جراحی پیوند منیسک، نوعی جراحی است که منیسک از دست رفته یا آسیب دیده شما را با منیسک فرد اهداکننده جایگزین میکند. علاوه براین، باید بدانید که این جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام میشود. زانوی شما دارای ۲ تکه غضروف گوه شکل است. ۱ قطعه در هر طرف زانوی شما قرار دارد. هر یک از این قطعات “منیسک” نامیده میشوند. این 2 منیسک لاستیکی به عنوان ضربه گیر بین استخوان ران (فمور) و ساق پا (درشت نی) عمل میکنند. نوع متفاوتی از غضروف که روی استخوان درشت نی و استخوان ران را میپوشاند نیز به حرکت نرم استخوانهای شما کمک میکند.
این 2 منیسک به محافظت از انتهای استخوان ران و تیبیا در هنگام حرکت با هم کمک میکنند. گاهی اوقات، وارد شدن آسیبهای پیچشی ممکن است به شدت به مینیسک شما آسیب برساند. اگر آسیب به اندازه کافی شدید باشد، ممکن است جراح توصیه کند که منیسک آسیب دیده برداشته شود.
بدون وجود این بالشتک منیسک، انتهای استخوان درشت نی و استخوان ران شما ممکن است به طور غیر طبیعی شروع به ساییدگی کند. با گذشت زمان، این شرایط میتواند باعث بروز درد مداوم در زانو شود. در نهایت ممکن است که باعث بروز آرتروز شود. نهایتا “کلاه” غضروف شما تحلیل میرود و استخوانهای زیر آن شروع به ساییده شدن میکنند.
با این حال، جراحی پیوند منیسک انتخاب دیگری را برای شما فراهم میکند. جراح شما یک برش بسیار کوچک در زانوی شما ایجاد میکند. او از ابزار و دوربینهای مخصوصی برای دسترسی به فضای مفصلی بین استخوان ران و ساق پا استفاده میکند. در مرحله بعد، جراح شما با انجام جراحی، مینیسک اهدایی را به فضای مفصل زانوی شما پیوند میزند.
چرا به جراحی پیوند منیسک نیاز دارم؟
اگر مینیسک شما در جراحی قبلی برداشته شده باشد، ممکن است انجام جراحی پیوند منیسک برای شما منطقی باشد. (این شرایط احتمالاً در صورتی اتفاق میافتد که آسیب منیسک شما به حدی باشد که جراحان نتوانند آن را در جراحی که قبلا انجام شدهاست، ترمیم کنند).
بدون منیسک، ممکن است به تدریج دچار زانو درد و آرتریت مفصل شوید. تعویض منیسک شما ممکن است درد را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. علاوه براین، ممکن است به پیشگیری از بروز آرتروز در مفاصل شما کمک کند. این شرایط میتواند زمانی ایجاد شود که غضروف شما فرسوده شود. این جراحی نسبت به جراحی تعویض مفصل زانو کمتر تهاجمی است.
انجام جراحی پیوند منیسک ممکن است برای شما منطقی نباشد، حتی اگر منیسک خود را برداشته باشید. اگر از قبل به آرتریت زانو مبتلا بودهاید، این روش ممکن است کمکی به بهبودی شما نکند. زیرا ممکن است از قبل آسیب زیادی به غضروف و استخوان خود وارد کرده باشید. انجام روشهای دیگری مانند تعویض زانو نیز ممکن است موثرتر باشند.
در صورتی که موارد زیر در مورد شما صدق میکنند، ممکن است کاندیدای خوبی برای جراحی پیوند منیسک باشید:
- شما کمتر از 55 سال سن دارید.
- شما زانویی با رباطهای طبیعی و ثابت دارید.
- فقط به آرتریت خفیف مبتلا هستید یا اصلا به آن مبتلا نیستید.
- در هنگام فعالیت با درد قابل توجه یا مداوم رو به رو هستید یا زانویتان ناپایدار است.
- شما بیش از نیمی از مینیسک خود را از دست دادهاید، یا به پارگی مینیسک مبتلا شدهاید که غیرقابل جبران است.
اگر درباره این علائم سوالی دارید، با پزشکت تماس بگیرید و با او مشورت کنید.
خطرات جراحی پیوند منیسک کدامند؟
در اکثر افراد بدون هیچ مشکلی جراحی پیوند منیسک انجام میشود. به ندرت، ممکن است عوارضی مانند موارد زیر بروز پیدا کنند:
- عفونت
- خونریزی بیش از حد
- آسیب به اعصاب مجاور
- عوارض ناشی از بیهوشی
- ابتلا به عفونت از بافت اهدایی (بسیار نادر)
- سفتی مفصل بعد از جراحی (عارضه شایعی است).
- درمان ناقص. چنین عارضهای ممکن است نیاز به انجام مجدد جراحی داشته باشد.
خطرات این عمل جراحی برای شما ممکن است بسته به سن، سایر شرایط پزشکی و آناتومی خاص زانوی شما متفاوت باشد. با جراح خود در مورد نگرانیهایتان صحبت کنید. مطمئن شوید که خطراتی را که بیشتر در مورد شما صدق میکنند در نظر گرفتهاید.
چگونه برای جراحی پیوند منیسک آماده شوم؟
با پزشک معالج خود در مورد چگونگی آماده شدن برای جراحی پیوند منیسک صحبت کنید. از او بپرسید که آیا باید مصرف داروهایی مانند رقیقکنندههای خون را قبل از موعد قطع کنید یا خیر. در مورد تمام داروهایی که مصرف میکنید، از جمله داروهای بدون نسخه مانند آسپرین، با پزشک خود مشورت کنید.
شما باید از خوردن غذا و نوشیدنی بعد از نیمه شب قبل از عمل خودداری کنید. قبل از عمل، ممکن است به آزمایشهای تصویربرداری اضافی مانند اشعه ایکس و تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) نیاز باشد. ممکن است در حین بهبودی نیاز به تنظیم مجدد برنامه روزانه زندگی خود داشته باشید. زیرا باید چندین هفته از عصا استفاده کنید.
ممکن است بتوانید در همان روزی که جراحی انجام میشود، به خانه بازگردید. همچنین ممکن است لازم باشد یک یا دو روز در بیمارستان بمانید. با پزشک معالج از قبل صحبت کنید تا بتوانید ترتیبات لازم را برای دوره بهبودی خود انجام دهید. قبل از جراحی شما، یک پزشک منیسک اهدایی را از نظر وجود هر گونه علائم عفونت غربالگری میکند.
فرآیند جراحی پیوند منیسک
پزشک معالج شما میتواند به شما جزئیات انجام جراحی پیوند منیسک را بگوید. جراح ارتوپد این جراحی را انجام خواهد داد. کل عملیات ممکن است چند ساعت طول بکشد. به طور کلی، ممکن است در طول جراحی پیوند منیسک، کارهای زیر انجام شوند:
یکی از اعضای گروه جراحی (متخصص بیهوشی) به شما دارویی میدهد تا در طول عمل بیهوش باشید و در طول جراحی احساس درد یا ناراحتی نکنید. (ممکن است که داروی بیحسی نخاعی و دارویی برای کمک به آرامش بیشتر دریافت کنید.) علائم حیاتی شما، مانند ضربان قلب و فشار خون، در طول عمل کنترل میشوند.
ممکن است در حین عمل یک لوله تنفسی در گلو قرار داده شود تا به تنفس شما کمک کند. پس از تمیز کردن ناحیه آسیب دیده، جراح شما یک برش کوچک در ناحیه پوست و ماهیچه زانوی شما ایجاد میکند. پزشک معالج شما یک دوربین بسیار کوچک را از طریق این برش وارد میکند جراح از این دوربین برای هدایت فرآیند جراحی استفاده میکند.
با استفاده از ابزارهای بسیار کوچکی که از طریق برش وارد بدن میشوند، جراح معالج شما مینیسک باقیمانده را برمیدارد. در مرحله بعد، او مینیسک اهدایی را با جراحی به فضای مفصل زانو پیوند میزند. علاوه براین، جراح ممکن است از پیچها یا سایر دستگاهها برای ثابت نگه داشتن منیسک استفاده کند. در صورت لزوم، جراح شما اقدامات دیگری را انجام خواهد داد.
در نهایت، جراح لایههای پوست و ماهیچههای اطراف زانوی شما را میبندد و بخیه میزند.
بعد از جراحی پیوند منیسک چه اتفاقی میافتد؟
با پزشک معالج در مورد شرایط بعد از اتمام عمل جراحی پیوند منیسک، صحبت کنید. در برخی موارد، ممکن است بتوانید چند ساعت پس از جراحی به خانه بروید. (اگر چنین است، مطمئن شوید که شخصی همراه شما خواهد بود که میتواند شما را به خانه برساند.) در موارد دیگر، ممکن است لازم باشد برای نظارت بیشتر بر سلامتی شما، یک شب در بیمارستان بمانید.
علاوه براین، ممکن است بلافاصله پس از جراحی کمی احساس درد داشته باشید، اما مصرف داروهای مسکن ممکن است به کاهش درد کمک کنند. درد باید به سرعت شروع به کاهش کند. به این ترتیب، نسبت به قبل از جراحی باید درد کمتری داشته باشید. پس از جراحی، احتمالاً برای چند هفته نیاز به استفاده از زانوبند خواهید داشت.
علاوه براین، ممکن است لازم باشد که در مدت بهبودیتان، از عصا استفاده کنید. پزشک معالجتان به شما دستورالعملهایی درباره نحوه حرکت دادن زانو در حین بهبودی خواهد داد. علاوه براین، ممکن است برای چند ماه به انجام فیزیوتراپی نیاز داشته باشید تا قدرت و دامنه حرکتی زانوی خود را در حد مطلوب حفظ کنید.
همچنین، باید بدانید که ممکن است چندین ماه طول بکشد تا بتوانید به تمام فعالیتهای قبلی خود بازگردید و امور روزمره را به طور طبیعی انجام دهید. ممکن است مقداری مایع از محل برش جراحی ترشح شود که مسئلهای طبیعی است. در صورت مشاهده افزایش قرمزی، تورم یا ترشحات از محل برش، یا اگر با تب بالا، لرز یا درد شدید مواجه شدید، فوراً به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
مطمئن شوید که به تمام ویزیتهای بعد از جراحی بروید. در طول ویزیتهای بعد از جراحی، پزشک وضعیت بهبودی شما را بررسی خواهد کرد. پیروی از تمام دستورالعملهای تجویز شده توسط پزشک، ممکن است شانس شما را برای رقم زدن یک نتیجه مثبت افزایش دهد.
فواید تعویض منیسک
از آنجایی که جراحی پیوند منیسک یک روش کمتهاجمی است، به زمان بهبودی کمتری نسبت به جراحی سنتی (باز) نیاز دارد. پیوند منیسک میتواند به افراد جوانتر و فعال از لحاظ فیزیکی کمک کند تا پس از بهبودی، بدون داشتن درد به انجام فعالیتهای خود بازگردند. همچنین این روش میتواند از بروز آرتروز در نتیجه آسیب دیدگی منیسک پیشگیری کند.
خطرات یا عوارض تعویض منیسک
بروز عوارض در جراحی پیوند منیسک نادر است. مانند هر جراحی دیگری، خطرات عمده شامل بروز خونریزی و عفونت است. پس از انجام این روش، برخی از افراد ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
- سفتی زانو
- آسیب به عروق خونی و بافتهای نرم زانو، از جمله آسیب عصبی
- بروز مشکلات در بهبود (برخی افراد نیاز به جراحی دوم خواهد داشت)
اگر درباره این موارد سوالی دارید، با یک پزشک تماس بگیرید و با او مشورت کنید.
پیشآگهی جراحی پیوند منیسک
پیشآگهی جراحی پیوند منیسک در افراد مختلف، متفاوت است. پیوند موفقیتآمیز منیسک به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله این موارد، عبارتاند از:
- اندازه، شکل و محل بافت پیوند شده
- تعهد شما به برنامه مراقبتی پس از جراحی
- سلامت کلی شما، تراز بودن رباط ها و وضعیت زانو
پس از انجام تعویض منیسک، برخی از افراد منیسک جدید را دوباره دچار پارگی کرده و نیاز به جراحی دیگری خواهند داشت. معمولاً این جراحی ثانویه دبریدمان (روشی برای برداشتن سایر غضروفهای پارهشده یا آسیبدیده) است. همچنین، پس از انجام پیوند، افراد باید مراقب وضعیت سلامتی خود باشند. با مراقبت مناسب، بهبودی افراد بهتر رقم خواهد خورد.
علاوه براین، پس از جراحی از پزشک معالج خود بپرسید که چه زمانی میتوانید به فعالیتهای مورد علاقه خود بازگردید. اکثر افراد تا حدود دو هفته پس از جراحی پیوند منیسک نیاز به استراحت دارند و تا حد امکان باید از انجام فعالیتهایی که در آن پاها درگیر میشوند، خودداری کنند.
برای اینکه به منیسک جدید خود فرصت دهید تا به درستی بهبود یابد، ممکن است لازم باشد شش تا ۱۲ ماه از ورزش یا فعالیت های شدید دوری کنید. درباره زمان دقیق استراحت و برنامه درمانتان، بهتر است با پزشک معالج خود مشورت کنید.
سخن آخر
مانند سایر روشهای درمانی، انجام جراحی تعویض منیسک، میتواند مزایا و معایبی برای افراد مختلف به همراه داشته باشد. اگر درباره پیوند منیسک، روشهای انجام و پیشآگهی این نوع جراحی، سوالات بیشتری دارید، میتوانید با پزشکت تماس بگیرید و با متخصصین ارتوپدی، درباره سوالاتتان مشورت کنید.
آخرین دیدگاهها