داغ شدن کف پا

گاهی اوقات ممکن است افراد متوجه شوند که کف پای آن ها زیاد داغ شده و یا احساس سوزش در این ناحیه داشته باشند. داغ شدن کف پا یک احساس نسبتاً شایع است که اغلب در طول شب رخ می دهد و شدت آن از خفیف تا شدید متغیر است. گاهی اوقات، داغ شدن کف پا ممکن است با علائمی مانند “پین و سوزن سوزن شدن” (پارستزی)، بی حسی، قرمزی و تورم همراه باشد. غالباً، درمان بیماری های زمینه ای و شرایط پزشکی که باعث داغ شدن کف پا می شود، می تواند علائم را تسکین دهند.

علت داغ شدن کف پا

 داغ شدن کف پا ممکن است دلایل زیادی از جمله کمبود مواد مغذی، عفونت قارچی و بارداری داشته باشد. اما به طور کلی برخی از علت های اصلی داغ شدن کف پا می تواند شامل موارد زیر باشد:

کمبودهای مغذی

سیستم اعصاب بدن برای عملکرد صحیح به مواد مغذی خاصی نیاز دارند. اگر بدن نتواند مواد مغذی را جذب کند با خطر کمبود مواد مغذی و آسیب های عصبی و داغ شدن کف پا مواجهه می شود. کمبودهای فولات، ویتامین B6 و ویتامین B-12 می توانند منجر به شدیدتر شدن نوروپاتی و این اختلال شود. سوء تغذیه و کمبودهای مواد مغذی از موارد زیر ناشی می شوند:

• بارداری
• افزایش سن
• اختلالات اشتها
• سوء مصرف الکل
• وضعیت اقتصادی نامناسب

نوروپاتی دیابتی

یكی از شایع ترین دلایل گرمازدگی و داغ شدن کف پا نوروپاتی دیابتی است. نوروپاتی دیابتی از عوارض ابتلا به دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 می باشد که باعث آسیب دیدگی اعصاب می شود. فرد ممکن است همراه احساس داغ شدن کف پا، علائمی مانند درد، سوزن سوزن شدن و بی حسی در بازوها، دست ها و پا را تجربه کند.

بارداری

زنان ممکن است در دوران بارداری خود به دلیل تغییرات هورمونی که باعث افزایش دمای بدن می شوند، سوزش کف پا را تجربه کنند. علاوه بر آن اضافه وزن در دوران بارداری و فشار بر روی پا و افزایش مایعات کل بدن نیز ممکن است در بارداری در نروپاتی پاها نقش داشته باشند.

یائسگی

یائسگی می تواند باعث ایجاد تغییرات هورمونی شود که این تغییرات به نوبه خود منجر به افزایش دمای بدن و داغ شدن کف پا می شوند. اکثر خانم ها در سنین 45 تا 55 سالگی یائسگی را تجربه می کنند.

سندرم تونل تارسال

سندرم تونل تارسال به شرایطی اطلاق می شود که عصبی که از مچ پا به پا می رسد به دلیل تورم یا آسیب دیدگی فشرده شود. سندرم تونل تارسال می تواند منجر به درد و سوزش در پا شود.

عفونت قارچی

تحقیقات نشان داده است که 15 تا 25 درصد از افراد ممکن است به بیماری پای ورزشکار که یک عفونت قارچی شایع می باشد، مبتلا گردد. این عفونت قارچی می تواند منجر به داغ شدن کف پا شود.

درمان سریع این عفونت بسیار مهم است زیرا می تواند به سایر نواحی بدن و حتی افراد دیگر انتشار پیدا کند.

یکی از شایع ترین علائم پا ورزشکار احساس سوزش، سوزن سوزن شدن یا خارش بین انگشتان پا یا روی کف پا است و فرد ممکن است همراه با سوزش کف پا علائم زیر را تجربه کند:

• تاول های خارش دار روی پاها
• خشکی پوست در کناره ها یا کف پا
• تغییر شکل ناخن های پا که از بستر ناخن دور شده
• ترک خوردن و لایه لایه شدن پوست بین انگشتان یا کف پا

قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین

قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین مانند آرسنیک، سرب یا جیوه می تواند در عملکرد سیستم عصبی بدن تداخل ایجاد کرده و باعث احساس سوزش در پا و دست ها شود.

شیمی درمانی

 شیمی درمانی که بیشتر برای درمان انواع سرطان کاربرد دارد می تواند منجر به آسیب عصبی و بروز علائمی مانند سوزش و سوزن شدن کف پاها و دست ها شود.

بیماری Charcot-Marie-Tooth (CMT)

در بعضی از افراد، این شکل از نوروپاتی ارثی می تواند منجر به داغ شدن و یا سوزن شدن پا شود. CMT باعث اختلالات عصبی در بدن می شود.

بیماری مزمن کلیوی

درصورت ابتلا فرد به بیماری مزمن کلیوی اندام های بدن دیگر قادر به از بین بردن سموم از طریق ادرار نیست. تجمع سموم در بدن می تواند با گذشت زمان منجر به نوروپاتی و سوزش کف پا شود. علاوه بر آن بیماری مزمن کلیوی ممکن است با علائم زیر همراه شود:

• گیجی
• تشنج
• خستگی
• حالت تهوع
• کاهش میزان ادرار
• تنگی نفس غیر قابل توضیح
• کما

کم کاری تیروئید

داشتن سطح پایین هورمون تیروئید یا کم کاری تیروئید می تواند منجر به سوزن سوزن شدن، بی حسی یا درد در پاها، بازوها یا دست ها شود. این احساسات به دلیل کاهش سطح پایین هورمون های تیروئید در بدن و آسیب عصبی رخ می دهد.

اچ آی وی و ایدز

یکی از نشانه های ایدز به خصوص در اواخر مرحله این بیماری نوروپاتی محیطی، و سوزش پا ها می باشد. براساس بنیاد نوروپاتی محیطی، برخی از داروهای ایدز مانند مهارکننده های معکوس ترانسکریپاز معکوس نوکلئوزید (NRTIs) باعث نوروپاتی شود. علاوه بر آن، آسیب اعصاب تقریباً یک سوم از مبتلایان به HIV را تحت تأثیر قرار می دهد.

سوء مصرف الکل

یکی دیگر از دلایل شایع این اختلال، مصرف بیش از حد الکل (نوروپاتی الکلی) است که می تواند منجر به آسیب عصبی در پا و سایر اعضای بدن شود. زیرا الکل در توانایی بدن در جذب و استفاده از برخی مواد مغذی که برای عملکرد صحیح عصبی حیاتی هستند، تداخل ایجاد می کند.

سندرم گیلین باره (GBS)

سندرم گیلین باره، هنگامی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به سیستم عصبی محیطی حمله می کند. علائم آن شامل درجه های مختلف بی حسی، سوزن سوزن شدن و ضعف در پاها است و می تواند تنه و بازوها را درگیر کند. GBS نوعی اختلال نادر است که از هر 100000 نفر 1 نفر را مبتلا می کند و میزان شیوع آن در مردان و زنان یکسان است.

پلی نوروپاتی التهابی مزمن التهابی مزمن (CIDP)

این اختلال عصبی با اختلال در عملکرد حسی و ضعف پیشرونده در پاها و بازوها در طولانی مدت مشخص و منجر به احساس سوزن سوزن شدن یا سوزش در پا و دست می شود.

اریتروملالژیا

اریترومالالژیا یک بیماری نادر است که به طور عمده پا را تحت تأثیر قرار می دهد و با درد شدید، قرمزی و احساس گرم شدن کف پا و دست مشخص می شود. علائم آن می توانند به طور مداوم یا دوره ای رخ دهد.

واسکولیت

این بیماری که با التهاب رگ های خونی مشخص می شود، می تواند باعث درد و سوزن سوزن شدن در پاها شود زیرا واسکولیت جریان خون به سمت اندام های بدن را کاهش داده و منجر به آسیب بافتی می شود.

سارکوئیدوز

در این شرایط التهابی، گروه های کوچکی از سلول های التهابی به نام گرانولوم روی قسمت های مختلف بدن رشد می کنند و ممکن است پوست یا سیستم عصبی را تحت تأثیر قرار دهن و باعث سوزش و داغ شدن کف پا شود.

عوامل سبک زندگی

پوشیدن کفش های نامناسب و ایستادن یا راه رفتن طولانی مدت، به خصوص در دمای گرم، می تواند منجر به داغ شدن و یا سوزش پا شود.

پیش آگهی داغ شدن کف پا

تشخیص علت اصلی داغ شدن کف پا و درمان زودهنگام در پیش آگهی آن موثر است و برای پیشگیری از بروز عوارض جانبی و پیش آگهی خوب سعی کنید هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص داغ شدن کف پا

پزشک ابتدا معاینه بدنی را انجام می دهد و شرایط زیر را بررسی می کند:

• رفلکس ها
• عفونت قارچی
• بی حسی در پا
• مشکلات ساختاری در پا
• پوست قرمز یا کمرنگ شده

پزشک با بررسی تاریخچه پزشکی، بیمار را از نظر دیابت به عنوان شایع ترین علت داغ شدن کف پا بررسی می کند و آزمایش خون را برای بررسی شرایط زیر توصیه می کند:

• اچ آی وی
• عملکرد کلیه
• کمبود ویتامین
• هورمون تیروئید
• سایر عفونت ها

درمان داغ شدن کف پا

اغلب، درمان می تواند ساده باشد. روش های درمانی بر اساس علت های مختلف داغ شدن کف پاها می تواند متفاوت باشد و بیشتر به علت اصلی آن بستگی دارند و عبارتند از:

• تغییر دارو
• مکمل های تیروئید
• مکمل های ویتامین B
• تغییر رژیم غذایی یا دارو برای دیابت
• یک نسخه ضد قارچ برای پای ورزشکار
• تنظیم سطح قند خون برای نوروپاتی دیابتی
• مدیریت شرایط و پیروی از رژیم غذایی برای سوزش ناشی از شرایط التهابی و مزمن

برخی اوقات تغییر نوع و دوز داروهای مصرفی مانند داروهای HIV می تواند در درمان داغی کف پا موثر باشد.

برای درد شدید عصبی، تحریک عصب ممکن است موثر باشد، مانند:

• نور درمانی
• لیزر درمانی
• درمان مغناطیسی
• تحریک عصب الکتریکی

مطالعه بیشتر: درمان سوزش کف پا

سبک زندگی و درمان خانگی داغ شدن کف پا

پوشیدن کفش های مختلف و مناسب در طول روزهای هفته می تواند یکی از موثرترین راه ها برای کمک به درمان داغ شدن کف پاها باشد. درصورتی که فکر می کنید علت داغی و سوزش کف پای شما ناشی از پوشیدن کفش های نامناسب، عرق بیش از حد و یا عفونت ناشی از پای ورزشکار است می توانید برای بهبود علائم خود راهکارهای زیر را در نظر بگیرید:

• هرگز جوراب و کفش مرطوب نپوشید.
• جوراب های خود را بطور مرتب عوض کنید.
• از پودر کف پا برای جذب رطوبت اضافی پا استفاده کنید.
• در صورت امکان، از ایستادن یا راه رفتن طولانی مدت خودداری کنید.
• پای خود را در نمک های اپسوم یا محلول سیب خیس خیس کنید.
• در هوای گرم، صندل هایی را بپوشید که به جریان هوا در کف پا کمک کند.
• برای کمک به بهبود جریان خون و گردش خون، پای خود را ماساژ دهید.
• سعی کنید جوراب های نخی بپوشید و از عرق کردن پاهای خود جلوگیری کنید.
• در هنگام استفاده از استخرهای عمومی و دوش، فلیپ فلاپ بپوشید تا خطر انقباض پای ورزشکار یا عفونت پای دیگر را کاهش دهد.
• بعد از راه رفتن طولانی مدت و قبل از خواب سعی کنید با قرار دادن پاهای خود در یک حوضچه آب سرد پاهای خود را خنک کنید.
• چند دقیقه پای خود را در آب سرد یا حمام یخ خیس کنید. با این حال، این روش برای افرادی که اریترومالالژیا دارند توصیه نمی شود چون ممکن است به پوست آن ها آسیب برساند.
• یک مکمل زردچوبه مصرف کنید. کورکومین موجود در زردچوبه باعث تسکین دردهای عصبی می شود. کورکومین دارای اثرات محافظتی ضد التهابی، آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی است.
• کرم موضعی را که حاوی لیدوکائین یا کپسایسین است، بمالید. لیدوکائین در تسکین درد ناشی از اریترومالالژیا بسیار مؤثر است.

مراجعه به پزشک

افرادی که داغ شدن کف پا را در طولانی مدت گرم تجربه می کنند و یا علائم آن ها شدید است باید به پزشک مراجعه کنند. درمان فوری و به موقع داغ شدن کف پا در پیشگیری از آسیب های جدی عصبی و

 پیشرفت نوروپاتی موثر است. همچنین افراد در صورت بروز شرایط زیر بهتر است با پزشک مشورت کنند:

• شدیدتر شدن احساس داغ شدن کف پا
• داغ شدن کف پا که بیش از دو یا سه روز طول بکشد.
• احساس داغی یا سوزش کف پا که به طور ناگهانی به وجود آمده
• داغ شدن کف پا یا هرگونه علائم دیگر ناشی از قرار گرفتن در معرض سموم
• همراه بودن داغ شدن کف پا با بی حسی در کف و یا انگشتان پا