عفونت قارچ سیاه

موكورميكوز یا قارچ سیاه، يك عفونت قارچی جدی اما نادر است که از نوعی قارچی به نام موكورميست ناشی می شود. همچنین به Zygomycosis معروف است. این قارچ بعد از استنشاق اسپورهای قارچ از هوا معمولاً روی سینوس ها یا ریه ها تأثیر می گذارد. این بیماری عمدتاً مبتلایان به بیماری های زمینه ای یا کسانی که ایمنی ضعیف دارند را تحت تأثیر قرار می دهد.

موکورمیکوز يك عفونت قارچی است كه با داروهای ضد قارچ تجويز شده معمولاً درمان می شود.

موکورمیکوز گاهی نياز به درمان جراحی برای از بين بردن بافت آلوده دارد. موكورميكوز بر روی سينوس، مغز، دستگاه گوارش، ريه ها، پوست تاثير می گذارد و گاهی نيز به كليه ها انتشار می يابد.

Mucormycetes چیست؟

موكورميكوز ريه: ريه ها را تحت تاثير قرار می دهد.

موکورمیکوز جلدی: بر روی پوست اثر می گذارد.

موكورميكوز دستگاه گوارش: بر دستگاه گوارش تاثير می گذارد.

موكورمیكوز رینوسكربرال: روی سینوس و مغز تأثیر می گذارد.

موکورمیکوز منتشر: هنگامی اتفاق ميفتد كه عفونت از طريق جريان خون به قسمت های ديگر بدن منتقل شود. این بیماری معمولاً بر روی مغز، طحال، قلب و پوست تأثیر می گذارد.

مطالعه بیشتر: عفونت های قارچی سیستم عصبی

قارچ سیاه چیست؟

قارچ سیاه یا همان “موکورمایکوز” یک عفونت قارچی است که توسط قارچ‌های گوناگونی از جنس “آسپرژیلوس” ایجاد می‌شود. این قارچ‌ها در محیط زیست طبیعی و گیاهان وجود دارند و معمولاً بر روی مواد آلی و خاک پیدا می‌شوند. اما در شرایط خاصی می‌توانند به صورت عفونتی وارد بدن انسان شوند و عفونتی را به نام قارچ سیاه ایجاد کنند.

قارچ سیاه معمولاً در افراد با سیستم ایمنی ضعیف، به خصوص افرادی که تحت درمان‌های سرطانی، تزریقات طولانی مدت مواد غذایی واژگونی شده یا انتقال عضو داشته‌اند، به عنوان یک عامل عفونتی جدی شناخته می‌شود. عفونت قارچ سیاه می‌تواند در سیستم تنفسی، پوست، مغز و سایر بخش‌های بدن رخ دهد و علائم متنوعی از جمله تب، سردرد، خستگی، تنگی نفس، عفونت‌های پوستی و ضعف عمومی را ایجاد کند. در حالت‌های شدید، می‌تواند منجر به عفونت‌های خطرناک و حتی مرگ بیمار شود.

درمان قارچ سیاه معمولاً شامل استفاده از داروهای ضد قارچ قوی و مراقبت‌های پزشکی متناسب با عفونت می‌شود. اما به دلیل مقاومت بالا و توانایی این قارچ‌ها در شکل‌گیری ساختارهای محافظتی جهت مقابله با داروها، درمان قارچ سیاه ممکن است مشکل و پیچیده باشد و نیاز به مداخله پزشکی تخصصی و استفاده از روش‌های جدیدتر و نوآورانه داشته باشد.

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به موکورمیکوز هستند؟

ابتلا به عفونت قارچ سیاه (موکورمیکوزیس) عمدتاً در مواردی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن ضعیف شده است. عوامل زیر می‌توانند علل اصلی ابتلا به عفونت قارچ سیاه در افراد باشند: افراد با شرایط زیر بیشتر در معرض ابتلا به موکورمیکوز هستند:

• مبتلایان به دیابت و کتو اسیدوز
• افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
• افرادی که تحت پیوند اعضاء قرار گرفته اند.
• آسیب یا بریدگی یا سوختگی روی پوست
• هموکروماتوز (مقدار بیش از حد آهن در بدن)
• مصرف کنندگان طولانی مدت کورتیکواستروئیدها
• مبتلایان به اختلال کاهش تعداد نوتروپنی (گلبول های سفید خون -WBC).
• زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد (در صورت موکورمیکوز دستگاه گوارش نوزادان)

در صورت لزوم همین الان با متخصص عفونی آنلاین در پزشکت مشورت کنید.

آیا قارچ سیاه از فردی به فردی منتقل می شود؟

در عمومیت، قارچ سیاه نمی‌تواند به طور مستقیم از فرد به فرد منتقل شود، به این معنی که نیاز به تماس مستقیم با قارچ برای ابتلا به عفونت وجود ندارد. به عنوان مثال، اگر فردی که عفونت قارچ سیاه دارد، با فرد سالم تماس داشته باشد، این تماس نمی‌تواند به تنهایی منجر به انتقال قارچ سیاه به فرد سالم شود.

با این حال، وجود قارچ‌های موکورمیست در محیط ممکن است به طور غیرمستقیم به عفونت منجر شود. این قارچ‌ها بیشتر در محیط‌های خاکی، گیاهان فاسد شده، زباله‌ها و مواد آلی موجود هستند. در صورتی که فرد سالم با این محیط‌های آلوده به قارچ در تماس باشد و قارچ را به طور غیرمستقیم به بدن خود منتقل کند (مثلاً از طریق تنفس ذرات قارچی یا مخاط مستقیم با محیط آلوده) و در عین حال سیستم ایمنی بدنش ضعیف است، ممکن است عفونت قارچ سیاه در او رخ دهد.

بنابراین، عفونت قارچ سیاه اصولاً به عنوان یک عفونت اپورتونیستیک در افراد با سیستم ایمنی ضعیف رخ می‌دهد و انتقال مستقیم از فرد به فرد در عمومیت وجود ندارد.

مطالعه بیشتر: درمان خانگی عفونت قارچی

علائم قارچ سیاه چیست؟

علائم قارچ سیاه (موکورمایکوز) بسته به محل و شدت عفونت ممکن است متفاوت باشند. عفونت قارچ سیاه می‌تواند در بخش‌های مختلف بدن رخ دهد، از جمله سیستم تنفسی، پوست، مغز و سایر اعضا. برخی از علائم و نشانه‌های عفونت قارچ سیاه در هر بخش عباتند از:

عفونت قارچ سیاه در مغز:

این عفونت در سینوس آغاز و سپس منجر به تورم اعصاب مغز می شود و باعث لخته شدن خون در مغز می شود. این یک عفونت قارچی است که سینوس و مغز را درگیر می کند. این بیماری معمولاً در بیماران دیابتی، بیماران نوتروپنیک و پیوند کلیه مشاهده می شود. برخی از علائم ناشی از آن عبارتند از:

• تب
• سردرد
• ترشحات بینی
• تورم یک طرفه صورت
• ضعف عمومی و خستگی

عفونت قارچ سیاه در سیستم تنفسی:

• سرفه خونریزی
• تنگی نفس و ضعف تنفسی
• درد در قفسه سینه
• تب و عفونت‌های تنفسی مکرر
• خلط و خونریزی از بینی

موكورمیكوز دستگاه گوارش:

موكورميكوز دستگاه گوارش كمتر از ساير انواع موكورمايكوز دیده می شود. این وضعیت پس از مصرف ارگانیسم رخ می دهد و معمولاً در بیماران با سوءتغذیه و کودکان نارس رخ می دهد. علائم موكورميكوز دستگاه گوارش، عبارتند از:

• استفراغ
• حالت تهوع
• خونریزی شکمی
• درد شکمی غیر اختصاصی

عفونت قارچ سیاه در پوست:

• تشکیل زخم‌ها و ضایعات پوستی سیاه رنگ
• التهاب و قرمزی پوست
• خارش پوست
• تغییر در رنگ و ساختار پوست
• تشکیل ترشحات غیرطبیعی از پوست

چگونه افراد به قارچ سیاه مبتلا می شوند؟

Mucormycetes  در سراسر محیط وجود دارد. هنگامی که افراد با این موکورمیست ها تماس می گیرند، اسپورهای قارچ را از هوا استشمام می کنند. این بیماری عمدتاً بر ریه ها و سینوس ها تأثیر می گذارد. همچنین وقتی قارچ از طریق بریدگی یا آسیب دیدگی پوست وارد پوست می شود، می تواند عفونت پوستی ایجا کند.

موكورمیكوز معمولاً از فردی به فرد دیگر سرایت نمی كند. همچنین بین مردم و حیوانات انتشار نمی یابد.

تشخیص عفونت قارچ سیاه

متخصصان مراقبت های بهداشتی، برای تشخیص قارچ سیاه، سابقه بیماری های زمینه ای و شرایط پزشکی و علائم بالینی بیمار را در نظر می گیرند. نمونه ای از مایعات از ریه ها یا سینوس ها جمع آوری شده و به آزمایشگاه ارسال می شود. در صورت لزوم پزشکان ممکن است نمونه برداری از بافت را نیز انجام دهند. آزمایشات تصویربرداری مانند سی تی اسکن از ریه ها و سینوس ها بسته به ناحیه موکورمیکوز توصیه می شود.

قارچ سیاه یک عفونت نادر است و در صورت عدم درمان ممکن است خطرناک شود. به محض تشخیص موكورمیكوز، فوراً درمان را شروع كنید. تأخیر در درمان می تواند عوارض را افزایش دهد.

عفونت متعاقب قارچ سیاه، موسوم به موكورمیكوز یا زایگومایكوز، به سرعت از بینی و سینوس ها به صورت، فك، چشم ها و مغز انتشار می یابد.

قارچ سیاه، مانع جریان خون و منجر به مرگ می شود. بافت مرده یا نکروزه ای است باعث تغییر رنگ سیاه پوست به جای قارچ می شود.

مطالعه بیشتر: رژیم غذایی پیشگیری از عفونت قارچی

درمان عفونت قارچ سیاه

چگونه می توان از قارچ سیاه پیشگیری كرد؟

از آنجا که موکورمیست ها در سراسر محیط وجود دارند، جلوگیری از استنشاق اسپورهای قارچ از هوا دشوار است. همچنین هیچ واکسنی برای جلوگیری از موکورمیکوز در دسترس نیست. افرادی که دارای ایمنی ضعیف هستند و افرادی که سایر بیماری زمینه ای را دارند، می توانند این مراحل را برای کاهش احتمال ابتلا به بیماری موکورمیکوز دنبال کنند.

برای پیشگیری از عفونت قارچ سیاه، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• استفاده از ماسک، به خصوص هنگام بازدید از مکان های آلوده یا گرد و غبار اجباری است.
• هنگام رفتن به داخل خاک یا کود یا خزه، باید کفش، لباس آستین بلند و شلوار کامل بپوشید. هنگام بازدید از چنین مکان هایی استفاده از دستکش ترجیح داده می شود. بهداشت شخصی مناسب را حفظ کنید.
• بهداشت دهان و دندان را به طور مناسب حفظ کنید. به بیماران توصیه می شود که روزانه دو بار مسواک زدن (صبح و شب)، غرغره با محلول بتادین یا دهانشویه کلرهگزیدین را انجام دهند.
• هرگونه ناهنجاری در حفره دهان، بینی، چشم یا ناحیه اطراف چشم و بینی باید در اولین زمان بررسی و ارزیابی شود. تشخیص به موقع نقش اصلی را در جلوگیری از عوارض خطرناک و جدی این عفونت دارد.

پیشگیری بهترین راه برای چنین شرایطی است. پیشگیری با اجتناب یا کنترل عوامل رسوب آور یا تحریک کننده آن انجام می شود زیرا هیچ واکسنی برای موکورمیکوز در دسترس نیست.