد، باید به پزشک مراجعه کند، زیرا ممکن است عفونت قارچی با چندین بیماری دیگر اشتباه گرفته شود.
علائم همراه با ادرار با بوی شیرینی
زمانی که ادرار بوی غیرعادی می دهد، اما علائم دیگری وجود ندارد، به طور معمول یک یا دو روز صبر کنید. اگر علائم شما از بین نرفت با پزشک کلیه و جاری ادراری تماس بگیرید. با این حال، برخی علائم نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارد. این شامل:
- درد شکم یا حالت تهوع. این علائم در کتواسیدوز دیابتی وجود دارد.
- خون در ادرار. این وضعیت می تواند نشانه بروز عفونت در ادرار باشد.
- احساس خستگی، گیجی یا آشفتگی. این می تواند نشانه کتواسیدوز دیابتی یا یک عفونت جدی باشد.
- درد شدید در پشت، شکم یا اندام تناسلی. درد در این مکان ها می تواند به معنای عفونت کلیه یا مجاری ادرار باشد.
- احساس تشنگی شدید. کتواسیدوز دیابتی می تواند باعث ایجاد احساس تشنگی شدید در افراد شود، حتی زمانی که مایعات زیادی می نوشند.
- حالت تهوع، استفراغ و زردی پوست یا چشم. این علائم ممکن است نشان دهنده این باشد که یک فرد نارسایی کبدی را تجربه می کند.
- تب. تب می تواند نشانه عفونت باشد. برخی از عفونت‌ها، مانند عفونت‌های مجاری ادراری که به کلیه‌ها یا خون سرایت می‌کنند، می‌توانند جدی یا خطرناک باشند.
مطالعه بیشتر: هماچوری یا خون در ادرار
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
زمانی که ادرار بدبو با میل مکرر به ادرار کردن همراه است، باید به دنبال مشاوره پزشکی و درمان وضعیت خود باشید. برای برخی افراد، تغییر در بو یا ظاهر ادرار اولین علامت از یک بیماری زمینه ای است. بنابراین در صورت بروز چنین علائمی هرگز نباید آن را نادیده گرفت حتی اگر هیچ علائم دیگری ندارید. در صورتی که ادرار بدبو همراه با موارد زیر مشاهده می‌شود به پزشک مراجعه کنید:
- خون در ادرار
- درد زیر شکم
- گیجی یا آشفتگی
- نیاز مکرر و فوری به ادرار کردن
- درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
- احساس کلی خستگی و ناخوشی
فردی که متوجه بوی شیرین در ادرار خودش می شود، اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارد که ناشی از اختلالاتی مانند HIV یا سرطان است، باید به پزشک مراجعه کند.
پیش آگهی ادرار با بوی شیرین
بوی شیرین به خودی خود از مواد شیمیایی یا محصولات جانبی ساخته شده در ادرار از باکتری های خاص، گلوکز یا اسیدهای آمینه می آید. وجود این مواد شیمیایی طبیعی نیست، به خصوص زمانی که شروع ناگهانی باشد.
ادرار با بوی شیرین اغلب نتیجه رژیم غذایی یا ابتلا به دیابت است، اما همچنین می تواند نشانه یک وضعیت پزشکی جدی و حتی خطرناک باشد. با درمان و اقدام فوری، بیشتر علل بوی شیرین ادرار به راحتی کنترل و درمان می شوند.
جهت ویزیت غیرحضوری با متخصص کلیه و مجاری ادراری همین الان کلیک کنید.
تشخیص علت بوی ادرار
ادرار با بوی شیرین، صرف نظر از علت یا علائم اضافی، نیاز به مشاوره با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی دارد. پزشک برای تشخیص علت، به احتمال زیاد یک آزمایش ادرار را همراه با موارد زیر تجویز می کند:
- آزمایش خون
- تصویربرداری
- تجزیه و تحلیل ژنتیکی
مطالعه بیشتر: آزمایش ادرار
درمان بوی شیرین در ادرار
ادرار با بوی شیرین با درمان بیماری زمینه ای مدیریت می شود. درمان دیابت به نوع آن بستگی دارد، اما معمولاً شامل تغییراتی در سبک زندگی مانند رعایت رژیم غذایی مناسب و ورزش است. در بیشتر موارد، افراد مبتلا به دیابت نوع 1 به تزریق یا پمپ به انسولین نیاز دارند.
افراد مبتلا به دیابت نوع 2 یا دیابت بارداری گاهی اوقات می توانند این بیماری را به تنهایی از طریق تغییر سبک زندگی مدیریت کنند، اما می توانند برای کنترل دیابت خود به انسولین یا دارو نیاز داشته باشند.
- کتواسیدوز دیابتی (DKA)
از آنجایی که DKA یک وضعیت فوری پزشکی است، معمولاً در بیمارستان با انسولین، مایعات و موارد دیگر درمان می شود.
- عفونت دستگاه ادراری (UTIs)
درمان عفونت‌های ادراری با آنتی‌بیوتیک‌ها بر اساس نوع باکتری عامل عفونت متفاوت است. اگرچه آنتی‌بیوتیک‌ها عفونت ادراری را درمان نمی کنند، اما داروهایی وجود دارند که می توانند در تسکین علائم در طول درمان موثر باشد.
- فوتر هپاتیکوس
درمان هپاتیکوس فوتر شامل درمان کبد آسیب دیده است. درمان می‌تواند شامل داروها و تغییرات سبک زندگی مناسب کبد مانند رژیم غذایی مناسب و حذف الکل باشد. اما باید به این موضوع توجه داشته باشید که آسیب کبدی همیشه قابل جبران نیست.
- بیماری ادرار شربت افرا
این بیماری قابل درمان نیست و نیاز به درمان مادام العمر دارد. از طریق یک رژیم غذایی محدود پروتئینی کنترل شده و با استفاده از مکمل ها مدیریت می شود. بحران‌های متابولیک که می‌توانند در نتیجه این وضعیت ایجاد شوند و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند.
آخرین دیدگاه‌ها