واکسن آنفلوانزا واکسنی هست که با سوزن، معمولاً در بازو، تزریق می شود و بدن افراد را در برابر سه یا چهار ویروس آنفلوانزا محافظت می کند . تحقیقات نشان می دهد ممکن است در فصل پیش رو بیشتر باشد. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها به مردم توصیه می کند: با شیوع فصل آنفلوانزا، افراد واکسن متناسب با سن خود را دریافت کنند. این در حالی است که به نظر می رسد، واکسن های آنفلونزا در انواع سه ظرفیتی (سه ماده ای) و چهار ظرفیتی (چهار ماده ای) آنفلوانزا در دسترس عموم قرار می گیرند.
واکسن های سه ظرفیتی آنفلوانزا شامل موارد زیر است:
واکسن سه ظرفیتی با استفاده از ادجوانت ساخته شده است. این ماده، عنصری است که به ایجاد یک پاسخ ایمنی قوی تر در بدن کمک می کند. واکسن سه ظرفیتی برای افراد 65 سال سن و مسن تر توصیه می شود.
موارد واکسن های چهار ظرفیتی آنفلوانزا شامل موارد زیر است:
- واکسن آنفلوانزای چهار ظرفیتی با دوز استاندارد که با استفاده از ویروس رشد یافته در تخم مرغ تولید می شوند. از جمله این موارد می توان به Afluria Quadrivalalent، Fluarix Quadrivalent، FluLaval Quadrivalent و Fluzone Quadrivalalent اشاره کرد. واکسن های مختلف آنفلوانزا برای گروه های سنی مختلف تجویز می شوند. برخی از آنها برای کودکان در 6 ماهگی مجوز دارند. بیشتر واکسن های آنفلوانزا در عضله بازو با سوزن تزریق می شود. یک شات آنفلوانزا چهار ظرفیتی (Afluria Quadrivalent) می تواند با سوزن (برای افراد 6 ماه به بالا) یا با انژکتور جت (فقط برای افراد 18 تا 64 سال) تزریق شود.
- یک شات آنفلوانزا مبتنی بر سلول چهار ظرفیتی (Flucelvax Quadrivalent) حاوی ویروس رشد یافته در کشت سلولی است که برای افراد 4 سال به بالا مجاز است. در این فصل، هر چهار ویروس واکسن مورد استفاده در Flucelvax در سلول ها رشد کرده اند و این واکسن کاملاً بدون تخم مرغ است.
- تزریق آنفلوانزای چهار ظرفیتی نوترکیب (Flublok Quadrivalent)، واکسنی بدون تخم مرغ، برای افراد 18 سال به بالا تأیید شده است.
- یک واکسن چهار ظرفیتی با دوز بالا آنفلوانزا (Fluzone High-Dose)، برای افراد 65 سال به بالا تجویز می شود.
گزینه های زیادی برای واکسن آنفلوانزا وجود دارد، اما مهمترین چیز این است که همه افراد 6 ماه به بالا هر ساله واکسن آنفلوانزا بزنند. اگر در مورد اینکه کدام یک از واکسن ها برای شما بهتر است باز هم سوالی دارید، با پزشک یا متخصص بهداشت دیگر مشورت کنید.
واکسن آنفولانزا چقدر موثر است؟
اثر بخشی واکسن آنفلوانزا (VE) می تواند متفاوت باشد. حتی به نظر می رسد اثربخشی واکسن آنفولانزا، از فصلی به فصل دیگر متفاوت است و تا حدی به سن و وضعیت سلامتی فرد بستگی دارد.
عوارض جانبی احتمالی واکسن آنفلونزا چیست؟
تزریق آنفولانزا نیز مانند سایر آمپول ها گاهی ممکن است باعث غش شود.
اما از رایج ترین عوارض احتمالی ناشی از تزریق آنفلونزا، عبارتند از:
آیا واکسن آنفلونزا منجر به بروز مشکلات شدید می شود؟
احتمال بروز عوارض جدی و خطرناک در پی تزریق واکسن آنفلونزا، نادر است.
اما علائم واکنش آلرژیک جدی آن می تواند شامل موارد زیر باشد:
- ضعف
- کهیر
- سرگیجه
- رنگ پریدگی
- ضربان قلب سریع
- مشکلات تنفسی
- گرفتگی صدا یا خس خس سینه
این علائم در صورت وقوع، معمولاً طی چند دقیقه تا چند ساعت پس از دریافت واکسن رخ می دهند. این واکنش ها بیشتر در میان افرادی که به چیزی که در واکسن است مانند پروتئین تخم مرغ یا سایر مواد آلرژیک حساسیت دارند، دیده می شود. در حالی که واکنش های شدید غیر معمول است، اگر سابقه آلرژی یا واکنش شدید به واکسن آنفلوانزا یا هر ماده تشکیل دهنده از واکسن آنفلوانزا دارید، باید به پزشک، پرستار، کلینیک یا داروساز خود اطلاع دهید. در صورت واکنشی جدی نسبت به واکسن آنفلوانزای فصلی بهتر است هر چه سریع تر با پزشک تماس بگیرید یا به پزشک مراجعه کنید. به پزشک خود بگویید چه اتفاقی افتاده، تاریخ و ساعتی که علائم شما بروز کرده و واکسن زده اید را به پزشک خود بگویید.
چرا برخی افراد پس از واکسیناسیون باز هم به آنفلونزا مبتلا می شوند؟
دلایل مختلفی وجود دارد که ممکن است حتی پس از واکسیناسیون آنفلوانزا در فرد، علائم آنفلوآنزا بروز پیدا کند، از جمله:
- برخی از افراد علاوه بر آنفولانزا مانند رینو ویروس ها که با سرماخوردگی همراه هستند، ممکن است از ویروس های تنفسی دیگر نیز مریض شوند و علائمی مشابه آنفولانزا را تجربه کنند و بیمار شوند. واکسن آنفولانزا فقط فرد را از آنفلوآنزا محافظت می کند، نه از بیماری های دیگر.
- توضیح دیگر این است که ممکن است فرد کمی قبل از واکسیناسیون یا در طی دو هفته پس از واکسیناسیون در معرض ویروس های آنفولانزا که باعث آنفولانزا می شوند، قرار گرفته باشد.
- دلیل سوم اینکه برخی افراد علیرغم واکسیناسیون ممکن است علائم آنفولانزا را تجربه کنند این است که ممکن است در معرض ویروس آنفولانزا قرار گرفته باشند که بسیار متفاوت از ویروس هایی است که واکسن برای محافظت در برابر آن ساخته است.
- آخرین توضیح در مورد تجربه علائم آنفولانزا پس از واکسیناسیون این است که واکسن آنفلوانزا در افراد مختلف، عملکرد و تاثیر متفاوتی دارد و برخی از افراد بعد از واکسن همچنان بیمار می شوند.
مزایای واکسن آنفلونزا چیست؟
- واکسیناسیون آنفلوانزا باعث کاهش مرگ و میر، پذیرش در بخش مراقبت ویژه (ICU)، مدت بستری در ICU و مدت زمان کلی بستری در بیماران مبتلا به آنفلوانزای بستری در بیمارستان می شود.
- یک فرد بالغ واکسینه شده که در بیمارستان با آنفلوآنزا بستری شده بود 59٪ کمتر از فردی که واکسینه نشده بود در بخش مراقبت های ویژه (ICU) بستری می شود.
- در میان بزرگسالان در ICU مبتلا به آنفولانزا، بیماران واکسینه شده به طور متوسط 4 روز کمتر از کسانی که واکسینه نشده اند در بیمارستان به سر بردند.
- واکسن آنفلوانزا از سه یا چهار ویروس مختلف محافظت می کند و ویروس های متعدد معمولاً در هر فصل پخش می شوند. به همین دلایل، CDC همچنان واکسیناسیون آنفلوانزا را برای همه افراد 6 ماهه و بالاتر توصیه می کند حتی اگر اثر واکسن در برابر یک یا چند ویروس کاهش یابد.
آیا افرادی که به تخم مرغ حساسیت دارند می توانند واکسن آنفلونزا بزنند؟
افراد مبتلا به آلرژی تخم مرغ می توانند هر نوع واکسن آنفلوانزا متناسب با سن خودشان را دریافت کنند. افرادی که سابقه حساسیت شدید به تخم مرغ دارند (کسانی که بعد از قرار گرفتن در معرض تخمک علائم دیگری غیر از کهیر داشته اند) باید در یک محیط پزشکی واکسینه شوند. دو گزینه واکسن آنفلوانزا کاملاً بدون تخم مرغ (بدون اوالبومین) در دسترس است: واکسن نوترکیب چهار ظرفیتی و واکسن مبتنی بر سلول چهار ظرفیتی.
چه افرادی می توانند واکسن آنفلونزا بزنند؟
- هر کس باید واکسنی متناسب با سن خود را دریافت کند.
- بیشتر افراد مبتلا به آلرژی تخم مرغ می توانند واکسن آنفولانزا بزنند.
- واکسن های مختلف آنفلوانزا برای افراد در سنین مختلف تأیید می شود.
- واکسن آنفلوانزا غیرفعال (IIV) وجود دارد که برای افراد در سن 6 ماهگی تأیید شده است.
- زنان باردار و افرادی که بیماری های مزمن خاصی دارند می توانند واکسن آنفولانزا بزنند.
- برخی از واکسن ها فقط برای بزرگسالان تأیید می شوند. به عنوان مثال، واکسن آنفلوانزا نوترکیب (RIV) برای افراد 18 سال به بالا و واکسن های غیرفعال کمکی و با دوز بالا برای افراد 65 سال به بالا تأیید شده است.
چه افرادی نباید واکسن آنفلوانزا بزنند؟
افراد با شرایط زیر بهتر نباید واکسن آنفلونزا بزنند:
- کودکان زیر 6 ماه
- افرادی که حساسیت شدید و جدی به واکسن آنفلوانزا یا هر ماده دیگری در واکسن دارند. این ممکن است شامل ژلاتین، آنتی بیوتیک یا سایر مواد باشد.
اگر یکی از شرایط زیر را دارید، بهتر است قبل از تزریق واکسن حتما با پزشک خود مشورت کنید. وی می تواند در تصمیم گیری در مورد مناسب بودن واکسیناسیون به شما کمک کند و بهترین واکسن را برای شرایط شما انتخاب کند:
- اگر به تخم مرغ یا هر یک از مواد موجود در واکسن حساسیت دارید.
- احساس خوبی ندارید، در مورد علائم خود با پزشک خود صحبت کنید.
- اگر تا به حال به سندرم گیلن باره مبتلا شده اید (بیماری فلج شدیدی که GBS نیز نامیده می شود). برخی از افراد با سابقه GBS نباید واکسن آنفلوانزا بزنند. با پزشک خود در مورد سابقه GBS مشورت کنید.
چه افرادی نباید واکسن آنفولانزای اسپری بینی بزنند؟
- واکسن اسپری بینی برای افراد سالم غیر باردار، از 2 تا 49 سال تأیید شده است.
اما افراد با شرایط زیر نباید واکسن اسپری بینی بزنند:
- زنان حامله
- کودکان زیر 2 سال
- بزرگسالان 50 سال به بالا
- کودکان 2 تا 4 سال مبتلا به آسم
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند (سرکوب سیستم ایمنی).
- کودکانی که در 12 ماه گذشته سابقه خس خس سینه داشته اند.
- افرادی که طی 48 ساعت گذشته داروهای ضد ویروس آنفلوانزا مصرف کرده اند.
- افرادی که حساسیت شدید به واکسن آنفلوانزا یا هر ماده دیگری در واکسن دارند.
- کودکان 2 تا 17 سال که داروهای حاوی آسپیرین یا سالیسیلات دریافت می کنند.
- افرادی که دارای نقص ایمنی شدید هستند و به یک محیط محافظت شده احتیاج دارند.
اگر یکی از شرایط زیر را دارید، با ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود صحبت کنید. وی می تواند در تصمیم گیری در مورد مناسب بودن واکسیناسیون به شما کمک کند و بهترین واکسن را برای شرایط شما انتخاب کند:
- افراد مبتلا به آسم از 5 سال به بالا.
- افراد مبتلا به سندرم گیلن باره پس از دوز قبلی واکسن آنفلوانزا.
- افرادی که دارای بیماری حاد متوسط یا شدید با تب یا بدون تب هستند.
- افرادی که بیماری های زمینه ای دیگری دارند که می تواند آنها را در معرض خطر ابتلا به عوارض جدی آنفولانزا قرار دهد. این موارد شامل بیماری هایی مانند بیماری های مزمن ریوی، بیماری های قلبی (به جز فشار خون بالا جدا شده)، بیماری های کلیوی، اختلالات کبدی، اختلالات عصبی و عصبی عضلانی، اختلالات خونی یا اختلالات متابولیکی (مانند دیابت) است.
چه کسی باید در واکسیناسیون آنفلوانزا در اولویت قرار گیرد؟
در شرایط کمبود واکسیناسیون آنفلونزا، افراد زیر باید برای دریافت واکسن در اولویت قرار بگیرند، (هیچ سلسله مراتبی برای ترتیب لیست زیر وجود ندارد):
- افراد 50 سال به بالا
- پرسنل مراقبت های بهداشتی
- کودکان 6 ماه تا 4 سال (59 ماه)
- افرادی که چاقی مفرط دارند (شاخص توده بدنی BMI 40 یا بیشتر)
- تماس با خانوار و مراقبت از کودکان زیر 5 سال و بزرگسالان 50 سال به بالا
- افرادی که ساکن خانه های سالمندان و دیگر مراکز مراقبت طولانی مدت هستند.
- زنانی که در فصل آنفلوانزا باردار هستند و یا باردار می شوند و زنان تا دو هفته پس از زایمان.
- افراد مبتلا به اختلالات مزمن ریوی (از جمله آسم) یا قلبی عروقی (به غیر از فشار خون جدا شده)، کلیه، کبد، نورولوژیک، خون و یا اختلالات متابولیکی (از جمله دیابت شیرین)
- افرادی که به هر علتی از جمله سرکوب سیستم ایمنی ناشی از داروها یا عفونت ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) دچار سرکوب سیستم ایمنی هستند.
- افرادی که از 6 ماه تا 18 سال سن دارند و داروهای حاوی آسپیرین یا سالیسیلات دریافت می کنند و ممکن است پس از عفونت ویروس آنفلوانزا در معرض خطر سندرم ری باشند.
- تماس با خانوار و مراقبان افرادی که شرایط پزشکی دارند و آنها را در معرض خطر بیماری شدید و عوارض ناشی از آنفلوانزا قرار می دهد.
در میان بزرگسالان، عوارض، بستری شدن در بیمارستان و مرگ و میر ناشی از آنفلوانزا به طور کلی در بین افراد 65 ساله و بالاتر شایع است. با این حال، بزرگسالان 50 سال به بالا گروه اولویت واکسیناسیون هستند زیرا این گروه احتمالاً دارای بیماری های مزمن پزشکی هستند که آنها را در معرض خطر بالای بیماری شدید آنفلوانزا قرار می دهد.
منابع:
https://www.cdc.gov/flu/prevent/flushot.htm
https://www.cdc.gov/flu/prevent/whoshouldvax.htm
