راهکارهای بهبود تمرکز در کودکان، تاثیر بسیار زیادی در روند رشد و تکامل و موفقیت کودکان دارد. این در حالی است که توانایی تمرکز در افراد، از نظر سن و سطح رشد متفاوت است. بعضی از کودکان دارای سطح تمرکز بالایی هستند در حالیکه برخی دیگر از کودکان برای تمرکز مشکلات زیادی دارند.
علائم ضعیف بودن تمرکز در کودکان
اگر کودک شما در توجه و تمرکز مشکل دارد، ممکن است برخی از این علائم را در رفتار او مشاهده کنید:
- گاهی پرخاشگری یا بدخلقی می کند.
- نمی تواند روی تکالیف مدرسه تمرکز کند.
- در یادگیری مطالب و به خاطر سپردن آنها مشکل دارد.
- در مقایسه با کودکان هم سن خود دست خط خوبی ندارد.
- در مهارت های حرکتی مانند دویدن یا پریدن ضعیف است.
- در یک مکان نمی نشیند و حواسش به راحتی پرت می شود.
- به نظر می رسد که به طور مداوم در حال رویاپردازی است.
- اغلب چیزها را فراموش کرده و نمی تواند ذهن خود را سازماندهی کند.
علل عدم تمرکز در کودکان
کمبود خواب: کودکان هر روز بسته به سن خود به هشت تا ده ساعت خواب نیاز دارند. توجه دقیق به الگوی خواب بخش مهمی از مدیریت مشکلات تمرکز است. کودکانی که دارای ساعت خواب و بیداری منظمی هستند نسبت به سایر کودکان تمرکز بیشتری دارند.
استرس: فشار بی رویه به کودک برای داشتن عملکرد خوب در مطالعه یا سرگرمی، باعث ایجاد حواس پرتی در کودک می شود. همچنین مشاجرات مکرر بین والدین یکی دیگر از دلایل بروز علائم کم توجهی و حواس پرتی در کودک است. استرس زیاد باعث کاهش عملکرد کودک می شود. برای افزایش تمرکز کودک از مشاجره در مقابل کودک خودداری کنید.
تغذیه نامناسب: کمبودهای غذایی عامل مهمی برای عدم تمرکز است. رژیم های غذایی حاوی مقدار زیادی قند و چربی بر مهارت تمرکز کودکان تأثیر منفی می گذارند. تخم مرغ، نان سبوس دار، شیر، مرغ، گوشت و ماهی قزل آلا گزینه های غذایی مناسبی برای کودکان هستند. از دادن کافئین و نوشیدنی های انرژی زا به کودکان پرهیز کنید.
دوری از استرس و رعایت رژیم غذایی سالم تا حد زیادی باعث بهبود تمرکز کودکان می شوند.
روش های بهبود تمرکز در کودکان
روش های افزایش تمرکز در کودکان عبارتند از:
مشاهده کردن کودک
- در رفتار با کودک صبور، معقول و منطقی باشید. کودک خود را به جای سرزنش، درک کنید.
- برای راهنمایی بیشتر با معلم کودک صحبت کنید. از آنجایی که معلم از نزدیک با کودک کار می کند، احتمالا می تواند اطلاعات مفیدی به شما بدهد.
- در فاصله دوری از کودک خود نشسته و او را در هنگام بازی، صحبت و کتاب خواندن مشاهده کنید. به جملاتی که کودک می گوید با دقت گوش کرده و بفهمید چه چیزی علاقه او را به خود جلب کرده است.
به حداقل رساندن حواس پرتی ها
- برخی از کودکان به طور قابل توجهی در فیلتر کردن سر و صدا مشکل دارند. بنابراین، فضای مناسبی برای تمرکز کودک خود فراهم کنید.
- هنگامی که کودک مشغول انجام تکالیف مدرسه است، با کسی صحبت نکنید. همچنین برای سکوت بیشتر و افزایش تمرکز کودک، تلویزیون حتما باید خاموش باشد.
- به عنوان والدین، برای فرزند خود یک الگوی مناسب باشید. هنگامی که کودک شما در حال مطالعه است، کتاب می خواند یا فعالیتی انجام می دهد، فضای آرامی را برای او فراهم کنید. این کار باعث می شود که کودک کار خود را بهتر انجام دهد.
محدود کردن استفاده از وسایل الکترونیکی
- برای کودک چیزهایی بخرید که علاوه بر ایجاد سرگرمی بتواند خلاقیت و تفکر را در کودک شما شکوفا کند.
- به جای اینکه به کودک خود بازی های الکترونیکی بدهید تا خود را با آن مشغول کند، به او بازی های سنتی و فیزیکی یاد بدهید.
- هنگام استفاده از تلفن همراه و شبکه های ارتباطی در کنار فرزندتان باشید. این کار باعث می شود در برابر خطرات احتمالی دنیای مجازی بهتر بتوانید از کودک خود مراقبت کنید.
- یک ساعت مشخص برای تماشای تلویزیون یا بازی های رایانه ای برای کودک خود اختصاص دهید. به این ترتیب، زمان استفاده از وسایل الکترونیکی در کودک شما محدود می شود.
تعیین اهداف
- زمان مطالعه کودک را به ساعت های مختلف تقسیم کنید.
- اهدافی که برای کودک تعیین می کنید باید قابل دستیابی باشند.
- ایجاد نظم در کارهای ساده روزانه می تواند به بهبود تمرکز در کودک کمک کند.
- برای همه فعالیت های روزانه مانند بازی، مطالعه، گردش و سایر علایق کودک یک جدول زمانی تهیه کنید.
- وظایف کودک را به طور مرتب تغییر دهید تا کودک شما علاقه خود را به انجام کارها از دست ندهد.
- اگر دارای مجموعه ای از کتاب های مختلف هستید، از کودک خود بخواهید آنها را به ترتیب حروف الفبا مرتب کند.
- بسته به سن کودک، مسئولیت هایی مانند چیدن سفره، تهیه ساندویچ، مرتب کردن کمد و مواردی از این دست را به عهده او بگذارید.
- هر بار که کودک کارهای خود را در یک بازه زمانی مشخص تمام می کند، به او پاداش بدهید. این کار باعث ایجاد انگیزه در کودک می شود.
تقسیم کردن کارها
- انجام کارهای بزرگ برای بچه ها طاقت فرسا است.
- کارهای وقت گیر یا دشوار را به کارهای کوچکتر تقسیم کنید. این کار باعث می شود کودک با اعتماد به نفس بیشتری بیشتری به انجام کارها بپردازد.
- اگر کودک کاری را انجام دهد که زمان کمتری ببرد در خود احساس خستگی نمی کند. بنابراین اگر کودک در حال خواندن یک کتاب است و گیج و خسته به نظر می رسد، از او بخواهید که مطالب را در صفحات یا پاراگراف های کوچک بخواند.
تعریف و تمجید کردن
- به کودک در هنگام انجام کار انگیزه بدهید.
- وقتی می بینید کودک شما کارها را بهتر انجام داده و تمرکز بیشتری دارد، از او تعریف کنید.
- کودک باید هنگام انجام یک کار احساس موفقیت کند. این کار به کودک کمک می کند تا انگیزه و تمرکز خود را برای عملکرد بهتر حفظ کند.
کمک گرفتن از مشاوران مدرسه
- از مشاوران مدرسه برای شناخت بهتر مشکلات فرزند خود راهنمایی بگیرید.
- از معلمان و مشاوران مدرسه بپرسید که آنها چگونه می توانند در زمینه بهبود تمرکز، به کودک شما کمک کنند.
مشورت با پزشک
- برای ارزیابی مشکل فرزند خود با پزشک یا درمانگر وقت ملاقات بگذارید.
- مشورت با پزشک به شما کمک می کند که مشکلات کودک خود را درک و شناسایی کنید. پزشک راه حل ها و درمان های مناسب را با شما درمیان می گذارد.
فعال نگه داشتن کودک
- بررسی ها نشان می دهد که فعالیت های بدنی مانند دویدن، دوچرخه سواری، فوتبال بازی و غیره نه تنها برای بدن بلکه برای ذهن کودکان نیز مفید است. ورزش و فعالیت به کودکان کمک می کند تا تمرکز بهتری داشته باشند.
انجام تمرینات تنفسی
- دریافت مقدار کافی اکسیژن باعث عملکرد بهتر مغز می شود. بنابراین، چند تمرین ساده تنفسی را به کودک خود یاد بدهید. یک اتاق آرام، نزدیک پنجره، تراس یا باغ محل مناسبی برای انجام تمرینات تنفسی است. برای تشویق بیشتر کودک تمرینات تنفسی را با هم انجام دهید.
- از کودک خود بخواهید به پشت خوابیده و یک اسباب بازی را روی شکم خود قرار دهد. سپس، به او بگویید که نفس عمیق بکشد. کودک باید با قفسه سینه اش اسباب بازی را تا جایی که ممکن است بالا ببرد. هر چه اسباب بازی بیشتر بالا برود، به این معنی است که ریه های کودک پر از هوا است.
انجام تمرینات یوگا
- برخی از ورزش های تمرین یوگا مانند تاداسانا (حرکت کوه) و اوستراسانا (حرکت شتر) می تواند به بهبود تمرکز در کودکان کمک کند. همچنین انجام ورزش های یوگا وضعیت بدن را بهبود می بخشد، استرس را از بین می برد و باعث آرامش بیشتر کودک می شود.
انجام فعالیتهای سرگرم کننده
- انجام موضوعات سرگرم کننده نقش مهمی در جلب توجه کودکان دارد.
- برای سرگرم کردن کودک مدادهای رنگی و دفترهای نقاشی در دسترس او قرار بدهید.
- اوقات فراغت و تعطیلات آخر هفته را با سرگرمی ها و بازی های پر از هیجان برای بچه ها سپری کنید.
بازی هایی برای بهبود تمرکز کودکان
انجام برخی از فعالیت ها و بازی های می توانند تمرکز کودکان را افزایش دهند. برخی از این بازی ها عبارتند از:
پازل تصویری
پازل یک بازی خارق العاده است که می تواند به بهبود تمرکز در کودکان کمک کند. انواع مختلفی از بازی پازل مانند پازل تصویری و پازل کلمات وجود دارد. انواع مختلفی از پازل به صورت آماده و در شکل های متنوع در بازار وجود دارند. برای خرید پازل تصویری، ترجیحا پازلی را انتخاب کنید که تصویر آن مورد علاقه کودک شما باشد.
روش بازی:
- ابتدا تصویر کامل پازل را به کودک نشان دهید.
- سپس پازل را در حالیکه قطعات آن به هم ریخته، به کودک خود بدهید.
- از کودک بخواهید برای تکمیل تصویر قطعات به هم ریخته را مرتب کند.
- کودک باید برای درست کردن پازل هر قطعه ای را در مکان مناسب قرار دهد.
پازل کلمات
کودکان معمولا به انواع بازی های پازل علاقه زیادی دارند. پازل کلمات یک راه عالی برای تقویت دایره کلمات کودک است. علاوه بر آن این بازی باعث افزایش تمرکز و بهبود مهارت دیکته نویسی در کودکان می شود.
روش بازی:
- کودک باید بداند که علامت های مختلف در بازی به چه معنا است.
- قبل از هر چیز قوانین و علامت های مختلف بازی را به کودک یاد بدهید.
- به طور غیر مستقیم به کودک کمک کنید تا بتواند کلمات رمز گذاری شده را پیدا کند.
- تلاش برای پیدا کردن کلمات مناسب باعث می شود کودک برای مدت زیادی با پازل سرگرم شود.
بازی مجسمه
این بازی به کودک یاد می دهد که چگونه بدون حرکت در یک مکان ایستاده و از انجام آن خسته نشود.
روش بازی:
- یک موسیقی را با صدای بلند پخش کنید.
- از کودک خود بخواهید که همزمان با پخش موسیقی نقش شخصیتی را بازی کند.
- در حین اجرای کودک، ناگهان موسیقی را متوقف کرده و با صدای بلند بگویید “مجسمه”.
- کودک با شنیدن این کلمه کودک باید موقعیتی که در آن قرار دارد را دقیقا به همان شکل حفظ کند.
- بعد از آنکه کودک به مدت 30 ثانیه بدون حرکت و در حالت مجسمه باقی ماند، با صدای بلند به او بگویید “رها”.
- به محض شنیدن کلمه رها، کودک می تواند حرکت کرده و وضعیت بدن خود را تغییر دهد. اگر کودک حرکتی نکرده باشد بازی بلافاصله ادامه پیدا می کند. این کار را تکرار کنید، اما مراقب باشید که کودک خسته نشود.
پیچش زبان
این بازی محبوب در بهبود تمرکز و همچنین مهارت تلفظ به کودکان کمک می کند. بازی پیچش زبان، ضمن سرگرم کردن کودک، می تواند حافظه شنوایی او را نیز تحریک کند. این بازی در واقع نوعی به چالش کشیدن تلفظ کلمات است.
روش بازی:
- روی تخته سیاه یا یک تکه کاغذ چند کلمه با تلفظ نزدیک بهم بنویسید.
- به عنوان مثال می توانید از جمله دایی چاق است، چایی داغ است، استفاده کنید.
- کاغذ را به فرزند خود داده و از او بخواهید که جمله شما را با صدای بلند بخواند.
- به کودک خود بگویید به تدریج سرعت خواندن کلمات را بالا برده و هیچ مکثی نداشته باشد.
- هنگام خواندن جملات هرچه کودک کلمات را با سرعت بیشتری تلفظ کند دچار پیچش زبان بیشتری خواهد شد.
- زمان گرفته و ببینید که کودک برای چه مدت می تواند کلمات را درست بگوید. اشتباهات کودک باعث خنده خودش و شما خواهد شد.
اعداد گمشده
این بازی باعث بهبود تمرکز و افزایش توانایی ریاضی کودک می شود. همچنین انجام این بازی به خصوص برای ایجاد علاقه به درس ریاضی در کودکان مفید است.
روش بازی:
- اعداد را با صدای بلند و به ترتیب بشمارید.
- هنگام شمردن یکی از اعداد را به طور هدفمند از قلم بیندازید.
- از فرزندتان بخواهید با صدای بلند عدد جامانده را به شما بگوید.
- به عنوان مثال 12، 10، 9، 8 در این حالت کودک شما باید فریاد بزند “11”
- اگر احساس کردید که کودک به بازی علاقه دارد به تدریج سطح بازی را دشوار تر کنید.
به طور کلی مشکل در تمرکز، می تواند در مدرسه و همچنین در زندگی بعدی کودک مشکلاتی را ایجاد کند. انجام فعالیت های ساده و همچنین تشویق و انگیزه شما می تواند تا حد زیادی در بهبود توانایی های کودک موثر باشد.
آخرین دیدگاه‌ها