عوارض واکسن های سینوفارم و آسترازنکا

قبل از دانستن عوارض واکسن های سینوفارم و آسترازانکا باید بدانیم که، واکسن Sinopharm COVID-19، BBIBP-CorV، که موسسه بیولوژیکی تولید محصولات بیولوژیکی پکن (BBIBP) آن را تولید کرده است، اولین واکسن COVID-19 چینی است که سازمان بهداشت جهانی (WHO) مجوز استفاده اضطراری از آن را صادر کرده است.

در واقع همین موضوع مجوز استفاده اضطراری است که باعث بروز بحث هایی درباره عوارض واکسن های موجود در بازار شده است. مسئله ای که باعث نگرانی عده زیادی از متقاضیان واکسیناسیون شده است.

داده های ایمنی نشان می دهد که شایع ترین عوارض جانبی واکسن BBIBP-CorV شامل سردرد، خستگی و واکنش های محل تزریق است. تزریق واکسن سینوفارم می تواند باعث بروز این عوارض شود.

BBIBP در چین واکسن Sinopharm COVID-19 BBIBP-CorV را توسعه داده است. از بین واکسن های COVID-19 که شرکت های چینی تولید کرده اند، BBIBP-CorV اولین واکسنی است که WHO مجوز استفاده اضطراری آن را برای استفاده در برابر ویروس SARS-CoV-2 صادر کرده است.

WHO فهرست استفاده اضطراری خود از واکسن Sinopharm را در 7 مه 2021، حدود 4 ماه پس از مجوز اداره ملی محصولات پزشکی چین در 31 دسامبر 2020، منتشر کرد. 42 کشور دیگر، از جمله مجارستان، ونزوئلا و سریلانکا، با این مجوز اضطراری، موافقت کردند. با این حال، آژانس داروهای اروپایی (EMA) هنوز این واکسن را برای استفاده در اتحادیه اروپا بررسی نکرده است.

Sinopharm و BBIBP برای توسعه واکسن COVID-19 خود از یک فناوری ثابت استفاده کردند. این واکسن شامل دو دوز داروی حاوی ویروس غیر فعال شده برای تحریک پاسخ ایمنی است. با تزریق واکسن، سعی می شود که در بدن فرد آمادگی کافی برای مبارزه با ویروس اصلی ایجاد شود.

واکسن Sinopharm چیست؟

واکسن Sinopharm حاوی SARS-CoV-2 است که تحت اثر یک ماده شیمیایی به نام بتا پروپیولاکتون قرار گرفته است. این ماده شیمیایی به محتوای ژنتیکی ویروس متصل شده و مانع از تکثیر ویروس و ایجاد بیماری COVID-19 می شود. این واکسن همچنین حاوی مواد کمکی به شکل هیدروکسید آلومینیوم است. مواد کمکی به تقویت پاسخ ایمنی بدن در برابر تزریق واکسن ها کمک می کند.

هنگامی که فردی واکسن را دریافت می کند، سیستم ایمنی بدن وی ویروس غیرفعال شده را خارجی تشخیص داده و آنتی بادی علیه آن ایجاد می کند. اگر فرد واکسینه شده بعداً به ویروس SARS-CoV-2 آلوده شود، سیستم ایمنی بدن وی در برابر آن واکنش ایمنی ایجاد می کند. بدین ترتیب از مرگ فرد مبتلا جلوگیری می شود.

WHO واکسن Sinopharm را برای تزریق در افراد 18 سال به بالا توصیه می کند. این واکسن باید با فاصله 3 تا 4 هفته بین دو دوز، تجویز شود. آژانس بهداشت جهانی اثر کلی این واکسن را حدود 78 درصد برآورد می کند. اگرچه خاطرنشان می کند که داده های آزمایش برای بزرگسالان بالای 60 سال وجود ندارد.

شایع ترین عوارض واکسن سینوفارم

داده های منتشر شده ای برای حمایت از عملکرد درمانی واکسن BBIBP-CorV Sinopharm وجود ندارد. داده های یک کارآزمایی فاز کوچک که در آن حدود 600 داوطلب را مورد آزمایش قرار داده بود، نشان داد که این واکسن در برابر عفونت کرونا موثر است. نویسندگان مقاله گزارش دادند که واکسن ایمن بوده و تزریق آن توسط شرکت کنندگان در آزمایش قابل تحمل است.

شایع ترین عوارض جانبی گزارش شده در این آزمایش تب و احساس درد در محل تزریق بود.

WHO داده های ایمنی سه آزمایش بالینی را بررسی کرد، که شامل داده هایی برای 16،671 شرکت کننده ای بود که واکسن Sinopharm را دریافت کرده بودند. بیشتر این داده ها مربوط به مردان 18 تا 59 ساله است.

بر اساس این داده ها، شایع ترین عوارض جانبی تزریق واکسن سینوفارم، عبارتند از:

• سردرد
• خستگی
• ایجاد واکنش در محل تزریق واکسن

این عوارض جانبی مشابه عوارض جانبی سایر واکسن های مجاز تولید شده بر علیه COVID-19 است. اکثر این علائم به صورت خفیف تا متوسط ​​بروز پیدا می کردند.

عوارض جانبی جدی تزریق واکسن سینوفارم

WHO دو عارضه جانبی جدی را که احتمالاً با تزریق واکسن سینوفارم مرتبط بودند، شناسایی کرد. این دو عارضه شامل حالت تهوع جدی و یک اختلال عصبی نادر که به آنسفالومیلیت حاد منتشر معروف است، بودند. همچنین تشخیص ترومبوس (لخته خون) نیز در گروه افراد واکسینه شده وجود داشت.

WHO همچنین داده های پس از صدور مجوز را در قالب داده های ایمنی جمع آوری شده در زمان انتشار واکسن در چین در نظر گرفت. در میان 5.9 میلیون نفری که تا 30 دسامبر 2020 واکسن را در چین دریافت کرده بودند، 1453 مورد عوارض جانبی گزارش شده است.

این عوارض جانبی شامل واکنش های موضعی قرمزی و تورم در محل واکسیناسیون بود. همچنین 202 مورد تب وجود دارد که 86 مورد از آن ها به عنوان شدید طبقه بندی شده است. اگرچه 11 مورد از علائم اختلال در عصب صورت گزارش شده بود. اما ارزیابی کنندگان به این نتیجه رسیدند که این موارد با واکسن ارتباطی ندارد.

ایمنی واکسن سینوفارم در افراد سالمند

داده های ایمنی برگرفته از 1.1 میلیون دوز تزریقی واکسن سینوفارم که افراد سالمند – 65 سال به بالا – در چین، آن ها را دریافت کرده اند. بروز شایع ترین عوارض جانبی واکسن ها مانند سرگیجه، سردرد، خستگی، تهوع، تب، استفراغ و درماتیت آلرژیک را  نشان می دهد.

تا به امروز، هیچ عارضه جانبی جدی برای این گروه سنی گزارش نشده است. با این حال، WHO نقصی را در پایگاه شواهد BBIBP-CorV برای افراد سالمند ادعا می کند.

عدم شفافیت ایمنی واکسن‌ های ضد کرونا

هنوز در مورد ایمنی واکسن ها اختلاف نظر وجود دارد. عواملی همچون فقدان داده های ایمنی و اثربخشی دقیق و عرضه زودهنگام واکسن، به این اختلافات دامن زده است.

یک مقاله خبری در ژانویه 2021 گزارش داد که تائو لینا، متخصص واکسن مستقر در شانگهای، نسخه دیجیتالی دفترچه راهنمای واکسن را در وب بارگذاری کرده است.

در دفترچه راهنما 73 عارضه جانبی و سیستمیک واکسن ذکر شده است که باعث شده تائو واکسن را “ناامن ترین واکسن در جهان” توصیف کند. با این حال، تعدادی از عوارض جانبی که دفترچه راهنما فهرست کرده است، به خودی خود نشان دهنده ایمنی واکسن نیست.

تایوان نیوز گزارش داد که سانسورگران، پست تائو را در اوایل ژانویه حذف کردند. 2 روز بعد، تائو انتقادات خود را پس گرفت و گفت که این موضوع یک شوخی بود.

برخی از افراد نیز نگرانی هایی در مورد اثرات واکسن نشان داده اند. در آوریل 2021، یک مقام چینی به نام گائو فو گفت که واکسن های COVID-19 این کشور “به میزان حفاظتی بسیار بالایی دست نمی یابد.” گائو، رئیس مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های چین، بعداً مدعی شد که مردم نظرات او را اشتباه تفسیر کرده اند.

اعتبارسنجی WHO در واکسن سینوفارم

تنظیم کننده های عمده دارویی جهان (EMA، سازمان غذا و دارو (FDA) و آژانس تنظیم کننده محصولات دارویی و مراقبت های بهداشتی انگلستان) واکسن BBIBP-CorV Sinopharm را بررسی نکرده اند. با این حال، اعتبارسنجی WHO، از طریق فهرست موارد استفاده اضطراری، به کشورهایی که به دنبال تکمیل تلاش های خود برای تولید واکسن هستند، اطمینان می دهد که این کار باعث ایمنی زایی جمعی خواهد شد.

دکتر مارینگلا سیمائو، دستیار مدیر کل سازمان بهداشت جهانی برای دسترسی به محصولات بهداشتی، گفت که افزودن واکسن به لیست استفاده اضطراری، “این پتانسیل را دارد که دسترسی سریع واکسن COVID-19 به کشورهایی را که به دنبال محافظت از کارکنان بهداشتی و جمعیت در معرض خطر هستند، به سرعت ممکن کند.”

عوارض جانبی احتمالی واکسن Sputnik V COVID-19

واکسن Sputnik V، که توسعه یافته توسط مرکز ملی اپیدمیولوژی و میکروبیولوژی گامالیا در روسیه است، اولین واکسن COVID-19 بود که استفاده عمومی از آن مجاز شد. استفاده اضطراری باعث شده است که بحث هایی زیادی درباره اثربخشی و عوارض احتمالی واکسن های موجود در بازار، ایجاد شود.

علاوه بر روسیه، 64 کشور، استفاده از این واکسن را تأیید کرده اند. این کشورها شامل آرژانتین، ایران و هند است. تزریق عمومی این واکسن، در حال حاضر در اتحادیه اروپا توسط آژانس دارویی اروپا در حال بررسی است.

عوارض جانبی شایع واکسن اسپوتنیک

بر اساس داده های منتشر شده در یک‌ مقاله، شایع ترین عوارض جانبی تزریق واکسن اسپوتنیک، عبارت اند از:

• سردرد
• خستگی
• ایجاد واکنش در محل تزریق
• بروز بیماری و علائمی شبیه آنفولانزا

این عوارض جانبی مشابه عوارض ناشی از تزریق واکسن های Pfizer، Moderna و Johnson & Johnson COVID-19 است.

نویسندگان این مقاله می گویند که در ۴۵ نفر از 16427 شرکت کننده که این واکسن را دریافت کرده اند، عوارض جانبی جدی از جمله ترومبوز ورید عمقی، سکته مغزی خونریزی دهنده و فشار خون بالا گزارش شده است. با این حال، طبق این مقاله، کمیته نظارت مستقل بر داده ها تأیید کرده است که هیچ یک از این موارد مربوط به واکسن در نظر گرفته نشده است.

با وجود این داده ها، هنوز بحث مهمی در مورد این واکسن وجود دارد. کارشناسان مربوطه، به دلیل استراتژی تأیید اولیه روسیه در آگوست 2020، همراه با عدم وجود داده ها یا پروتکل خام منتشر شده، نتایج ناشی از کارآزمایی های بالینی این‌ واکسن را با شک و تردید نگریسته اند.

خطرات تکثیر و بروز سرماخوردگی

آدنو ویروس ها در حالت طبیعی، خود قادر به تکثیر در بدن هستند و منجر به بروز بیماری هایی مانند سرماخوردگی می شوند. در واکسن Sputnik V، گفته شده است که ژن E1 به منظور جلوگیری از تکثیر عوامل بیماری زا، از واکسن حذف شده است.

با این حال، برزیل اخیراً استفاده از Sputnik V را با استناد به نگرانی در مورد تکثیر آن، ممنوع کرد. با توجه به گفته سازمان Anvisa، آژانس تنظیم سلامت برزیل، اسناد کنترل کیفیت نشان داد که ویال های واکسن “کمتر از 100 ذره کمک کننده به تکثیر در هر دوز” را نشان می دهد. این مطلب نشان می دهد آدنوویروس موجود در این واکسن، شانس کمی برای تکثیر دارد.

کمی بعد، مرکز ملی گامالیا با انتشار بیانیه ای مطبوعاتی اتهامات آنویسا را ​​رد کرد و از تصمیمات برزیل به عنوان “ماهیت سیاسی و ارتباطی به همراه دسترسی تحریف شده به اطلاعات یا علم” یاد کرد.

در این گزارش آمده است که فقط آدنوویروس های غیر قابل تکثیر در واکسن اسپوتنیک گنجانده شده اند. همچنین به سایر جنبه های دقیق کنترل کیفیت نیز اشاره شده است.

دانشمندان واکنش های متفاوتی به واکسن اسپوتنیک نشان داده اند. برخی از آن ها از عدم شفافیت روسیه انتقاد کرده و برخی دیگر تفسیر آنویسا از داده ها را زیر سوال برده اند. در صورتی که آدنوویروس بتواند تکثیر شود. عوارض جانبی احتمالی برای اکثر مردم مانند یک سرماخوردگی معمولی خفیف خواهد بود. برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، خطرات ناشی از تکثیر، ممکن است بیشتر باشد.

منابع:

https://www.medicalnewstoday.com/articles/sinopharm-covid-19-vaccine-should-you-worry-about-the-side-effects

https://www.medicalnewstoday.com/articles/sputnik-v-covid-19-vaccine-how-much-do-we-know-about-its-side-effects

[advisers limit=3 online =true skill=”15 34″]