خون در مایع منی یا هماتوسپرمیا می تواند نشانه آسیب ها، عفونت ها، مشکلات پروستات و عوامل و شرایط دیگر باشد. اگرچه ممکن است نگران کننده باشد، خون در منی معمولاً خطرناک نیست و در واقع، در بسیاری از موارد برای وجود خون در منی، هیچ دلیل مشخصی وجود ندارد.
شایع ترین علت وجود خون در مایع منی چیست؟
مایع منی در امتداد یک لوله از راه مجرای ادرار برای انزال عبور می کند. برخی عوامل می تواند باعث شکسته شدن رگهای خونی در این مسیر و نشت خون در مایع منی شود.
در بسیاری از موارد، هرگز علت دقیق خون در منی مشخص نمی شود. بیشتر موارد خون در منی جدی نیست، به خصوص اگر فرد 40 سال یا کمتر داشته باشد.
خون در منی ممکن است نشانه پارگی رگ خونی باشد. وقتی خون در مایع منی وجود دارد، خون معمولاً از پروستات یا از وزیکول های منی حاصل می شود که اکثریت مایع منی را تشکیل می دهد. حداقل در 70٪ موارد، پزشک قادر به شناسایی علت دقیق آن نیست. اگر خونریزی فقط یک بار اتفاق بیفتد، احتمالا نشان دهنده یک بیماری نخواهد بود.
شایعترین دلایل این نوع خونریزی در مردان، عبارتند از:
خون در منی و رگ خونی پاره شده
رگ خونی در پروستات یا وزیکول های منی می تواند در حین رابطه جنسی یا انزال پاره شود. این حالت مشابه زمانی است که بینی به دنبال عطسه خونریزی می کند. این وضعیت ممکن است در صورت استفاده از داروهای رقیق کننده خون در فرد بیشتر دیده شود. علاوه بر آن، خون در منی می تواند به طور ناگهانی ایجاد شود و برای چند دقیقه طول بکشد و سپس متوقف شود.
برخی از علائم خون در منی ناشی از پارگی رگ خونی، عبارتند از:
- خون در انزال
- خونریزی که به طور ناگهانی ظاهر می شود و از بین می رود.
پارگی رگ خونی معمولاً نگران کننده نیست. با این حال، گاهی اوقات، انسدادی مانند کیست می تواند به رگ های خونی فشار وارد کند و باعث پارگی آنها شود.
داشتن رابطه جنسی پس از دوره های طولانی پرهیز از رابطه جنسی
پرهیز از رابطه جنسی در مدت طولانی ممکن است باعث ظاهر شدن خون در منی شود. در این شرایط احتمال دارد فرد علائم دیگری را تجربه کند، از جمله:
- خون در انزال
- خونریزی کم برای یک یا دو روز
- خونریزی در حین یا بعد از رابطه جنسی
خون در منی و عفونت
در مردان زیر 40 سال، عفونت یا التهاب مربوط به آن، بیشترین دلیل ظاهر شدن خون در منی است. در بسیاری از موارد، عفونت در دستگاه ادراری رخ می دهد، اما می تواند مناطق دیگر مانند پروستات را نیز تحت تأثیر قرار دهد. این وضعیت ممکن است به دلیل عفونت های ادراری معمول (UTI) و عفونت های مقاربتی (STI) ایجاد شود. میزان خون در مایع منی به علت خونریزی بستگی دارد.
افراد مبتلا به عفونت احتمال دارد همراه با خون در منی علائم دیگری را تجربه کنند، از جمله:
- تورم در ناحیه تناسلی
- درد یا فشار هنگام ادرار کردن
- رابطه جنسی دردناک یا انزال
- تب، یا به طور کلی احساس بیماری
- تکرر ادرار یا مشکل در تخلیه مثانه
خون در منی و آسیب به دستگاه ادراری تناسلی
ادامه آسیب به دستگاه ادراری یا دستگاه تناسلی ممکن است باعث بروز خون در منی شود. گاهی اوقات، یک آسیب جزئی مانند رابطه جنسی شدید رگ خونی را در پروستات یا وزیکولهای منی پاره می کند. در این وضعیت، ممکن است یک فرد متوجه خونریزی ناگهانی شود که در نهایت خود به خود از بین می رود.
آسیب های جدی تر می تواند باعث تورم، خونریزی مزمن و آسیب جدی به اندام تناسلی شود. در این وضعیت احتمال دارد فرد متوجه مایع منی خونی شود که در مدت طولانی طول می کشد یا بدنبال ضربه به دستگاه تناسلی، جراحی دستگاه تناسلی یا زمین خوردن بروز پیدا می کند و از بین می رود.
خون در منی و مشکلات پروستات
مشکلات پروستات ممکن است باعث خونی شدن مایع منی شود. یکی از اختلالات رایج پروستاتیت است. یک بررسی که در سال 2015 روی 37 مرد با اسپرم خونی انجام شد، نشان داد که دو سوم این افراد به نوعی پروستاتیت دارند.
پروستاتیت می تواند به دلیل التهاب یا مشکل ناگهانی ناشی از عفونت باشد. در هر صورت، فرد ممکن است علائم دیگری به غیر از خون در مایع منی را مشاهده کند، از جمله:
- خون در ادرار
- ادرار دردناک
- رابطه جنسی دردناک
- احساس پری یا تورم در راست روده یا ناحیه تناسلی
خون در منی و التهاب دستگاه ادراری تناسلی
التهاب به تورم و تحریک اشاره دارد. گاهی اوقات، التهاب می تواند در کنار عفونت رخ دهد، اما می تواند به تنهایی هم ظاهر شود. پروستاتیت یکی از انواع التهاب است، اما تحریک در جای دیگر دستگاه تناسلی یا دستگاه ادراری نیز ممکن است باعث ظهور خون در منی شود. التهاب در اپیدیدیم، همچنین ممکن است باعث بروز خون در منی شود.
همچنین ممکن است فرد همراه با التهاب علائم دیگری را تجربه کند، از جمله:
- پروستاتیت
- تورم و حساسیت
- درد هنگام ادرار کردن
- درد در آلت تناسلی یا کشاله ران
خون در منی و تومور های دستگاه ادراری تناسلی
در موارد نادر، ممکن است تومور علت خون در منی باشد. شایعترین تومور ایجاد کننده این وضعیت سرطان پروستات است.
در این شرایط ممکن است فرد گاهی اوقات متوجه حملات مکرر هماتوسپرمی شود و یا علائم دیگری مانند ادرار دردناک یا درد در کشاله ران را داشته باشد.
وقتی خون در منی فقط یک بار اتفاق میفتد یا به دنبال آسیب یا تغییر سبک زندگی رخ دهد، احتمالاً تومور دلیل این امر نیست.
علت های نادر خون در منی
در برخی موارد نادر، خون در مایع منی می تواند علت های دیگری داشته باشد، از جمله:
- ایدز
- هموفیلی
- بیماری کبد
- ناباروری
- سرطان خون
- فشار خون بالا
- بزرگ شدن پروستات
- انسداد مجرای انزالی
- مصرف داروهایی که باعث خونریزی می شوند، مانند وارفارین
چه عواملی خطر بروز خون در منی را افزایش می دهد؟
پزشکان اغلب قادر به تشخیص علت اصلی این وضعیت نیستند. با این حال، عوامل خطر خاصی وجود دارد که احتمال تجربه هماتوسپرمی را افزایش می دهد، از جمله:
- سن 40 سال به بالا
- عفونت ادراری یا تناسلی
- داشتن سابقه خانوادگی بیماری پروستات
- داشتن سابقه مشکلات پروستات، از جمله پروستاتیت
- داشتن رابطه جنسی شدید، به خصوص پس از یک دوره طولانی فقدان آن
علت خون در مایع منی چگونه تشخیص داده می شود؟
به طور کلی تشخیص علت اصلی این وضعیت شامل بررسی سوابق پزشکی، مانند سوال در مورد سابقه جنسی فرد، انجام معاینه فیزیکی و انجام آزمایش و تصویربرداری آزمایشگاهی توسط پزشک است.
آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تجزیه و تحلیل منی
- آنالیز ادرار و کشت ادرار
- تصویربرداری MRI پروستات
- معاینه دیجیتال رکتال و پروستات
- تصویربرداری سونوگرافی پروستات
- آزمایش خون آنتی ژن اختصاصی پروستات، برای ارزیابی سرطان پروستات
خون در مایع منی چگونه درمان می شود؟
در بسیاری از موارد، مایع منی خونی اصلاً به هیچ درمانی نیاز ندارد.
در مردان زیر 40 سال و فاکتورهای خطرناک کمی برای سرطان یا سایر موارد جدی بهداشتی داشته باشد، ممکن است برای یک مورد از هماتوسپرمیا نیازی به درمان نداشته باشد.
با این حال، خون در مایع منی ناشی از عفونت یا انسداد، ممکن است به درمان نیاز داشته باشد. برخی از گزینه های درمانی در این شرایط، عبارتند از:
- داروهای ضد التهاب، برای درمان التهاب
- آنتی بیوتیک، برای پروستاتیت باکتریایی و عفونت ادراری
- جراحی، برای رفع انسداد یا درمان مشکلات رگهای خونی
- درمان هایی برای بیماری های زمینه ای مانند STI یا بیماری مزمن کبدی
- دارو، شیمی درمانی یا جراحی برای تومورها و سایر اشکال سرطان
برخی از پزشکان ممکن است آنتی بیوتیک ها را حتی در مواردی که قادر به تشخیص عفونت نیستند، توصیه کنند. در حقیقت، یک مطالعه در سال 2014 نشان داد که ترکیبی از آنتی بیوتیک ها و داروی ضد التهاب در 96٪ موارد علائم را تسکین می دهد.
برای خون در مایع منی چه موقع باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت داشتن سابقه خانوادگی یا شخصی در زمینه سرطان یا STI، باید برای تهیه خون در مایع منی به پزشک مراجعه کنید. سن همچنین می تواند به عنوان یک راهنما باشد.
- مردان 40 ساله و بالاتر در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری هایی مانند سرطان پروستات هستند. به همین دلیل، هر زمان که خون در مایع منی خود مشاهده کردند، باید به پزشک خود بگویند. پزشک می تواند علت خون را در اسرع وقت بررسی کند.
- مردان زیر 40 سال که علائمی غیر از مایع منی خونی ندارند، باید صبر کنند و ببینند خون به خودی خود از بین می رود یا خیر.
اگر مایع منی همچنان خون آلود باقی بماند یا اگر علائم اضافی مانند درد یا تب را داشته باشند، بهتر است به پزشک مراجعه شود. آنها ممکن است معاینه پروستات یا تجزیه و تحلیل مایع منی و ادرار را برای تعیین منبع خون انجام دهند.
مشاهده فقط یکبار خون در مایع منی نیاز به مراجعه و درمان پزشکی ندارد. با این وجود، ممکن است برای رد علل جدی تر، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
انجام این کار، درمان سریع هر مسئله اساسی را امکان پذیر می کند.
همچنین در صورت بروز علائم زیر بهتر است فرد به پزشک مراجعه کند:
- درد لگن
- مشکلات ادراری
- ناباروری احتمالی
- تورم در کشاله ران
- خون مکرر در منی
- خون در منی که با گذشت زمان بدتر می شود.
- علائم پروستاتیت، مانند استفاده مداوم از دستشویی یا ادرار کردن
حرف آخر
توجه به خون در نطفه می تواند نگران کننده باشد، اما برای اکثر مردانی که این تجربه را دارند، جای نگرانی نیست.
حتی در صورت وجود مشکل جدی تر، جستجوی و دریافت درمان سریع می تواند از وخیم تر شدن آن جلوگیری کند. به همین دلیل، هر کسی که نگران خون در منی است باید با پزشک خود مشورت کند.
آخرین دیدگاه‌ها