لوگو پزشکت

مشاوره آنلاین پزشکی - پزشکت

بیماری های کلیه و مجاری ادرار

نارنجی بودن ادرار نشانه چیست؟

نارنجی بودن ادرار نشانه چیست؟

فرم با 5 گزینه

تا دیر نشده علائمتو بگو، پزشکتو بگم:

-----------------------------------------

نارنجی بودن ادرار می تواند نشان دهنده کم آبی و یا عوارض مصرف برخی از دارو ها باشد. ادرار به طور عادی معمولاً دارای رنگ زرد کم رنگ و گاهی حتی نزدیک به شفاف است. با این حال، امکان دارد چندین رنگ مختلف از جمله نارنجی پیدا کند.

ادرار به طور کلی محصول جانبی خون است که توسط کلیه ها فیلتر می شود و روزانه بین 120 تا 150 لیتر خون را تصفیه می کند. 1 تا 2 چهارم ادرار را آب تشکیل می دهد که عمدتا از مایع اضافی و مواد زائد بدن تشکیل شده است. ادرار تا زمان نیاز به تخلیه، در مثانه ذخیره می شود. رنگ ادرار از رنگدانه ای به نام اوروکروم گرفته که در نتیجه تجزیه سلول های مرده خون ایجاد می شود. رنگ ادرار زرد است. 

شایعترین علل ادرار نارنجی

هنگامی که ادرار رنگ متفاوتی به خود می گیرد – در این مورد، نارنجی – می تواند چندین معنی داشته باشد. شایع ترین دلایلی است که احتمال دارد ادرار نارنجی شود، عبارتند از:

کم آبی بدن

آب موجود در نوشیدنی هایی که می نوشید و حتی غذاهایی که می خورید (مثلاً میوه ها و سبزیجات آبدار)، ادرار را رقیق می کند. اگر رنگ ادرار نارنجی باشد، احتمالاً به این معنی است که شما به اندازه کافی آب نمی نوشید یا مایعات را از منابع سالم دیگر دریافت نمی کنید. گاهی احتمال دارد متوجه شوید که ادرار بعد از تمرین ورزشی یا عرق کردن به دلیل از دست دادن مایعات تیره تر است.

بررسی ها نشان می دهد که رنگ ادرار به خوبی نشان می دهد که آیا مایعات کافی برای برآوردن نیازهای بدن دریافت می کنید یا خیر. اگر ادرار شما رنگ زرد تیره دارد یا به رنگ نارنجی در می آید، این نشانه ان است که باید مصرف مایعات را افزایش دهید.  

رژیم غذایی و مکمل ها

غذاها و نوشیدنی های قرمز، نارنجی یا زرد بسیار تیره می توانند ادرار را تا حد زیادی به دلیل بتاکاروتن موجود در آن تیره کنند. اینها شامل هویج، آب هویج و برای بخش بسیار کمی از مردم چغندر است. همچنین اگر دوزهای بالای ویتامین C، بتاکاروتن یا ویتامین B-12 مصرف کنید، متوجه می شوید که ادرار به سمت نارنجی تغییر رنگ می دهد. 

داروها

نارنجی بودن ادرار نشانه چیست؟ | پزشکت

اگر ادرار شما نارنجی است، شاید نتیجه دارویی باشد که مصرف می کنید. برخی از داروهای رایج که ممکن است منجر به تغییر رنگ ادرار شما به نارنجی شوند، عبارتند از: 

  • ملین ها: برخی از داروهای حاوی سنا، گیاهی که برای از بین بردن یبوست استفاده می شود، اغلب باعث می شود که ادرار نارنجی یا قرمز شود. یک مثال سنوکوت است.
  • پیریدیوم، اوریستات و داروهای دیگر با ماده فعال فنازوپیریدین: این داروها برای تسکین درد ناشی از عفونت های مجاری ادراری (UTIs) تجویز می شوند. علاوه بر ادرار، فنازوپیریدین می تواند چیزهایی را که لمس می کند تغییر رنگ دهد. 
  • Rifadin و Rimactane (rifampin): ترکیبی از داروهای حاوی این آنتی بیوتیک و ایزونیازید، مانند IsonaRif و Rifamate، شاید تأثیر یکسانی داشته باشند.
  • آزولفیدین (سولفاسالازین): این یک داروی ضد التهابی است که برای درمان التهاب روده، اسهال، خونریزی مقعدی و درد شکم ناشی از کولیت اولسروز استفاده می شود. آزولفیدین علاوه بر نارنجی شدن ادرار، می تواند باعث ایجاد رنگ زرد در پوست شود. هیچ یک از این عوارض جانبی مضر نیستند.
  • دوکسوروبیسین: این یک داروی شیمی درمانی قوی است که به صورت داخل وریدی (از طریق سوزن به داخل ورید) تجویز می شود. دوکسوروبیسین می تواند ادرار فرد را برای یک یا دو روز پس از درمان نارنجی یا حتی قرمز رنگ کند.

مجرای صفراوی یا بیماری کبدی

یکی از شرایطی که مخصوصاً با ادرار نارنجی یا تیره رنگ همراه است، کلستاز است، که در آن جریان صفرا (مایع گوارشی تولید شده در کبد) در نقطه ای بین سلولهای کبدی تولید کننده آن و اثنی عشر متوقف می شود، اولین مورد بخش روده کوچک است که اجازه می دهد تا بیلی روبین به جریان خون برسد، جایی که می تواند تجمع کرده و در نهایت ادرار را رنگ کند. دلایل مختلفی برای کلستاز وجود دارد، از هپاتیت حاد گرفته تا بیماری کبدی و استفاده از برخی داروها، مانند آنتی بیوتیک آموکسی سیلین و بعضی از داروهای ضد بارداری خوراکی می توانند منجر به بروز این وضعیت شوند. 

علاوه بر ادرار نارنجی، علائم کلستاز ناشی از مجاری صفراوی یا مشکلات کبدی می تواند شامل برخی یا همه موارد زیر باشد:

بیماری های کلیوی
  • تب
  • استفراغ
  • درد شکم
  • از دست دادن اشتها
  • مدفوع بسیار کم رنگ
  • خارش در سراسر بدن
  • زردی (رنگ زرد روی پوست و چشم)

در صورت مشاهده هر یک از این موارد، با پزشک مشورت کنید تا آزمایش خون و در صورت لزوم سونوگرافی یا بیوپسی کبد را انجام دهد. تشخیص و درمان سریع کلستاز برای پیشگیری از آسیب بیشتر به کبد یا مجاری صفراوی و بازگشت ادرار به رنگ سالم، مهم است.

سایر رنگ های احتمالی ادرار

نارنجی بودن ادرار نشانه چیست؟ | پزشکت

رنگ غیر طبیعی ادرار فقط به رنگ نارنجی و زرد تیره محدود نمی شود.

ادرار قرمز

به عنوان مثال، ادرار قرمز می تواند در اثر خوردن مقدار زیادی چغندر یا انواع توت ها و همچنین رنگ های غذایی ایجاد شود. اما همچنین می تواند چیز جدی تری باشد. به عنوان مثال، خون در ادرار می تواند ناشی از پارگی کیست ها، عفونت های مجاری ادراری، تومورهای سرطانی و حتی دویدن طولانی مدت باشد. داروهایی مانند ریفامپین، فنازوپیریدین (پیریدیوم) و سولفاسالازین (آزولفیدین) نیز می توانند رنگ ادرار را به قرمز یا صورتی تغییر دهند.

ادرار آبی یا سبز

رنگ های غذایی نیز می توانند در ادرار آبی یا سبز موثر باشند. رنگ های مورد استفاده در آزمایشات پزشکی برای عملکرد مثانه و کلیه نیز می تواند این تأثیر را داشته باشد. برخی از داروها برای مثال مواردی مانند پروپوفول و ایندومتاسین می توانند منجر به این وضعیت شوند. ادرار زرد روشن یا سبز نیز احتمال دارد نشانه وجود ویتامین B اضافی باشد. همچنین شناخته شده که مارچوبه به ادرار رنگ سبز می دهد.

ادرار قهوه ای

ادرار قهوه ای احتمال دارد ناشی از خوردن مقدار زیادی لوبیا یا مصرف آلوئه ورا باشد. هرچند می تواند باعث نگرانی جدی شود و نشان دهنده اختلالات کبدی و کلیوی باشد.

طبیعی است که هر از گاهی رنگ ادرار بسته به غذاهایی که می خورید، داروهایی که مصرف می کنید و مقدار آبی که می نوشید تغییر کند. اما وقتی این تغییرات فروکش نکنند، می توانند نشان دهنده یک مشکل باشند. در صورت داشتن هرگونه نگرانی، به جای مشكل در تشخیص خود با پزشک خود تماس بگیرید.

دلایل مدفوع نارنجی چیست؟

نارنجی بودن ادرار نشانه چیست؟ | پزشکت

مدفوع سالم جریانی است که در آن مدفوع به خوبی شکل گرفته، اما نرم است و به راحتی دفع می شود. هر رنگ قهوه ای معمولاً نشان می دهد که مدفوع سالم است و هیچگونه رژیم غذایی یا مشکلات گوارشی وجود ندارد. اما اگر مدفوع رنگ قابل توجهی داشته باشد، مانند نارنجی، باید کمی نگران باشید.

در حالی که برخی از رنگ های غیرمعمول مدفوع نشان دهنده یک بیماری جدی است، رنگ نارنجی معمولاً یک تغییر رنگ بی ضرر و موقتی است. به طور معمول، مدفوع نارنجی در اثر برخی غذاها یا افزودنی های غذایی ایجاد می شود. پس از هضم، مدفوع باید به حالت عادی برگردد.

غذاهایی که باعث مدفوع نارنجی می شوند.

علت مدفوع نارنجی معمولاً بتاکاروتن است که به غذا رنگ نارنجی می دهد و همین کار را با مدفوع انجام می دهد. بتا کاروتن نوعی ترکیب است که کاروتنوئید نامیده می شود. کاروتنوئیدها می توانند قرمز، نارنجی یا زرد باشند و در بسیاری از انواع سبزیجات، میوه ها، غلات و روغن ها یافت می شوند. غذاهای غنی از بتا کاروتن شامل هویج، سیب زمینی شیرین و کدو زمستانی است.

بتا کاروتن به عنوان “پروویتامین” نیز شناخته می شود. به این دلیل که می توان آن را به شکل فعال ویتامین A تبدیل کرد. اشکال مصنوعی بتاکاروتن نیز به عنوان مکمل فروخته می شود. مصرف مکمل های حاوی بتا کاروتن می تواند منجر به مدفوع نارنجی شود. همچنین، رنگهای غذایی-مانند رنگهایی که برای تهیه نوشابه یا غذاهای نارنجی رنگ استفاده می شوند-می توانند همین ترفند را روی مدفوع انجام دهند.

مشکلات گوارشی که می تواند باعث مدفوع نارنجی شود. 

مشکلات گوارشی، چه جزئی و چه جدی، می تواند منجر به تغییر رنگ مدفوع شود. رنگ قهوه ای مدفوع معمولی در اثر تعامل صفرا با آنزیم های مدفوع ایجاد می شود. صفرا یک مایع اسیدی است که توسط کبد تولید می شود و به هضم غذا کمک می کند. اگر مدفوع صفرا را به اندازه کافی جذب نمی کند، احتمال دارد خاکستری روشن یا برنزه باشد. این می تواند زمانی رخ دهد که اسهال کوتاه مدت داشته باشید یا اگر بیماری کبدی جدی تری دارید. گاهی اوقات نوزادان مجاری صفراوی را مسدود کرده اند که منجر به شل شدن مدفوع نارنجی یا خاکستری می شود.

داروهایی که می تواند باعث ایجاد مدفوع نارنجی شوند.

برخی از داروها، مانند آنتی بیوتیک ریفامپین، احتمال دارد باعث ایجاد مدفوع نارنجی یا رنگ روشن شود. داروهای حاوی هیدروکسید آلومینیوم – برای مثال آنتی اسیدها – می تواند در برخی افراد مدفوع نارنجی یا خاکستری ایجاد کنند.

آیا راه هایی برای درمان مدفوع نارنجی وجود دارد؟

نارنجی بودن ادرار نشانه چیست؟ | پزشکت

اگر مدفوع نارنجی ناشی از رژیم غذایی است، برخی از آن ها مانند هویج یا سیب زمینی شیرین را با سایر گزینه های سالم جایگزین کنید. معمولاً، بتاکاروتن اضافی در رژیم غذایی فقط روی حرکات روده تأثیر موقت دارد. در بیشتر موارد، هیچ درمانی لازم نیست.

اگر دارویی رنگ مدفوع را تغییر می دهد یا عوارض جانبی ناخوشایندی را ایجاد می کند، در مورد این عوارض با پزشک خود مشورت کنید. یک داروی جایگزین می تواند گزینه مناسب باشد. اگر هنگام مصرف آنتی بیوتیک هیچ عارضه جانبی دیگری ندارید، منتظر بمانید تا کار با دارو تمام شود و ببینید مدفوع به حالت طبیعی و سالم برمی گردد یا خیر.

چه زمانی مدفوع نارنجی جدی می شود؟

در اغلب موارد، مدفوع نارنجی آنقدر جدی نیست که نیاز به درمان داشته باشد. برخی از رنگهای غیرمعمول مدفوع، جدی هستند. به عنوان مثال، مدفوع سیاه می تواند نشان دهنده خونریزی در دستگاه گوارش فوقانی و مدفوع قرمز به معنی خونریزی از دستگاه گوارش تحتانی باشد. مدفوع سفید گاهی نشانه بیماری کبد است.

گرفتن مدفوع نارنجی پس از مصرف دارویی مانند ریفامپین غیر معمول است. اگر این تنها عارضه جانبی دارو است، با پزشک مشورت کنید. اگر درد معده، خون در ادرار یا مدفوع، سرگیجه یا سایر شکایات جدی را نیز تجربه کردید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین، اگر مدفوع نارنجی (یا هر رنگ غیرمعمول) است و بیش از چند روز با اسهال روبرو هستید، به پزشک خود اطلاع دهید. اسهال طولانی مدت می تواند شما را در معرض کم آبی قرار می دهد و نشانه ای از یک مشکل جدی برای سلامتی باشد.

حرف آخر

ادرار نارنجی می تواند ناشی از کم آبی بدن، دارو یا مکمل غذایی باشد. با این حال، در برخی موارد، نشانه بیماری جدی تر است. اگر متوجه شدید که ادرار بیش از یک یا دو روز نارنجی است، برای مشاوره با پزشک خود تماس بگیرید.

منابع:

https://www.verywellhealth.com/what-does-orange-urine-mean-3522281

https://www.healthline.com/health/what-causes-orange-urine

 

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مشاوره آنلاین پزشکی در هر ساعت از شبانه روز