به روانپزشک مراجعه کنم یا روانشناس؟

به روانپزشک مراجعه کنم یا روانشناس؟ این سوالی است که بیشتر افراد در هنگام وجود مشکلات فردی و خانوادگی و حتی شغلی با آن روبرو می شوند. اکثر افراد در انتخاب مراجعه به روانشناس و روانپزشک مشکل دارند. این در حالی است که به نظر می رسد عناوین آنها مشابه است و هر دو برای تشخیص و معالجه افراد مبتلا به مشکلات روانی آموزش دیده اند. با این حال روانشناسان و روانپزشکان یکسان نیستند. هر یک از این متخصصان زمینه های آموزشی، آموزش و نقش متفاوتی در درمان دارند.

روانپزشکان، دارای مدرک پزشکی به همراه مدارک پیشرفته و تخصص روانپزشکی هستند. آنها از گفتگو درمانی، داروها و سایر روش های درمانی برای معالجه افرادی که دارای شرایط بهداشت روانی هستند استفاده می کنند.

روانشناسان، دارای مدرک پیشرفته ای مانند PhD یا PsyD هستند. معمولاً، آنها از گفتگو درمانی برای درمان شرایط بهداشت روان استفاده می کنند. روانشناسان همچنین ممکن است به عنوان مشاور در کنار سایر ارائه دهندگان خدمات بهداشتی یا مراکز درمانی فعالیت کنند. هر دو نوع ارائه دهنده برای فعالیت باید در منطقه خود مجوز داشته باشند. روانپزشکان همچنین ملزم به دریافت مجوز پزشکی هستند.

تفاوت در عمل روانپزشکان و روانشناسان

روانپزشکان و روانشناسان از ابزارهای مختلفی برای درمان شرایط بهداشت روان استفاده می کنند. گاهی اوقات آنها در محیط های مختلف کار می کنند.

روانپزشکان

روانپزشکان می توانند در هر یک از مراکزهای زیر کار کنند:

• زندان ها
• بیمارستان ها
• خانه های سالمندان
• مطب های خصوصی
• مراکز درمانی دانشگاه
• برنامه های توانبخشی
• بیمارستان های روانپزشکی

آنها غالباً افرادی را که دارای بیماری روانی هستند و نیاز به دارو دارند، مانند موارد زیر درمان می کنند:

• روانگسیختگی
• افسردگی شدید
• اختلال دوقطبی
• اختلالات اضطرابی
• اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
• اختلال بیش فعالی و کمبود توجه (ADHD)

روانپزشکان، بیماران و مراجعه کنندگان خود را با روش های زیر ارزیابی و مشکلات آنها را تشخیص می دهند:

• تست های روانشناختی
• ارزیابی های یک به یک یا فردی
• تست های آزمایشگاهی برای رد کردن علل جسمی

پس از تشخیص، روانپزشکان ممکن است بیمار را برای درمان به متخصصان سایر زمینه ها ارجاع دهند. حتی روانپزشکان برای روند درمانی می توانند دارو تجویز کنند.

برخی از رایج ترین انواع داروهای روان پزشکی بدون نسخه، عبارتند از:

داروهای ضد افسردگی. داروهای ضد افسردگی برای درمان افسردگی، اضطراب و بعضی اوقات شرایط دیگر استفاده می شوند. آن ها می توانند به بهبود علائمی مانند غم، نا امیدی، کمبود انرژی، مشکل در تمرکز و عدم علاقه به فعالیت های روزمره کمک کنند. داروهای ضد افسردگی اعتیاد آور نیستند و وابستگی ایجاد نمی کنند.

داروهای ضد اضطراب. از این داروها برای درمان اختلالات اضطرابی مانند اختلال اضطراب عمومی یا اختلال هراس استفاده می شود. آن ها می توانند به کاهش اضطراب و بی خوابی کمک کنند؛ اما می توانند باعث ایجاد وابستگی شوند، بنابراین در حالت ایده آل در کوتاه مدت استفاده می شود.

داروهای تثبیت کننده حالت. داروهای تثبیت کننده حالت بیشتر برای درمان اختلالات دوقطبی استفاده می شود که شامل قسمت های متناوب شیدایی و افسردگی است. بعضی اوقات از ترکیب تثبیت کننده خلقی با داروهای ضد افسردگی برای درمان افسردگی استفاده می شود.

داروهای ضد روان پریشی. داروهای ضد روان پریشی معمولاً برای درمان اختلالات روانی مانند اسکیزوفرنی استفاده می شود. پس از تجویز دارو، روانپزشک بیمار را از نظر علائم بهبود و هرگونه عوارض جانبی از نزدیک تحت نظر می گیرد. بر اساس این اطلاعات، آنها ممکن است در دوز یا نوع دارو تغییراتی ایجاد کنند.

روانپزشکان همچنین می توانند انواع دیگری از درمان ها را تجویز کنند، از جمله:

•  شوک درمانی. شوک درمانی شامل اعمال جریان الکتریکی به مغز است. این روش درمانی معمولاً مختص موارد افسردگی شدید است که به هیچ نوع درمان دیگری پاسخ نمی دهد.
• نور درمانی. نوردرمانی شامل استفاده از نور مصنوعی برای درمان افسردگی فصلی، به ویژه در مکان هایی است که نور خورشید زیادی ندارند.

برنامه درمانی روانپزشک برای کودکان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• دارو
• گفتگوی درمانی فردی، گروهی یا خانوادگی
• مشاوره با پزشکان یا متخصصان دیگر در مدارس یا غیره

روانشناسان

روانشناسان مانند روانپزشکان با افراد مبتلا به شرایط و مشکلات روحی و روانی کار می کنند. آنها با استفاده از مصاحبه، نظرسنجی و مشاهدات این شرایط را تشخیص می دهند. یکی از تفاوت های بزرگ این متخصصان بهداشت روان در این است که روانشناسان نمی توانند دارو تجویز کنند.

روانشناس همانند روانپزشک می تواند در هر یک از شرایط کار کند، از جمله:

• زندان ها
• بیمارستان ها
• خانه های سالمندان
• شیوه های خصوصی
• برنامه های توانبخشی
• مراکز درمانی دانشگاه
• بیمارستان های روانپزشکی

آنها معمولاً افراد را با گفتگو درمانی معالجه می کنند. این درمان شامل نشستن با درمانگر و گفتگو در مورد هر مسئله ای است. طی یک سری جلسات، یک روانشناس به مراجعه کننده کمک می کند تا علائم خودش را بشناسد و آنها را مدیریت کند.

شناخت درمانی رفتاری، نوعی گفتگودرمانی است که روانشناسان مرتباً از آن استفاده می کنند. این رویکردی است که بر کمک به مردم برای غلبه بر افکار منفی و الگوهای تفکر متمرکز است.

گفتگو درمانی می تواند اشکال مختلفی داشته باشد، از جمله:

• گروه درمانی
• خانواده درمانی
• یک به یک با درمانگر

روانشناسان هنگام معالجه کودکان، ممکن است زمینه هایی غیر از سلامت روان، از جمله عملکرد شناختی و توانایی های تحصیلی را ارزیابی کنند.

علاوه بر آن، روانشناسان ممکن است انواع روندهای درمانی که روانپزشکان آنها را انجام نمی دهند، مانند بازی درمانی را انجام دهند.  این نوع درمان شامل اجازه دادن به کودکان برای بازی آزادانه در یک اتاق بازی ایمن با قوانین یا محدودیت بسیار کمی است.

با تماشای بازی کودکان، روانشناسان می توانند احساسات کودک را شناسایی کنند و سپس می توانند مهارت های ارتباطی، مهارت حل مسئله و رفتارهای مثبت تر را به کودکان بیاموزند.

تفاوت در آموزش روانپزشک و روانشناس

روانپزشکان و روانشناسان، علاوه بر نقش و وظایفی که دارند در زمینه آموزش های لازم هم با یکدیگر تفاوت هایی دارند. آنها پس از گرفتن مدرک، در یک آزمون کتبی شرکت می کنند تا در مجوز طبابت بگیرند.

برای تبدیل شدن به یک روانپزشک عملی، آنها باید چهار سال تحصیل خود را ادامه دهند.  در طول این برنامه، آنها با افراد در بیمارستان ها و مراکز سرپایی کار می کنند. آنها می آموزند که چگونه با استفاده از دارو، درمان و سایر روش های درمانی شرایط روانی بیماران را تشخیص و درمان کنند.

روانپزشکان برای گرفتن گواهینامه هیئت مدیره باید در امتحانی که توسط شورای روانپزشکی و مغز و اعصاب داده می شود شرکت کنند. آنها باید هر 10 سال دوباره مجوز بگیرند.

برخی از روانپزشکان آموزش های اضافی را در یک تخصص می بینند، مانند:

• داروی اعتیاد
• درمان اختلالات درد
• درمان اختلالات خواب
• روانپزشکی سالمندان
• روانپزشکی کودک و نوجوان

روانشناسان دوره تحصیلات تکمیلی و دکترا را به پایان می رسانند. آنها می توانند یکی از این مدارک را دنبال کنند:

• دکترای فلسفه (دکترا)
• دکتر روانشناسی (PsyD)

روانشناسان چهار تا شش سال طول می کشد تا یکی از این مدارک را کسب کنند

انتخاب بین روانشناس و روانپزشک

اگر مشکل بهداشت روان پیچیده و نیاز به دارو دارید بهتر است به یک روانپزشک مراجعه کنید:

• افسردگی شدید
• اختلال دوقطبی
• روانگسیختگی

اگر دوران سختی را پشت سر می گذارید یا می خواهید روی درک بهتر افکار و رفتارهای خود کار کنید، شاید روانشناس گزینه بهتری باشد.

اگر پدر و مادری هستید که به دنبال درمان فرزند خود هستید، یک روانشناس می تواند انواع مختلفی از روش های درمانی مانند بازی درمانی را ارائه دهد. اگر کودک شما مسئله ذهنی پیچیده تری داشته باشد و نیاز به دارو داشته باشد، ممکن است روانپزشک انتخاب بهتری باشد.

بخاطر داشته باشید که بسیاری از شرایط رایج بهداشت روان، از جمله افسردگی و اضطراب، اغلب با ترکیبی از دارو و گفتگو درمانی، درمان می شوند. در این موارد، مراجعه به روانپزشک و روانشناس اغلب مفید است. روانشناس جلسات درمانی منظم را انجام می دهد، در حالی که روانپزشک داروها را مدیریت می کند.

قبل از مراجعه به هر یک از متخصصین، چه روانپزشک و چه روانشناس بهتر است موارد زیر را رعایت کنید:

• نوع سلامت روانی خود را مشخص کنید.
• رویکرد و روشی که با آن راحتتر هستید را در نظر بگیرید.

بیماری روانی

بیماری روانی که به آن اختلالات سلامت روان نیز گفته می شود، به طیف وسیعی از شرایط سلامت روان اشاره دارد. نمونه هایی از بیماری های روانی شامل افسردگی، اختلالات اضطرابی، اسکیزوفرنی، اختلالات خوردن و رفتارهای اعتیاد آور هستند.

بسیاری از افراد هر از گاهی نگرانی های مربوط به سلامت روان خودشان دارند؛ اما وقتی نگرانی ها و علائم باعث استرس زیاد و اختلال در زندگی روزمره شما می شود، این نگران به یک بیماری روانی تبدیل می شود.

بیماری روانی، شایع هستند و می تواند در هر سنی، از کودکی تا بزرگسالی آغاز شود، اما بیشتر موارد در اوایل زندگی شروع می شود.

اثرات بیماری روانی می تواند ماندگار یا طولانی مدت باشد. همچنین امکان دارد شما بیش از یک اختلال سلامت روان را همزمان داشته باشید. به عنوان مثال، هم دچار افسردگی و هم اختلال در مصرف مواد باشید.

علائم بیماری روانی

علائم بیماری روانی بسته به نوع اختلال، شرایط و سایر عوامل می تواند متفاوت باشد. علائم بیماری روانی می تواند بر احساسات، افکار و رفتارهای شما تأثیر بگذارد.

نمونه هایی از بیماری روانی عبارتند از:

• افکار خودکشی
• کاهش میل جنسی
• عدم درک اطرافیان
• احساس غم و اندوه
• تغییرات شدید خلقی
• تفکر اشتباه یا عدم تمرکز
• تغییرات عمده در عادات غذا خوردن
• انصراف از دوستان و فعالیت های اجتماعی
• عصبانیت، خصومت یا خشونت بیش از حد
• مشکلات مربوط به مصرف الکل یا مواد مخدر
• جدا شدن از واقعیت (هذیان)، پارانویا یا توهم
• خستگی زیاد، کمبود انرژی یا مشکل در خوابیدن
• ترس و نگرانی بیش از حد و یا احساس شدید گناه
• عدم توانایی در مواجهه با مشکلات روزمره یا استرس

بعضی اوقات علائم یک اختلال سلامت روان به عنوان مشکلات جسمی مانند درد معده، کمردرد، سردرد یا سایر دردهای غیر قابل توضیح ظاهر می شود.

اگر علائمی از یک بیماری روانی دارید، به روان پزشک یا روان شناس مراجعه کنید. بیشتر بیماری های روانی به تنهایی درمان نمی شوند و در صورت عدم درمان یک بیماری روانی با گذشت زمان بدتر می شود و مشکلات جدی ایجاد می کند.

سخن آخر

روانپزشکان و روانشناسان دو نوع متخصص بهداشت روان هستند. در حالی که آنها شباهت های زیادی دارند، اما در زمینه های مراقبت های بهداشتی نقش های مختلفی دارند. هر دو بیماری های مختلف روانی را درمان می کنند، اما به روش های مختلف. در حالی که روانپزشکان اغلب از ترکیبی از درمان و دارو استفاده می کنند، روانشناسان بر ارائه درمان تمرکز می کنند.