فواید زعفران برای سلامت پوست و بدن بر کسی پوشیده نیست. بدون شک همه افراد از فواید و مزایای آن در مواد غذایی خود بهره می برند. اما شاید اکثرا نمی دانند که مصرف زعفران چه تاثیری بر روی پوست و موی آنها دارد. به طور کلی، زعفران یک ادویه قرمز رنگ است که از گیاه زعفران با نام علمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کروکوس (Crocus sativus) به دست می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید. زعفرانی که معمولا به عنوان ادویه در غذا استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنیم از کلاله های خشک شده گل تولید می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.
به نظر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسد که کشت این گیاه ابتدا از یونان سرچشمه گرفته است. این روزها زعفران در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران، اسپانیا و چین به صورت انبوه کشت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. اغلب افراد به طور سنتی از زعفران برای رنگ و طعم دادن به غذا استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند. همچنین زعفران در صنعت شیرینی سازی هم کاربرد فراوانی دارد.
مصرف زعفران باعث تولید هورمون های خاصی در بدن می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. این هورمون ها در رفع افسردگی و بهبود روحیه موثر هستند. به همین علت بسیاری از صنایع غذایی از جمله مراکز تولید شیرینی و بستنی در تولید محصولات غذایی خود از زعفران استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند.
همچنین این ادویه گران قیمت به عنوان یک داروی گیاهی برای درمان بیماری هایی مانند کمردرد، انواع زخم ها و آبسه ها استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.
زعفران یک ماده با ارزش در صنعت آرایشی و بهداشتی است. بررسی ها نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که زعفران می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند مشکلات پوستی رایج از جمله التهاب و آکنه را تسکین دهد.
خواص زعفران برای پوست
زعفران به دلیل داشتن ترکیبات گیاهی و آنتی اکسیدان دارای خواص بسیار مفیدی برای انواع پوست است. برخی از مهمترین فوائد زعفران برای پوست عبارتند از:
محافظت در برابر اشعه UV آفتاب
وقتی صحبت از سلامت پوست می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود، محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید یکی از بهترین کارهایی است که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید انجام دهید. بسیاری از بیماری های پوستی ناشی از قرار گیری مستقیم پوست بدن در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید هستند. اشعه ماوراء بنفش که در حدود 3 درصد از نور خورشید را تشکیل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند باعث آفتاب سوختگی، التهاب و قرمز شدن پوست بدن شود.
همچنین اشعه ماوراء بنفش باعث تولید رادیکال های آزاد در بدن می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. رادیکال های آزاد به ساختار DNA پوست آسیب می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسانند و باعث استرس اکسیداتیو می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند. رادیکال های آزاد خاصیت ارتجاعی پوست را کاهش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند، باعث تولید لکه های قهوه ای بر روی پوست بدن می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند و از همه بدتر اینکه روند پیری پوست را تسریع می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند.
زعفران دارای یک ترکیب فعال و محلول در آب به نام کروسین است. کروسین باعث تولید رنگ زرد و طلایی در گیاه زعفران می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.
اهمیت کراسین در زعفران به حدی زیاد است که برای تعیین عیار زعفران مقدار کراسین را در کلاله گل های زعفران اندازه گیری می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند. بررسی ها نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند که کروسین دارای خواص آنتی اکسیدانی قوی است. آنتی اکسیدان ها مولکول هایی هستند که با خنثی کردن رادیکال های آزاد، استرس اکسیداتیو را کاهش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند.
همچنین بررسی ها نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند که کروسین در برابر اشعه ماوراء بنفش (UVA) که مسئول پیری زودرس پوست است، از بدن محافظت میکند.
مقابله با التهاب
التهاب در بسیاری از موارد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند ناشی از استرس اکسیداتیو باشد. التهاب ریشه بسیاری از بیماری ها از جمله انواع مشکلات پوستی است.
خواص آنتی اکسیدانی کروسین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند به کاهش استرس اکسیداتیو و تسکین التهاب بدن کمک کند. نقش مهم دیگر کروسین این است که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند پروتئین های التهابی مختلف را در بدن سرکوب کند.
یکی از بیماری هایی که باعث التهاب در بدن می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود درماتیت آتوپیک است. مطالعه ای که در سال 2018 بر روی حیوانات انجام شد، نشان داد که کروسین باعث بهبود درماتیت آتوپیک در موش ها می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.
ترکیب فعال موجود در زعفران که کراسین نام دارد، به بهبود سریع زخم های پوستی کمک میکند. بهبود سریع زخم کلید سلامت پوست است. بنابراین مصرف زعفران در حد اعتدال می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند خطر ابتلا به عوارض درماتیت آتوپیک از جمله عفونت های پوستی و باقی ماندن جای زخم ها را کاهش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد.
امروزه کرم حاوی عصاره زعفران تولید می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند. مصرف این کرم ها که به صورت موضعی بر روی پوست به کار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روند، رشد سلول های پوست را افزایش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد. رشد سلول های جدید برای بستن زخم ها ضروری است. محققان مصرف این کرم را به دلیل خواص آنتی اکسیدان و ضد التهابی زعفران برای رفع مشکلات پوستی بسیار موثر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانند.
همچنین بررسی ها نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که زعفران با افزایش تکثیر سلولی، ترمیم زخم را تحریک میکند.
اگرچه تحقیقات بیشتری مورد نیاز است، اما این فواید نقش زعفران در بهبود زخم های پوستی را نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد.
کاهش هایپرپیگمانتاسیون
هایپرپیگمانتاسیون زمانی رخ می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که قسمت هایی از پوست شما تیره تر از پوست اطراف می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. این تیرگی ممکن است به صورت کانونی در یک قسمت از پوست ایجاد شود و گاهی نیز ممکن است به صورت پراکنده در قسمت های مختلف پوست دیده شود. هایپرپیگمانتاسیون ناشی از تولید رنگدانه اضافی یا ملانین در پوست است و معمولا باعث التهاب پوستی در افراد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. این احتمال وجود دارد که به دلیل باقی ماندن جای زخم، قرار گرفتن در معرض نور خورشید یا تغییرات هورمونی دچار هیپرپیگمانتاسیون شوید.
بررسی ها نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که ترکیبات فعال زعفران، از جمله کروسین، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند تولید ملانین اضافه در پوست را کاهش دهد. این ترکیبات با سرکوب تیروزیناز، آنزیمی که برای تولید ملانین ضروری است، کار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند.
آیا روغن زعفران فوایدی دارد؟
روغن زعفران مانند ادویه خشک شده از گل C. sativus به دست می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید. در این روش روغن زعفران از کلاله های موجود در وسط گل استخراج می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.
روغن زعفران نیز حاوی کروسین است، ترکیب فعالی که مسئول خواص درمانی در گیاه زعفران است. بنابراین، مصرف روغن زعفران برای بهبود زخم های پوست فوائد زیادی دارد.
ادعاهای اثبات نشده
از نظر مراقبت از پوست، برخی از تصورات اشتباه در مورد زعفران وجود دارد که از نظر علمی رد شده است. بنابراین در صورتی که از زعفران به دلیل خواص درمانی آن استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید، باید نکات زیررا در نظر داشته باشید:
پوست را آبرسانی نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند.
برای داشتن یک پوست سالم و شاداب، باید با استفاده از انواع کرم یا لوسیون ها پوست بدن را به صورت روزانه آبرسانی کنید. یکی از کرم هایی که ممکن است افراد برای مرطوب کردن پوست خود از آن استفاده کنند، کرم زعفران است. در واقع بسیاری از مردم به اشتباه فکر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند که زعفران می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند پوست را آبرسانی و مرطوب کند.
بررسی ها نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که این فکر از نظر علمی هیچ گونه پایه و اساسی ندارد. در یک آزمایش، به مدت سه ماه لوسیون حاوی زعفران برای استفاده موضعی به گروهی از افراد داده شد. در طول این مدت گروهی دیگر لوسیون بدون زعفران دریافت کردند.
پس از گذشت سه ماه محققان هیچ تفاوتی در رطوبت پوست بین دو گروه پیدا نکردند و در نتیجه مشخص شد که زعفران فاقد فواید آبرسانی است.
با آکنه مبارزه نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند.
از نظر تئوری، خواص ضد التهابی و ترمیم زخم زعفران می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند به صورت غیر مستقیم به درمان آکنه کمک کند. بررسی ها نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که زعفران دارای خواص ضدباکتریایی است. اما نکته مهم این است که زعفران باعث از بین رفتن باکتری های موجود در غذا می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود و در از بین بردن باکترهایی که باعث آکنه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند، هیچ گونه تاثیری ندارد. قبل از اینکه زعفران به عنوان یک درمان آکنه در نظر گرفته شود، به تحقیقات دقیق تری نیاز است.
مصرف زعفران برای مراقبت از پوست
اگر دوست دارید برای شفاف شدن و از بین رفتن التهاب پوست از زعفران استفاده کنید، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید روش های متنوع زیر را به کار ببرید. اغلب افراد به زعفران حساسیت ندارند، اما با این حال مصرف زعفران ممکن است باعث واکنش آلرژیک در برخی دیگر از افراد شود. بنابراین اگر پس از مصرف زعفران، متوجه علائم مختلف واکنش آلرژیک، مانند قرمزی، سوزش یا التهاب شدید، باید بلافاصله مصرف این گیاه را قطع کنید.
ماسک صورت زعفران
برای تسکین پوست، ماسک صورت زعفران درست کنید. 3 رشته زعفران را در داخل یک هاون به خوبی خرد کنید. سپس بر روی زعفران ساییده شده 1 قاشق غذاخوری عسل بریزید و آن را خوب بهم بزنید. حالا مخلوط را روی پوست صورت خود بمالید. بعد از 10 دقیقه صورت خود را با آب ملایم بشویید و صبر کنید تا پوست صورت شما کاملا خشک شود.
ژل زعفران برای صورت
اثر خنک کنندگی ژل زعفران برای رفع یا کاهش التهاب پوست کاملا شناخته شده است. با استفاده از هاون 4 یا 5 رشته زعفران را به خوبی آسیاب کنید. 2 قاشق غذاخوری ژل آلوئه ورا و گلاب را بر روی زعفران ساییده شده بریزید. مخلوط را خوب بهم بزنید تا یک ژل یکنواخت به دست بیاید. مقدار کمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌از ژل را به صورت دایره وار روی پوست صورت بمالید و با ملایمت مالش دهید تا به خوبی جذب پوست شود.
تونر صورت زعفرانی
فندق و گلاب برای پوست خواص زیادی دارند. با این حال، برای مزایای بیشتر پوست، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید آنها را با زعفران دم کنید. 1/2 فنجان فندق آسیاب شده و گلاب را در یک بطری اسپری بریزید. 3 یا 4 رشته زعفران را به آن اضافه کنید و اجازه بدهید به مدت 1 تا 2 روز خیس بخورد. پس از گذشت 2 روز می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید این محلول یکدست را روی پوست خود اسپری کنید یا با کمک پنبه به پوست خود بمالید.
مرطوب کننده روغن زعفران
روغن زعفران به تنهایی خواص آبرسانی ندارد. اما برای درست کردن یک کرم یا لوسیون مرطوب کننده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید روغن زعفران را به روغن های پایه اضافه کنید. برای انجام این کار روغن بادام یا روغن هسته انگور را داخل یک بطری ۱ لیتری بریزید. مقدار روغن باید به اندازه ای باشد که حدود دو سوم بطری پر شود. سپس 3 تا 5 قطره اسانس زعفران را به آن اضافه کنید تا محلول یک دست و شفافی ایجاد شود. حالا می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید این روغن را با انگشتان تمیز روی پوست صورت خود بمالید.
اقدامات احتیاطی و عوارض جانبی
اغلب افراد اشکال مختلف زعفران را به راحتی استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند و هیچ گونه حساسیتی به آن ندارند. به همین علت مصرف زعفران معمولاً با عوارض یا مشکلات خاصی همراه نیست.
با این حال، زعفران نیز مانند تمام گیاهان دیگر، ممکن است در برخی افراد باعث واکنش های آلرژیک شود. به عنوان مثال درماتیت تماسی ناشی از زعفران یکی از عوارض آلرژی به زعفران است. همچنین گرده زعفران نیز می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند باعث واکنش های آلرژیک در پوست یا سیستم تنفسی شود.
علائم احتمالی واکنش آلرژیک به زعفران عبارتند از:
- خشکی پوست
- عطسه کردن
- آبریزش بینی
- خارش، قرمزی چشم
- خارش یا سوزش پوست
- قرمزی، تورم و بثورات پوستی
اگر باردار هستید پیش از مصرف زعفران حتما با یک پزشک متخصص زنان مشورت کنید. زیرا زعفران می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند باعث انقباضات زودرس رحمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود که در نتیجه خطر سقط جنین افزایش پیدا میکند.
امروزه محصولات مراقبت از پوست که از روغن یا عصاره زعفران تهیه می شوند، به مقدار زیاد در بازار وجود دارند که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید آن را از داروخانه ها تهیه کنید.
داروخانه ها
به طور کلی زعفران دارای فوائد درمانی و زیبایی بسیار زیادی بر پوست بدن است. امروزه محصولات بهداشتی و مراقبتی زیادی در بازار وجود دارند که در تولید آنها از زعفران استفاده می شود. ترکیبات فعال زعفران از جمله کراسین در برابر التهاب، هایپرپیگمانتاسیون و آسیب های ناشی از اشعه UV از پوست شما مراقبت میکند. محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش، باعث پیشگیری از پیری زودرس پوست می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.
اگر اولین بار است که از زعفران استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید مراقب باشید. ممکن است مصرف زعفران باعث واکنش آلرژیک در شما شود، بنابراین ابتدا یک تست پچ انجام دهید. همچنین اگر باردار هستید، بهتر است که برای حفظ سلامت خود و جنین تا حد امکان از مصرف زعفران پرهیز کنید. در آخر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید از زعفران در تهیه مرطوب کننده های خانگی و انواع ماسک های صورت استفاده کنید.
